» que différas de die indiem. » Yide, si non vidit illos, æternum dormías; evigila ut mecum vivas, et Patrcm
vide si non inspexit illos, qui dicunt : Crastino bene habeas, quem nunquam efferas ; et tu surdus es. Quid
vivo, hodicmale vivam. Et cum crasvenerit, hoc die- ergo feci speculator? liher sum, non vos gravo. Scio
turus es. « Ne tardes converti ad Deum, neque différas dicturos quosdam, quid nobis voluit dicere? terruit, gra-
» de die in diem, subito eniqj veniet ira ejus, et in tem- vavit nos, reos nos fecit. Imo a reatu volui liberare.
» pore vindictæ disperdet te1 ( 1 ). » Quid ego feçi ? delere Foedum est, turpe est, nolo dicere malum, nolo dicere
illud possum? timeo deleri. Tacere Ulud possum ? timeo periculosum, nolo dicere exitiosum ; turpe est, ut vos
taceri (2). Prædicare «jogor, territus terreo. Tímeteme- fallam, si Deus me non fallit. Dominus minatur mortem
cum, ut gaudeatis mecum. « Ne tardes converti ad impiis, nequissimis, fraudatoribus, sceleratis, adulteris,
» Deum.» Domine, vide, quia dico, Domine, tu scis voluptatum inquisitoribus, suiscontemptoribus, de tem-
quia terruisti me, cum tuus Propheta legeretur; Do- poribus murmurantibus, et mores suos non mutantibus;
mine, nosti in illa cathedra (3) tremorem meum (a) cum Dominus illis mortem minatur, gehennas minatur, inte-
tuus Propheta legeretur. Ecce dico : « Ne tardes converti ritum sempiternum minatur. Quid volunt, ut ego pro-
» ad Deum , neque différas de die in diem, subito euim mittam, quod ille non promittit? Ecce (9) dabit tibi
» veniet ira ejus , et in tempore vindictæ disperdet te » securitatem procurator; quid tibi prodest, si Paterfami-
sed nolo perdat te ; nolo mihi dicas : Periré volo ; quia lias non âcceptet ? Procurator sum, servus sum. Yis diego
nolo : melius (4). est nolo meum, quam volo tuum. cam tibi : Vive quomodo vis, Dominus te non perdet?
Si lethargicus paler tuus ægrotaret inter manus tuas, at securitatem tibi procurator dedit; nihil valet securitas
adesses juvenis ægrotanti seni, et diceret medicus : Peri- Procuratoris. Utinam Dominus tibi daret, et ego te sol-
clitatur pater, tuus, somnus iste gravedo est quædam le- licitum facerem! Domini enim securitas valet, etiamsi
thalis, observa eum, noli eum permitiere dormiré. Si nolim; mea vero nihil valet, si ille noluerit. Quæest au-
videris eum dormiré (5) excita ; si parum est excitare, vel- tem securitas, fratres, vel mea, vel vestra, nisi ut Do-
lica ; si et hoc parum, stimula eum, ne moriatur pater mini jussa intente, et dííigenter audiamus, et promissa
tuus. Adesses (6) et esses juvenis seni onerosus. Ille in fideliter expectemus ? In his, quibus fatigamur, quia ho-
dulcem morbum resolutus iret, oculos gravedine ilia mines sumus, ipsius adjutorium imploremus, adillurii
premente clauderet. Tu contra (7) : Noh dormiré ; at ille : ingemiscamus ; preces nostræ non sint pro rebus sæcula-
Dimitte me, dormiré volo; et tu : Sed medicus dixit : Si ribus, prætereuntibus, transitoriis, et vice vaporis eva-'
voluerit dormiré, non dormiat; at ille : Rogo, dimitte nesCentibus; sed sint preces nostræ pro ipsa implenda
me, mori volo; sed ego nolo, dicis (8) ftlius patri. Cui ? justitia, et sanctificatione pro nomine Dei ; non pro vin-
utique optanti se mori. Et tamen vis differre mortempa- cendis vicinis, sed pro vincenda libídine; non pro (10)
tris tui, et ahquanto diutius vivere cum morituro sene satianda, sed pro domanda .avaritia. Hinc sint preces nos-
patre tuo. Dominus tibi damat : Noli dormiré, ne in trae ; intus nos adjuvent luclantes, ut coronent vincentes.
