furorque certareut1, ut saltantis puellse gressibus delica-
tis regis infiammata cupido2 dum per impuras lascivi®
epulas solvitur, cruoreminnocuum captivus Herodes non
armato militi, sfed impudica foemin® venumdaret.
IV. Sed video, Fratres, quod cum de Nativitafe beati
Joannis loqui debueranv, in ejus passione sermo transfu-
dit. Ne partem tarnen propositi rei relinquam intactam,
ac ile in longum elongetur disputationis oratio, prenotata
potius statim3 astringo. Congruitenim cursimbrevi-
terque rem propositam sine fastidio definire. Suffecerat
quidem evangelica lectionis prolixitas animos fidelium sa-
tiare, sed >ne nostrum populo 'Dei otiosum videatur ofli—
cium, pro statu summatimque, Domino dante,- perage-
mus mysterium, cujus causa proponitur4. Cum igitur sa-
cerdos pater divinis altaribus tremebundus astaret, sponte
Gabriel angelus, athere reserato, auras sparsit inanes, seque6
retro videndum obtulit titubanti. Moxque jussu regis
aterni pavido pectori secretis c affatibus inferi : « Ne
»> timeas, inquit, Zacharia, ecce esaudita est oratio tua,
» et uxor tua Elisabeth pariet libi filium et vocabis no-
» men ejus Joannem ; liic erit magnus et multi in nalivi-
» tate ejus gaudebunt (a). » Erat autem Zacharias senec-
tute marcidus, genitalibus forte privatus, deficientibus
ab av o7 meitìbris invalidus, ac tota pene compage corporis
dissolutus8 ; ita erat neglecta conjux, infoecunda ste--
rilisque; convenire impotentes, juventutis flore siccato, in-
fìrmis actibus, exhausto naturali vigore cessaverant8.
Igitur proh mira potentia majestatis! excursis10 v ita cur-
riculis ad metas mortis senes accedunt; repente prolem
in limine mortis generant, quam requirunt. Sed incredu-
lus Zacharias, pondere videlicet juda’ic a senectutis oppres-
sus j Angelo non credidit, quod audìvit. Moxque legatus
cceli Gabriel synagoga incredula11 sacerdotem justa in-
crepatione corripuit, et vocem illi, quam infidelitas denc-
gabat, abscidit.
Y. Implet tamen Divinitas promissa sua, et Joannem
promissum infcecundis visceribus .propagavit, qui etiam
genitus advenlum reverendi judicis sua vocis praconio
demonstravit. Ecce nunc tempus generationis adest. Nas-
citur hodie Joannes, sicut promiserat Deus, et patris
linguam solvit filius generatus, ut et majestas quod de-
creverat perficeret, et pater in fdii nativitate gauderet.
Propterea et in nobis, Fratres, gaudia ista cöncurrant, ut
qui patulis cordibus suscepimus Christum judicem, la ti
veneremur natum hodie metatorem. Frequentemus ita—
que hunc diem non obscoeno12 gentilis more erroris, sed
simplici àc digno cultu, christiana pracipue castitatis. Ne
ullum in delubris sertum pendeat, aut insanientibus tur-
bis13... petulantes ro ta concurrant, sed in Sancta sanctorum
omnis fidelium numerus devoto conventu florescat.
SERMO LYI.
In Natali Joannis Baptista II.
Legitur in Cod. Cass. cxv, fo l. 146, cum nomine
S. Augustini. Consimile exordium reperilur in Bibl. '
Medic., torn. \,fó l. 607, inter Sermones sancii Am-
brosiij reliqua differunt. Sapit Augustinum, cui tri-
buitur in nostro Codice. Locus ejus inter Editos post
prcecedentem cum numero in Natali Joannis tìap-
tis tee ix.
(a) Lue. ì, i 3, 14. — (b) Lue. i, 18.
' Cod. alt/uc innocentem piissimi Preecursoris libido secum furorque
sentirent. Videat lector, utrum valent correctio; mcliorcm, sipossit,inveii
iat. — * Vide Serm. cccvn.
SYNOPSIS.
I . Pr c t io s a sancii Joannis Baptistæ Nativitas ; Elisabeth fid e s ,
Zacha riæ dubitatio. I I . Elisab e th, p e r tniraculum, in scnectute;gi;a-
v id a . I I I . Joannes e x v en tre m a tr isp ro plieta . IV . Joanncs ostendit
queni Proplietæ proedicavcrànt.
