C o d e x C a n o n . E c
C A P I T U L U M L.
I I E P I S T O L A
Inter Gela* G e l a S I I P a p j e
fit EpiJI.
XII. ad Rptfcopos Dardant#,
1 2 Rationis reddendoe y Acacium a Se de Apojiolica
competenter fuiffe damnatiim : nec
pojfe quemquam fine difcri mine anima fu#
ejus communtonis participera ejfici,
DileSiflimis fratribus univerfis Epifco-
pis per Dardaniam conftitutis
G e l a s i u s ,
CAP. I. "X T Aide mirati fumus, quod veftra dile- V &io quafi novam & veluti difficilem
quæftionem , & adhuc tamquam inauditum
3 quippiam noffe 3 defiderat, quod Eutychia-
næ pefiilentiæ communicatores, nonhaben-
tes quid pro fuæ perditionis obftinatione re-
fpondeant , frequenti jam ratione convi&i- ,
4 4 fola contentione fummurmurant : non
quia fit alicujus momçnti quod garriunt ,
nec inveniunt penitus quid loquantur. Ubi
magis eos , qui catholicis fenfibus inftituti
5 funt, adhuc hærere 5 miramur , quam il-
los qui a veritate exciderunt , & ab anti-
6 qua Ecclefiæ tvaditione funt devii, 6 profanas
vocum novitates, & ineptias caducæ
perverfitatis obtendere. Quibus eos veftra
1 Duplex efi hujus epiftolæ forma , altera
brevior, auctior altera. Breviorcontineturnon.
folum in MSS. hujus colle&ionis , verum et-
iam in Veron. 46. & in codicibus I fid. in quos
ex hac nofira colle&ione a pfeudo-Ifidoro tra-
dufta fuit. Hujus fragmentum , quod incipit
a capite quarto Nec plane tacemus, incertum
eft in MSS. additionum Dionyfii. Auftiorve-
ro eft in MSS. præftantiflimæ colle&ionis ,
quam Avellanam vocàvimus : cujus au&orita-
te additamenta ipfi Gelafio curis fecundis tri-
buenda in præmiflo tra&atu part. 3. c. 11. §. 4.
oftendimus ; ibique harum additionum occa-
fione , in quibus Gelafius nos pro Apoftolica
Sede acccepit , haç de re fufius differuimus
quam in notis ad hoc caput conftituendam re-
ceperamus rom- 1. pag. 587. Merlinus e cod.
Ifid. breviorem formam ante Quefnellum ex-
hibuit : editiones vero Conciliorum poft Ro-
manam epiftolartrm Romanorum Pontificum
formam auftiorêm repræfentant . Variantes ,
quæ in margine Cônciliorum Labbei notan-
tur ex Juftelfi codice , cum Vat. Ifid. exem-
plo concinentes, eum quoque Ifidorianum co-
dicem fuifle declarant.
2 Notât Quefnellus in margine. Titulus il-,
le médius Joli debctur Tbuaneo Mî. in quo dee fi
tam prior ilia épigraphe, quam pofterior ; ita ut
nec a quo, nec ad quos datum fit fcriptum hu-
fufmodi indiçet. Hac de cauflaintelligitur,cur
Hincmarus Laudunenfis torn. 2. pag. 373. quæ-
dam hujus epiftolæ teftimonia alleget hoc ti-
tulo ’. Ex epifiola Gelafii ad Anaftafium Princidile&
io retulit jaSitare, ideo Acacium non
putare jure damnatum , quod non a fpecia-
li Synodo videatur fuifle deje&us.\ & infu-
per dementiam fuge vanitatis 7 accumulare
pueriliter, adji.ci.entes : Pracipue Pontificem
Regia civitatis, Quapropter ftultitiam re-
fpuentes irtanium querelarum , percurrere
vos oportet ab ipfis beatis Apoftolis, &cqn-
fiderare prudenter, quoniam patres noftri ,
çatholici videlicet doélique Pontifices , in
unaquaque hærefi quolibet tempore 8 fufci-
tata, quicquid pro fide, pro veritate , pro
communione catholica atque apoftolica fe-
cundutn Scripturarum tramitem prædicatio-
nemque majorum fa£la femel congregatione
fanxerunt, inconvullum deinceps voluerint
firmumque conftare ; ijec 9 in eadem caufa
denuo quæ. præfixa fuerant retra&ari , qua-
libet recenti præfumtione permiferint ; fa-
pientiffime providentes, quoniam fi décréta
falubriter cuiquam liceret iterare , nullum
contra fingulps quofque prorfus errores
lia bile perfiiteret; Ecclefiæ conftitutum ; ac
Temper iifdem 10 furoribus recidivis omnis
integra diffinitio turbaretur . Nam 1} limi-
tibus etiarn præfixis. pofitarum femel fyno-
dalium regularum , non ceflant ejifæ peftes
refumtis certaminibus, contra fundamentum
fefe veritatis attollere, & fimpliciî quæque
corda percuterey quid fieret fubinde fas
effet perfidis inire Concilium ? cum i i quæ-
1 ibet ilia manifefta fit veritas , numquam
défit quod perniciofa depromat falfitas; etfî
ratione vel auftoritatg deficiens, fola tarnen
intentions non cedens. Quæ majores noftri
divipem.