1 Eccle. v , 8, 9.
t" ) Augustinnm dicentem se esse speculatorem, se fuisse te rritum , lectione niliii dictum in hoc Serm. 40 Editiouis, sed tantum in Serm. 3 3 9 ;
et a Propheta territum cum legeretur. A t despeculatione, e t de ilia Ezechielis ergo ilti duo conjungendi ; ergo certa est fides nostri Codicis illos copulanlis.
( 1) E d it. S ic . legit v erb a q u a stq u u n tu r : Numquid ego hoc scripsi ? excita èum. — (6) E d it, adesses juvenis seni. — (7) E d it. Tu contra clama-
Numquid ego delere illud possum ? Si delevero, timeo deleri, etc.— (a) E d it, res p a tr i .— (8) Ed it, dicit. — (9) E d it. dat. — (to ) Ed it. Sananda carne,
tacere. rr--(3) Ed it, timorem. — (4 ) E d it, melius est ergo. — (S) Ed it.
SERMO III.
(a) D e c o n t em p tu tem p o ra liu rn r erum .
Codex MS. num. 173, cui titulus Augustini Operum
Tom. 12. Tractatus, et sermones continet, quorum
potior pars cum editis ad unum çongruit, reliqui vero
proeler lectiones variantes exhibent periodos ab editis
exulantes. Ex his postremis unum selegi variantibus
prope innumeris refertum. Cum enim dijudicare non
ausim utrum a Notariis proepropere exscribentibus,
s c r ip laque postea inslaurantibus ecedem profluxerint,
an illas intulerit Augustinus, qui forte sermonem ex
tempore prius dictum postea conscripsit, ut lib. 15 de
Trinitate alias la se factum professas est, satius esse
duxi, ut id Judicent eruditi, et ex hoc uno statuant
quid de aliis in eodem Codice exaratis sentiendum sit.
Sed et Codex num. 219, inscriptus, Dydimus deSpiritu
Sancto, et alia, habet sermonem hune, nikilo quidem
a priori codice disparem. Maurini Tom, 5, num. 345,
hune edidei'unt a Colberlinis, et Sirmondianis exem-
platum, quem sua integritate destituì nullimode suspi-
cati sunt.
A d m o n e t (b ) nos e t solemnitas M a r ty rum , e t D om i-
n icu s dies h o c ( i ) lo q u i C h a r ita t i Y e s t ræ , q u o d pe rtine at
ad con temptum præ sentis sæ c u li(2 ) , e t ad spem fu tu r i (3 ).
S i q u id contemnas (4 ) quæ r is? omnis (5) s a n c tu s , e t piu s
M a r ty r etiam v itam præ sentem con temp sit. S i q u id spe-
res quæ r is (6)? Hod ie Dominu s resu rrex it ( 7 ) . S i titu b a s
in r e , esto (8) fo r tis in spe. S i (9 ) te o p u s tu r b a t , e r i -
g a t ( 10 ) m e rces (,c). P r im a A p o s to lica le c tio u t E p is to la ,
q u am s c r ib i t ad T im o th e um ( 1 1 ) nos q u o qu e a dm o n e t,
q u o d ei p ræ c e p it d icen s :,« P ræ c ip e divitdbus mu n d i
» h u ju s n o n supe rb e sap e r e , neque spe rare in in ce rto
» d iv it ia r um , sed ( 1 2 ) in De o v i v o , q u i p ræ s t a tn o bis
» omnia ab u n dan ter ad fru en d um . D iv ite s s in t in o p e r i-
» b u s .b o n is , fa c ile t r ib u a n t, c om m u n ic e n t, thesaurizent
» s ib i fun d am en tum bo n um in fu tu rum , u t ap préhen dant
» v e ram v itam 1 . » [ E t is ta le c tio n o n n o bis v id e a tu r min
u s con gru a solemnitati M a r ty rum be a to rum ; h a b e t
