C A P U T I I .
De colleSUone, quam Hadrianus Papa I. Carolo Magno tradidit.
H*ccolle-L T T Adriana vocari folet colleftib, quam Hadrianus I. Pontifex Carol»
do°datUan" J- 1 Magno Francorum Regi Roms tradidit. Cum is Hadriano I. Pon-
tifice ter in Urbem venerit, nimirum, ut notavit Sirmondus, anno 774. cum
Papiam obfideret; iterum anno 781. cum ejus filii Pippinus Langobardi» , 8c
Ludovicus Aquitani» Reges ab eodem Pontifice inunfti fuerunt; ac tandem
anno 787. cum inde Gapuam quoque ac Beneventum adverfus Grimoaldum
Ducem profeftus eft: hunc Codicem ad primam profedlionem potius pertine-
re jure conjecit P. Couftantius ex His epiftol» Codici pr»fix» verbis, quibus
Carolum Hadrianus alloquitur: Illcefus cum tuisviBor manebis , nempe per
ipfos ( Pecrum 8c Paullum ) qui aditum petunt urbis Papice te ingredi vi-
Borem, nefa perfidi Regis calcabis Defiderii colla. H»c autem colleftio Dio-
nyfianam cum aliquot ''additamentis compleilitur; ita ut ob hxc additamenta
Hadria- a Dionyfiana difcrepet. Neque vero Hadrianus I. hujus colleifionis audior cre-
datur, ac ft ipfe ea additamenta Dionyfian» colleftioni inferuerit. Zacharias
ftor. enim Pontifex in epiftola ad Pippinum & Epifcopos atque Abbates regni Eran-
corum fcripta anno 745. canones aliquot recitat ex Concilia Africano , alios-
vero ex Concilia Carthaginenfi: qu» Africanorum canonum diftmdtio 8c in-
fcriptio Hadrian» colleftionis, ut videbimus , propria e ft. Etli priores canones
XXXIII. a pofterioribus numeris centum diftinguat Crelconius ex aliquo-
codice Dionyfiano, in quern ea numerorum diftindlio induci coeperat; omnes
tamen Carthaginenfi Concilio infcriptos prxfert; adeo ut Concilio Africano
pofteriores centum canones adfcribere folius Hadrian» coliedfionis fit propriurn,
quam proinde fub Zacharia- Pontifice induftam manifefte cognolcimus. Additamenta
porro documentorum, qua in hac colieftione fuo loco Dionyfianis
inferta leguntur-, jamdiu ante Hadfianum & Zachariam Dionyfian» colleftio-
ni duplici tempore fuifle fubjefta liquet ex MS. Vat. 5845. de quo dicemus
paullo poft. Quandonam 'vero hast additamenta j quorum recentiora ad Gre-
gorium II. pertinent, juxta chronologicum ordjnem fuo loco inferta fuerint
inopia documentorum ignoratur.
c o l u t E ® Cum Hadrian» colleftionis a Dionyfiana difcrimen ex additamentis pools
Hal°" tiffimum pendeat, de his fingiliatim & diftinftc agendum. Sola documentorum
dria.i. a additamenta alii animadverterunt', qu» ad fecundam colleftionis 'partem, feu
add t'mea Romanorum Pontificum epiftolas fpeftant. Verum alias additiones non le-
tit. "ves etiam in prima parte canonum' deprehendimus, de quibus: in primis dicen-
Quaaddi-dum eft. In'Nic»no Concilio additum fuit fymbolum cum notatione tempo-
prim °par” r' s ’ necuon catalogus Epifcoporum peculiaris verfionis, de qua diximus part..
te cano- i. c. 3. §. i. Ancvrahi 8c Neoctefarienfes canones nornina Epifcoporum exhi-
E“m • bent : In Gangfenfibus legitur fyiiodica epiftola ad Armenos ex interpretatio-
ne, uti vocant , Ifidoriana cum nominibus Epifcoporum. Antioebeni recepe-
runt in titulo additionem vocum in encxntis; ac in puris hujus jolleftionis
exemplaribus fola Epifcoporum nornina addita praferunt ratione peculiari, de
qua confer part. i. c.4. §.2. Svnodica autem ejuldem Concilii in Wendelftini
& Pithcei editionibus defcripta ex Ifidoriana interpretatione acceflit. In Con-
ftantinopolitartis adjefti funt fymbolum 8c Epifcoporum catalogus: in Ca'lche-
dorienfibus definitio fidei cum catalogo Epifcoporum, quern eumdem efle ani-
madvertimus, qui ex vetuftiffimo -Maffejano codice a Sirmondo exfcriptus, 8c
a Labbeo editus fuit tom. 4. Concil. Ven. edit. col. 1710. 8c feqq. Sardicenfes
claululam habent a Dionyfiana colieftione diverfam: Omnis Synodus dixit .
