quia legem non venerit fdlvete , fed im-
plere: & idéo Ecclefiar, cujtjs fponfus eft ,
formam caftitatis vôluit fplettdôre radiare .•
ut in die judibii cum rurfus ad venerit ,
line macula & fin® ruga earn poffit , ficut
per Apdftalum füüm inftituit , reperire .
Qùarüm fan£ïiotium orrines Sacerdoteg atque
Leÿitæ infoFubilr lege .conftrmgimur ,
ut 'S die ordinâtidnis nofiræ fobrietati ac pu-
dicitiæ & corda nôftra rnariéipémus,' & corpora;
dumraodo per omnia Deo nôftro in
his, quæ qüqdidie oflferimüs, facrificiis plait
«'*. 8. 9. ceamus . Qui autem in carne funt, dicente
i.C^.3.iô.eleftioriis vdfe , Deo'placere nod poj'unt :
z.Cor.6.16. VOf autem jam n6n ej } ’ts in cat)ie ? fed jn
fptr 'ttu j fi tamen fpiritus 'Dei habitat in
i)übis. Ec ubi pdterit, nili in eorporibus ,
ficut Iegimus, fan&is habitare Spiritus Dei?
Et quid aliquanti dé quibus foquim’ur , ut
tua fan&itas retulit * igndrâtione. lâpfos fe
effe deflent ; his had conditiôhe . rtiifericor-
diam dicimus flori negandam, ut line ullo
honoris augmenta , in hoc , quo1 dete&i
hint, quamdiu vixerjnt, officio perfeveitnt;
fi tamen pofthàc cbritinentes fe ftuduériat
exhibere. Hi vélo i qui illiciti privilegii
excufatione nitüittirr ; ut fibi hoc afférant
yéteri lëge concëffhffl, noverint fé abomni
31 e'ccle.fiaftiço $ 1 honore , quô indigne ufi
funt, Apoftolicæ Sedis auftoritate dejeà'os ;
nec umquam poffe veneranda âttrèftare my-
ftërià, quibus fe ipfi dum obfcçenis cupidi-
tatibus inhiant, privaverunt. Et quia exempli
præfentiâ cayere nos præmonent in fu-
32 turum , 32 li quilibet Epifcopus, Presbyter,
atque Diaconus ( quod non optamus ) de-
inceps talis fuerit inventus , jam fidnc fibi
33 .33 omnem per nos indülgentiæ aditum in-
telligat obferatum : quia ferro neceffe eft
èxeidantur vulnerâ , quæ foméntorum non
Tefiferint medicinam.
CAP.VIII. 34 V III. DidiciftiüS etiam licenter acli-
34 here irtexploratæ vitæ homines, qüibüs etiam
numerofa fuerint cohjugia âd præfatàs
dighitates ; prout cuique libuerit, afpirare :
quod non tantum iliis, qui ad hæc immo- 31 *35 36 37
31 Cód_. Vat. Reginæ opéré .
32 Vind. cum quibufdatn èditis delet fi.
33. Ità ottuies 'codd. MSS. & 'excufi pfæter
Queftl. apud quém legitur omnem per nos in-
ielligat a d i t u m effe ôbjeratum.
3.4 Tit. in Vind. De Clerich cfuales liceat
promoveri : Hic titülus a Didnyfianis difcre-
pat. In cod. Vât. Reginæ hoc eft càpüt IV.
eique titulüs præfigitur . Péticlltdù Metropoli-
tanum cum çum f lege eo ) qui indigne fiterh
ordinatus. Cum hoc concinit vêtus cod. Corb.
Perictitafe eum MetŸôpolitanutii , a qüo aliquis
indigne fuerit ordinatus . Mox licenter fcripfi-
mus ex MSS. Vind. & Vat. 1342. concinen-
tibüs aliis vulgatis. Qiiefn. libenter.
35 Sdlus Quefn. ihclitis. MS. Corb. inbïbi-
tos motus non cohibent.