enim con tem p tum sæ cu li, N am c um d iv itib u s p ræ c ip i -
tu r u t the sau rizent s ìb i fu nd am entum b o n um in fu tu rum
, e t ap préh en dan t v eram v itam (Vi), sine d u b io ista
fa lsa v ita e s t .] E t maxime h o c d iv ite s audire deb ent ( i 3 )
qu o s qu an do pau pere s in tu e n tu r , m u rm u r a n t , g em u n t,
la u d a n i , in v id e n t ( i 4 ) « q u a r i o p tan t ( 1 5 ) , im pare s se esse
d o le n t , e t in ter laudes d iv i turn h o c ple rum qu e d icu n t :
soli is ti sunt ( 1 6 ) , is ti so li v iv u n t ( 1 7 ) . P ro p te r hsec e rgo
v e r b a , q u ib u s homines tenues d iv itib u s ad u lantu r ( 18 )
[ Q u ia ip s i v iv u n t , e t soli v iv u n t , ne b is ad u lan tium in fla
ti v e rb is p u ten t se v iv e r e , « P ra s c ip e , in q u it , d iv itib u s
» h u ju s m u n d i , n o n su pe rbe sapere , nequ e sperare in
» in ce r to d iv it ia rum , sed in Deo .v iv o , q u i prasstat nobis
» omnia ab undanter ad fru en d um (e ) . Divites s in t » sed
u b i ? « In op e r ib u s b o n is : fa cile tr ib u a n t » q u ia non
p e rd u n t q u o d t r ib u u n t : com m u n ic en t cum e is , q u i non
ha b en t. E t q u id ex h o c ? « T h e sau riz en t s ib i fund am en-
» turn b o n um in fu tu r um , u t ap preh en dan t v eram ju s t i—
» t iam , » n o n assentientes ad u la n tib u s , q u i eos d icu n t
v iv e r e , e t solos v iv e re . ] Y i ta ista ( 1 9 ) somnium e s t ; d i -
vitiae istse v e lu t in somnis flu u n t (20 ). A u d i ( 2 1 ) P s a l-
mum? 0 d iv es pau p er r im e (2 2 ) « D o rmie run t somnum
» su um , e t n ih il in v en e ru n t omnes v ir i d iv itiarum in
»m an ib u s su is2. » A liq u an d o e t m end icu s in te rra j a -
c e n s ( 2 3 ) , fr igo re trem en s , o ccu p a tu s (2 4 ) tamen sonino
the sauros som nia t, et g au d e t ( 2 5 ) e t su p e rb it in somnis,
e tp a tr em su um p an n o sum (26) n o n d ign a tu r agnoscere,
e td o n e c e v ig ile t d iv es est. « C um e rgo d o rm ier it in v en it
qu o d fa lsum g au d e a t ? cum e v igila v e r it in v en it q u o d v e rum
d ólea t.» D ive s e rgo m o r ien s ,s im ilis est (2 7 ) p a u p e r i
v ig ila n t i, q u i thesauros v id eb a t in somnis. N am e t (2 8 )
ille in d u eb a tu r p u r p u r a , et b y s so . Q u id am d iv es nec
nom in a tu s , n e c n om in an d u s , c on tem p to r pau per is j a -
cen tis ante ja n u am s u am , in du eb a tu r p u r p u r a , et b y s so ,
s icu t E va n g e licum testimonium e st, e t ep u la b a tu r q u o t i-
d ie splendide (2 9 ) ; mo rtu us est (3 o ) ,s e p u ltu s e s t : e v ig ila
v it e t se in ( 3 i ) flammis in v e n it 3. « D o rm iv ite rg o som-
»‘num suum e t ( 3 2 ) n ih il in v en it ille v i r d iv itia rum in
» manib us s u is , » q u ia n ih il b o n i e git ( 3 3 ) manibus
suis ( 3 4 ) . P ro p te r v itam e rg o quasruntur d iv itia s , non
v ita p ro p te r div itias . Qu am m u lt i cum suis h o s tib us
