verbum eructavit ex corde1; in secunda vero nativi tate,
ipsum Verbum carnem (i) factum peperit Virgo Mater ex
corpore. In illa Deus excels us a Pa tre est natus ex utero;
in ista idem sponsus bumibs virgiueo processi t ex thalamo.
Ula ergo nativitas nos fecit, quos ista reficeret ; SERMO XXX.
ilia creavit, quos ista redimeret ; ilia homines condidit,
quos ista Deo in filios adoptaret(a).Per illam sumusfac- In fatali Domini XXII.
tura Creatoris, per istam sumus haereditas Redemptoris.
Per illam Dei I'ilius creavit homines, per istam digna- ffunc sermonem suppeditavit Cod. i Bibi. Laurent.,
tus est facere cohaeredes. Per illam omnis homo creatur Plut. xiv, fol, 89, cum nomine sanali August ini, cui vera
in mundo, per istam estjustus omnis regnaturus in ccelo. tribuendus videtur, Ejus locus post sermonem prcecedcn-
lila temporalem donavit crea tis hominihus vitam ; ista - tern cum numero in Natali Domini xxxm.
redemptis beatitudinem contulit sempiternam.
Vili. Attende igitur, homo, quid tibi praestiterit (3) SYNOPSIS,
unigenitus Deus, cum esses indignus. Tuerraveras, ille
quaesivit ; tu perieras , ille teiuvenit; tu te (4) vendide- I. Giuristi nascentis stupenda mysteria. II. Signa multa
ras, ille te redemit ; tu te occideras ; ille te suscitavit. Chxistinativitateinpraicesserunt, quasi futurorum miraculo-
Haec autem omnia gratis faciens venit 5 quando in te nec Ium Pr£eludia- }ik MaS> quare hunc regem Judaeorum , nec
meritum boni operis, nec aliqaid initium bon® yolnn- 41105 ’ <i“*sierunt et »dorayemnt.
tatis invenit. Cum ergo divina beneficia cogitamus, solam
Dei gratiam (5 ) , cessantibus bonis meritis, invenimus. I. C h r i s t u s nascitur, exultat mens bominum. Creator
Quid enim boni fecimus (6), dilettissimi fratres , ut dominum procedit ex utero puellari, et viscera complexu
tantum nobis beneficium prestaretur, ut Deus verus pro carn*s immunia, Filium hominis protulerunt, cujus pai
nobis verus homo fieri dignaretur, ut Unigenitus Patri trem hominem non pertulerunt. Implentur in fcemina
naturali ter coaeternus de virgine temporahter nasceretur, Parlus st»i tempora, nihil delego nascentium mutat p rout
Allissimus bumiliaretur, ut indeficiens Angelorum pa- cessura majestas. Sic nasci debuit qui pro humani generis
nis foemineisuberibus lactaretur, ut Immensus in presepi Überatione non recusabit ( 1 1 ) occidi. Christus nascitur,
brevissimo poneretur, ut Rex omnium smculorum contu- ^eus de Palre? h°rao de Matre, De Patre principium
meliis afficeretur, ut Justificans injusto judicio (7) dam- vit0e> Malre fi.nis mortis ; Patris revelator, Matris
naretur, ut ille in quo non est iniquitas inter iniquos creator 5 ante omnia tempora Verbum, opportuno tem-
deputaretur, ut Auctor vitae ad mortem cum latronibus Pore car0 ; sub sole conditus, conditor solis ; sempiter-
ducerelur, nec -solum cum impiis , sed etiam pro impiis cum Patre, hodicrnus ex Matre ; sine quo nunquam
moreretur ? Testatur enim Apostolus quia « Christus pro Pater fuit, sine quo Mater nunquam mater fursset. Quae
»impiis mortuus est2. » Quomodo autem pro jus tis po- peperi t , ct mater, et virgo est; quem pèperit, et infans,
terat nasci, qui pro impiis dignatus est mori ? et4 Verbum est. Homo factus est, hominis fabricator, ge-
IX. Unus est ergo idemque Christus verus in utraque nitus.ex matre quam genait » et obera qu® implevit, exnatura
, verus in divinitate, verus in bumanitate; verus Press^* Homp factus est, qui Deus erat, nec amittendo
de Patre, verus de Matre ; verus in aeternitate, verus in quod órat, fieri voluit ipse quod fecit. Etenim hominem
tempore ; verus in (8) immortalitate, verus in morte ; ve- ®eo add*dlt > n?n in tornine Deum perdidit. Nec enim
rus in morie, verus in resurrectione. Hoc est magnum quando membra humana suscepit, opera divina deserùìt,
pietatis sacramentum, quod Deus unigenitus secundum se<* ita virginali utero receptus est, nec inclusus, ut néc
qarnem traditus est propter debeta nostra, sécundum ^ngclis subtraberetur sapienti® cibus, etnos gustaremus
carnem resurrexit propter justificationem nostram.Quia claai^ suavis est Dominus. Merito loculi sunt coeli, graverò
Dei Fibus opus redemptionis nostre, quod sua nati- tu^at* Angeli, laetati pastores, Magi in meliora mutati,
vitate coepit, sua redemptione perfecit a Deo (9), nos in turi>ati reges, parvuli coronati. Latta, matef, cibum
die quo nativitatem Domini celebramus , diem quoque b°strum- Batta panem de ¿péli arce venientem, et pone
resurrectionis ejus vobis omnibus nuntiamus, prope- *n pr®sepi, velutpiorum cibaria jumentorum. Lactaeum
rante (io; Domino nostro Jesu Christo, qui cum Patre (Iai ta^em te » ut ÌPse teret in te, qui sibi, priuS-
sanctoque Spiritu vivit et regnat in ssecula Sceculorum. quam nasceretur, et uterum, déquó nasceretur, et diéin,
Amen. in quo nasceretur, elegit ; et ipse condidit quod elegit,
ut velut « Sponsus de tbalamo suo inde procederei3, » gt
sponsam suam amplecteretur Ecclesiam.
