s. a ü g u s t in i e p is c o p i
Düni furit Paulus2 in lupina rabie èxottus3,
dum quaerit diseerpere, aut Vexarè grègem, audivii al-
tisöilam V o C é ift : « Saule, Sarde, quid tììe perséqué-
»• ris-(ä)'?» Quid frustra insanisti tìóntrà nómen ìUeuftl,
et Oóddistì Märtyrern meüffl ? Olim quidefli debui perdete
té, Séd Stephanus meus òravitprote. Et ille : « Quis
» éS, Domine?» Et Dominus ad illum : « Ego sum*
* JtesUSf Nazarenus quem tu pérsequeris (b). » Caput de
ccelo pfo membro* clamati Inquietate corpus, et de
ceelobïtonat Christus. « Saule, inqtìit, Saule, quid me
» persequeris? » Quid est qttód ralentis poli6 mugit
afcanum, et contra sævitiam Pauli militia conqtieritur
coeli, nisi (ut) qui non credideratresurredtioni, sai te m ere-
SYNOPSIS.
I . Do s an d o Paulo ag endum,, u tp o ie esemplo zeli, animaruip.
I I . P au li encomium. IIT . P au lu s omnibus pr<edicans. IV . P a ù lu s 1
noil Vivens nisi fràtrib tìs e t C h fis fo .
I. Si penitus effhgere macularti, Fratres dilettissimi,
voluérimus, Petti fbrtàsse vel Pauli: sequenda sit dbCtriha,.
qui cum verbi et sapienti* et gubemationi^gratihrft per-
cipere a Christo rti.eruiSsetìt, « Omnibus tamért omnia
» fòcti sunt, ut omnes luerifacerent ( f ) : » nobis vero
satis e s t, si vel gubernari nos recte p , . : . i j . . . ssiEg saus paattiiaammuurr., eett rreeagii aalb
deret in c.o elo sedenti ? nam dicitur Ananise • Accede ad jb,;i«s quibus regend,•i grat.i. a gu.b emandltrtié co>f lceSS®äo est
e n ia .e t sigaa eum carac ere meo’.E t Ufe : « Domine, verum quoniam P au l et- ¿ e r t a m i
* “ ì „ «rohoc.rnulta mala fedisse Sanetitais (e); » mas mentìoae», emittente* ,'sìvidetnr, daterò” o m e s t ì l
Art ilh Dominus : « Vade, quoniam vas electionis èst „ !■ « „ ~ “ v .l ’ T T . f i
rr mihi (¿j, a Ö beate Anania, merito in timore te dares8 L a r i ? “ S18™ « ” ’ vf perprophettìni, Vel per militi»
sf forte nófl esset cui militares8, ideo prosternitur super- T ’„ i l - « Ä ^ üJusce®«)ai prdeùratia-
Jlìa, ut erigatnr10 sanctitas. Venit " “ P « P ^ : ( s,e Moyses, deh A aron, vel.
.. c i f . tv i , . ° anamas, napti JesuS, aut Elias, VelElisaauS, òmnesaue Judicés Samuel
zamt Saulum, et fe c t Paulum ; baptmavit lupum-, etfeeit . m j * „ avi(j , « E Z f w
Pradlcatorem - T * ” H Joanuem etiam Baptìstam, sed et duodecimDiLpulos v i
t t w i. . mini, atquè èos qui vel cum rpsis vel per ipsos cum labóre
II. Denique coepit predicare Christum, cui antea re
sistebat ; paratus pati pro eo contra quem ante12 pugna-
bat : pati13 Paulus, quodfecerat Saulus. Saulus lapidavit,
Paulus lapidate est; Saulus Christianos14 virgis affecit,
Paulus pro Christo « quinquies quadragenas una minus
multo et sudore populìs profuerunt temporibus: sttis Sin-
guli , omnes hos interim mine omittentèS, Pauluirt soiuirt
adlnbemus ad attestationem verbi nostri, et in ipso àc pei*
ipsum considerabimus quid et quantum sit cura àd w |
, „ SÈ, m T : i;— i ggeennttiiaa aamnimmaanr uirntii ;; vveell ssii ppaarruumm óóppeerriiss eett bprruutdenti* re-
PVauilu s spòrta- ” sulbr tussUpsS esft i lv i S a?ulu sE cvcinlexsiiat ra PaDucliu>s quitrtit , vaíuJta p. arum consüü .l,a b_o ris. q*u e dep?oscit;
vinetns Z et dum r r i J s S . " • v^ r ar . y > B JPaulBs B ae paol° > « «
ipso quid istud sit negbtu, de quo ag ite , àddìscamus.