p a c t i s u n t , u t ( 3 5 ) to tum to lle r e n t , et v itam r e lin q u e -
2 Psal. i XV, 6. -
(a) Inscribitur a M au rin is, d e Contemptu mundi, et habitus est diebos
Paschalibus, e t in Solcmnitate SS. Tnburbinatarum, qure ex Sirmondo dure,
Feìicitas, e t Perpetua ; ex HehricoValesio tres, Maxima, Donalilla, et Seconda,
testalitibùs iisdem Maurinis Tatribus. — (*) Exordium ab adjuncto temporis
evideiitius liic aperitur, quam in editionc. — (c) Prim® lectionis nomine
venit Epistola Pauli.quam sequebantur Psalmi e t Evangelium, aperte hoc in-
(1) In E d it, e xordium est : loqqar hoc Charitati Vestras, fratres, quod
pertineat etc. — (a) In E d it, deest, etc. I n E d it, ad d ita r sasculi. —
(4 ) In E d it.p raponitur xo qiimris. — (5) In E d it, omnis Martyr. — (6) In
E d it, additur rcsurrectionem dico, quia h odie , etc.. — (7) In E d it.o tu
homo si, etc. — (8) 7 « E d it, firmuspro fortis. — (9) In E d it. Si autem. —
( ,o ) I n Ed it, ipsa merces. — ( u ) I n Edit, nos quoque admonet Apostolus
cum principi t T imotheo, dicens. — 3 a ) E d it, in Deum vivum. — ( x 3) E d it,
a d dit audite divites qui aurum , e t argentum h ah etis , e t tamen cupidilale
ardetis, quos quando, etc. - (H ) E d it, l e g i t . * invìdent. - ( tS ) E d i t .
ad d it., etc.— (x6) E d it, ipsi pro isti.— (17) E d it, pro his verhis, quibus.—
( t 8) Ed it.'cum dicunt isti soli vivunt; n e in su p e rb iam erigamini, o v o sd iv
ite s; sed polius Apostolum audite morbi curatorem, e t non verbi pdulato-
rem Vita ista, etc. — (19) E d it, vita ista somnus vester est. — (ao) Ed it.
n u it Augustinus Ser. X77, ubi tria ilia indiscriminatim lcctionum nomine
donavit. In prasen ti Liturgia etiamsi idèm servetur ordo, sola tamen Epistola
nomen lectionis relinet.— (d ) Frequenter Augustinus hunc Pauli textum coro-
mcntans reputat falsitatem praesentis vitaa. Aptissime autem lioc in loco, ut
nnlla suspicio s it de genuinitate istius periodi. Vide praj cseieris Serm. 3g.
n . 5.— (e) Non dissimilis sententiam, e t ordo verborum in Serm. 3g . 11. 5.
a d d it.Paulus dic it: Ut apprehendant vitam veram. Paulum andite e l su p e rb
ire nolite. — (ax ) Ed it. Audi e t Psalnium.— ,(.a,q) O tu dives, pauperrime,
(]uid bab es, si Deum 11011 habes ? vel quid non habes , si Deura habet ? De
divitibus dicit Psalmus; Dormierunt, etc.— ( a 3) Ed it, e l frigore.— (a4) E d it.
.occupatus a Somno. — (a5) E d it, gandet, exultat, superbit. — (ad ) Ed it.
paunosum videre indignatur. In somnis est quod vides 0 tu niendice, qui
dormis, e t gaudes. Tamen donee, eviliget dives est : cum doriiiierit ioyenit
quod cerium doleat. — (2.7.) E d it, illi pauperi dormienti e t thesauros somm
anti. — (»8) E d it. Nam ille, dives qui induebatur. — (»9) E d it, postea
mortuus est. —r (3o) E d it, e l sep'ullus. — (3,1) E d it, in ftamma. (3^ ) Ed it.
post somnum n ihil. — ( 33) E d if. n ih il operatus est de manibus.- (34) Ed it,
addit. id e s t , d e divilib suis. — (3S) E d it, vitam solam redimerent.