6 i $ C a n o nu m NiCÆ
P S H U D O S Y N O D ï
S a r d i c e n s i s
z Formula Fidçi ,
SanÜa Sy nodus congregata efi Sardie te ex
diver fis provinciis de partibus Orient’s
Thebaidis, Ægypti, Pataflina , 2 Phoe-
nices, Syria Cales, Mefopotania , Cilicia,
Cappadocia , Ponti , Paphlagonia ,
Galatia , 3 Phrygia, •Bithynia, Elefpon-
Pifidia, Infularum , Paraphilia,
Caria, Lydia , Europa, Thracia ,
Remimontis, Pannpnia, Moefx , Dacia
4 hanç expofuerunt fidem f
CRedimus in unum Deum Patrem orani-
potentem creatorem omnium , & fa-
dorem, ex quo g omnia in cælo , 8ç in
terra nominantui£ Et in unieum Filium ejus
Dominum npftrum Jefum Chriftum ante
omnia fæcula ex Pâtre natum, Deum de Deo,
lumen de lumine, per quem omnia, &
propter quern omnia fada funt in cælô ,
& in terra, yifibilia , 8ç invifibilia: Ver»
bum, fapientia , & 6 poteftas, lumen ve-
rum iêmpiternum in omnibus- : qui novif-
fimia temporibus. propter, nos homo fadus
eft, & 7 çreatus /an^la Virgine t Çru-
çifixus, & mortuùs, Sc fepultus, & refur»
rexit f a mortuis tertia die . Receptum in
cadis fedentem ad dextçram Patris , & ve-;
nientem 8 in finem fæculi judicare vivos
& mortuos, & reddere unicuique fecundum
fada fua , Gu;us imperium fempiternum
1 Hæc formula bis apud S. Hilarium legi»
tur . I. in Fragmentis tom. 2. col. 663. ubi
adneditur fufiori Synodica ejufdem concilia-
buli Pfeudofardicenfis hac tranfitione : Eflau-
tem fides nqftra tails . II. in libro de Synodis
eodem tom. 2. col. 482. ubi feparatim profer-
tur eadem forma, qua in noftro codice , fed
ex alia verfione. Hinc liquet hanc formulam
duplici modo fùifle editam, & adnexam Synodicæ,
& feparatim . Prima pars hujus formulai
ufque ad voces alicnos novit fan El a
çatholica Ecclefia vulgata füerat ab Eufebianis
aliquot menfes poff Synodum Antiochenam
anni 44*■ altera- vero pars addita triennio p'oft
cum aliis prolixis additamentis : ej ufque Græ»
eus textus fupereft apud S. Athanafium in libro
de Synodis ; ex quo recufa legitur t. 2.
Concil. editionis Venetæ col. 636. Tandem in
Pfeudofardicenfi Concilio repetita fuit . Sicut
autem Vigilius Tapfenfis £ 5. contra Euty-
chen n. 3. minus caute hanc veræ & catho-
licæ Synodi formulam habuit, cum præfertim
earn S. Hilarius in redum fenfum exponere
ftudeat j ita nihil mirum, fi in Græca colle-
dione inter documénta. SaTdicenfia deferipta &
a noftro interprète latine reddita fuit.
2 Apud Hilarium utrobique additur Ara-
bite.
3 Apud eumdem de Synodis Pbrygiis duo-
bus, uti etiam legit Vigilius Tàpfenfis lib. 5,
N. S a r d i c . See. 6 1 6
manebit in sterna fxcula t fedens Temper
ad dexteram Patris non folum in hoc fae-
culo, fed etiam in futuro. Gredimus & in
unum Spiritum Sandum Dei, hoc eft Pa-
racletum, quem pollicitus Apoftolis poll in
caelum afeenfionem mißt docere eos, &
monere omnia; per quem & fandifican-
tur, & vivunt religioforum animae in eum
credentes . Dicentes autem ex nihilo effe
Filium, vel ex alia fubftantia ( 9 fpiritum ) 9
& non ex Deo: & erat aliquando tempus,
vel fsculum, quando non erat, alienosnovit
fan&a , & catholica Ecclefia. Similiter
etiam dicentes tres effe Deos, vel Chriftum
non effe Deum ( five fpiritum non effe
Dei ) vel ante farcula, nec Chriftum ,
nec Filium ( nec Spiritum ) Dei effe, vel j
eumdem * Patrem, & Filium,& Spiritum *
San&um, vel non natum Filium ( vel na- We' f
turn Spiritum )* 10 aut voluntate, vel ar- u
bitrio Pater genuit Filium, fecit, fivecrea-
v i t , vel demonftravit, fed fecundum in-
telleftum omnia feientem Verbum Dei ;
