e x i l D e a n t . C o l le c tion . 8c C o l l e c t . C an.
turae in Domino falutem. Cognofeat denique almitas veftra, quia ille Cle-
, ri’cus nomine ill. nofter tonfuratus petiit noftræ humilitatis dimifforiam, five
, formatam, ut a vobis ad factum ordinem promoveatur. Propterea nos ejus
, , precibus inclinati , fecundum ftatuta fanmprum Patrum Nicæni Concilii
„ hanc dimifforiam, five, ut diximus, formatai?} veftra; fraternitati atque fan-
,, fiitati emittimus, ut eum ad Sacerdotii onus confecrare non dubitetis, &
„ nobis temittatis. Et lit verius credatis ac cognofcatis , litteris Græcis cum
3, earum numéro fubter earn juflimus juxta prxiatum Concilium roborari. Be-
„ ne vale in Domino dilefliflime & amantilfime frater. n 0 CA LX XX. LX X .
„ C C I . nAMOAAO Indi«, X V . q © X C V I I I I , AM H N . I. X L V II I . L.
Alia i
„ n . T. A. Celerimo ( forte celeberrimq) yati fratrique fan£lilfimo & prom-
„ pto in fapientia cum omni honore recolenda, Sc decorato in omnibus, in
j,' Domino fideli, 8c valde doftiflimo, feu ab omnibus orthodoxis multiplici
,, feientiæ . . . . gratia decorato....... dilefto in Chrifto Joanni M. {peculator
„ fanélæ Sedis. Ecclefiæ Theatinæ Epilcopus . . . . . . Nos de ill. fanctæ Sedis
„ Ecclefiæ ill. Epifcopus in Domino Jefu Chrifto optamus vobis magnam fa-
,, lutem atque honorem hic 8c in ævum. Propter incommoditatem, quod iter
,, arreptus lum partibus Beneventi , ficut Domina Imperatrix per fuos apices
„ innotuit, ut in ejus fervitio allaturi limus, quibus jam ferhper in moleftia
,, corporis diutius fatigamur, ad Clericos noftræ dicecefeos facris ordinibus fub-
,, limandos infufficientes arbitramur . Idcirco præfentibus noftræ mediocritatis
„ apicibus exoramus, hune præfentem Clericum noftrum Luponem ad gradum
„ Levitarum promoveri, & ad veftram fpecialiter fraternitatem dirigimus. Et
„ ut hoc certiüs probabiliufque credatur, Græca huic elementa paginæ fecun-
„ dum ftatuta fanélæ ac magnæ Synodi Nicænæ inferi præcipimus, videlicet
„ Patris 8c Filii & Spiritus Sanéli. Primas ikteras TICCA, quæ LX XX. LX X.
„ C C . 8c primum fignificant numéros . Petri quoque Apoftolorum Principes
„ prima littera n , quæ LXXX. fignificat. Noftræ quoque mediocritatis pri-
„ mam litteram M , fublimitatis veftræ fecundam O ; ejus qui accipit ter-
,, tiam Ti • civitatis noftræ quartam . . . 8c Indiét. præfentis anni iftius X V .
j, Eft autem nomen ejus Luponem Clericum futurus Lev ita. Addidimus etiam
, , X C V I I I I . q 0 . Per hæc Græca elementa adnotantur. AM H N .
In hac fecunda formata, quæ luxatiffima 8c mendofilfima e ft, quafdam voces
punélis indicatas omifimus, eo quod fenfum non redderent. Alia pauca
tute emendavimus, uti M. /peculator pro eo quod feriptum eft infpeculator .
Epifcopi enim nomen, quod hoc loco fignatur, incipit a littera M , ut fub
finem ipfius format* traaitur ; facilique amanuenfium ofeitantia in pro m non-
numquam feribitur . Catalogus Epifcoporum Ecclefiæ Theatinæ apud Ughellum
cum fit imperfeflus, hujus Epifcopi nomen a littera M incipientem npn fug-
g e r it. Cum vero memoretur Imperatrix, quæ in Beneventi partibus verfaba-
tu r , noteturque indiétio X V . , indicari videtur live Adelais Ottonis I. uxor ,
five Theophania conjux Ottonis II. quæ aliquoties in iifdem partibus exfti-
tere . Etfi enim Angilberga Ludovici II. uxor ibidem fuerit ; indiélio tarnen
X V . ipfi non congruit. Hinc ergo ille Theatinus Epifcopus M . fub Ottonis
L vel II. imperio v ix i t , ac Theatinorum Epifcoporum catalogo adjiciendus eft..
C A P U T V.
De collellione in pervetußo MS. Corbejenfi dejeripta.
I. T T Anc colleßionem deferiptam in venerandæ antiquitatis MS. codice Cor-
X 1 bejenfi X X V I . , qui affervatur in bibliotheca S. Germani a Pratis Patrum
Benediflir.orum Parifienfium, fubjicimus colleftioni Vaticano-regiæ,quam
præcedenti capite explicavimus. Utraque nimirum certum antiquitatis teftem
præfert catalogum Romanorum Pontificum , quem fi colleftio Vaticano-regia
concludit in Hormifda, Corbejenfis producit ad Vigilium ufque. Hujus colleélionis
Pars II. de ant. Collect. Latinis Cap. V. exm
dlionis pluribus in locis meminit P. Sirmondus, qui eadem identidem ufus eft.
