In diebus Paschalibus II, de Resurrectione Domini.
Ediicitnr ex eodem Cod. x , Jol. 3 a b, Bibl. Ædil. hocus
ejus ui appendice post proecedentem cum numero in diebus
Paschalibus n.
SY N O P S IS .
I. Veram Christus .suam mortem resurrectionemque proba-
vit. I I . Comparatur Jonæ , Judæ , Samsoni et Jacob. I II. Gau-
dendum, e tin novitatevitæ ambulanduin. lY .F a c e r e primnm
debent pastores , et postea docere. V . Qui ad sacrum ministe-
rium eligendi. Y I . Conclusio.
I. IIodie, fratres charissimi, apparuit Dominas decora-
tns stola immorlalitatis , limeiyniis; apparebit in forma
majeslatis, pavoamus. Apparuit igilur gratia Salvaloris
nostri, ut abnegantcs(i) impietatem, mala scilicet vitando,
sobrie quantum ad se ipsum, juste quoad proximnin , et
pie quoad Deum vivamus (2), et sic expectomus (5) bea-
tam spetn1. Sedquia de appurilione Domini hodie loqucn-
dum est, ideo volo vos intenlissimos esse, quomodo hodie
in stola immorlalitatis apparuit devinceng io cruce : ideo
hodie resurrexit, utspeui Intuire resurreelionis clonaiet\lj)\
qnam gloriosa!» resurrectionem per multa argumenta veram
esse monslravit. Quadragiuta enirn horis Christus
morluus fnil, ut vere per onntes, tam sapientes, quam eliam
minus sapientes otnnino credatur mortuum esse : per dies
quadraginla distulit ad Palrem ascendere, ut suam veram
esse resurrectionem cunclis demonstrarct. Nec mirtini,
fratres, si per majus spatium resurrectionem probavit
quam mortem, quia faciliusfuit credere morientem quam
resurgentem. Danique congregatis Discipulis, et januis
clausis, ad eos in tra vit, et januis clausis ab eis recessil; et
sic ostendit se gloriosum corpus habere. Per alia enim argumenta
earn veracem esse ostendit, dum prebuit corpus
esse palpabile : « Palpale, inquit, et videte, quia ego ipse
»sum1. » Per argumenta enim resurrectionem veram ostendit
, quia comedit et bibit cum eis, poslquam resurrexit
a morluis. Comeslio enim, fratres, est tantum aclus vi-
venlis. Quid ergo, 0 Manichscc, quid amplius dices? Vere
resurrexit Dominas, et veraciter, absque deceplioft'e;vere
resurrexit celeriter, absque dilalione; vere resurrexit tota-
liter, absque corporis diminulioue; vere resurrexit percn-
niler 5). absque desinitione.
II. Iste estergo ¡Ile Jonas propheta6, qui tribus diebus
et tribus noclibus fuit in ventre, non celi, sed terne. Non
ergo phàntastice , sed vere resurrexit, quia de ventre terrae
exivil. Iste est ¡Ile Judas Machabicus (6), de quo dicilur :
« Cattili» Icon is, Juda, quasi leo rugicns ad predam as-
»cendisti; requiescens, ut leo, acciibuisli*. » Iste ost ille
Samson6, qui dormivit usque ad noclem (7) mediani, et
consurgens lulit ambas portas et fores, scilicet animam et
corpus, et portavit usque ad monlem dexteræ Dei Patris.
Iste est ilio Jacob ", qui consurgens lulil lapidem, qiiem
supposuit capiti suo, et crexit in Lilulum. Jacob Christus
dicitur, qui supplaulavil diabolum , qui posuit lapidem sub
capite. Per caput divinilas designalur; tulit lapidem,
qu indo animam suam retinuit, et erexit earn (8) in titu-
lum.
III. Quid ergo, hodierna die, fratres mei, agere debe-
mus, nisi gaudere et epulari, quia frater noster Adam
perierat et invèntus est, mortuus fuerat et revixit7? Gaudeamus
, fratres, quoniam hodie adiinpletam videmus
Scripturam Prophetarum , desiderium Patriarcharum ;
« Gaudeamus, et exultemus, > quoniam « hic est dies ,
»quem fecit Dominus6 » cunctisexcellentiorem, universis
lucidiorem ; in quo Dominus resurrexit, in quo nos dita-
vit, in quo nos reparavit, in quo sibi stolam novam acquisi
vit , in quo fidelium mentes gaudio et exnltalione perfu-
dit, in quo et nos ad coenam per grutiam dulciler vocavit.
