4 <37 C g d e ^c C a n o n . E g
* ai. p o # C A P I T U L U M LVIII. *
LVI. Inter
Gelalii
EP. IX. j C O N S T I T U T A
i
S a n c t i G e l a s i i Va.'p je.
z 2 Dile&iffimis fratribus univcrfis Epifcopis
G el a si u s .
CAP. I. XTJEceffaria rerum 3 difputationeconfirm-
■ PJ* gimur , & Apoftolicae Sedis moderavu
*»• mine convenimur, fic canonum pat?rnorum
decreta librare, & retro Prafulum deceffo-
rumque noftrorum pr«cepta metiri , ut qua:
4 pradentium neceflitas temporum 4 reparan-
dis Ecclefiis relaxanda depofcit , adhibita
confideratione diligenti, quantum poteft fier
i , temperemus: quo nec in fotiim formam
videamur veterum excedere regularum , &
5 reparandis militia: plericalis officiis, 5 qua:
per diverfas Italic partes ita belli fymifque
confumfit incurfio, ut in multis Ecclefiis ,
ficut fratris & Coepifcopi noftri Joannis
Ravennatis Ecclefia: Sagerdotis frequenti relatione
comperimus, ufquequaque deficient?
0 fervitio 6 miniftrorura, nifi remifttendo pau-
lifper ecclefiafticis promotionibus antiquitus
intervalla pra?fixa, remaneant ( fine quibus
7 adminiftrari 7 nequeunt ) facris ordinibus
Ecclefiis funditus deftituta:: atque in pluri-
mis locis per inopiam competentis auxilii
1 tlac Gila fit Confiitutio, inquit Quefnellus,
habetur in folo codice Thuaneo ; deeft veto in
Qxonienfi : cujus poft rem i or do, quem jam ab
initio tenendum nobis propofuimus, ne hicinter-
rumperetur, Confiitutionem iftam fine capituli ti-
tulo \>el numéro inferendam curavimus. De ea-
dem hoc adhuc moneo , non mihi videri ex eo- ]
dem fonte hauftam ejfe, ex quo cetera hujus eo- /
dicis partes . In pluribus enim inemeridata, I
Bloque .decretorum -minus commoda. Licet au-
tem hæc Confiitutio défit in MS. Oxon. qui
in aliis minus exa&us efi ; continetur vero
non foluna in cod. Thuan. verum etiam in
duobus Vindebonenfibus ac in Ubertino, aliif-
que hujus colledionis .* unde ad ipfara colle-
ftionem pertinere nihil dubii eft. Continetur
præterea iq aliis colleftionibus Vat. Reginas
1997. Lucenfi 88. Colbertisaa 784. Vat. 1342.
Barb. 2888. Dion. Hifp. & I fid. ip quibus alia
decretorum fe&io, nimirum in capita 12. vel
28. aliæque variantes peculiares hos colledo-
res ex aliis fontibus ebibifle fignificant.
2 MSS. trium colledlionum Vat. Regins ,
Lucen. & Vat. 1342. hanc infçriptionem præ-
ferunt : Gelafius Epifcopus univerfis Epifcopis
per unamquamque ptovinciam conftitutis. Codd.
Dion. Hifp. & I fid. Gelafius fratribus univerfis
Epifcopis per Lucaniam , & Brutios, & Sicilian
conftitutis. Similis infcriptionum varie-
tas in aliis quoque aliorum Pontificum epi-
fiolis nonnumquam in diverfis eolleélionibus
exhibetur, ut videre eft inter ceteras in Leo-
nis ep. 7. quæ in codd. Dion/ aliifque ex
Dionyfio proteflis data traditur univerfis Epifcopis
per Italiam conßitutis. At in duobus aliis,
CLES IÂS TIC ©RUM, 408
falutare fubfidium redimendarum défit ani-
marum, nofque magno reatu, fi tanto coar-
iftante periculo non aliquatenus 8 confula- 8
mus , inhefti. * Prifcis igitlir pro fui re- * capti
verentia manentibus conftitutis , quæ ubi apud
nulla vel rerum vel temporum perurget an-
guftra, regulariter convenit 9 cuftodiri,ea- 9
tenus Ecclefiis, quæ vel cunftis funt pri-
vatæ miniftris, vel fufficientibus ufqueadeo
difpoliatæ fervitiis, ut plebibus ad fe per-
tinentibus divina munera fupplere non ;va-
leant, tarn inftituendi , quam promovendi
clerical is 10 officii fic fpatia difpenfanda 1#
concedimus..
