2 2 3 C o d e x C a n o v . E c
delirantes, vel. infanientes dicimus : &hos,
qui duas ante nativitatem 52 naturas Domini,
unam poft unitarum infulfe fingen-
tes, excommunicare oportet. Sequamurigi-
tur Patrum noftrorum fententiam , unum
& eumdem confitentes Dominum Jesum
C hristum, convenienter edocentes perfe-
£lum eumdem in Divinitate , & perfeftum
eumdem 53carnalem hominem, Deum der-
tum, eumdem hominem certum , eumdem
anima rationabili .& corporis fubftantia:
Patri in Divinitate .fimilem item & nobis
per omnia in. humana fubftantia fimilem
praeter peccatum : ante fecula ex Patre 54
natum fecundum Divinitatem; 'fed in ulti-
mis diebus eumdem propter nos & propter
noftram falutem ex Maria virgine divini nu-
minis creatrice fecundum hominem , unum
eumdemque Chriftum 55 filium Dominum
unicum m duplici natura inconFüfe, 5Ó im-
mptabiliter , indivifecognofcendum , in nul-
lo düplicis naturae fubftantia interemta propter
unitatem, falva proprietate utriufque
patura fub, uqa p?rfona 57 fpbftanti| con,-
52 Quefn. in unitafe naturas Domini dicunt ,
pojl unie am infulfe,, Noftros & Baluzii codd.
fequimur, in quibus , pojl unionem legendum
videtur, qt in aliis verfionibus.
5.3 I ta codd. Baluzii, cum quibus concinunt
Vind. & Luçenf, Quefn. in came Dominum ,
hominem certum x eumdem ex anima &c.
54. Luc. & Baluz,. progenitum . Poft pauca
.pro numinis , alias nominis .. Siç rudis mterr
pre§ Theotocon. latine reddidit.
55 Quefm cum MS. Vind. firmum. Melius
Baluzii codd. & Lucenfis, quos fequuti fumus.
56 Sic Baluzii codd. cum Graco & aliis
verfionibus. Quefn. yiqd, & Eue. immutable
lem . Mox pro fubftantia MSS. Vind. Lucen.
çum Baluz. dift anti a, male..
57 Sic Vind. Quefnellus & fitbflantia. MSS,
Baluz. & Luc. non fub una fubftantia çonve-
7}ientes. ÎV^ox diyifa at quo partita apud Quefn.
Codices Vind. Luc. & Baluz, divifam atque
partitam . Gorreximus , fententia contextus exigent?
; Dein Lucen,. cod. Eilium. unicum Deum
yei'um Jefum Chriftum.
58 Vind. & Lucen. Horum itaque ; Balu-
zilis, Horum itaque communi veritate : utrobij
que minus refte . Neque vero Quefnelli le-
ciio. Htec itaque omnino placet . Magis place-
ret cum ceteris verfionibus feribere His. itaque
.... ordinatis , fi qui codices hujus inter-
pretationis fuffragarentur.
5p Sic Vind. Lucen. & Baluzii codices. Hiç
autem per faltum aiiqua défunt ; cumque nul-
li codices adj.uvent, defeftus ançiquiffimus eft,
Supplendum autem videtur ?x alia verfione ,
quam adnot. 4p. fubjecimus , aliter . Eos autem
qui aufi funt componere fidem alteram, aut
prof erre, aut docere, aut tradere afterum fymbo-
lum , forripere. fe yoleqtibus ad feientiam veyi-
tatis ex rit.u paganitarum. &c. Quefn, hunede-v
feélum haud fufpicatus emendavit fie, alterum
fymbolum. Corrumpere volentes ad feientiam ve-
ritatis ex paganitiftarum aut Judaicæ aut bæreti?
ça cujuslibet fe&a -, five fint Epifcopi &c. .
i Hi çanonçs licet in vulgatis Çonciliorum
C L E S I A S T I C Ô R U M ) 2 2 4
veniente ; neque in duas figuras divlfum atque
parti turn , fed unum eumdem. filium ,
unicum Dominum Verbum Deum Jesum-
C h r i s t u m } ficut antiquitus Prophet'æ pro
eo, & jam ipfe nos J e s u s t C h r i s t u s eru^*
divit, & Patrum nobis tradidit Symbolum.