Univerfa qux conftituta funt, catholic a Ecclefia in univerfo orbe diffufa cu-
Jlodiet: catalogumque Epifcoporum praterea recipiunt, qui ex antiquiore Ita-
lica colleftione Barb.2888. vel alia fimili tranlcriptus fuit. Canones Africani
apud Dionyfium continua numerorum ferie diftributi in numeros CX X X V I II .
hoc uno tituio infcribuntur : Synodus apud Carthaginem Africanorum, qua
conjlituit canones CXXXVIII. In Hadriana vero colleftione duplicem feriem
profe-
Pars III; -be Collect. Dionysiana See. Cap. II. glxxxv
proferunt cum duplici inferiptione. Priores enim canones XXXIII. hanc epi-
graphen exhibent.- Incipimt canones Cartkaginenfes Concilii : Sc concluduntur
hac claufula : j Expliciunt canones Concilii Carthaginenfts . Dein alii canones
C V . nova numerorum ferie deferibuntur c,um hac, ipferiptione : lncipiunt canones
Conciltorum dtverforum Afnçanoe provincial numéro CV. eifdemque h»c
claufula apponitur. Explicit Africani Concilii. Aliud hujus partis difcrimen
addemus, quod Joco prajfationis Dionyfii ad Stephanum Salonitanum in pri-
mævo exemplo Hadriani fubftituta fuit alia ipfius Pontificis præfatio ad C a rolum
Magnum verfibus dtgefta, quorum prim» litter» hanc infcri'ptipnem re-
ferunt: Domino Eccel.fiho Carulo Hadrianus Papa. Hæc prafatio nobis con-
fervata fuit. a vetuftiflimo MS, exemple Sangermanenfi, quod ipfo Carolo im-
perante fenptum fuit anno 8oj. e cetéris vero, quos vidimus, ejufdem colle-
ftioms cpdicibus excidit. Quod fi in quibufdam ejufmodi MSS. libris Dionv-
in epiitoia ad Stephanum exhibetur ; hos ab illis vetuftioribus exemplaribus
exlcriptos, quæ hanc colleftionem ante Hadrianum, uti coniecimus, diseftam
conttnebant, iufpicari licet; neque enim veri Hadrianei codjces earn epiftolam
-Uionylii, led aliam Hadriani pradationem recipiebant.
III. Additiones partis iecundæ, qu» Apoftolic» Sedis conftituta continet
antequam eidem colleftioni infererentur, appendicis loco fubjeft» erant pur»
colleftioni Dionyfii . Id didicimus ex antiquiflimo codice Vat. 584s. qui purum
Dionyfium commet. Poft deferiptam enim Dionyfii colleftionem eodem
caraàtere appendix fubpcitur, in qua chronologico ordine neglefto, prius refe-
runtur tria Concilia fuir Symmacho, unum an n ijo i. alterum anni <02. ac tertio
loco lllud anni 499. Dein tituli lex decretorum Hilari Pap» ' duo Simpli-
UIrUm P I H P,0^ titftos ipfa iftorum décréta recitantur. Turn de-
foibitur Leoms epiftola ad Epifcopos Mauros cum titulo: In cdujfa Lupicini
Eptfcop, Leo umverfis Epifcopis per Ccejarienfçm Mauritaniam conflitutis .
Ipfa. autem epiftola caret tribus capitibus VI. V II. 8c V I II . qu» in integra
ejufdem epiftol» editione çxhibuimus.- de qua forma vide qu» latius dilferui-
mus m admonitione ad epift. 12. tom. 1. coj. 645. n. 3. Poftea fubjicitur epi-
ftola Zofimt ad Presbyteros Ravenna: direBa. Zofimi commonitorium Presby-
(nZl * k J ! ,aCOmbu^ qmc ^ e n n æ funt. Ex,relatione 8cc. H» du» epiftol»
inter additamenta Dionyfiana recenfend» , in Bibliotheca Juris Canonici per-
peram mlerta fuerunt colleftioni Dionyfii. Tandem poft h»c omnia in eodem
codice quafi nova appendix fubditur cum tabula capitum LX XIX. H totidem
te cT um P m defcnbuntur» quinque priora in rem noftfcm
H°rmifd*. Quo fuimus femper 8cc. Exftat h»c epiflo,
a Clerlch & M™«chis Antiochenis, Hierof ilymitanis
&c ad Jufhnum. Hnunte aquam cum Utitia 8cc. Ibi col. 470. ' S
!V T ' ?nt" ea’ î uæ “ d unitatcm See. Ibi col.d82.
Leki's litt^ i{dL PreSbner!S( f .Dl.af.0,n,bus’ & Hrchimandritis fecundx Syria,
tium J n T A T ? «P‘ftoIt . lbldem H Pa«e truncata, vix inlfZ
a n T p r^ h e ta ^ “ VMb‘S ^ G °nCiL a . laborefque conc^
iiSmrsr^T coTiwr ■ * ~ f t « e*
^ f t riq ra ilIa,4°£umentaj qua pr»cedunt tabulam capitulorum LX X IX oaullo
codici adjefta, p'ofteriom
r rma aSnitPone8'7 I K conjecimus | S
mirnm tnm ilia JBL3 V l ' o. Leoms num. ii. Hæc autem omnia, m-
Hadrian» colleftioni fuo b*C qKUIn<llle documenta, nec plura nec pauciora
veto ev l T c ?.co ln, chronologicam fcriem inferta leguntur. Adeo
re no qf ? codice fimili prædifto Vaticano S84S. fumta &8 inlèrta fue-
nl’ exemtb T,11111 eLmem tlttt °S’ le£liones -eafdem laudati codicis in Hadria-
?rihnf P- -i.buS exhlbea„n t’ Yerum etIam epiftola Leonis ad Mauros indicatis
ffiCUndæ i » Presbvteros
Tom f „ Archimandntaï fimiliter detruncata, lblum mitium retineat,Cur
porro
tom. ’8. Î
Cone.'col.
583,
Additamenta
partis
feçun»
<Jæ .