li
I I ll¡IiiI I
j i s i
tfS p
■
i i
tas Matris, germen pium, éxamen novellam, flos nostri tate vitæ carebit, Sacramenti signaculo non carebit. Nam
honoris, et fructus laboris, gaudium et corona mea, om- utique exeuntem non potnisse amittere demonstratur,
nes, qni statis in Domino, Apostolicis verbis vos alloquor. quod redeunti non redditur. Sicut desertor militiæ caret
« Ecce nox præcessit; dies autem appròpinquayit. Abji- légitima societate, non caret regio charactere. Qui, si et
» cite opera tenebrarum, et induite vos arma lacis. Sicut alterum eodem signo ipse signaverit, non faciet consor-
» in die, honeste ambulate. Non in comessationibus et tem vitæ, sed comitem poenæ. Si autem ad legitimam
»ebrietatibus, non in cubilibus et impudicitiis, non in ordinatamene mibtiam et ille redeat, et ille veniat, pla-
» contentione et æmulatione, séd induite Dominum Jesum cata regia severitate et illi ignoscitur ! quod recessit, et
» Christum, et carnis providentiam ne feceritis in concu- ipse suscipitur, qui accessit. In ambobus culpa corrigi-
» piscèntiis1, » ut et vitam induatis, quam Sacramento tur, ambobus poena remittitur, ambobus pax datur, in
induistis («). « Quotquot enim in Christo baptizati estis, nullo, quod signatum èst, iteratur.
» Christum induistis. Non est Judæus, et Græcus; non III. Jam ergo nobis non dicant : Quid nobis dabitis,
» est servus, neque Jiber; non est masculus, autfcemina; si jam baptismum habemus? Sic enim nesciunt, quid
» omnes enim vos unum estis in Christo Jesu2. »Hoc loquantur, ut nec saltern legere velint, quod SanctaScrip-
habet ipsa vis Sacramenti. Sacramentum enim est vitæ tura testato, in ipsajntus Ecclesia, hoc est, in commu-
novai, quæ in hoc tempore incipit a remissione præteri- nione membrorum Christi, multos in Samaria baptizatos
torum omnium peccatorum, perficietur autem in resur- non accepisse Spiritimi sanctum, sed in solo baptismo
rectione mortuorum. «Consepulti enim estis Christo per fuisse, donee ad eos dè Jerusalem venirent Apostoli10 ;
»baptismum in morte, ut, quomodo surrexit Christus a contra autem Cornelium, et eos, qui cum ilio erant, me-
» mortuis, sic et vos in novitate vitæ ambuletis 3. » Ambu- fuisse açcipere Spiritum sanctum, antequam acciperent
latis autem none per fidem, quandiu in hoc mortali cor- baptismi Sacramentum11. Ita Deus docuit, aliùd esse
pore peregrinamini a Domino, sed via vobis certa ipsej signum salutis, aliud ipsam salutem, aliud formam pieta-
ad quem tendilis, factus est Christus Jesus secundum tis, aliud virtutem pietatis. Quid nobis, inquiunt, dabi-
hominem,' quod pro nobis fieri dignatus est. Servavit tis, si jam baptismum habemus? Ö sacrilegam vanitatem,
enim multam dulcedinem timentibus se, aperturus et ita nihil putare esse Christi Ecclesiam, quam non habent,
perfecturus earn sperantibus in se, cum id, qùod nunc in ut nihil se accipere arbitrentur, si ejus communioni so-
spe accepimus, etiam in re acceperimus. « Filiienim Dei cientur! Dieat eis Amos propheta : « Væ eis, qui nihil
»sumus, et nondum apparuit, quod efimus. Scimus, »faciunt Sion12! (b) » Quid accepturus sum, inquit, si
» quia, cum apparuerit, similes ei erimus, quoniam vide- jam baptismum habeo? Accepturus es Ecclesiam, quam
» bimus eum sicuri est1 . » Hoc etiam in Evangelio ipse non habes ; accepturus es unitatem, quam non habes ;
promisit. « Qui diligit me, inquit, mandata mea custodii, accepturus es pacem, quam non habes. Aut si ista nihil
» Et qui dihgit me, dihgetur a Patre meo, et ego diligam ribi videntur, pugna, desertor, contra lmperatorem
»ilium, et ostendam me ipsum illi5. »Utique videbant tuum dicentem :« Qui mecum noncolligit, spargit13. »
eum, quibus loquebatur, sed in forma servi, qua major Pugna contra Apostolum ejus, imovero et ibi contra
est Pater, non in forma Dei, qua æqualis est Patri. Hanc ipsum, qui per eum loquebatur, dicentem « Sustinentes
ostendebat timentibus, illam servabatsperantibus. In hac » invicem in dilectione, studentes servare unitatem spiri-
peregrinantìbus apparebat, ad illam cohabitatoos voca- » tus in vinculo pacis14. » Numera, quæ dixit : Sustinen-
bat. Hanc eis ambulantibus substemebat, illam perve- riam, dilecrionem, unitatem, spiritum, pacem. Spiritus
