Varjæ fcflr
rentiæ .
Quid pro-
babilius
çrçdatur ,
Quid fit
Summa de*
cretorum
ÏVQnjs \
Codices
Decret i.
c c e x i i D e a n t . C o l l e c t io n . & C o e l e c t . C a n .
Ottava fars cominet de htmïcidio fpontaneo & non fpontaneo, & quad
pote fi fieri fine peccato. De eo, qui quemlibet Clericum occiderit, quid de-
beat emendate. De eo , qui percujferit mulierem in utero habentem, & abor-
fierit, utrum homicidium fecerit, nec ne. De incantatiombus , & di-vina-
tionibus, & diverfo genere magical artis. De natura doemonum. De forti-
bus, De obfervatione dierum & menfium. De iuramento,' quod debeat tene-
ri , nec ne, & quos habeat comités. De omni genere mendacii.
! IV . Priorem colleélionem, quæ Decretum dicitur, Ivonem habere auélo-
rem nemo dubitat. De Bannormia vero magna inter criticos vertitur quæftio.
Vincentius Beilovacenfis lib. ,15. Specul. Hiftor. c. 84. poft notitiam Decreti
Ivonis, quod volumen non par.voe quantitatis, nec facile portatile,\a,Sirma.t,,
hæc addit .• Hugo Catalaunenfis ex eodem volumine abbreviato libellum por-
tatilem legitur eompofuijfe, qui & ipfe apud me efi, & Summa Pecretorum
Ivonis appellatur, Hinc Sebaftianus Brandt , qui Pannormiam edidit, primus
omnium fufpicatus eft, hanc elfe potius Summam decretorum Ivonis ab Hu-
gone Catalaunenfi ex Decreto Ivonis excerptam, quam ipfius Ivonis opus .
Joannes Moiinæus in editione Decreti eamaem fententiam arripuit ac propu-
gnavit ; ac fubinde hos fequuti funt Correélores Romani, 8c P.. Antonius. Pa-
gius. Alii vero cum Stephano Baluzio in præfatione ad dialogos Antonii Au-
guftini de emendatione Gratiani non minus Pannormiam, quam Decretum Ivo-
ni adjudicarunt ; cenfentque eum. prius luçubraffe Pannormiam , deinde vero
cum earn legentibus probari vidiffet, ad aucliorem colleélionem concinnandam
animum appuliffe, 8c utrique operi eumdem prologum aptaffe.
V . Quid nobis inter has fententias probabilius yideatur, paucis expiicabi-
mus. Certum eft primo colleélionem aliquam canonum Ivoni âdfcribi oporte*
re. Non folum enim id affirmât Sigebertus, qui Ivoni coævus fu it , feribens
in libro de Script. Ecclef. c. 16&. Ivo Carnotenfis Epifcopus compofuit infigne
volumen canonum; 8c fimiliter Anonymus Melicenfis, qui paulio pôft Ivonem
Vis it, de Script. Eccl.c. 95. Ivo Carnotenfis Epifcopus feribit inter alia non-
nulla, Excerpta de Canonibus: verum etiam ipfe Ivo in epifi. z6z. .ad Pon-
tium Abbatem Monafterii Cluniacenfis teftatur, ColleBiones canonum, inquiens,
quas a me pofiulafiis , opujcula mea, qua his addi voluiftis , tranfmifi
vobis : quibus Verbis colleétioriem' a de digeftam fignificare-videtur. Erunt ;for-
taffis qui ex h'oc teftimonio colligant, utramque colleélionem, nempe tum
Pannormiam, tum Decretum Ivoni adjudicari, quippe qui ColleBiones plurali
numéro fcripfit, non colleélionem. A t idem Ivo in epift. 8ot. plurali item numéro
ait: In colleélionibus Burchardi Wormatienfis Epifcop'f, cum tarnen uni-
ca fit Burchardi colleélio . Neque vero pro exciudendis duabus. Ivonis colleélionibus
fatis efficaces fimt Sigeberti, Roberti de Monter -8c aliorum Scripto-
rum textus, qui unius voluminis meminerunt. Unam enim colleélionem Bannormia
inferiptam, cujus frequentiora funt exemplaria, fortaffis videront, non
vero alteram, feu Decretum, cujus quidem rariores codices inveniuntur.
V I . Secundo certum eft Pannormiam non effe illam Summam decretorum
Ivonis, quam Hugo Catalaunenfis compofuifle traditur : tum quia Pannormia
ob partitionem atque diftributionem a Decreto diverfam, a forma compendii
ejufdem Decreti abeft quam longiffime ; tum quia continet nonnulla quæ in
Decreto fruftra requires ; turn etiàm quia nullibi in vetuftis codicibus Summa
decretorum, fed Bannormia, aut ExcerptionesIvonis inicribitur. Hinc Summa
ab Hugone digefta, 8c memorata a Vincentio Bellovacenfi , alia fu it, qua:
injuria temporum intercidit. Ne autem Pannormia adjudicetur Ivoni, difficul-
tatem movebunt quædam décréta in fine partis ultimæ deferipta ex Innocen-
tio II. qui poil Ivonem Pontifex fuit.’ Verum hæc difficultas ex vetuftis Pan-
normiæ codicibus lublata eft, in quibus cum ea Innocentii II. décréta nonle-
■ gantur, eadem in aliquibus exemplaribus pofteriori additamento acceffiffe per-
fpiciuntür, ■ ■ .
V II. Ex codicibus autem res dijudicanda videtur- Decreti codices pauci .
