eeevm De ant. Collection. & Collect. Can.
eft : CHRONICA ROMANORUM PONTIFICUM ED ITA A BONITHONR
SUTRINO EPISCOPO TIRO PER. OMNIA D0CTISS1M0 . Longum frag,
mentum ejufdem EpitomdS publici juris fecit idem Lambecius, quod incipit ;
Tribniprio-Scripturus de excellentia Romance Ecclefete See. Hie autem codex Vindebonen-
ribns libns jjs (bptem tantum libros edntmens, 8c ab indicate fragmento incipiens , - non
c,"c ‘ integram, fed tribus prioribus libris expertem Bonizonis colleftionem exhibet.
Id nobis explpratum fecit codex Capituli Brixienfis Ec clefiz, cujus nPtitiam
dpftus ejufdem urbis Presbyter Carolus Doneda perhumaniter cpmmunicavit.
CodexBri Hinc plebiQtem hujus colle£lion}s deferiprionem producer? licet,
lianus. III. Brixianus hie codex membranaceus in quarto oblongo Bonizoni fuppar, eje»
punte feculo XI. vel faltfim meunte XII. feriptus fu it. In ultimo enim folio pofte-
riori manu deferibitur notitia reddituum libellariorum Cathedralis Ecclefiae Brixienfis
cum data anni M C C X . Indiilione XIII. In hoc autem manuferipto decern libri
proferuntur. Una tantum primi libri pagina defideratur. In fuperiori autem
margine alterius paginz, quae nunp prima e lf , hie titulus fecunda manu ferb
ptus legitur : Bonizonis F.pijcopi ad Gregorium Presbyterum de fanBorumPa-
trurn authenficis canonibus opufculum . Nullus libris titulus przfigitur, fed ti-
tufi loco quzdam in fingulos przfatmncula argumentum cujufque proprium de-
fignat. Igitur ad hanc colleftionem cognofcendam pauca ex ipfis przfatiuncu-
lis proferre fuffiriet. Licet vero ob defeflum prims paginz, libri primi przfa^
tio intercjderit; hujus tamen argumentum non folum ex ipfo lib ro , qui d?
baptifmo late differit, eljci poteft • fed etiaiti ex Jjbri fecundi exordio, in quq
prions libri compendium, Sc fecundi fimul argumentum proponitur,
Inapt! liber fecundus, Quod ante fit docendus omnis, quam baptizandus,
& quid fit bapnjmiis , 0 1 quot modis f ia t , & a quo fumfit exordium , &
quando , & quomodo fieri debeat, fuperiori libro breviter , prout potuimus ,
enarravimus. Deinde catecuminum per exorcifmi infujfiationem , & per olei
P^ptifma exorcizati unliioncm purgatum cerfts temporibus ad fontem ufque perduxt-
mzionem.mus ’ 9U0 f ^ f 0 immijfus , vel immerfus , propria oris confejfione, vel per
fufeipientium fidem fe credere in Deum Patrem omnipotentem & in Domi-
num Chriftum filium Dei & hominis crucifixum , & in Spiritum Sanfturrt
preefentibus Angelis teflatus eft . De quo afeendens, vel fublatus, oleo prin-
cipali del'tbutus, cteleftis menfie convivto part'tcipatus eft, Quia -vero, tefle
Jacobo Apoftolo, fides fine operibus mortua eft ; fupereft nunc opera dignafide
enumerare , ut velut fapiens arcbiteBus poffim dorrmm fuper fundamentum ,
quod Chriftus eft , tedificare, quam nec venti , nec fikmina , nec imbres vale
ant eradicate. Nunc vero Dei confifi mifericordia, adoriamur fermonem ,
Prima ac prmcipalis Chrift'tanorum virtus eft obedientia humil'ttatis fill a &c.
E t poll nonnulla profitetur fe velle inftru&ionem exhibere, ex qua omnes^di-
fcant, quatenus in fuo quifque ftatu chriftiane yivat . Hanc autem Chriftia^
^riorum divifionem proponit. Alii Junt Clerici, alii Laic'i, & in his fcond'u
tiontbus alii fubditi, alii prcelati. Prcelatorum in clericali ordine pojitorum
alii funt Epifcopi, alii fecundi ordinis Sacerdotes , alii indices . Hoc autem
libro fecundo agit de Epifcopis, Sc de eorum funftionibus, ae praelertim de
ordinationibus
Incipit liber tertius. Hie folus liber przfatiuncula caret, Agit autem de
Metropofitanis, de pajlio, de officiis eorum in fuffraganeos, Sc viceverfa, de
Epifcopis, de ordinationibus fimoniacis, de Epifcoporum judiciis, de Synodo,
de juramento purgativ'o, de Epifcoporum translatione, atque officiis, Hi libri
tres in MS. Czfareo Vindebonenfi deliderantur.
, Incipit liber quartus, Scripturus de excellentia Romanes Ecclefiee, & de
privilegiis ad ejufdem Ecchfta Epifcopum pertinentibus, & de conftitutioni-
bus ejufdem , folertem rogo lefforem ne citijfime in meam prorumpat fugil-
lationem, dum viderit me in tam profufo opere fuccinlium pauca dixijje de
znagnis. JLongior eft hsc introduclio; 8c in hac inferta ilia Epitome Romano-
rum Pontificum a S. Petro ad Urbanum II. quz a Lambecio laudatur, Unum
fragmentum hujus Epitomes hoc loco deferibere non inutile fuerit.