36 Idem Quefn. delet màgis : & poft pau-
ca perce Hat pro comptât . Vuig. & codd. fe-
^UmUS * ^ ^ ^ eê in$ Jufle corripiat, qui
37 Tit. in MS. Vind. De Clericorum conderata
ambitione perveniunt, quantum me-
tropolitanis fpecialiter Pontificibus imputa-
mus; qui dum 35 inhibitis aufibus conni-
vent, Domini noftri, quantum in fe eft ,
præcepta contemnunt, Et ut taceamus ,
quod altiüs füfpicamur, ubi illudeft, quod
Dorhinüs nofter data per Moifem lege con-
ftituit, dicens.* Sacerdotes me i femel nubant : Uv jt,,
& aliö-locö; Sacerdos uxorem virginem ac- M-
cipiat, non viduam , non repudiatam , . non 44,
fneretriceml Quod fequutus Apoftolus ex per-
fecutore prædicator , unius uxoris virum , 2- Ti^l
tam Sacerdotem, qùam Diaconum fieri de- ^ 2.
bère mandavit, Quæ omnia ita a regionum
véftrarum defpiciuntur Epiicopis, quali in
cOntrariùm 35 magis fuerint conftituta. Et 36 I
quia nori eft nobis de hujufmodi ufurpatio-
nibus negligendum, ne nos indignantisvox
Domini jufta corripiat, qua dicit : Videbas Pf.’Æ
furem & cutrebàs cum eo ; & ponebas tuant
cum adùlteris portionem p quid ab univerfis
pofthac Éccléfiis fequendum fit , quid vi-
tandum , generali pronuritiatione decerni-
mus, I
3‘/JIX. Quicumque itaque fe Eccîefiæ vo- CAP. J
vit ôhfeqùïis a fua infantia, ante puberta-
tis àiirios bapfizari, & Le&orum debet mini
ftéfiö fociari . Qui 38 ab acceffu adole- 38 I
fcentiræ , ufqüe àd tricefimum ætatis annum I
fi ptobabiliter vixerit , una tantum , & éa
quam^ virginem communi per Sacerdptem
benedi&ione perceperit, uxore contentus ,
Acolythiis & Subdiaconus effe debebit: poft
quæ. ad Diaconii gradum, fi fe ipfe primi-
tus corttinentia præeunte dignum probarit,
accedat. Ubi fi ultra, quinque annos lauda-
biliter miniftrarit , congrue Presbyterium
conféquatùr . Exinde póft decennium, épi-
fcopâlem cathedram poterit adipifci ; li tamen
per hæc tempora integritas vitæ acfi-
dei ejus fuerit àpprobata^
39 X. Qui véro jam ætate grandævus CAP. il
mêlions propofiti converfione provocatus ex 3? |
lâico ad . facram militiam pervenire fefti-
riât, delidërii fui frudlum non aliter obti-
rtebit, riifi eo quo baptizatur tempore fta-
tim
verfatione , In cod. Vat. Reg, eft caput V.
cum titulo : Clerici quantis temporibus effe de-
beant , üt ad Ppifcopàtum per ventant. Idem
omnino titulus eft in colle&ione Corbejenfi .
Côdd. Pith. & Colb. hujus colle&ionis aîium
titulum præferunt. Per quùd ( lege quot ) gra-
dus Acolythus, Subdiaconus, Diaconus, Presbyter
, vel Epifcopus fiat.
38 Undecim codd. âpud Couft, delent ab.
Dein in Vat. 1342, pro ad tricefimum habe-
tur ad XX. atatis fua annum ; quæ leétio ve-
horvidetur : nam. Zofimus , qui in epiftola
àd Efychium has Siricii litteras præ oculis
habuit , fi ab infantia , • inquit , ecclefiafticis
minifieriis nomen dederit, inter leBores ufque
ad viçefimum atatis annum continuata obferva-
iione perduret,
39 Tit. in Vind. De grand avis : in Vat.
Reginæ, ubi eft caput VI. Qui ex lafcogran-
davus ad Clerkatum vult tranfire. Mox vulg.