I. De or dine Monachorunt,
UT fi quis etiam de religiofo propofito
& difciplinis monafterialibus eruditus
ad cléricale 11 munus accedit, in primis 11 I
ejus vita præteritis afta temporibus inqui-
ratur: vel fi nullo gravi fapinore probatur Irregu|J
infeftus, fi fecundam non habuit fortaffis ritates.
uxorem, nec a marito rcliftam fortitusoften-
ditur, fi poenitentiam publicam fortaffis non
geffit, nec ulla corporis parte apparet yi-
tiatus ; iz fi fervilis aut originariæ non eft u
conditionis obnoxius , .fi curiîe jam prpba-
tur nexibus abfolutus ; fi affecutus eft litte-
ras, fine quibus vix fortaffis 13 Oftiarium q
poffit implere : ut fi his omnibus, quæ funt
prædiôa, fulcitur , continiio] Leftor , vel
Notarius, aut certe Pefenfor efFeftus , poll Interfli-
très . «a*
coll. Corb. & noftræ colleftionis legiturr univerfis
Epifcopis per diverfas provincias conftitutis.
Id ex eo profedtum videtur, quod hujuf-
modi ejnftolæ primum ad ceftas provincias a
Romanis Pontificibus direftæ, poftea vero per
harum provinciarum Epifcopos vicinioribus
commumcatæ fuerint ; & fic fubinde in alias
atque alias provincias tranfierint, ita ut univerfis
Epifcopis per unamquamque provinciam
traditæ dici potuerint . Confer aunot. 2. ad
Quefnelli Notas in ep. 4. S. Leonis tom. 2.
3 Melius apud Dion, difpenfatione . Vat.
Reg. & I fid.
4 Alias colledfi reftaurundis.
. 5 Ita cum Dion, meliores codd. exigente
etiam contextu . Apud Quefn. qua. Mox Vaf.
1342. confumferat. Vat. Reg. confumfivit.
6 Al. minifterioYum . •
7 Quefn. cum vulg. Concil. nequeant.. No-
ftros codd. fequuti fumus.
8 Vulg. Cone, pro confulamus habent videamur
. Mag is placeret utrumque recipere, ita ut
poft confitlamus icnbçietut videamur inneQi.
9 Al. puftodire : & dein ufquequaque adeo.
ip Vulg. Cönc. cupi Vat. 1342. ac Vat.
Hifp. & If. ebfequii.
11 Ita MS. Vind. cum aliis omnibus coll.
Solus Quefnellus onus. Poft pauca aliquæ MSS.
colledlienes delent v e l.
i.2,Al.yt fervili aut origif*ar‘a non eft condition
» obnoxius.
13 Ita etiam Vat. Hifp. ac Ifid. Vulg. cum
Dion, oftiarii poffit irhplere minifterium . Vat.
1342, pari ter addit fminifterium . Vat. Reg.
1997. Oftiarius poffit implere minifterium.
4 0 9 E T CONSTITUTORUM
tres menfes exiftat Acolythus , maxime fi
huic «tas etiam fufFragatiir ; fexto menfe
Subdiaconi nomen accipiat : ac fi modeftae
converfationis, honeftæque voluntatis exi-
flit 9 nono menfe fit Diaconus , corapleto-
que anno Presbyter: cui tarnen quod anno-
rum fuerant interftitia conlatura , fanfli
propofiti fponte fufeepta doceatur præftitif*
fe devotio.
II, De Laids.
U P.I II .Ç I yc*0 quilpiara 14 ecclefiaftiion.
*3 cis eft aggregandus officiis, tanto folli-
*1 14 citius in fiiigulis, quæ fuperius comprehen-
fa funt, hujufmodi decet examinari perfq-
nam, quanto inter mundanam, religiofam-
que vitam Nconftat efle diferiminis: quia uti-
jj que 15 convenientia Ecclefiæ minifteria
reparanda funt , non inconvenientibus mentis
ingerendi ; tantoque magis quod facris
aptum poffit effe fervitiis , in eorurq quæ-
rendum eft inftitutis , quanto de tempore
quo fuerant affequenda decerpitur : ut mo-
rum habere doceatur hoc probitas , quod
prolixior- confuetudo non contulit .* ne per
occafionem fupplendæ penuriæ clericâlis ,
vitia potius divinis cultibus intuliffe, : non
legitime familia: computemur compendia
16 procuraffe. Quorum promotionibus, 16 fu-
per anni metas fex menfes nihilominus præ-
rogamus: quoniam, ficut di&uftl eft , difta-
re convenit inter perfonam divino cultui
deditam , & de laicorum converfatione ve-
nientem . Quæ tarnen eatenus indulgenda
1; credidimus, ut 17 illis Eeclefiis, quibus in-
feftatione bellorum vel nulla penitus I vel
exigua remanferunt minifteria , renoventur:
quatenus his , Deo propitio , reftitutis, in
ecclefiafticis gradibus fubrogandis canonum
paternorum vetus forma fervttuf, nec contra
eos ulla ratione prævaleat , quod pro
accidentis defeólus remedio providetur, non
18 adv^rfüs feita majorum nova lege 18 pro-
Sedis Apostolicæ. 410
ponitur. Ceteris Ecclefiis ab hac occafione
ceffantibus, quas non fimili clade vaftatas
19 cognofcitis, priftinam faciendis ordina- 19
tionibus convenit tenere fententiam. Quo
magis hac opportunitate commoniti obfer-
vantiam reverendorum canonum propenfius
2odiligamus; fingulorum'graduùm confcien^ * 3 4 6 7 8 9 1 13 14 15 16 17 18 19 20 *
tias admonentes, ne ad illicitos prorumpe-
re moliarttur exceffus : 21 nec fas effe con- zr
fidat quifque Pontificum bigamos, aut con-
jugia fortientes ab aliis dereli&a, feu quof-
libet poft poenitentiam , vel fine litteris ,
vel corpore vitiatos, vel conefitionarios, tut
curiæ publjcarumque rérun^nexibus impli-
catos, aut paftim nulla tempori^ congruen-
tis expeftatione difeuffos, dmnis fervituros
applicare myft6riisf
22 III. De fledicandis Bdfilicis. 22
NE qui pro fuo, libitu jura ftudeant aliéna
pervadere, a-bfque Sedis Apoftolicae
jufta difpofitione mandante * , Bafilicas *CAP.IV.