I. S à n c t i Joannis Baptista a'c Præcursoris christiari®
religioijis etfidei, N.itälis festivitas hodie ubiqué celelira-
tur , cujus hinc vota persolvimus, dum, nostro studio,
ejus memoriam recensemus. Hoc enim prophetica dignità
te promeruit, ne laudes ejùs sileret ingrata posteritas,
cujus Deo dicatur ipsa Nativitas. Nam cum Sanctorurir
gloriam colimus, non eis aliquod beneficium prastamus,
sed nobis maximum lucrum çonquirimus. Hic enim,' ut
dixi, Joannes, Angelo nuntiante, concipitur, et divino pra-’
cepto in matris utero foetus Signatur, et in Jordànissa-'
cramento Baptista domihicus sublimatur, quoniam Dominus
per Angelum:deputai filio Pracursorem, et Zàcharias
se confirmât incredulitrttis auctorem. Modo, inquam, Elisabeth
velut lampada acceridatur, et Zacharias sàcerdos
córripiatur. Elisabeth lumen accipiebat, et Zacharias ob-
mutescebat; illa accendebatur, et Zacharia silentium im-
ponebatur; Elisabeth fide concipiebat, et Zacharias sine
fide obmutescebät, quod tale verbum emiserit : « Unde:
» hoc sciam ? inquit ; ego sum senex, et uxor mea progre-
» ditur in diebus suis (£)'. » O mysterium in sacerdote )
Ipse pro aliis incensum ofierebat, et Deuni präsentem non
agnoscebat. Sentit virtutem, et non accommodât fidem 5
meritò tacet, quia non credit.
II. Repleta igitur Elisabeth pudore, egredi nolebàt,
quia quod habuit magna mirabilia, in se concipiebat. Concepii
enim et miràtur, sed quasi confundebatur. Jam
enim in diebus suis processerai, hoc est, ætatis vires tran-
sierat. Hoc est quod mirabatur, quia senectus ejus gravida
videbatur, et munus juventutis tempus protùlit senectu- '
tis. Non péperit tempore quo volebat, et genuit tempore1
quando nolebat. Lactavit infantem in senectute quæ fuit
sterilis in juventute ; gestavit in manibus puerum mulier
annorum nonaginta, et eo amplius, sed hoc perfecit Pa-r
ter, et Filius et Spiritus sanctus. Sed hoc non est juventutis
affectio, sed in senectute14 divinse majestatis promissio. I
Quando Zacharias volilit, tunc Elisabeth non potuit; et
ideo non potuit, quia nonplàcuit. Deus enim nasci volebat,
quem Prophetam mittere disponebat.
III. Nascitur ergo Joannes non sine patris invidia,
quem praeparavit suse mentis præsidia; non credidit pater
divino praecepto, et vinctus est linguse impedimento.
Zacharias enim in ordine vicis suse solita aris sacrificiorum
offerens munera, coepit mente, solito more, uberfatem
precum difiundere ; sed lingua constrictus, nervorum
vincula nónpoterat motitare16. Infans vero prope jam nasciturus,
in alvo matris exultavit et de ejus ventre pro-
phetavit. Cum enim venisset Mater Domini ad Elisabeth
matrem Joannis, quid Elisabeth dixit: « Ecce ut facta est
» vox salutationis tuæ in auribus meis, exultavit præ.gaü-
» dio infans in utero meo (c). » Et quid infans in utero
prophetica voce exultavit? « Unde hoc, inquit , mihiiit
» veniat Mater Domini mei ad me ( d ) ? » 0 magna humi-
Ütas ! Mater Salvatoris venit ad matrem Præcursoris. Sa-
lutavit Christum Joannes, et ambo non videbantur in
carne. Christus enim in utero Mari® hospitabatur,- et
— (c) Lue. 1, 44. — (d) Ibid. 43.
n. 1. — 3 Codex prienotam potestatis astringo.
— 4 Cod. sine sen9u : Prostrata sumnfatimque,' Deo dant; peragerc mere limar
causa propositum. — 5 Cód. male seroque. — 6 Cod. male pavido pectore
secreto. — 7 Cod. a tuo. — 8 Cod. male dissolvantur. — g Hsec phra-
sis in Codice pvorsus inintelligibilis : Convenerant in possessio juventutis
flore siccato in curvis actibus exhausto naturali vigore lassaverat. Lector
videat correctionem et judicet. — «o Cod. male pro mira potetitía majestatisj
exceptisj etc. — 11 Cod. male incredulis. — 19 .Cod. sine sensu obs-
ticeno. — p Hic legitur prorsus inintelligibiliter : Plant,¡rum qual zensum.