Aliquo nimirum codice hujus colleftio-
nis ufus eft, in quo uti in Thuan. cum défit
hujus epiftolæ infcriptio, hanc datam putavit
ad eumdem Anaftafium Principem , ad quem
præcedens miffa fuit . ïn utroque noftro cod.
Vind. & Veron. deeft prima épigraphes epifiola
Gelafii &c. fecunda vero Rationis redden-
dte ufque ad damnatum præfigitur fie : Incipit
rationis reddendee : integra vero hæc eadem épigraphe
in fine epiftolæ appenditur : Explicit
rationis reddenda &c. ubi fubauditur exemplar.
3 Tres noftri codd. Vind. Ver. & Vat. 630.
defiderans : Mer!, defidsratis..
4 Vulg. Concil. mi fer a contentione : & poft
pauca fed quia, non inveniunt .
5 Virid. & Veron. murmurant.
6 Vulg. Gone, profanafque ... obtendunt.
7 Codd. Veron. & Vat. Ifid. cum vulg. accumulant
.
8 Quefn. refufeitata. Mox vulg. Coqc. de-
lent pro fide .
9 Cod. Veron. & Vat. If. in hjtc eadem
cauffd. Dein Veron. fapientijfime pfirvidentes :
vulg. Cone, prtevidentes. I
10 Vat. If. & alius cqdex in margine Cone.
Labbei, furoris refidui omnis, male . Dein H'
mitibus etiam preefixis cum noftris codd. & vulg*
feripfimus: Quefnellus præterit etiam.
11 I ta codd. Vind. & Veron. Quefnellus
cum vulg. Cone, quamlibet ilia. Merlin, cum
Vat. If. quamlibet illi , Juftelli codex illias.
Poft pauca vulg. Cone, pro intentions habent
\ contentione, melius .
pofuiffe turbatas: non tamen ut illius Sy-
nodi Nicaeme, quicquid de fide & comma-
nione catholica diffiniverat , immutarent y
nec nova quemquam prolapfum damnatio-
ne percellerent , fed illius decreti tenore ,
19 nifi refi'puiffet, judicavere damnatum . t£?
effetque confequens , ut , nifi corrigeret ,
damnationi proculdubio fubjaceret. Quibus
convenienter , ut di&um eft, ex paterna
traditione perpenfis, confidimus quodnullus
jam veraciter Chriftianus ignoret uniufeu-
jufque Synodi conftitutum , quod univerfalis
Ecclefiae probavit affenfus, 20 nullam ma- 10
gjs exequi fedem oportere pra ceteris,quam
primam; qua: & unamquamque Synodum
fua auftoritate confirmat, & continuata tno-
deratione cuftodit; pro fuo fcilicet prmcipa:
tu , quem beatus Apoftolus Petrus Domini
voce perceptum , Ecclefia nihilominus fub-
fequente, & tenuit Temper, & rennet.
Hsec dum Acacium certis comperiflet m- CAP-
diciis 21 a veritate deviaffe , diutius lfta
non credens , quippe quem noverat execu-
torem faepe neceflariae difpolitionis fua’ centra
hsreticos extitifle ; per triennmm ;fere
litteris deftinatis eumdem monere non de- ^
ftitit ficut per diverfos miffa 22 farnilia-
riter feripta teftantur. Quibas ille pnmum
tamquam dedito filentio nihil refponderq
proponens, tandem aliquando miffis litteriS
profitetur, fe Alexandrino Petro, quem ex- •
petita Apoftolicae Sedis auftontate executor
ipfe quoque damnaverat, abfque Apoftolica
Sedis notitia communione permixtum . Beati
autem Petri fedes , qua Alexandrinum
Petrum 23 fe tantummodo damnaffe, non
etiam folviffe noverat,’ non recepit: atque
ideo, ne per Acacium in Petri quoque con-
fortiumduceretur , ipfum quoque a fua com-
munione fubmovit., & multis niodisl tranf-
grefforem a fua focictate fecit alienum .