nientibus promittebat. illic Operator omnium, qui nomina tus est, quem tu non
II. « Has ergo promissiones haben tes, diarissimi, mun- habes. Numquid sustinuisti, qui de Ecclesia recessisti?
» demiis nos ab omni coinquinatione carnis, et spiritus Quem dilexisti, quando nlembra Christi deseruisti? Quæ
» peifiriehtes sanetificationem in timore Dei6. Obsecro tibi est unitas in sacrilega præcisione? Quæ pax in ne-
» vos, ut digne ambuletis vocatione, qua vocali estis, cum faria dissensione? Absit a nobis, ut n ih il si n i ista, sed
» .omni humilitate animi, et mansuetudine, stifferentes in- nihil es tu ipse sine istis. Hæc si apeipere in Ecclesia
» vicem ih dilectione, studentes observare unitatem spi- contemnis, baptismum quidem potes habere, sed ad
» ritus in vinculo pacis7. » Qualis enim res est, unde mie majus supplicium habes, quidquid non cum istis habes.
pignus accepimus. Sed sunt quidam, qui Christum solo Baptismus enim Christi, qui cum istis suffragato esset
Sacramento induerunt, quo in fide vel moribus nudi sunti salutis tuæ, sine istis testis est iniquitatis tuæ.
Nam et multi hæretici ipsum habent Sacramentum bap- IV. Vos autem, fìlli sancti, membra catholica, bap-
tismatis, sed non ipsum fructum salutis, nec vinculum tismum non alium, sed aliud accepistis. Accepistis enim
pacis : « Habentes, sicut ait Apostolus, fofmam pietà- non ad poenam, sed ad vitam, non ad peiniciem, sed ad
» tis, virtutem autem ejus negantes8, » vel signati a de- salutem, non ad damnationem, sed ad honorem. Simili
sertoribus, vel ipsi etiam desertores signum boni regis in enim accepistis et unitatem spiritus in vinculo pacis, si
damnabili carne portantes, qui nobis dicünt: Si fideles tamen et vos, quod opto, quod spero, quod exhortor ac
non sumus, baptismurh nobis quaretìon datis? Si autem deprecor, et, quod accepistis, integrum custodiatis, et
jam fidèles sumus, quid nos quæritis? Quasi non legant, proficiendo ad majora veniatis. Hodie dies octavus est
Simonem magum et accepisse baptismum, et tamen a nativitatis vestræ. Hodie completur in vobis signaculum
Petro audisse: « Non est tibi pars, neque sors in hac fidei, quod apud antiquos patres in circumcisione carnis
»fide9. » Ecce quia fieri potest, ut aliquis habeat bap- fiebat octavo die carnalis nativitatis. Figurabatur enim
tismum Christi, et non habeat fidem, vel dilecrionem expoliatio mortalitatis in eo membro humano, per quod
Christi; habestsanctitatis Sacramentum, nec computetur moriturus nascitur homo. Unde et ipse Dominus morta-
in sorte sanctorum. Neque interest, quantum ad ipsum litate carnis resurgendo se expolians, et non quidem aliud,
6olum pertinet Sacramentum, si ibi quisque accipiat sed tamen ultra non moriturum corpus exsUscitans domi-
baptismum Christi,^ ubi non est unitas Christi. Nam et nicum diem in sua resurrectione signavit, qui post diem
baptizatus in Ecclesia, si fuerit desertor Ecclesiæ, sancti- passionis ejus tertius, in numero autem dierum post sabi
. — 2 Calai, n i , 2 7, 28. — 3 Rom. yit 4. _
1 Tina, in , 5.. — 8 Acl. vm , 2 1 .— ,0 A c t .i
i Joan, in
r. — M Id. x
*• — 5 Joan, xiv, 2 1 . - - 8 a Cor. vii, i . — • 7 Epbes.