Non nobis possibile evasi! base verba esplicare. — *4 Cod. male sed senec-
tutis divinte majestatis promissio. — ' 5 Cod. mutilare; forte ut dixiraus
motitare.
SERMO LVII. DE JOA3WE BAPTISTA.
‘Joannes m ve.Ure Elisabeth morabatur. Merito voce di- sententiarum ambarom interpfetem k uoo loco • « 0 ,0
a diet potuit : « Antecpiam esses m utero matris tuæ' » cum in forma Dei esset L u L
» novi te, et in vulva sanctificavi te ( a ) ;» quia necdnm »esseseæqualemDeo(f) ’» quia hoc^‘emt ! T S ii
Elisabeth cceperat pantura ¡ et jam coéperat proplietare. est usurpati: sicut Adam r a Z a i iT&cta f' i T
Locutae sunt noctes, salutaverunt dies. Unde scriptum ideo quia voluit rapere d
S S . a feructat verbmn et n“ nocti n i » H I H I ib b im i ì e
• IV. Prophetia impleturj et qüod obscurum fuerat re- ? ^ L CeS tÀ l tó ^ o T i ^ d<i,i r " w
rissimi, beati sunt tales pignorum susceptores; beatæ quæ qui jam ceciderat; inde dejòcit, unde ipse cecidit Ecce
et istorum sunt génitrices : et vere quia beatæ erunt, qiiibus erat rapini Illi nniPm nnn m.-ot ì * '
quæ talium matres'dici meruerunt. Fit hodie gaudium Ü M B a]) ¡1 W IÈÊ Ë È Ê ÊÊ ÊK Ê BÊ Ê ÈÊ
maguum, quia sterük peperit filium, et pater'qm erat Ì “ a Ì
mutus locutus est verbum. Præmittitur lucerna ante sii-. Fuit Est et Erit SM'F.i T . ' v ?
lem, semis.aute domiuum, amicus ante spousum, prteco 1 8— q^ d lm d ic ter eT IH ^
» sum voii damantis in deserto (e). .» Alii quidem Pro- iìm ì ì m i ì b ì ì H ì m i m
phetarum adventum regis ante multa tempora propheta-
verunt; alii cito venturoni esse prmdicarant ; die .-vero
cum venturoni prsedréit, venisse monstravit, et prophetia
1. 'Il* u aixvjr ö l , d i l l i
dieeret dii Moyses : « Quid vocarisp et dixit : Quid dictu-
» rus sum filiis ïsraëlf respondit : Ego sum qui sum;
» dices itáque filiis Israël : Qui est misit me ad vos (l). »
Ubi dicitur Est, germanum est, sincérùm est, mutari
sua ipsum, quem annuntiavit, praeseutem ostendit; cui hiinquäm et nusquam potestà Hoc Deus honFUiuT'Dd'
glena et Imperium m smolla saeculornm. Amen. • hoc Spiritus s au cls. ifaquè,
et ideo aequalis Filius Patri ; unde Apostolus : « Non rapili
nam arbitrates est esse se mqualem Deo (m). »
III. Unde est: « Patèr major me est, sed Senietipsum
ii exinanivit (n)? n Videte, distinguile verba : « Formam
>r sefvi accipiens (oj.'ii fnfigite hoc auribus, étdiscemite
quomodo formam seivi cum dicèret, « Accipiens » dixit ; de
forma autem Dei nou dixit « Accipiens, » sed dixit : « Qui
» cum in forma Dei esset, formam servi accipiens, k
» similitudmém hominum factus, et habitu inventus ut
» homo ; humiliavit se, factus obediens usque ad morii
tern, mortem autem cracis. Propter quod et Deus eum
» exaltavit, e t donavit illi nomen quod est super odine
» nomen (p). » Secundum quod homo factus est, exalta-
tus est. Secundum hoc exaltatus, secundum quod hu-
milis; nam secunduin quod aequalis Patri, non exaltatus,
quia nunquam humilis : secundum quod mortuus, resur-',
rexit: «Donavit illi nomen quod estsuperomne ìiomen. »
SERMO LVII.