II. Videtis qu® nascentem Dominum sign a precesse-
rint. Prophet® multò ante testantur Conditorem coeli et
terr® in terris adorandum ; Angelus nuntjat Creatorem
carnis in carne venturum ; salutai Joannes ex utero in utero
Salvatorem; Simeon senex Deum agnoscit infantem,‘Anna
vidua Virginem Matrem. H®c sunt testimonia nativitatis
tu®, Domine Deus noster, antequam tibi fluctus sub-
sternerentur, antequam ventus te imperante siluisset ;
mortuus le invocante vijtfsset, sol te moriente subitppal-
luisset, terra te resurgente treniuis6et, coelum te ascendente
patuisset. Ecce Magi ab ipso sobs ortu, stella duce,
1 Piai. « IV , a. — s Rom. v , 6. — 8 Piai, x vm , 6.
( ! ) Camrm miqnftuf legebtttir in codice, qood correcloin a t male tro, et modo » o d o Aucuitmo, nodo aneto Folcenti, tributar.— M Cod
Z , ®'r ,1 sr M S m ? * ’ - 1 M- i - (*) J X « in io cod. ¡ 9 (9) Cod. ndeo. - (io) Sioeod., fono
f Cincod. (5) Cod, loia Dei gratin. — (6) Simili, opemnu mt pracipienu. — ( t r i Coi. r.cuiabal.
leguntur in aerinone in nocte Natali* Domini qui legitur in appendice noi«
ad fidei primitias excitat i , per immensa terrarum spatia
cucurrerunt, qu®rentes Rcgem , cui capita curva sub-
milterent.
HI. Sed, q Magi, cur istum potissimum , si vere regem
Jud®orum putastis, adorare voluistis? Nonne per
multa s®cul? plurimi reges nati sunt Jud®orum ; David
eximius im pera tor, Salomon rex pptentissimus ? Ad nul-
bus exordium, ad nullius Imperium cucurristis. Sed nul-
lus antea dignitatis su® coelum habuit delatorem. Nunc
vero regum omnium Regem, nunc Opificem suum stella
demonstrat. Sic Deus agnoscitur, qui coelo indico, ut
nemo de ipsius deitate dubitct, nuntiatur.
SERMO XXXI.
In Natali Domini XXIII.
Scrmo isle, et qui proximo sequitur, eruuntur ex duo-
bus codd., nempe ex Cod. i, Plut. \xx sinist. Biltl. Laurent.,
fal. 6 6 b , et ex cod. c x l u i . Bib I. /Edil., fol. i o a .
In hoc ultimo codice de duobus /it unus j in priori aulem
distinguuntur, et quidemjuFe, pum nulla inter duos vi-
deaturesse connexio. In ulroque codice sancto Auguslino
tribuuniur. Ponatur ¡ticpost sermonem prcccedenlem cum
numero in Natali Domini xxxiv.
I. N a t iv i ta t is C jm s t i niagnum g a u d ium . II. G a u d e a t p o p u -
lus fa c ie n d o q u o d ju b e tu r .
I , O m n e s Scripturífi , quas nunc audivimus, cbaris-
simi, l®titiam nobi§ publicara, fit commune gaudium
nuntiarunt. Psalmista eñim dicit: « Fxullate Deo adju-
» tori nostro1. s Apostolps yero : « Gaudete in Domino
* semper2; Evangelista autem a i t : « Evangelizo vobis
» gaudium magnum4. » Q beatam diem hanc, in qua juxta
auctoritatem Scripturarum gaudentes et exultantes náta-
lem Doniini nostri Jesu Cbristi, et cum Psalmista agí-
mus, et cum Evangelista colimus, et cum ApostobsPro-
phetisque celebramus (i).