hos omnes anathematizat fand a catholica
Ecclefia *
INC Icontra
Euthycen nutn. 3. fed mendofe : Phrygia'enim
tunc tèmporis nondum divifa erat in
Huas. Vide tradatum part. 1. c. 3. In Fragmentis
vero ejufdem Hilarii ihferiptio Synodicæ
ttnaiin tantum Phrygiam præfert,
4 Hilar, de Synodis banc expofuimus fidem.
5 Hilar, ibidem omnis paternités ... nominat
e , ut inlGræcô apud Athanafium 1 At in
Fragm, omnis create a, quibufeum concinit no-
ftri interpretis verfio omnia. Mox pro unicum
Hilarius utrobique unigenitum . Semper vero
nofter iriterpres Græcam vocem (tovoym unicum
reddidit.
6 Apud Hil. virtue , Ô* vita, lumen See,
Défunt autem fempiternum in omnibus, ficut
nec in Græco leguntur.
. M Apud; eumdem natus .
8 HiL in Frag, in finem mundi : in libro
autem de Synodis nihil æquivalens exhibet.
p Apud Hilar. Græco eoncinerite; utrobique
deeft fpiritum, & fimiliter défunt, qu* dein-
ceps uncis inclùfimùs.
IQ Hilar, in Fragm. aut non fententia, nec
voluntate Deum Patrem genuiffe Filium ; hos
omnes anatbematizat See. In Übro De Synodis
: vel quod neque confilio , neque voluntate
Pater genuerit Filium ; anatbematizat fanEla &c.
Utrobique, ficut & in Græco , negatio exhi-
betur, & intermedia noftræ verfionis fecit five
creavit &c. nullibi apparent.
6 1 7 V e t u s I n t e r p r
, I I N C I P I u N T
S T A T U T A
sanctæ Synodi C alchedonensis .
ox.Con- TJIiffimus nofter Imperator * Çonftanti-
ntinopo-jf nopolitanæ perpetuus Auguftus ad fa-
eu re- crofandam Synodum dixit : Laffati eftis ni-
J 1 2 3 * 4 5 6^1* mio fpatio fatigationem fuftinentes . Ex-
pedate ergo très dies, yel quatuor adhuc ,
& præfentibus magnificis noftris jüdieibus
2 fingula , quæ vultis 2 monete , & congruiim
præfidium meremini, Ante vero quam per-
feftæ formulae de omnibus dentur , nemo
veftrum a fanda difeedat Synodo.
DEFINITIONES ECCLESIASTICÆ
fronunciatoe a fanfta, & univerfali
Synodo , qua Catche donc
congregata efl,
Æ a 3 feptima copnitionis Cal-
chedonenfis.
I. Canones , qui a fandis Patribus ufque
ad hanc Synodum tenuerunt, teneri juftum
duximus. -
II. Si quis per pecunias ordinatus fuerit,
♦ & in pretium adduxerit 4 inoptam gratiam,
& ordinaverit Epifcopum per pecu-
nias, vel Chorepifcopum, vel Presbyte-
rum,' vel Diaconum , vel akerum quemli-
bet clero adnumeratum ; vel u inftituerit
per pecunias (fficonoraum, vel defenforem,
S vel 5 euftodem , vel alterum canonis pro-
pter turpem pravumque quæftum : qui hoc
conatur , convidus periclitabitur de fuo
1 Præmittitur in codice definitio fidei Cal-
chédone édita adione VI. cujus verfio ab edi-
tis diferepat . Dein hic titulus fequitur, cui
quæ mox fubjiciuntür , funt poftrema verba
allocutionis Imperator is Marciani relata ea-
dem adione . Turn fubneduntur canones , eo
quod hi in fequenti adione VII. uti ibidem
notatur , conditi fuerant. Hæc autem feptimæ
adionis notatio, quæ in aliis verfionibus non
legitur, aperte demonftrat , noftræ colledio-
nis Groecum audorem vulgato codice cano-
num non fuiffe ufum ; ac propterea vel ex hoc
confirmatur ipfani Græcam colledionem quam
ille adhibuit , fuiffe originis prorfus diyèrfæ
ab iis colledionibus , quæ aliis interpreubus
ufui fuere.