- 12 Amos, v i, x. — 13 Lue. xi, a 3. — ** Ephes. iv , 3.
(a) Lego : vita induatis, quem sacramento induistis, nempe Chrislum. — (*) Toi{ IÇovôivovai 2<ov. Cum LX X. Vulg. habet : Qui opulenti estis in Sion.
I
; I
batum octavus est, idemque primus. Unde et vos nondum in flagitiis et facinoribus suis, et ille eos ad conversionem
re, sed certa jam spe, quia et hujus rei sacramentum vocare non cessât. Quid tam bonum, quam Deus noster
habctis, et pignus Spiritus accepistis, « Si consurrexistis a quo et in pressura solatia tanta percipimus? Quid tam
»cum Christo, quæ sursum sunt sapite, ubi Christus misericors quam Deus noster, cujus et futuram sententiam
» est in dextera Dei sedens, quæ sursum sunt quærite, mutati mutahius ? Confiteamur Domino, « Quoniam bo-
» non quæ super terram. Mortui enim estis, et vita vestra » nus, quoniam in sæculum misericordia ejus. » Non om-
» abscondita est cum Christo in Deo. Cum Christus ap- nium rerum laudes Confessiones sunt, sed laudes Domini
» paruerit vita vestra, tune et vos apparebitis cum ipso Dei nostri. Si enim verissime dictum est : « Quam bònus
» in gloria 4. » , • » » Deus Israël rectis corde 9, » malus utique videtur per-
, vèrsis corde. Quis autem hominum nisi ex perverso fit
— — — — » — —.— fectus, ut tanquam convictus laudare incipiat, quod antea
reprehendebat, et mirari, quod antea contemnebat, con-
SERMO IX. fitens Domino, quoniam sibi jam recto bonus est, qui
perverso videbatur malus. Et quoniam sua malitia perire
Psalmi cxvii. vers. Ï. Confitemini Domino, etc. (à) versus erat, ipsius autem gratia correctus est, simul
oportet confiteato; « Quoniam in sæculum misericòrdia
SYNOPSIS. * ejus. » Nos mali, bonus ille. Nos ab ipso boni, a nobis
mali. Bonus illë nobis bonis, bonus ille nobis malis. Nos
I. Quid sit confiteri Domino. II. Quomodö, et quare con- sævientes in nos1, ille misericors erga nos. Vocat, utcon-
fitendum Bonitati divinoe. IH. Quantum différât Confessio fa- vertamur; expectat, donee convertamur; ignoscit, si cou-
cienda Homini Judici, et facienda Deo. IV. Exliortatio ad con- vertamur ; coronat, si non avertamur.
fitenda Deo peccata. III. Confiteamur ergo Domino, « Quoniam bonus est,
» quoniam in sæculum misericordia ejus; » Confessio
I. « C o n f i t e m i n i Domino, quoniam bonus; quoniamin etiam peccatorum timenda semper hominibusvisa est, sed
» sæculum misericordia ejus2. » Quod nos voce Psalmi apud hominem judicem. Non sæpissime flagellis et qui-
Spiritus sanctus hortatus est, cui ore uno, et corde uno busdam verberibus, ungulis quoque et ignibus agitur, ut
respondebamus : Alleluia, quod latineinterpretatur : « Lau- eruatur ore confessio, et aliquando prius cedunt membra
» date Dominum , » hoc vos et per nostram vocem idem tormentis, ut corporis compago solvatur, quam doloribus
Spiritus sanctus exhortato. « Confitemini, inquit, Do- animus, ut secretumfacinoris pfopaleto. Instant carni-
» mino, quoniam bonus est ; quoniam in sæculum mise- fices, crebrescunt omnia genera tormentórum ; sed frustra
» ricordia ejus. » Sive dona illius laudando cantetis, sive laniando puniuntur viscera, cum clauditur negando
peccata vestra gemendo fundatis, « Confitemini Domino, conscientia. Cur autem in tantis cruciatibus homo me-
» quoniam bonus est; quoniam in sæculum misericordia tuit confiteri, nisi quia confessi soient puniri? Qui con-
» ejus. » Neque enim sola commemóratio peccatorum fessus fuerit homini, punitur. Deo qui confessus fuerit,
nostrorum, sed etiam Domini nòstri laudario confessio liberato. Nec mirum, Quærit homo ab homine, quod
dicilur, quia et si unum horum faciamus, non sine altero file, qui quærit, ignorât ; Deus autem, qui inonet ut con-
facimus. Nam et iniquità tem nostram cum spe misericor- fìteamuT, novit quod confiteri nolebàmus, nec tunc dis-
diæ ipsius accusamus, et ipsius misericordiam cum ini- cit, quando confessi fuerimus. Quanto ergo magis confi-
quitatis nostræ recordatione laudamus. Confiteamur ergo tentes a sempiterna morte libérât,qui nostris iniquitatibus,
Domino, « Quoniam bonus est, quoniam in sæculum mi- quas et anteqüam confiteremur, noverata temporali
» sericordia ejus. » VidetUr nonnullis mala esse quædam morte pafeebat.