Conc. & Dion. Juftelii converfatione pro con-
verftone .
tim LcSlorum,, aut Exorciftarum numero fo-
cietur, fi tarnen eurn upara habuiffe vei
fiebere, & haqc virginem aGeepiffe eonftet
u.^orem . Qui dum initiatus fuerit, exple-
to bienpio per quinquennium aliud Acoly-
thqs & Subdiaconus fiat, 8t lie ad Diacp-
uium, fi per h^c tempora dignus.judica-
0 tus fuerit, 40 provehatur. Exinde.jam ac-
ceffu temporum ad Presbyterium, vel Epifco-
, pafu^> fi ^pm Cleri ac plefiis 41 eyocarit
eleflip,non immerito focietur .
xr. 42 XI. -Quifquis fane Clericus viduam ,
1 auf certe fecundam eonjugem du^erit, omni
ecclefiaftica; dignitatis, priyilegio mox nu-
detur , laica libi t^ntum communione con-
cefla | quam it^i demum poterit poffidere ,
fi nfhil • poftea,, propfer qupd hanc perdat ,
admi ttat.
i XII» 43 XII. Feminas vero non alias efle pa-
♦3 timur in domibu^ Clericorum, nifi eas tan-
tum qua§ prqptfr.folgs neceftitudinum cauf.
fas hgbitare cpm iifdern Synod us Nicsena
per mißt.
iXIIIrj ^ XIII. Monachos quoque , quos ta-
44 men morum -gravitas & yitze. ac fidei. in-
ftiputio fanfta commendat, Clericorum of-
ficiis aggregari & optamus , & volumus :
ita fit qui infra tricefimum astatis annum
45 funt 45 , in minoribus per gradusfingulos,
crefcente tempore, pr.ovehantur ordinibus ;
& jfic ad Diaconii vel Presbyteratus infi-
gnia mature setatis confecratione perveniant:
tp 46 nec ftatim faltu ad Epifcopatus culmen
afcendant, nifi in his eadem, qua; fingulis
dignitatibu.s fuperius temppra prefix im us ,
fuerint cuftodita.
L ‘ .47 X IV . Ulud quoque nos par fuit pro-
videre , ut ficut pcenitentiam agere cuiquam
non concediturClericorum , ita & poft pce-
nitudinem ac reconciliationem nulli umquam
lgico liceat honorem Clericatus adipifci H
quia quamvis fipt omnium peccatorüm con-
iagione mundati , nulla tamen debent ge-
rendorum facramentorum inftrumenta fufci-
pere , qui dudum fuerint vafa vitiorum .
40 Vat. 1342. promoveatur.
41 Idem Vat: çum Pith. & Colb. Lucen.
tdecumarit. Hanc ledlionem prætulit Couftan-
tius , eo quod 1 edecumare fit e decem unum
velufi maxime præcellentem 3 & omnium di-
gtiiftimum eligere . Cod. Vat. Reginæ cum
alio Colb. f i tn eum Cleri ac plebis fuerit ele-
&io\ Thuan.: Colb.- fi eum .... fequatur eie&io.
Dionyfii regium exemplar exftiterit eleSiio .
42 Tit. in cod. Vind. Quod Clericus , qui
fecundam duxerit uxorem, deponatur '. Mox plumes
codd. & edit. aut viduam .
43 Tit. in-MS. Vind. Qua femina cum Cle-
ricis habitent.
44 Titulus in MS. Viiid. De Monachorum
promotione.
45 • Vuig. Cönc. poft edifiónem Rom. ad-
dunt digni . Mox in ' Vât. Reg. '& fecunda
manu in MS. Vind. ut in vuig. prómovean«
tur ordinibus.