Très tantum haélenus nobis innotuerunt, unus ex quo prima editio prodiit ;
alter Viélorinus a pluribus laudatus, ad quem fecunda editio Parifienfis exaéla
fuit; tertius Vaticanus 1337. fæculi XII. quem ipfi vidimus. Hi omnes prsfatio
Pars IV. de ant. Gan. Breviat. S c c . Cap. XVI. cccx u i
«itinnem exhibent ; fed Vaticanus fine auftoris nomine hune titulum prsefert r
b,doit liber extraélionum, five excerpt arum ecclefiafttcarum return parttm ex
'M i s Romanorum Bonttficum , partim ex gefits Conctltorum, caMicorum
fJrcoporum, & Regum; & conimet KEIL partes 1 Viftormus autem earn
f& i o n e m non in itio, fed in fine ipfius codicis manu recention additamre-
nrerfentat hac inferiptione : Liber canonum fuprafcrtptus décréta Joytmant ,
S S M Carnotenfis Ep,fcopus; & commet M I . partes
S M uti difeimus ex Baluzio. in præfatione ad Auguftmi dialogos num.
m plura vero funt exemplaria Pannormiæ. Unum tantum laudatum ab An- ^ nnor.
toiiio Ausuftino cum épigraphe Liber facrorum canonum, praiationem ac Ivo^ .
Pis nomen ignorât. Ceieri præfationem vel titulum cum Ivonis nomme præ- jÜ æ ? «
ferunt. 1 Baluzius Viélorinum antiquilfimum, & très S. Albini Andegavenfis c> 0_
laudat. Francifcus Salmon in traélatu gallice fcnpto de ftudio ConciUorum
part. 2. it.T . pag. 169. edit. an. ijt6 . manufcnptum exemplar Ecclefia: Parifienfis
F. 4. commémorât. Nos prater unum exemplar S. Benediéli Paddiro-
rienfis mutilum ; tria alia cum præfatione nafti furnus, unum Bafilicæ Vatica-
ii* 10 G 'aliud Vat. 1338. cum peculiari ejufdem prafatioms épigraphe adB.
-Abbatem, nimirum, ut credimus, ad’ Pontium Abbatem, ad quem Ivo colle
étioriem fe mililfe'profellus eft epift. tô t. ac tandem codicem Patavinum Mo-
nachorum S. Jnftinæ fignatum Y Y . V.: n. %6. in quo hic titulus legitur: Ivonis
Epifcopi Carnotenfis Excerptiones ecclefiafitcorum canonwn.j Sequitur autem
prafatio cum titulis oélo partium, in quas Pannormia dividitur. Hic autem'codex
controverfiam de hujus operis auflore videfur dinmere. Licetemm
crèdatur fieculi XIV. tranferiptus tarnen fuit ex vetuftiore exemplo, qiaod lta-
tim poll Ivonis mortem fuerat éxaratum. Catalogum enim fubjicit Romano-
rum Pontificum , qui ita definit in Gelafio II. ut annos pontificatus hujus
omit tat qui in: præcedentibus Pontificibus fingillatim notantur . Id autem ex
eo evenit quia ille catalogus fub eodem Gelafio feriptus fuit, cum anni pom
tificatus ejufdem fignari non poterant. Gelafius II. pontificatum miyit anno
n 18 8c obiit menfe Januario anni 1119. Ivo autem exceflerat, ut mitio dir
ximus, anno 1113. vel 1117. Illud ergo exemplum , ex quo Patavmus codex
deferiptus eft , Ivonis ætati fuppar fu it . Hoc autem tam antiquum teftimomum,
quo Pannormia Ivoni alleritur, nobis tanti eft, ut 11 de alterutro opéré dubi- Ivon. ad_
tandum effet, de Decreto potius, quam de Pannormia ambigendum a tb i- judicata,
traremur. „ , „ . Item De-
V I I I . Neque idcirco Decretum ab îpfo abjudicandum putamus. Cum emm crcIum_
huic quoque operi eadem Pannormia prafatio in veteribus libris addatur, id
ea de caüffa faelum fuiffe credimus, quia j — % amanuenfes hoc quoque
ab Ivone lucubratum acceperant .' Ivo Pannormiam primo fcripfilie, & cum
mrafatione edidiffe videtur. Hinc plura ejufdem Pannormia exemplaria ttatim
confcripta & propagata. Poftea vero prolixiorem colleclionem digeiiit, led tor-r
«affis ipfe non edidit. Hinc fine proprio prologo poll ejus mortem inventa ,
teidemque in rarioribus, quæ feripta fuerunt, exemplaribus prologusex Pannormia
additus fuit,- qui proinde in Viaorino antiquiffimo exemplo, non mirante
, fed in fine Decreti velut addititius deferibitur. . .
IX. Præcipuus fons, ex quo Ivo canones derivavit, fuit colleélio liidona- Fontes
na. Üfus eft etiam aliquando Reginonis compilatione, ex qua cetera ,
exemplaria litterarum formatarum ab eo relata lib. i. n. 437. 438. & 439*
verbo ad verbum tranftulit in Decretum part.d. c. 433. 434. 8c 435.. Pleraque
vero ex Burchardo fumfit . Alia non pauca 8c ipfe inieruit, uti funt ex. gr.
quæ parte fecunda Decreti. deferibuntur adverfus Berengani errores, 8c quæ
part. 16. referuntur ex Jure Romano 8c ex Capitularibus Regum Francorum.
C A P U T X V I I .
De MS. colleBione Gregorii Bresbyteri, qua; Polycarpus infcribitur.
I. / " s o i l e a io , quæ Bolycarpi titulo allegari folet, - innotuit poftquam earn
Romani Correélores Gratiani in præfatione 8c in nous laudarunt .
Continetur- in MS. Vat. 1334- Auftor ejus Gregorius Presbyter ex epiftola
Tom, III. r 1 nuncu'