Eia ergo, fratres, a In novitale vine ambulemus6.» Noviter
Christo resurgente (9), noviterelnosresurgamus de peccato
ad novitatem vitas spirilualis : haec vita gaudium ; hsec e9t
vera (io) sine simulaiione, prompta sine simulatione, tota
nova sine imperfeclione. In novilate ergo vit« ambulemus,
quoniam stare, ubi stetimus, in fermento malilioset nequi-
tiae10, periculum est. Vultisscire, fratres, quando stamus in
fermento maliti»? Quandocumque enim lalibulum peccato-
rum nobis remansit in confessione, ex propria negligentia
vel inalili«, vel quando non habemus proposilum firraum
stare in bono, sed redire ad malum, lune non assumpsimus
viam novitalis, nec viam pcenilentias.
IV. Disculiamus ergo corda nostra, fratres, et « In no-
» vitale vitas ambulemus, » et quid Christus egerit, forliter
attendamus. Quid enim egit ? Facere voluit, el postea docere'
1; sed timeo, ne nos sic faciamus. Nos denique qui su-
percalbcdram Moysi sedere conspicimur1J, cavcre debemus
et vigilanler attendere, ne sicul Pharisasi ¡11 cathedra se-
deauius. Tales enim dicebant, sed non faciebant, impone-
bant onera gravia pasnilcnlias aliis, sednolebant digito suo
movere11.Tales euim pieno ventre de jejunio uliquo disputant.
Isti sunt et tales undique moderni pastores, tales sunt
presbyteri et predicalores, qui fecibus peccatorum pieni,
de costilate disputare prossumunt; impinguali eleemosynis,
jejuniorum onera prasdicani; ornali panno, uno pauper-
talem ore collaudant; marsupia plena portantes, pau-
pertalem velut lutum conculcane Nihil enim, quod carni
moleslum sit, tangere voluut; nihil audire, nisi quod
placcai; nihil portare, nisi quod, bonuin appareat in
conspectu suo. Non sic Christus, non sic : sed primo
facere voluit, postea docere. Numquid non (11) et principes
nostri Romani, qui norma bonitalis et juslitise
esse consuevcrant in orbe, hoc idem lacere cunclis jube-
bant, et primi seinper esse volebant ? Sed nos Christi imi-
talores facere bonum a nobis tanlum corpore, aure audi-
vimus (12), et ore predicare desistere non valemus. O pastores,
non jam pastores, vine» Sabaoth Christi sanguine
irrigali (13)! 0 prelali, velut htcrelici, gladios, l'alccs,
cornua sublus portantes ! O « Genimina viperarum , quis
» vobis demonslrabit fugere a ventura ira16?» 0 Christi vine»
cultores , an iguoralis quod opera veslra debent esse jus-
tiliie? Non ut vineam Ecclesie vindemielis , non ut indo
divitias acquiratis, non ut substanliamfìliorum comedatis;
sed velut perfecli patres et cultores , malos deponalis , et
bonosvinc«oporarins,velutpupillumoculorum, custodial».
V. Conducile, vos qui preeslis, bonos operarios in vi-,
neam sancì» Religión», exallaie bonos, facile eos consortes
honoris et dignitatis, sublimale eos in cathedram Moysi,
IV, 3g. — * J o n . 1 ,1 , e t seqq, — i Gen. xi<
- 9 Rom. vi, 4. — 10 i Cor. v, 8 . — » Act. 1
, 9 . — 5 Ju d ie , x
i . — *4 M atth, x: i. — 18 Ib id . 3, 4 . — i
(1 ) Cod. maie a d d it setheet. —• (») Deest vivamus in c o d i — ( 3) Cod. — (x a )S ic cod., in quo plura d e esse, a u t maie fuisse conacripta videntur.
e x prêta. (4 ) Verba q u e italii-is distinguait]!-, in cod. sunt vetustate Fo rte legendum : Sed nos, Christi imitatores, id e s t, qui Chrislum imitari
deleta. — (5) Cod. peremptum. — (6) Male Judie Mackabieo tribuitui
debemus, facere bonuin negUgimus, docere n
quod est dictum de Ju d a patriarcha. — (7) Cod. mortem. (8 ) Id . <
aure audivimus , et ore pradieare desistere 1
— (9 ) Id . Christus resurgens. — (10) Id . vita. — ( n ) Deest non in 1
eessamus ; ta nos corporu
i valemus. — ( 13) Cod.
exaitate eos, quia taliumest regnum ccelorum1. Non super-
bos, non elatos, non discordiarum auctores, non luxurio-
sos, non cupidos, non avaros, non nobi'les,Í pretio vel
precibus convocale (i) ; sed humiles et benignos, pauperes
spiritu, castos, miséricordes , pacem amantes , oves Lonas
conservantes , debiles refocillantes , perversas edomanles.