De Joanne Baptista.
Adpùrabilemhunc Sermonem, ampliovisfragmen-
tum tantum esse crediderim ;. éxtrahitur ex Cod.
Cass. xii, fo l. 230. Totum reprcesentat sublimitate
Augustinum, cui tribuitur m Codice. Ponatur post
prcecedentem.
SYNOPSIS.
I . Christus long c ma jor Joanne B a p t is ta , simili inferior e t aiqua-
1is P a t r i. I I . Ch r is tu s v e r e P a t ri ajqualis. I I I . Christus quatcnus
h om o , fit P a t r i in fe r io r , ma jor aùtem cunctis hominibus.
r r . . . . _ . , , Ecce Christus veniens, et tamen ibi erat ; resurrexit et
I. « In. principio erat Verbum, et Verbum erat apud ascendit k ccelum, et tamen kde.noh fecesserat. Homi-
» Deum, et Deus erat Verbum (f). » Numcjuid deàit
alicui eorum, u t1 diceretur de ilio2: « Omnia per iilum
» facta sunt (e);? » Divinitatem apud se tenuit, gratiam
donavit nobis. Hominem agnoscamuspropter nos, Deum
agnoscamus super nos ; ipsum hominem, ipsum Deum.
J I 1......... • - 1 . , .
nem putas, noli putare. Ecce homo « Quo nemo surrexit
» major in natis mulierum (q). ,, Audi illum de se ipso
homine : a Non sum dignus solvere corrigiam calceamenti
» ejus (r). » Duos ergo homines intellige; sed unum
hominem Deum, alterum hominem bonum propter
Sed ambos homines vides, et Joannem et Christum; sed Deüm;(homoIteus,Chrites,homobonuspr^terD¡Q,
Joannes);u n um hominem Veritatem, alteram’hominem
ex Verïtate veracem.
quem yides hominem, Joanne major est, et tamen « Non
» est dignus solvere corrigiam calceamenti ejus ( f ) . »
Hunc ergo intellige majorem ; et tanto majorem, ut Joannes
minor ilio sit, quamvis major sit omnibus justis.
Iste ^autem major terra et coelo; major Angelis; major
omnibus Virtutibus; major omnibus Sedibus, Potestati-
bus, Dominationibus. Ùnde major? « Quia omnia per ip-
» sum facta sunt, et sine ipso factum est nihil ^). »
Per hoc aequalis Patri, per hominem minor Patre. Ipse
enim dixit3 : «Ego et Pater unum sumus (h), » qui dixit :
« Pater major me est (i), » Ambae sententiae quasi contrari
®, et ambae ver®. Cor tuum non litiget, et verba
Domini non litigant. « Ego et Pater unum sumus, »
® q u a li ta tem ostendit; « Pater major me est, » imparili-
tatem ostendit.
II. Ubi « Ego et Pater unum sumus , » audi Apostolum
Sermo iste, qui cum nomine sancti Augustini le-
gitur in Cod. Cass. x n , fo l. 232, sine nomine'indi-
catur in Bibl. Laurent, tom. iv, fo l. 293;et in Supplemento
Sermonem ccxcix, cum numero in Natali Apostolo-
rum vi.
(a) Jerem. 1 , 5. — (b) Psal. xvm, 5 . — (c) Matth. in, 3 3 . — (d) Joan. ì, i.
( 0 Id. xxiv, 28. — ( ; ) Philip, n, 6. — (k) bai. xiv, i 3, 14. — (l) Exod. 1
7> 9 - — (q) Matlli. xi, 11 . — (r) Joan. 1, 27.
SERMO LVIII.
In Natali Apostolorum Petri et Pauli.
ejusdem toni, r, fo l. 434; Locus ejus post
r («0 Ibid. 3. - ( / ) Ibid. 27 .
i 3 , 14. — (ni) Philip, h, 6. -
— (g) Ibid. -3 . — (A) Id. X, 3o. —
- («) Ibid. 7.^—; (o) Ibid. — (p) Ibid.
■ Cod, m l è „ „ „ ¿ „ „ n r . _ . Vido S«™. coxoinjvn, 5 : et p M W ó i DMo!,a fic it per M i . m m perlicipen,
Sem. c c cm i , 0 .5 . - I «¿ Il l«m . «ocxi.V ii: S. (M male ù u e u f Séraii'.vi, n ..|. ’ r i i