58 Hæc itaqup cum >omni veritate atque
fuavitate a nobis ordinata ; ftatuit venerar-
bilis & mundana Ecclefia nullam aliam fir
dem licere cuiquam proferre , aut edere ,
vel docere, vel tradere 5.9 ... alterumSymr
bolum corripere volentibus, ad feientiam ver
ritatis ex paganitarum , : aut Judaicæ , aùt
hæreticæ cuiuslibet fe&æ. Hos vero , five
fint Epifcopi aut Clerici alienos effe ab
Epifcopatu & Clero : fed , & fi Monachi
fint aut laici, hos excommunicari jubemus.
I C 4 N O N E S E X P OS I T I
a SayBis Pdtribus qui Calchedonam con-
yencrunt 2 in quinger\ttfimo anno fub Imper
at ore nofro pitjfipio filarciano ,
CAr
habeantur aftione xv.. conditi ' tamen fuerunt
adlione v n . uti' probavimus in. Observation**
bus ad7 Diflert. I. Quefnelli Nad an. 451.-not.
18. tom. 2. col. 501. Verfio autem horum
canonum ilia eft, quæ ex vetuftiflimo codice
a Juftellq édita, & hoc tomo per.“nos. recu-
denda , Prifc-a interpretatia. vocatur . Prater
J uftelli vero codicem , & prater exemplaria
hujus .eoUéélionis.exftat in-tribus aliis MSS.
colle&ionibus, nimirum in- Vat. Reginæ 1997,
in Colbert. 784. & fimiii Lucenu.88. ( ex
quo poftremo codice hos canones. noviffime
edidit P, Dominious Manfius tom. x. Supple-
menti Çonciliorum col. 329. ) ac tandem in
Barb. 2888. & Vat. 1342. quæ omnes coller
«ftiones æque aç noftra. canonçs Calchedoneit-
fes ex Prilca verfione derivarunt.
. 2 S,iç in præftantiffimp çod. Vindeb. 39. in
quo fec.unda manu *prq in fubftitutum fuit ln->
diBione V. Alius coq. , Cæfareus Vindebónenfis
42. paullo diftimiliter habet , convenerunt tem-,
poribus in qifingentefimo anno &c. & Huberti-
num exemplar apud Çouftantium t. 1. epift.
-|lom. Pontif. pag. LXXXIII. convenerunttem-
poribys In V. quingentefiyno fub Imperatore &c.
Quefnellus omiffis hoç logo yocibus in :quin-
gentefirno qnyo, fias poft nomen Marciano tranf-
tulit fie Anno quingentefimo Incarnationis Domini
IndiBione P. quæ formula abeftahipmni-
bus antiquis MSS. tqm hujus;, tum ceterarpm
colleéfionum, quas adnot. i. laudavimus , &
a veteri ftilo aliéna eft . Codex. Juftelli , qui
Prifcam Græcorum canonum verfionem continet
, hunç ritulum p ro fe r tIncipit Concilium
Calcidonenfe . Quingentefimo anno. fub Impera-
tore piijftmo Marciano. Similiter in colfeftior
ne Barb. 2888, Sx. Vat. 1342. & in alia Lu-
cenfi Çolbertina. Incipient ftatuta . Quingentefimo.
anno, fub Imperatore piijftmo Marciano. .
In cofieftione MS. Vat. Reginæ 1997. Inci-
piunt canones Calchidonenfium a SanGlis Pafri-
bus conftituti, ideft, quingentefimo anno fub Im-
_ peratore piijftmo Marciano. P. Çouftantius loco
allegato peculiarem inferiptionem affert codL
22^ E T C O N S T I T U T O R U M
j C A N O N P R I M U S .
CAnoneS) q u i per fingulasSynodos a fana
i s P a t r ib u s c o n f t i tu t i fu n t haftenùs,
habere firmitatem cenfuimus.