2 Ex Græco aliifque verfionibus corrigendum
eft movete.
3 Canones in feptima adione conditos plu-
ribus comprobavimus in obfervationibus ad
E T A T 1 0 L a t i n a . <^i 8
gradu ; & qui ordinatur, nihil juvetur de
ordinationis inftitutione , quæ per quæftum
fada eft, fed fit alienus a dignitate , vel
cura, quam per pecunias impetravit . Si
vero Sc intercedens aliquis vifus eft turpi-
bus, & infandis dationibus ; fiquidem Clericus
fuerit , de fuo excidat gradu ; fi vero
laicus , aut Monachus , anathemati-
zetur .
III. Venit ad fandam Synodum , quiz
quidam de Clericis propter turpe fuum lucrum
alienarum poffcffionum fiant condu-
dores, & negotia fæcularia fufeipiant, mi-
nifteria quidem Dei négligentes , ad fæcu-
larium vero occurrentes domus , & difpen-
fationem fubftantiarum accipientes propter
amorem avaritiæ . Definiit igitur fanda ,
& magna Sy nodus ullum de reliquo nec
Epifcopum, nec Clericum , neque Mona-
chum nec conducere poffe poffeftionem, ne-!
que çauffis; fe immittere fecularibus, nifi forte
ex lègibus vocctur ad impuberum inex-
cufabile tutoris officium , vel fi Epifcopus
civitatis de ecclefiafticis ei præceperit cura-
ri cauflis,, dè pupillis, & yiduis deftitutis,
& de perfonîs, quæ. maxime ccclefiaftico
egent præfidio. Si vero aliquis prætergredi
ffefinita de, reliquo notus fuerit , ecclefiafticis
fubjaceat pcenis.
IV . Qui- vere , & fincere * fingularem *ideftw«-
eligunt vitam, convenient! digni funt ho- najlicam .
nore . Quoniam vero quidam Monachorum
habitu ùtentes, Ecclefias, & civiles caufas
perturbant , circumeuntes in civitatibus ,
nec non & monafteria fibi conftituentes :
placuit neminem ullo modo ædificare, nec
inftituere monafterium, vel oratoriam ædem
fine voluntate civitatis Epifeopi. Monachos
* v e l, qui funt per fingulas civitates, 8c 6 * 1* vero
provincial, fubjedos effe Épifeopo , &quie- ^
tern diligere , Sc operam .dare jejunio , 8c
orationi , in quibus locis abnunciaverunt
* obfervantes ; nec vero ecclefiafticis , ne- * 1* Perf e-
qùe fæcularibus cauffis frequentare , nec corn- vtï*ntes
munionem habere relinquentes fua mona- ex Gr*cofte
Differt.I. Quefnelli not. 18. ad an. 451. tom.
11 .Grzecai colledionis audorem, qui ex aflis
Concilii ebibit, in feptima quidem adione
poft Imperatoris allocutionem canones reperif«.
fe ex toto contextu manifeftum eft. .
4 Forte inemptam , fed verius inemibilem ,
feu non venalem, nam Grace avptn»».
5 Editio prifea hofiiarium. Ifid. Gracam vocem
expreffit xxt*/*ordpt3, peramonarium. Dion.
Juftelli , & duo codd. antiquiflimi verfionis
antiqua Calchedonenfis Synodi , qui canones
ex Dionyfio receperunt , omirtunt hanc vocem
. Codices vero Ruftici ex ipfius fortaffis
Rfiftici emendatione habent manfionarium. Ju-
ftinianus lib. 4. C. de Epifc. & Cler. inter
return ecclefiafticarum adminiftratorcs irttpx/uo-
rolptevi recenfet.
6 Grace ideft loca ruralia, qua nunc
diotcefis appellantur . Ifid. pojfeffiones reddidit
.