Mitto enumerare « Labores et vigilias in siti et fame, irtivincttis
est ;Saulus18 quaerit minuere numerarti
Ghristianorum, et jam17 ipse accessit18 ad numerimi con-
fèssorum ; et dura inferfc àliis necem, suscepit ipse prò
Christo 19 mortem ; dum intrat lupus rapax in stabula
pecudis, et ipse factus est ovis.
III. Itaque quis jam desperet de magnitudine criminis,
aut de humilitate generis ? Nam beatissimum Petrum
piscatorem modo gènibus provolutus adorat excellentia
imperatorum ; immanem credentium persecutörem Paulum
veneratur Geritium muliifcudo credentium ; per Dominum
nostrum Jesum Christum qui cum Patre et Spirita
sarteto Vìvìt et regnat irt saecula saeculorum. Amen20.
SERMO LIV.
— —— w «X . la n in o n i o t ti c i lum e , i i i l -
» serias toléfatas in frigbre et nuditaté. » Omitto illos
extrinsecus insidiantes et intrinsècus resistentes. Omit?
to persecutiones, Judaica Consilia, carceres, vincula,
accusatores, judicia, quotidianas et momentáneas mortes
, « quod in spòrta per murum dimissus est, quod
» lapida tus est, quod virgis caèsus est. » Omittb ch-
cuitus orbis terras, « pericula in mari, pericola in ter-
» ris, diei ac nociis, profuiidum naufragium, peficula
» fluminum, pericula latronum, péricuÌa ex genere,
» pericula in fàlsis fatribus (g-); » manuurti labóre vfc-
tum quaesitum (k) ; quod91 sine sumptu EvangeHum
prædicabat (i) , quod « theatrum factum est et homini-
» bus22 et Angelis (y) » is qui medius Dei ethominum
consistebat, pro òmnibus quidem agones et certamina
sustinens, Deo substantia populum eomparans et aequi-
rens. Præter hæc ergo omnia, quis digne exponere valeat
quotidianam per singula providentiam, et soUicitudinem
omnium Ecclesiarum (Æ). Erga omnes misericors , erga
omnes fraterno distentus affectu. Offendiculum quis pa-
tiebatur,, et Paulus infirmábate ;* scandabzabatur alius,
De sanctó Pauló apostolo.
Sermo hic perfectissimus eruitur e x Cod. c i, fo h
92. Memoratur etiam in Bibl. Laurent. tom. 1, / qL ticuutui x ei rauius mi
49, Cod. ix. Nornen sancti Augustini prcefert, ideo- et Paulus u reb a te (/).
que illi non videtur denegandus, quarrwis non occúr- III- Sed docendi eiroínerem studium ac laborem, figu-
rant sententue adversantes , sicut beato Doctori rarum varíetatem? sed lenitatem dícam etiterum austerisolemne
est. Ponatur post prcecedentem. tatem, aut ex utroque temperamentum, u t ñeque multa
asperitate exulceraret, ñeque nimia behígnitate resolverét?
Leges dat servís et domínis (m) , prineipibus et subjec-
(a) Act. n , 4. — (í) ibid., 5. — (c) Ibid.
iv, 12. - « Id. a ,
- (d) Ibid., i 5 . — (e) 2 Cor. xi, i
- - (7 ) Id.iv, 9. — (Je) 2 Cor. x i ,
1 Io Sermone cnxxix-, n. 1. voce de ccelo prostratiti est. Et in alio Sermone
de Apostolo Paolo in conversione cujusdam Fausti Pagani, tom. v , Maur.
part. a ,p . i 5 r8 . Etipsi enim cpitsdam necessitai impacia est : coeletti
voce prestratus est, ut lumen kaberet, lumen pevdidit. Et Serm.