4 I I . S i q u is E p i fc o p u s o rd in a t io n em p e r
p e cu n iam ff c c e r i t , & v e n d id e r i t r em , q u æ
n ifi 5 g t a t i a n o n a c q u i r i tu r , & fu b p e c u n
ia o rd in a v e r i t E p i f c o p u m , a u t P r o v in c i a len!
E p i f c o p u m , f i v e P r e s b y t e r u m , v e l D i a -
co n um , a u t e o r u m N q u em q u a q i q u i in n u m
e ro C l e r i c o r u m c o n t in e n t u r , a u t 6 a c c e p
ta p e c u n ia f e c e r i t (E c o n o m ü m , a u t D e -
f e n f o r em , v e l O f t i a r i u m , v e l < in em cum q u e
h u ju fc em ô d i p r o lu c r i t u r p i t u d in e : q u i e r -
Tom. III. /
cis Colbertini, olim Thuanei, qui ad noftram
colle^iionem pertinet, his verbis expreffam :
Canones expofiti a SSX Patribus, quj Calcedona
convenerunt temporibus Valentini ( lege Valenti-
niani) & Marciani Auguftorum Indift. quinta
fub Imperatore noftro piijftmo Marciano . Hanc
autem ceteris praferendam putat , ac expun-
gendum annum quingentefimum : cum Cal-
chedonenfis Synodus habita fit non anno quingentefimo
, fed quadringentefimo quinquagefimo
■ primo , cui fane menfe Oftobri indictio V.
congruit. At manuferipta quinque diverfarum
antiquiflimarumque colledlionum anni quingen-
tefimi notationem concorditer probant ; nec
linicus codex Thuaneus ceteris 6jufdem colle-
€lionis praferendus eft. Nec excefTus quingen-
tefimi anni difficultatem movere. debet , cum
fub hoc idem tempus S. Petrus Chryfologus
ferm. 145. circa quingentos annos poft nativitatem
Ghrifti fimiliter computaverit . Confer
alia exempla, quse in hanc rem collegimus
in editione operum S. Zenonis Veronenfis Epifcopi
Diflert. 1. c. 2. §. 1. pag. XXXVI. &
xxxvii..
3 Codices Juftelli, Vat. I^eginae , & Vat.
Barb, tabulam titulorum pramlttunt , & fuo
cuique canoni titulum repetitum etiam prafi-
gunt. Hujus veto colleflionis MSS. exemplaria
tabula pramifla carent . Solum in utro-
que codice Vindeb. 39- & 42, tituli affigun-
tur in canonum margine , iique aliis verbis
expreffi funt , ac in codicibus aliarum colle-
aionum, quae Juftellianos titulos fimi.liter ex-
hibent . Hinc peculiares hujus colleftionis titulos
in adnotationibus recitabimus , uti in
iifdem MSS. Caefareis Vindebonenfibus inve-
nimus ,■ in quibus aliquorum canonum tituli
defidetantur. Primi canonis titulus fic profer-
tur : De canonibus uniuftujufque venerabilis Con-
cilii. Ceteri codices cum juftello.fiunc primum
canonem prafationis inftar pramlttunt , vel
inferiptioni adnedlunt ; & primum canonem
referunt, qui in hac colleftione lecunduseft.
4 Titulus MSS. Vindeb. Si Epifcopus pro
pecunia ordinationem fecerit . In canone codex
Oxon. Si quis Epifcopi ordinationem &c. Mox
in Juftelliano « in Luc. & Vat. hujus ver-
fionis per pecuniam.
5 Codd. Juftelli, Lucen. & Vat.
gratiam Dei. Dein verba autprovinctalem Epifcopum
defunt in iifdem MSS. & m Oxon.