II. Magna utique bodie Cbristiani populi exultatio ,
qu® Scripturarum sacrarum exemplo agitur, et ideo Bea-
tum est bodie gaudium nostrum , quia boc fecit gaudens
populus, quod jubetUr. Quam sancta esset (q) plcbs Ec-
clesi?e istius , si sejnp£r l*oc facetet, quod imperatur a
Cbristo. Unde obsecro vos, fratres cbarissimi, ut semper
jqssipnem Doniini faciatis , ut possitis in ómnibus in
«ternitate gaudere. Sicut enim bodie in bac feslivitate
natalis Dominici I®ti sumus, sic qui voluntatem Domiúi
Cbristi fecerit in boc s®culo, venturara ®ternamque
festivitatem cum Angelis c^lebrabit in coelo.
SERMO XXXII.
In Natali Domini XXIV.
Vide notarti sermoni prce cedenti prcefixam. Locus ejus
sermonìs post proecedenlcrti cum numero in Natali Domini
xxxv.
SYNOPSIS.
I. Christus venit in carne, utdiabolum vinceret. II. Quanta
in Christo nascente mirabilia. III. Maria mater et virgo.
1. F r a t r e s dileòtisimì, bodie dies' illuxit, in quo
Cbristus ex virgine carnem suscepit. Humilitatis voluit
induere formarti , ut a peçcatis liberarci animas nostras.
Transgressio illius primi hominis totum deceperat mun-
dum, ut nullum esset sai u tis remedium, nìsi Christus
adveniretde coelo. Gaudebat et tòterrimus draco , quia
venenum præparaverathomini novo. Sed ad boc descendit
Christas in utero virginis, ut exinde humana susciterei
membra, qu® traderet cruci, et mortem induceret
antiquo OraConi. fJsus enim fuerat diabolus consilio
malo (3), ut per serpentem mulieri Joqueretur, et diabolus
non agnosceretur. Sed bine ad niliilum redigit illum,
qui de coelo descendit, ut Deus Dei Filius bumanum sus-
ciperet corpus, tendens ei laqueum mortis per visionem
videlicet carnis ; quasi ad hominem solum tentator accederei
, et Dominum penitus ignoraret. Vidcbat earnem,
séd ignorabat Domini majestatem.Cernebatinlìrmitatcm,
et non videbat deitatèm. Remansit confusus diabolus,
dum in bomine apparuit Deus (4)*
li . Sic a Deo Patre descendit, unde nunquam dis-
cessit. In terra (5) erat, et coelos non descrcbat. Sicut ipie
Dominits ait t ì< Nemo ascendit in coelum, nisi( qui de •
coelo descendit, Filius hominis qui est in coelo4. » In
terris ut homo loquébatur hominibus , et in coelo fate-
batur Sé esse ut Deus. Etdeitas non mìnoratur, cum in-
firmitaé assumitur ; et illud quod non erat, accepit, et
Deus inansit, quod ab initio fuit. Quod enim homo fuit,
nobis profuit, sibi nihil minuit. Exinanivitplenitudinem
deitatis, forriiam suscepit buinilitatis, et Patris manens
æqualis.
111. Talis igitur virgo de toto surrexit (6) mundo ,
qu® tantum haberct meritum, ut Dei l'ilium in semetipsa
susciperet, et post partum omni modo virgo permancret :
« Ave, inquit Angelus , Maria, gratia plena ; Dominus
» tecum; benedicta tu inter mulieres 5 ; » quia «Ecce
» coùcipies et paries filium , cl vocabis noraen ejus Je-
» sum6. Ipse enim salvum faciet populum suum a pec-
» catiseorum 7,» Virginitatis jura servabis, filium ha-
bebis, et nomen virginis non araittes(7). Tanta est enim
illa divina polentia, ut et matrem reddat foecundam , et
virginem servet ill®sam. Ideo « Benedicta tu inter mu-
» Heres, » quia ex Spiritu sancto concipies, ubi non est
carnalis maritus, sed divina dignoscitur virtus. Lactabis
infantem, proprium creatorem. Succum porrigis lactis,
et cibis satiaris coelestibus. Pannis involvis puerum, qui
tibi immortale (B) condonavit indumentum. In presepio
ponis infantilia ejus (9) membra, qui coelestem tibi prae-
> Psal. i 8 Philip, i —8 Luc. il,m.p. » , ». — .1w0.. -— 1 Joan, i n , i 3 . - 5 Luc. i , 28. — 8 Ibid. 3 i . — 7 Matlb. i , a i .
:) Sie cod. m csd. I -er B fiedd. male U 9 f f i Cqdd, „ale nmiah. _ BHHHfl - B « - > . ' ” T ’ ** I consilium malum. — (4) Cod. ch Deus Dominus. — (5) Ibid. U necessaria est juxla grammatica regulas, öisi tagen* xnjantts.