1». ft. firostsrnitur persecutor* «rìgiturprcedicator. — 3 Cod. malejùerat
EdiU babet dmju r it ad cmdas. - » Edit dum exosumsibi nomen innocènti*
agni perseguir, - 4 Edit, inquit. - S, Cod. male membrum. Edit
clamai pro membris. - 6 Sic Edit. Cod. male. Quid est quod negante pepala
mugit arcanum , contra, e tc .; et postea, qui non credideratresur-
- ( f ) i Cor. ix , 22. — (g)a Cor. x i , 26,
— (I) Ibid., 29. — (m) Ephes. v i, 5,' 9.
- (A) i Cor.
gentem, Crederei in coelo sedentem. - - 7 Edit. Multa enim pannar prò
nomine meo. 8 Edit. in timore trepidares. —i 9 Editi si fortis manu
non efset. — ' ,0 Cod. male eligatur. — '» Quem habuimus persecutore,
n-, hrne verba desunt in Cod. — Edit. antea. — >3 Edit. patitur. —
*4 Cod. male àhristianis. —■ «s Edit. submissus est in sporta. Edit.
sceviens. —e 17 Edit. edam. — »8 Cod. male accersit. — >9 Cod. rtialo prò
eo. — 30 Finis in Codice rnultiim ttuncatus reperitai*. — Quod in Cod.
desideratar. -*• 33 Cod. male Hominum.
S E R M O L V . IN NATALI
tis (a) , viris et midieribus (b), parentibus et liberis (c)
nuptis etinnuptis (7), cofttinentibus et luxuriosis (e), sa-
pientibus et insipientibus(/), circumcisioni etpraeputio (g),j
Ecclesite et sseculo (A), viduiset virginibus(t), spirititi et
carni (/). Pro aliis quidem la3latur et gratias agit (k) ; -
aííos vero castigat et còrripit (I) ; aliòs « Gaudium et co-
ronam » nominai (ni) ; abos véro stultitiae notat (n) ; cum
aljis quidem « bene currentibus ». currit (o),, abos autem
male- currentes refrenat e t revocat (p) ; nunc separat de
Ecclesia, nunc recipit, et confìrmat chayitatem (<7)'; nunc
luget aliqifos,, nunc lsetificatur ex aljis (r>; nunc lacle
potat, nune mysteri^ -pevelat;,(4 »;punc sß ¿pjicit et exee-
quat h umili bus, nunc secum erigit bumiles qt.exaltat,(¿);;,
nunc appopjti spiritum^ niansuetudinis,,. nunq superbis, et.
aCTOguu^ius;apostolica potestatis-.yif^m minato (u)-r
nume ei^gitur adversuip erectos? ,:n,unc eflicitur (bsgipulis
tamjuam «.„Si, nutrix foveat párvulos suos,^). », Nunc
«. Apostolorum est oipnium minimus,. » nunc « doeur
»K mentum sui » pollicetur «. per eum qui in s;e loquitur
». Christo; (a?) ; ^ mine «. respivi desiderai, et ease, cum
» Christo, » nunp « permanere iti ;came propter eos » qui
indigent; necessariuin probat(yf), « Non » enim « qmerit
» quae. sua sunt., sed quaerit quae » fiborum sunt eorum
qups in Christo « per Evangelium gemuti ; (z)y » Quoduti-
que singulariter obseryandum est iis qui spiritualibus po-
pujds praesunt * u t in omnibus quae sua sunt negligant.et
contemnant pro utili tate cceterorum.
IY. « Gloriate. » ergo Paufus1,. sed « in infìrmitati-
». bus (aa),n ac tribulationibus,suis, et velut quodam monili
mortificatione Christi adprnatur. Excelsior est super
omne quod carnale est ; exuLtat in spiritualibus et gloriat
e * et/cum non sit « imperite in seientia (bb), ».tamen
« per speculum et in aenigmate vidqre (cc) » se, dicit.