creatura, quia imperitorUm sensus offendit, sed falsum IV. Dicis fortaöse : Quid a me quærit Deus, Ut confi-
est. Fecit enim Deus omnia bona valde, « Quoniam bonus tear, quod ipse jam novit ? Nam homo, ab homine cum
» est » Videtur nonnullis injustus Deus, quia plerumque hoc quærit, ignorât. Quid putas, nisi quia Deus vult, a
fideles ejus multa dura et aspera in hac temporali vita te ut peccatimi tuum cognoscendo puniatur, et ab ilio
patiuntur ; sed, quibus hoc videtur, fallunto. « Flagellat ignoscendo solvatur ? Nam quomodo illum cupis ignos-
»enim omnem filium, » non quem rejicit, sed« Quem cere, quod tu non vis agnoscere? Audi Psalmum, et, si
»recipit, quoniam in sæculum misericordia ejus3. » evigilas, adverte vocem tuam, ubi est. « Peccatum, in-
II. Confiteamur ergo Domino, « Quoniam bonus est, »quit, meum cognovi, et facinus meum non operili.
» quoniam in Sæculum misericordia ejus. » Dicamus » Dixi : Proloquar adversum me delictum meum Domino,
Domino Deo nostro : « Admiranda sunt opera tua ; omnia » et tu dimisisti impietatem cordis mei10. » Audi in alio
»enim in sapientia feristi4. » Jüsta sunt judiria tua; Psalmo : «Quoniam iniquitatem meam ego agnosco, et
» propter iniquitatem enim erudisti hominem5. Prius- » delictum meum ante me est semper11. »Non itaque hu-
» quam humiharer, ego deliqui6. » Dicamüs hæc in con- jusmodi impudenter dicebat Deo : « Averte faciem tuam
fessióne, quia, si quædam supplicio nostræ mortalitatis » a peccatis meis12. » Tunc enim ab bominis peccato fa-
adversa sunt, ille tamen bonum farit; « Quoniam bonus ciem Deus dignato avertete, cum homo ipse a peccato
» est. » Et si temporalibus doloribus et laboribus cmen- suo faciem suam minime ctirat avertere, ut in Dei auri-
damur, « Non in fmem irascetur, neque in ætemum in- bus dicat ; « Peccatum meum ante me est semper. » Nec
» dignabito, quoniam in sæculum misericordia ejus7. » ideo dicito Deo : « Averte faciem tuam, » quia non
Quid tam bonum, quam Deus noster? Blasphémant homi- cognoscit, sed quia ignoscit. Si ergo propterea times,
nes, nec solum non humiliantur, sed etiam superbiunt in homo, .confiteri homini judici, quia malus èst, aUt quia
scéleribus suis, et « Farit ille solem suum oriri super severitatem legis implere compellitur, secUrus cònfitére
, » bonos etmalos, etpluit super justos etinjustos8. » Quid Domino ,« Quoniam bonus est, quoniam in sæculum
tam misericors, quam Deus noster? Persévérant homines » misericordia ëjus. » !
1 Coloss, III, 1-4. — 2 Psal. ex v ii, i . — 3 Heb r. x i i , 6 .— * Psal. c u r, 2 4 . — 8 Tob. in , 2. — 6 Psal. cx v in , 6 7 . - - 2 Id . c n , 9 . — 8 Mallh. v , 45. —»
9 Psal. Lxxit, i . — » Id. x x x i, 5 . — “ Id . 1 ,5. — « Ib id . 11.
> (a) In Codice/o/. 17./J. 2. iuscriptus : Sermo sancti Augustìni ep. Agit Inserendus post Sermonem XXIX.
de peccatorum Confessione, et memoratur a Possidio in Indicalo opp. c. 9.