noviter inftitutas non petitis ex more præ- U10n*
ceptionibus dedicare non audeant ; & non
ambiant 23 fibimet vindicare elerieds po- 23
teftatis alienæ,
IV . De Baptizandis. CAP. V.
Dion.
B Aptizandis confignandifque fidelibus pretia
nulla præfigant , nec illationibüs
quibuslibet impofitis exagitare cupiant re-
nafeentes: quoniam quod gratis 24 accipi- 24
mus, gratis dare màttdamur. Etideo nihil
prorfus exigere moliantur, quo vel pauper-
tate cogente deterriti, vel indignatione re-
vocati, redemtionis'fiuæ cauffas adiré defpi-
ciant : certum habentes, quod qui prbhibi-
ta deprehenfi fuerint admififle, vel commif-
fa non potius fua fponte correxerint, peri-
culum fubituri proprii fint honoris.
V. De
14 Vind. ad ecclefiaftici ... officiis . Apud
Quefn. emendatum ad'scclefiafticum ..... officium.
Ad aliarum colleéfionum leélionem tex-
tum corrigere magis placuit..
15 Vocem convenientia antiqua manu additam
in MS. Vind. fuffragantibus aliis MSS. &
editis colledionibus recepimus. Mox pro ingerendi
vuig. Concil. habent ingerenda . .
16 Cod. Vind. mendofe fuper anni at as :
Vat. 1342. fuper anima at as ; Vat. Reg. ƒ«-
per enim atam. Veram leflionem fuppeditant
MSS. Dion. Hifp. & If. Apud Quefn. f i per-
mittit at as. Dein pro prarogamus alias colleft.
fubrogamus.
17 Vocem illis ex noftris codd. & aliis vuig.
adjecimus.
18 Apud Quefn. propomntwr. Aliarum col-
lefkionum & vulgatorum leftionem contextu
exigente pratulimus.
19 Vind. cum vuig. Conc. delet cognofcitis.
Mox Quefn. fa&is. Vind. facientibus. Melius
Vat. 1342. & Vat. Reg. cum Dion. Hifp. &
Ifid. faciendis. ,
20 Vat. Reg. Dion. & vulg. Conc. delega-
mus-,
21 In cod. Vind. Prima manu legebatur
ne forfitan effe confidat quifque Pontificum bi-
gamus aut eonjugiä fortiens. Hinc forte prödiit
dmendatid, quam Quefnellus recepit: ne forfitan
fint quique Pontificum bigami, atque eon*
jugia fortientes . At non de Poritificibus , fed
de laicis ordinandis hoc capite agitur. Porro
in Vindl fecunda antiqua mänu pro neforfi-
tam correflum fuit nec fas : quam leflionem
dum alias MSS. colleftiones & vulgär« äp-
probant , reliquum textum ex iifdem emen-
aayimus. ^
22 Codex Vat. 1342. qui hanc Conftitutio-
nem in duodecim capita dividit, hic fignat
cap. i. cum titulo: In dedicatione bafilica.
23 Vulg. addunt Epifcopi.
24 I idem vulg. cum Vat. Reg. accepimus .
Dein in MSS. Vat. Reg. & alio Vat. 1342.
cum Dion. Hifp. & Ifid. nihil apradiBisprorfus
Poft pauca idem Vat. Reg. sau fas adbi-
bere defpiciant.
\