Confidit Spirititi, et tamen corpus affligit (dd), velut elan-
destinum adversarium destruens ; quid nos edocens per
haec, et quiderudiens? itisi nibil ex iis quae deorsum sunt
praesumere, ncque inflari per scientiam, neque carnem
adversus spiritarli erigere. Pugnat ergo ille pro omnibus;
oral pro omnibus ; zelate, omnes ; Dei zelo accenditur
pro omnibus ; et infiammiate prò iis qui extra legem sunt,
prills qui in,lege sunt. Magister Gentilium, Judaeorum
advocate, pro quibus etiam audet aliquid ultra quam
fas est (ee), pro fratribus scilicet secundum carnem ; ut et
egò audeam simile aliquid. dicere, ultra mandatum Dei
nititur : nam próximos suos non sicut se, sed plus quam
se difigit. Denique.se etiam abjecto, illos pro se introduci
orat ad Christum (ff)> Q smgularem mentis magnificen-
tiam L o ceelestem Spiritus calprem ! Imitatur et in hoc
Christum,, qui « Factus est pro nobis maledictum (gg), »
qui « Infirmitates nostras tulit, et languores nostros por-
» tavit (h/i) ;»et elegit , ut ita dicam, extra pietateip fieri
pro piotate, dum « Anathema esse a Christo (ii) » patitur,
tantum ut illi salvi fìant. Et quid dicam per singula ? « Yi-
»• vit non sibi, sed Christo » et praedicationi ver-
bi. « Munduni sibi crucifìxum et se mundo (kk) , »
omnia parva dicit et exigua pro. desiderio Christi : etiamsi
ab Jerusalem in circuita usque ad « Ulyricum repica t
» Evangelium (II) ; » etiamsi usque ad tertium coelum
raptas ascendat; etiamsi in paradisum deducatur, et ibi
(a) Tit.
— (é) íbid.
Philip, t,
(r) i Cor.
— (x) i Cor.
X I i ^ . —
W i l d . ìv,
*Cod. male populas.— 3 Cod. male; pugnalar. — 4. Desideratili- iu Cod.
vòX descendiy, aut alia Similis- iieeòssario; supplenda.. — 4 De liujusinodi
verbo fnetatorem usua est S. Chrysologus in Serm. cxxvn ; videsis Bibl. Patroni
m , l i t i » ; 18. — (6) Epko. V , 2 i . 3 3 . v i, i V y i p l l i g . - ( / T ñ b « , cW
a cap. ii ad cap. v. — (A) Èpist. ad Tiitì., ad-T it., ad Còr., ad Hebr. — ( i ) r Tim. v , 5, 16 .— ( / ) Rdm. vm. -=-(»>Ephes. 1!, 16.
3, etc-.' -¥$) t Cor. V. — (m) Philip, iv. 1. (4 Gal. m , 3. — (o)Id. v , 5 . — (p) 1 Cor. ix , 24. — (q)Id. v, 5 ; 2 Cor. 11, 7. —
XII, 21 ; Philip. II, 17. — (s) I Cor. iu, 2; XV, 5 r. — (i) Id. x v , 9; 2 Cor. xi etx u . — (n>In utraque ad Cor. — (n) 1 Thess. u, 7.
xv, 9 ; 2 Cor. xm, 7 .— (y)PhiHp. 1, 2 3 , 24. — (oe)2 Còr. xu; * 4 1 Cor. ìv, i 5 — (an)iaCor.j xn, 9. — (bb)Id. xi, 6. — (cc) 1 Cor.
!« P 27., — (ce) a Çor. XI,.21. Ronj. ix , 3 . — i^J.Gal. in, i 3 . — (hh) Isaï. lu i , 4. — («)Gal. 111, i 3 . ( jj) Id. 11, 20. §
*4-, — -CÍO R.VS1- ig., — (mm): 2 Cor. xu| 2, 4. — .(»«) Ibid. 5 -. t-'.(òò) Ì uc. m , 4 ,6 .
tom. vili, fitl; 946. Vide etiam nota» appositasSerm. ejusdem, ibi. 139.
Quin et in operibus sancti Ghryspstomi ex variis in Mattlixum Homil. xv,
« Audial verba qum non beet hominibus loqui(mm) ; » in
his . omnibus « non gloriatur nisi in infirmitatibus suis (nn),n
Sed hajc Paulus, et si qui forte sunt in spiritu similes;qi.
XW\ÙWVMVmXVVWUvWV\WlWWXvXVVX1X,\WV»UMX,lVl\XUWWlVyi(»inVl
SERMO LV.
In Natili JoartnisBaptistae I.