Conjicit Quefnellus his verbis Gracam vocem
4' yuftxieKOTOf reddere voluijfe rudem interpre-
Sedis Apostolicæ. 6
g o h o c fe c ilïe p r o b a t u r . fu i g rad u a p e r ic u -
lu m f u f t in e b i t . Sed & is , q u i o rd m a tu r ,
n i h i l é-x o rd in a t io n e , q u æ p e r n e g o t ia t io -
n em p r o c e f f i t u t iU t a t i s a c q u i r a t ; f e d 7 f i a t * 18 6 7 8 9 10 1
d ig n i t a t i s , v e l r e i , q uæ ip f i p r o p e c u n ia
c om m i f fa e f t , a l ie n u s . S i q u i s a u t em 8 h i s *
t am ' tu rp ib u s & n e fa r iis lu c r i s m é d iu s in -
t e r fu i f fe v ïd e t u r , & i s , fi q u id em C l e r i c u s
f u e r i t , d e g r a d e tu r ; f i v e r o la ic u s a u t M o -
n a c h u 's , a n a th em a t i z e tu r .
9 Item alio toco : Clericos vel laicos vô- 9
lentes Epifcopos vel Clericos 10 accufare non 19
débité, nequaquam ad accufandum fufeipi
debere ; nifi prius eorum 11 opinio fuerit dif- H
tem, Codd. Vat. & Lucen. ordinaverit Epifcopos.
aut Preskyteros, vel Diaconot.
6 Solus Quefn. addit etiam . Mox Juft, esc
Lucen- pro turpitudinem lucri . Menus Vat.
Reeinæ per turpitudinem luert . Dein Coda,
ViSd. m l & Vat. Reg. delent: ergo.
7 Codd. Juft. Vat. 1344. & Lucen. fiat dt*
gmtatis reus: in Vat. autem additur pofterio-
ri manu & ob ea> quæ Jkc.
8 Addidimus in ex MS. Vind. Codices J uft.
Lucen. & Vat. in bis tam turpibus , .& mox
videatur, Ô* is quidem fi Clericus .
9 Hæc verba Item alio loco leguntur non
folum in MSS. hujus colleftionis, verum etiam
in codice vetuftiffimæ omnium collectio-
nis Y at. Reginæ 1997* ex uofter colle-
^or eadem vërba decerpfifle videtur, cuman
aliis plerifque leftiones etiam conveniant . Défunt
autem in çod. Juftelli, & in MSS.Vat.
1342. ac Colbertino 784. In Lucenfi vero
exemplo, licet hanc Colbertinam collectionem
contineat, totus hic canon omittitur , ut ex
editione P. Manfi colligere licult j &rectius,
quippe hic idem canon proprio loco înterius
repéfitur c. 21. Probabilis autem videri poteft
Quefhelli conjeaura his verbis exprefla : Qua
ocafione vel ratione huic loco inferta fint verba
ifta, divinare non poffum. Hæc certafunt : pu-
mo nec ad præcedentem canonem, ncc ad fubfe-
quentem pertinere . 2. EJJe }pfum Canonem 21.
huiùs Calçhedonenfis Synodi . 3. Hujus verfionem
diver f am effe tam ab aliis omnibus editis,
quam a ' verfidnè decret 't ejufdem vigefimo primo
loco pofîti in hoc Codice . 4. Eumdem Canonem
legi hoc loco ad calcem fecundt inutto-
que Codicis hujus MS. exemplau & m JfftfL-
liano . Studiofi alicujus procul dubio opus éft hæc
additio : qui nempe cum legeret paenam aepojt-
iionis fuperiori Canone decretam adverfus Cten-
cos turpi s Ô* fimoniqci lucri reos, ftatim ex Canonis
21. leElione monere voluit, quam cause ac
circumfpeSle recipienda effet accufatio bufufmodt
adverfus Epifcopos , quos talis poena damnatos
mdneret. Mox Vind. Clericus,, vel laicus volentes.
Colb. J uft. & Vat. 13 C 1er ici, vel laici.
10 MS. Colb. apud P; Çouftantium
fare indebite. Vind. accufare nonindebtte , ne
quocumque ( lege quomodocumque ) ad accufandum
. J uft. & Vat. Reginæ accufare , non indebite
ne quodeumque accufandum. V at. 1342-
cum Colbertino P. Couftantii fimiüter : folum
melius pro ne habent nec.
11 Solus MS. cod. Oxon. oppofitio. '