P. Mabillonius in celebri opéré de Re diplomatica pag. 6. carafteris fpeci-
men dedit, ex quo difeimus, codicem uncialibus, uti vocant, litteris fine ul-
lo vocum intervallo exaratum, præter notationes aliquot celeri caraflere ex-
prelfas. Pleniorem vero hujus notitiam nobis exhibuit P. Montlauconius in
Bibliotheca bibliothecarum tom. a. pag. 1124. ac præfertim P. Couftantius in
præfatione ad tomum 1. Epiftolarum Romanorum Pontificum num. è i. 8c fe-
quentibus. Cum ipfum codicem non lieuerit infpicere; quæ ex his fcriptoribus
cognofcere potuimus, hie appendemus.
IL Pqft Provinciale, feu provinciarum divifionem , cujus Montfauconius
meminit, in fronte ipfius colleOionis hæc librarii adnotatio legitur. Qui legis
ora pro me', & cave ne his regulis iontraeas , & Jententiam ifiius feveri-
tatis, vel cenfttræ incurvas. Subditur titulus canonum Anquiritanorum, cui
fubjicitur ea interloquutio Ofii, quam dedimus part. 1. cap. 4. §. 1. ubi earn
fuppofititiam oftendimus . Poll ejufmodi interloquutionem fequuntur canones
Anquiritani, Neocæfarienfes, feu, ut ibidem vocantur, Cæfarienfes, atque Gan.
grenfes ex interpretatione antiqua, quam Ifidorianam appellant. Inter canonem
vero Gangrenfem 20. & 21. five ejufdem Synodi claufulam plura inferuntur
manifefto librarii vitio interpofita, nimirum epillolæ Innocentii ad Decentium,
Zofimi ad Hefychium, item Innocentii ad Victricium, ad Exfuperium, 8c ad
Macedones, Cæleftini ad Epifcopos per Viennenfem & Narbonenfem provin-
cias una, 8c alia ad Epifcopos per Apuliam 8c Calabriam conftitutos, Leonis
quinque ad diverfos Epifcopos, de quibus diximus in præfatione ad ejufdem
epiftolas tom. 1. §. 3. pag. 513. Adduntur preces Epifcoporum ad Imperatores
Valentinianum, Theodolium, 8c Arcadium: turn Breve ftatutorum ad Africain
pertinentium, feu Breviarium canonum Concilii Hipponenfis, quod in colle-
élione hoc tomo edenda legitur cap. 2. ac Concilium Telenfe anni 418. quod
ibidem invenjes cap. 62. Ad hujus calçem rejicitur Synodi Gangrenfis con.
clulio .
III. Dein Synodi Nicænæ canones deferibuntur , in quibus illud maxime
notandum eft, P. Couftantium in admonitione ad epift. 17. Innocentii num.4.
col. 82(5. feribere: Concinit & Corbejenfis codex medio fexto fieculo ( hoctem-
pus Corbejenfem colleâionem, de qua loquimur, palam defignat' ) exaratus ,
in quo Nicienus canon ita refertur. ,, De his qui fe cognominant Catharos ,
,, ideft mundos, fi aliquando venerint ad Ecclefiam catholicam, placuit làn-
„ £lo 8c magno Concilio, ut impofitionem manus accipientes, lie in Clero
,, permaneant. “ Eft verfio Dionyfii Exigui; ac propterea Nicænos canones
ex ea fumtos agnofeimus , non autem ex Ifidoriana, ex qua ceteri Græcarum
Synodorum canones recepti fuere. Subduntur nomina Epifcoporum, qui Nicææ
convenerunt. Hunc Epifcoporum catalogum excipiunt canones Synodorum An-
tiochenæ, Laodicen», Conftantinopolitanæ, Carthaginenfis anni 418. Valentina;
anni 374. 8c Taurinenfis. His fubneéiuntur epillolæ Innocentii ad Tolofa-
nam ( feu Toletanam ) Synodum, Leonis ad Epifcopos Viennenfes nobis epift.
10. 8c Hilari ad Leontium. Inferuntur præterea canones Conciliorum Arela-
tenfis 8c' Epaunenfis .• mox epillolæ Innocentii ad Rufum 8c Euiebium ceterof-
que Macedones ,- -Symmachi ad Cæfarium Arelatenfem, Damafi ad Paullinum
Antiochenum, Auguftini alloquutio ad Competentes. Sequuntur nomina Epifcoporum
, qui fub Marino convenerunt in Synodo Arelatenfi, Paullini litte-
ræ ad Faullum, definitio Synodi Calchedonenfis , Flaviani ad Leonem Pa-
pam epiftola, 8c hujus referiptum, nobis epift. 22. 8c 28.
IV. Alia deinde fiibjiciuntur ejufdem generis documenta, 8c Synodorumple-
rumque Gallicanarum canones, quarum exploratam notitiam 8c ordinem, quo
in codice recenfentur, nemo prodidit . Solum P. Sirmondus in præfatione ad
Concilia Galliæ notavit, decern Gallicanas Synodos in hac colleélione exhi-
beri, quarum poftrema ell Aurelianenfis V. anni 549, Unde objeumm non efl,
inquit Couftantius , colleblionem illam fiudiofi cujufdam , qui in Gaîltis de-
gebat, opus eje . Cui homini, ut videtur, non in animo fuit peculiarem ali-
quem exferibere canonum codicem, fed ea colligere , quotquot invenire pojfet
id genus feripta, quæ ad dijcipltnæ régulas perfmerent. Inter hæc docufflen-
Tom. III. p ta” ce