L e g i tu r in C o d . . Cassi, x i i ,/¿>¿. 226i fTooe. iitetaioris n ;-
d e r e tu r il lu n i a é s ig n a r e s a n c to Ch r jr so lo g o , a u tsa f ic to
C h iy so s tom o ; c um a u tem n om e n b e a t i D o c to r i s ha*
b e a t , it ti huric fe e tu m a b n e g a r e n o n a u d e rn u s j P o n
a tu r p o s t S e rm o n em . c c x ch i , cum n um e ro in N a ta
l i J o a n n ìs B a p tis tc e . vin.
SYNOPSIS.
I., Christus non obstante mundi princ ipe in. muudum v enit.
I I . Venienti Christo Joannes prajeurSor. I l i . Joannes feemina: im-
pudicae venumdatur. IV . Nativitatis S . Jbannis BaptisUe diiracu-
lum. V . In ejus Na tivitate gandendum.
I . R e x n o s t e r d.e Y i r g i n e n a s c i t e u s f o r t is s im u m a n t e
s e p r s em i s e r a t e x e r c i t u m P r o p h e t a r u m , u t m u n d u s d u ?
d u m p r in c ip i s s u i e d i c t i s a d v e r s u s , t a n d em D e o c o l l a su b ? ,
m i t t e r e t , e t a d v e n t u m im m in e n l js ju d i é i s f o rm id a r e t . Spd
d e s p e r a t io sump sifc a u d a c ia i r t , e t è o n t a a D e u m n io r la b ín ? »
r e b é l l e s á n im o s e x t u b t , q u a s i s in e j u d i e e p u g n a p e t 2.; et
a u c t o r i s u o n e o r e c o n c ih a r i c u p e r ;e t , n e e ju s s a , o b s e q o ig
r e d im e r e t ; s e d p e r s e c r e t a s c d e l i v i a s e t o e c o l t a s a r ca n i;
c o n s i l i i r e g io n e s C h r i s tu s a d p a t r i am s e e c u li r e p e n t e v e n -
t u r u s , s p r e t i s o p t im a t ib u s t a n t i s ( d e s G e n d i t ) 5 .
II. Joannemhodie jussit praecedere metatorem4, ut tanto,
.regi universse nationes ac populi animarum hospitia prse-
pararent. Audi coelestem vocem, terribilemque regis magni
praeconém, quemadmodum tuba canat, aut qualeset quanr
tos ímpetus fístula, regabg effundali : « Ego sum, inquit, yox
» clamantis in. eremo : Parate viam Domino, rectas facile
» semitas Dei nostri. Omnis vàllis implebitur et onams
» mons et colbs humiliabitur, et erunt quas prava in di-
». recta et quse aspera in vias planas, et apparebit hónor-
»! Domini, etvidebit omnis caro salutare Domini Dei nos-
» tri (00). » Jam hodie Christus; erat in utero, sed latebat •
jam nunc beata Maria inter puros roseosque viscerum si-
nus5 membra invisa tanti regis® pariturafovebafc. Sed Vox
primo nascitur, ut Yerbum continuo subsequatur7. Con-
venit ergo Joannes sseculo, instat, elamat, urget terrairt j
«- Parate, inquit, viam Domino, rectas íacite semitas Dei
» nostri. » Auferte, inquit, de cordibus pravitatem, dis-
tortam perfidiam corrigite, anfractuosos colles nequitise
erroresque vagos, simplicitatis ac fidei operibus complanate.
Adest Deus, imminet Christus; suscipite prsesen-
tem, quem contempsistis absentem. Ultro Deus venit of-
fensus, cum desiderat esSé placate.
III. Sed humanum genus crudelibus animis acvto8vo
cóntempsit vultu Pneconem usque adeo, ut sanguinei»
justi Joannis Herodias, impudicis rotata flexibus8, me^-
caretur,etde innocencia piissimi Praecygsoris libido seenm
Joannes vocatur metatoi: Christi. Vidé Serm. cçlxxxviu nostri Augustini.
—*5 Cod. male puc rns....viscera sinus*— 6 Cod. male, ut videtuü, iavita tis
regis.; pro mediooritato nostra-cçrreximüs. — 7 Vide Serm. cclxxxvhi, n. u,
— 8 €od.‘ male flcxib ilis.