Sic enim Dominus fecit ; non (2 ) nobiles, non divites, non
mundi sapientes, sed piscatores et ignaros Ecclesia: suæ
principes instituit et instilui voluil.Talcs sunt promovendi,
tales sunt in cathedra Moysi collocandi, tales sunt eligendi,
ne Ecclesia velut vinca Naboth (3) a Jezabel crudeliter
dissipctur2.
VI. Sic enim si (4)fecerimus, fratres, et in novitate vitæ
si ambulaverimus, Discipuli Christi erimus , veritalem
vitæ, veritalem doctrina: et jusliliæ cognoscemus. Sic enim
Christus pro nobis in stola (5) immorlalitatis apparebit,
sic in novilate vitæ ambulabimus in presenti per graliam,
et in futuro per gloriam. Amen.
SERMO LUI.
De Ascensione Domini III.
Legitur hic sermo in Bibl. AEdil. Cod. x ,fol. 33. Sit, ut
proecedentium plurimi, in appendice post sermonem appetì-
dicis nostri primi vi, cum numero de Ascensione Domini jx .
SYNOPSIS.
1. Dies Ascensionis, dies nostre sublimationis. H.Ihec Ascen-
sio fuit a Propbedspredicta. III. Angelorum casus,.hominum
elf.vatione reparatus. 1Y. Dies Ascensionis omnium festivitatum
completio. V. Ut ascendano» cum Christo, cum Christo, pali
debemus.
I . H o d i e , fratres charissimi, Ascensionis Domini jucuuda
feslivitas; hodie destructa est Immani generis captivitas;
hodie dulcissimus paslor, qui clattso tumulo redii t ad vii am,
ccelum pcnctravit patenter; hodie ¡Ile, cui jam diccbattir :
a Descende nunc de cruce6,» qui eliam clauso coenaculo ad
Discipulos intravit, ad dexlerain Dei Patris residet. Non
enim de cruce descendere voluit, ut et nos in cruce usque
ad mortem permaneamns. Htee est enim dies »lern« f e licita
lis, renovationis »lernte vetusta lis, sublimationis «lern«
fragililalis ; sumus enim hodie de mundo vocali, de premio
certificati, in corpore renovati, super Angelos triumphalster
sublimali. Fueramus jam longo tempore instabiles
et vagabondi per incerlas mansioncs, ut ftlii Israel in deserto;
sed hodie revocamur ad patriam , cum Christus suis
Discipulis mandavit, gloriam suam ostensurus, ut in monterà
Sion irent. Por dies'enim quadragiuta cum eis stetit
post resurrectionem , sicut cum fìliis Israel annis quadraginla.
Non enim ad móntem Sion asccndunt qui redire
cupiunt in /Egyptum, hoc est in mundum. Non enim in
mundo videri poterit Deus, quando ascendefccelum ccelo-
ruiti. ‘ '
II. Quam Ascensioncm Habacuc propheta predicens aiti
« Elevati» est sol, et luna stetit in ordine suo *. » Cum enim
Apostoli cùm Domino morarentur, conftdehtes de presentii
Salvaloris, non ad coeleslia conspirabant ; sed po'stqnam
illue intravit, illnc Apostoli'affectaverunt ascendere, llrec
189
enim est militum consuctudo, ut ubi sit rex, et milites
ibi ; ubi dominus, ibi et servus ; ubi pater, ibi etfilius sive
familia. Elevali» est ergo Sol justiliæ, qui «Illuminât om-
»nem hominem venientem in hunc mundum6 ; » et luna ,
scilicet Ecclesia , stetit in ordine suo. Merito ergo, fratres,
luna Ecclesia dicitur; quia sicut luna recipitlumeu a sole,
ita Ecclesia recipitlumen a Christo; ita etiam sicul luna
eclypsim patitflr (6), ita et Ecclesia malorum obscuritalem.