CfttSYum ft quis de Theophylablo Tufculano, qualiter Joanni Sacerdoti ven-
tftdit Papatum-, & quomodo uno eodemque tempore Theophylaftus & Gre■
gonus
Pars IV. de an 1\. C an. Br e v ia t . See. C a p . XV. c c c ix
gorius & Xilveftêr Romanum non regebimt, fed vaftabant Pontificatum *
(2 qudliter Henncui Rex Conradi filius Romqnam Ecclefiam a talibus peßi-
bus liber fa it , gnarus ejfe volueyit, legat librum quern diffavi , qhi inferi-
bitur, Ad amicum ƒ & ibi inveniet heeç ordinabiliter eße dige/lq. Inveniet
autem & ibi, qualiter Papa Clemens eleElus fit ; qualiterve Henriçus Rex,
Imperator ab eodem ordinatus 'fit' J & de Damafo ejus fuccejfore , quot
jn Papatu duxèrit dies ; & de prteclaro Leone , quid in Papatu êgerit,
qualiterqke vitam finierit ; & fte Vitdore ejus fuccejfore , quid -egerit ,
auf quid ejus temporibus novum advenerit ; & de Stephano Gothefredi
Ducts gemtano, & qualiter ejus tempor tbps * Pat area apud Mediolanum * AI- p“ ‘
exert a eft ; & de Niçolao Papa, & de life quam habuit cum Benedir *aren‘ ‘
Bo invajore, & quid egerit in Papatu ; & de Alexandra II. Papa , &
de Ute, quam habuit cum Cadolo Parmenfi , & de ejus viBoria, & quid
egerit in Papatu, & de ejus fine; & de f epttmo Qregorio , & de ejus ele-
Bione, & de vita ejus, & moribus ; & qualiter d f alt are Domini a Çen-
tio viro crudeli captus fit , 0 * eo die Dei'gratia liberafus; & de Werra ,
quam fufi jnuit ab Henrico Imperatore • & de controverfiq, quam habuit cum
Wiberfo, & de oerumnis, quas fuftinuit , & de obfidione civitatis & fua;
& qualiter a Rotberto Normannorum Duce fit liberatus ; & qualiter beato
fine quievit, aptijfime déclarât a. Urban! vero- Pontificis aBa, & de ejus
viBoria f i quis fcjre voluerit; legat librum, quern, feripfi in Ugonem fchif-
maticum, Çf ibi inveniet ad plenum dilucidatq qua voluerit. Hue ufque incipiens
a B. Petro Apoftolorum Principe ufque ad noftra tempora Romqno-
rum Pontificum aBa compendioje digeffimuS. Supereft nunc, ut de privilegiis'
ad Romanum Pontificem pertinentibus, & de prarogativq ipfius Sedis
non profufe, fed fuccinBe Dei adjuvante gratia• dijferamus.
Incipit-liber quintus . •Superioribus tribus libellis qualis s debeat eligi Epi- Epilogus
fcopus, & a qui bus, & ubi, & quando debeat confecrari, & qualiter poft
confecrationem decenter debeat vivere, prout potuimus breviter enarravimus ;
Dein de Metropolitan's dignitqte & ufu pallii, & ejus genio, & de excel- ttrtii,
lentia epifcopali , & de induciis, & Se refpuenda inimicorum accufatione
&- infamium, & de eorum judicio çompendiofe traBa’vimus. Poft vero de & »
excellentia Rpmana Ecclefia, & de prerogative RomanyTontificis , G?*' de
conftitutionib'us, 0* eonfuetudinibus prafata Ecclefia non profufe, fed fuccin-.
B e , vix paucijfimq de ■multis qarpendo digeffimus. Supereft nunc de fecundi Argumen,
Ordinis Sacerdptibus, & Diaconibus, eeterifque ordinibus, prout Deus çoncef- '“I1 ajP*
ferit ; bnarrare, & primum ah ordindtione ordiamur ,
Incipit liber Jextus . Mànqçhorum quatuor ejfe genera, B, BenediBo reféren-. Quatuor
te çognovimus, Primum Anacboritarum, qui ex. coenobtis probati, Velut jam Monacha-
emeriti, Vifus hominum fugientes, Angelorum vallantur prafidio, & rele-. ra ,
vanfur eloquio. Secundum efl Ccenobitarum fub régula Abbatis degentium , '
qui imitantes Dominum noftrum fefum Chriftum, non fuam faciunt, fed alterius
voluntatem. Tertium eft teterrimum gehus Sarabitarum , qui fecun-
dum proprium dibitum viventes, fine Abbate terni, vel bini in cellufis com-
morantur, artificio manus viBum quærentes. Quartum eft Gyrovagorum, eo
quod gyro vagando certas non habeant manfiones, Fufe dein agit de Mo-
naçhjs.
Incipit liber feptimus. Scripturis de Regibus, & de judicibus, & de his,
qui in laicafi ordine funt conftituti, opérés pretium vi/um eft nobis , unde
Regalis poteftas, vel h quo primum.fumfit exordium, breviter dilucidarelkc,
Incipit liber oBavus, Quia vero fuperiori libro de. preelatis in laicali ordine
pofitis, prout potuimus, breviter enarravimus j fupereft nunc in ulterio-
ri libro, qualiter fubditi vitam' debeant inftituere, breviter indagare, Et
primum plebis faciamus divifionem. Nam ex plebe alii funt artifices, alii
vero agricoles Scc. Agit poftea de decîmis, de fponfalibus, de. matrimonio, de
jejunio, Sc de diebus feftis.
Incipit liber noms. Liber ifte medicinalis inferibitur, eo quod eegrotan-
tium continet varia medieamenta animarum. Et jicut peritorum medicorum
eft ad taBus venarnm & ad afpeBum urime mOrbos cognofcere fingùlorum ■
fie pru•