Hie
divina infpiratione cernentes, neceffarie præ-
caverunt ; 12 ut quod contra unamquamque
hærefim coa&a Synodus pro fide, com-
jnunione , & veritate catholica atque apoftolica
promulgaflet, nonfinerent novis poft
hæc retraftationibus mutilari : ne pravisoc-
cafio præberetur, quæ medicinaliter fuerant
ftatuta, pulfandi; fed auftore cujuslibet in-
faniæ, ac pariter errore damnato, fufficere
judicarunt, ut quifquis aliquando hujus er-
roris communicator exifteret, principali fen-
tentia damnationis ejus effet obftriftus: quoniam
manifefte quilibet vel profeffione fua,
vel 13 communione poffet agnqfci.
Et ut 14 brevitatis caufla priora tacea-
mus, quæ diligens inquifitor facile poterit
veftigare .• Sabellium damnavit Synodus ,
nec fuit neceffe , ut ejus fe&atores poftea
damnarentur, fingulas viritim Synodos ce-
lebrari ; fed pro tenore conftitutionis anti-
quæ cunftos, qui vel pravitatis illius, vel
communionis extitere participes, univerfalis
Ecclefia duxit effe refutandos. Sic propter
blafphemias Arrii, forma fidei commu-
nionifque cathol icæ Nicæno prolata con-
ventu, Arrianos omnes, vel quifquis in
hanc peftera 15 five fenfu , five communione
deciderit , fine retraftatione conclude
. Sic Eunomium, Macedonium, Nefto-
rium , Synodus femel gefta condemnans, ul-
terius ad nova Concilia venire non fivit ;
fed univerfos quocumque modo 16 in has
blafphemias recidentes, tradito fibi limite
fynodali refutavit Ecclefia ; nec umquam
refte ceffiffe manifeftum eft , qualibet ne-
ceflitate cogente , 17 noviter quæ fuerant
falubriter conftituta, temeraffe. 18 Non autem
nos latet in tempeftate perfecutionis
Arrianæ plurimos Pontifices de exiliis, pace
reddita, refpirantes per certas provinces
congregatis fecum fratribus Ecclefias com-
12 Veron. cum Vind. ut contra... quqd aBa
Synodus . Vuig. Concil. ut qute contra . Ifid.
cum Merl. coaSd femel Synodus.
13 Cod. Vind. communicatione.
14 Voces brevitatis caujfa in aüftiori edi-
tione vuig. Conc. delete , eo quod poft pro-
lixum additamentum haudquaquam congrue-
rent.
i< Vuig. Coric. Jive cönfënfu , & dém con-
clufit.
16 Vuig. Conc. in hac confdrtia .
17 Idem vuig. Conc. & Merl. novis aufi-
bus. Vat. If. habet tantum aüfibus.
18 Sequentia fecundis cüris fic exhibita fue-
re , ut in vuig. Conc. Propterea tempefiate quoque
perfecutionis Arriana plurimi catholici Sa-
cerdotes ... refpirantes , fic cum cathoftcis nihilominus
fratribus Ecclefias compofuere turbatas,
ut non tarnen illius &c.
19 Sic codd. Vind. Veron. & unus cod.
QuefnelliA, omiflt »*/*. refipuiffet . Vuig.
Conc: fed illius tenof e decreti, nifi refiputffent,
cenfetent ejfe damnatos. Quibus convenienter &c.
Idem eft in Vat. If. & apud Merlinum, nifi
quod pro cenferent habent judicarent.
20 Vuig. Conc. non aliquam.
21 Iidem vulg. Conc. a communione catholica
. Vàt. If. cum Merl. a veritate apoftolica.
‘ . ' " ■ t
22 Vulg. Conc. frequenter . Mox Vat. 1!.
Quibus "ille dum primum ... proponent . Merlin.
idem habet , nifi quod pro dedito habet
debitô . Vulg. Conc. Quibus ille cum debito filentio
diu non refpondere proponeret; & dein
ttiulta adduntur ex auftion hujus epiftolæ exem-
plo , in quæ hæc Quefnellus notavit. Dua
fere pagina integra in aliis editiombus hic tn-
ferta funt, qua tam in Oxon. & Thuan. codicibus
, quam Jufielliano in Labbeana Conctltt-
rum editione citato defiderantur paucts excepns.
Qua quidem vel hue aliunde translata Junt )
fifum enim orationis fenfumque interciptunt ) vel,
forfan omnino confina : quod aliis examinan-
dum ad meliora proper ans reltnquo. Hæc jtalcn-
ipfit , quia nullam notitiam habuit celeberri-
inæ colfeaionis Avellanæ , ex qua Gelafium
hanc epiftolam fecundis curis non tam refor-
mafle , quam auxifle exploratum fit . Vide
not. 1. in hoc caput , & Traftatum de ah-
tiquis colleàionibus part. 2. c. 11. §. 4*
23 Addidimus fe cum codd. Veron. Vat. If.
& Merh
B