Hæc enim Ecclesia ante Domini Ascensioncm et adventum
Spiritus sancti maxime eclypsim paliebalur; sed post Spirili
» sancii adventum, stetit in ordine suo; quia Petrus qui
ad voccm mulieris succubuit, ad vocem Neronis resistent»
non recessit. Hac enim Ascensione venit de sallibus Dominus
(.7), de quibusait Salomon ; «Ecce venit saliens decolli
libus et monlibus® ; » et bene quia de coelo in uterino
YirginisI et de utero in presepium, et de presepio ad crucerà,
de cruce in sepulcrum , do sepulcro in coelum. Hac
cxallari (8) demònsiravit ille, qui dixit : «De torrento in
» via bibet; proptèrea exaltabitcaput7. » In mundo erat lor-
rens mortis defluons a peccato primi parentis ; de hoc torrente
in via presentis vita: Salvator potavit et bibit, quia
mortem in transitu gustavit, atquc ideo, quod(9)moriendo
corpus in sepulcro posuit, hoc(io)rcsurgendo super Angelos
cxallavit; levavit super Angelos post resurrectionem carnem
hanc(i 1), quæ ante resurrectionem erat paulominus minor
Angelis, quia passibilis et mortalis minor erat ; quam hodie
constituit super opera manuum suarum. Post ejus Constitutionen)
et Ascensione»), Angeli non permiserunt se adorar!
ab homine, videntes humanilatem in deitate esse
permanentem.
III. In principio denique mundi creavit Deus Angelum
cunctis preliosiorem et sapienliorcm, et imagini Dei plus
similabatur. Primus enim innovem ordinila» erat, et cunclis
Angelis prelatus ; sed superbia ductus ex pulchritudine,
ait : « Ascendam in coelum, et ero similis Altissimo’ .»Plus
sine dubio hic peccavit, quam homo , vel foemina, quia
licet ambo forent (12) in Paradiso, homo tarnen slimulum
habuit, quia foemina, quam valdc amabat, eum instanter
rogabat, et foeininam similiter dæmon. Sed Angelus neminem
qui eum tentarci habuit in Paradiso. Ilaque cccidit
Lucifer decoelo, cccidit signaculum simililudinis, plenum
sapientia,et cum eo omnes ipsi (i3)consentientes. De singulis
denique novem ordinila» pars cecidisso credilur, et
loco cadenlium factus est homo, ut ex co undique coelum
repleretur. Nisi enim peccasscl, homo (i4) filios sine peccato
habuisset, foemina sine doloro pcperisset; non tarnen
ut puto, velut homines perfect» ætatis sapientes ; et inox,
cum (i5) magni fuissent, in Paradiso, stetisscnt, et filios sine
concupiscent» gencrassont, de fructibus Paradisi come-
dissent, et tantum ibidem slelissent, donéc ad terminum
constitutum a Dco vocali fuissent. Sed ipso peccante, ingressa
est mors in mundum , et periil immorlalilas. Venit
dolor, peslis, frigus, calor et calamitas; clauditur coelum,
expellilur inde homo, exul eflìcitur, cìvis inferni conslitui-
tur ; sic homo ipse occidilur, sed homo sic prostrati» clamai
, et non exaudilur; ululat, ót non estqui compatiatur;
moritur, et non est qui exaudìat, et sic clamando annis
quinque millibus et amplius ex au di lus est. Ecceredemplus
homo ; mors per mortem destruitnr, et vita per vilain do-
nalur, per ejus resurrectioucm nostra immorlalilas rcpa-
ratur, per èjùs Ascensioiiem via nobis preparatili', tanta
denique ascensura credilur hominum multitude, quanta
Angelorum mulliludò post Angelorum malorum expulsio-
nem in coelo remansit beatornm, sicut scriptum est per
Prophctam diccntem : « Statnit tcrminos populorum juxta
» numerimi iìliorum Israël9. >
IV. Hæc est euim dies dierum, fratres charissimi, in
» Mutili, xix, 1 4 . — 2 3 Reg. xxi, t , et seqq. — 5 Matti», xxvi.i, 4o . — 4 Habuc. ni, u . - » Jo au , i , ,9. — 0 Cani, n , 8. - r - 7 Ps&l. cix, 7. — 8 Isan xiv,
| ^ 4 , — 9 Deut. xxxii, 8.
(1 ) Cod. conculcati. — (a) Id . nani. — (3) Id . Nabaoth, — (4 ).Id . sic sed. — (11) Htec verba carnem Itane desunt in cod., qui dciq.dc male liabet
sic enim-, doiiidc deest et. l l f S ) Id . male stellam. — (6 ) Dcesl patitnr in ante resurrectio.— ( l a ) Deest v o x /o re /irin cod. — ( i 3) Cod. sibi. — (14)
cod'., q u i'd ein d e habel obsountalc. — (7) Cod. hac enim Ascensto quidem id . malo omnino. — (15) Id. tam.
v e n it d e sallibus Domini. — (8) Id . exaltare. — (9 ) Id. quìa. — ( lò ) Id.