4Ó Duo MSS. Colb. & German. Couftantii
nec fiatini ad. Vat. Reginæ cum tribus MSS.
ejufdem Couftantii «er faltim ad. MS. Corb.
cum aliis nonnöiilis nec faltu ad. Ex utraque
48 XV. Et quia in his omnibus, quæin CAP. XV.
reprehenfionem veniunt » fola excufatio igno-
rationis obtenditur, cui nos interim folius
pietatis intuitu neceffe eft dementer igno-
fcere : quicumque pcenitens , quicumque di-
gamus, quicumque viduæ maritus ad facram
militigm indebite & incompetenter irrepfit,
hac fibi çonditione a nobis veniam intelli-
gat relaxafam , ut in magno debeat com-
putare beneficio , f i ademta fibi omni fpe
49 .promotionis, in hoc quo invenietur or- 4P
djne perpétua ftabilitgte permaneat .* 50ifcitur S°
ri pofthac Provinciarum omnium fummi An-
tiftites , qqod fi ultra ad fapros ordines quem-
quam de talibus crediderint affumendum ,
& de fuo, & de eorum ftatu, quos contra
canones & interdira noftra provexerint ,
congruam ab Apoftolica Sede promendam
efte fententiam.
X V I . Explicuimus., ut arbitror , fräter CAr.XVl.
cariffime , . univerfa quæ digefta funt inque-
relam , .& ad fingulas caufiss^ de quibus per
filium noftrum Baffianum Presbyterum ad
Romanam Ecclefiam, ut pote ad caput tui
corporis , retulifti, fufficientia , quantum
opinor, refponfa reddidimus. Nunc frater-
nitatis tuæ animum ad fervandos canones ,
& tenenda decretälia conftituta magis ac
magis ineitamus ut hæc, quæ ad tua con-
fulta refcripfimus, in omnium Coepifcopo-
rum noftrorum proferri facias notionem :
& non folum eorum , qui in tua funt dice-
cefi coriftituti, fed efiam ad univerfosCar-
thaginenfes', ac Boetieos, Lufitanos , a-tque
51 Gallicps, vel eps q,ui vicinis tibi colli- 51
mitantur hinc inde Provinciis, hæc quæ a
nobis funt falubri. ordinatione difpofita, fub
litterarum tuarum profecutioné mittantur .
Et quamquam ftatuta Sedis Apoftolicæ ,
vel canonum venerabilia defini ta hijlli Sucer
dotum Domini ignorare fit liberum ;utï-
lius tamen atque pro antiqùitate Sacerdotii
tui dileftioni tuæ efte admodum poterit glo-
riofum , fi eâ? quæ ad te fpeciàli nomine
generaliter fcripta funt , per unanimitatis
tuæ
leftione editi cum codd. noftra; colleflionis
nec flatim faltu ad. Hid. cum Merlino & Crab.
nec per faltus ad. Mox Vat. Reg. delet fuperius
.
47 Tit. in cod. Vind. Quod pcenitens non
fiat Clericus . In duobus vero anis codd. .hujus
colleft. Thüan. & Pith. Qui dudum fue-
rant vafa vitiorum, honorem Clericatus non adi-
pifcantur . MS. Vat. Reg. caput VII. fignat
cum titulo . De laicis poenitentibus nullum honorem
adipifci debere.
48 Titulus in Vind. MS. Ut f i per ignoranti
am pcenitens bigamus, vel vidua mar it us Clericus
fablus fuerit, non promoveatur. Mox his
omnibus deleta prajpolitione in prajferunt codd.
-Vat. Regina;. Dion. Juftelli, & Couftantius .
4P Alias pröveßionis.
50 Quefnellus Sciantquel repugnantibus ceteris
editis , & antiquis MSS. codicibus.
51 Ita Vind. Vat. Reg. & alius Vat. cum
plerifque aliis MSS. Iaudatis a Couftantio ,
qui cum Corb. & Quefnello Gallicios recepit.
Mox Vat. Reg. cum aliis editis collimitant.
Sed paffive ufurpavit Solinus.