causa Paradisus a Che rub ini cu s lodieh atu r, hod ie supra
Che rub ini suuiino cuni honore suscepta est.
I t i . Sed hoc mirabile qnemadaiodiim facilini e s t, videa*
m u s ; e t quouiad u iod u u inos, qui tantum divinainoflendera-
mus c leu ienliain u t lerre slribu s priva remur, excclsa tenu i-
mus e la lla meruiniuspossidere;queniaduiodum seda tur jur-
g iiun, e t iilu d v idetur, ira sed a ta , sublatum. Dìsce qu odnon
V. Cognoscamus quis ille sit (15) qui audivit:« Sede ad
»dexteram tneam3 ? » quo: natura cui Dcus dixit: Esto mens
particeps sedis ? Ilia natura est, quae audivit: c Terra os ,
*et in terrain ibis*. » Non eniin asoendere gloriam cceli
sulliciebat Q4) > non cum Angolis stare. Sedes transivit,
Archangelos pra-term ¡sit ( i5), super Cherubim ascend it ,
super Seraphim elevatur, nec autem slciii, nisi sedem Don
o s trad ep re ca tion e ,q u ieum o flen d e ram u s ,s ed p o s tu la lis (i) minicam ten uissct. Vid e quo spatiocceliun separator a te rra ,
ejus qui juste iuerat nobis iratus, pax facta est. «Pro Christo
»namque, ait Apostolus, legatione fungiimir, tanquaui Deo
»rogante per nos1. »Quid est hoc? Ipso rogat,qui injuriam
passus est. Valdc, inquam; nam Deus clemens et ipse, tan-
q<1 am misericors pater, deprecatur. Et vido, quod melius
est ; reconcilialor accessit, non Angelus, non Archangelus,
sed ipse Filius deprecanti«; et sicut (2) diiobus jurgio separa
lis, unus in medio posilus altercanlium litem discor-
diamque dissol vit, ita el Christus fecit. Deus nobis juste
irascebatur, et nos contemnebamus iralum, et dementem
Dommum declinabamus ; et se medium Christus ingessit,
et sociavit utramque naturam ; et nobis, quod imminebat
a Patre, supplicium ipso sustinuit : « Christus nos, inquit,
»emit de maledirlo Legis, factus pro nobis maledictus*. »
Vjdes quod imminens coaleste supplicium ipse sustinuit ;
disce quod et terrestrem insultationem ipse tolaravit : « In-
»sultationes, inquit, insultantium ceeideruqt super me3.»
Vjdes quemadmodum sedavit jurgium, quemadmodum li-
tigium ipse dissolvi!, nec ante discessit, sed multa fecit,
multa snstinuit,utiqimicum reconciliaret, ut hostem Deo
soçiaret, et amicum faceret qui multo fuerat tempore
ipimicus. Et hornm tamen omnium beneficiorom hodiernus
dies mira fuit causa (3), quo tanquam primitias naturæ
nostræ Deo deflit, et «icut de campo segelibus decoralo
qui collectas spicas obtulerit Deo , magnani (4) campo beimo
quantum et terra ab inferis, et infimum (16) coelum
quantum ab altiore coeloseparatnr, et de alliori cado quantum
spatiiest ad Archangelos, ad superiores etiamPotesla-
tes, ad ipsam quoque Dominicain sedem. Super hæc oninia
natura nostra elevata est, et homo qui locotam tramili tenc-
batur, ut descendere non posset ulterius, ad tamexcelsam
sedem elevalur,>ut superius non possit ascendere. Et hoc
ostendens Paulus aiebat : « Qui descendit, ipse est qui as-
»cendit7 ; » descendit ad infimum terræ, et ascendit super
ouines coelos. Disce igiturquis ascendit, et quæ natura est
elevata? In hoc enim cupio remorari (î^sermonem, ut hu-
mani generis commemoratione divinam clementiam cum
admiratione discamus, quæ (18) summum honorem'mag-
namque gloriam nostræ naturæ largita est. Terra et cinis
eramus. Sed hoc nondum nostrnm vilium, sed imbecillitas
fuit. Facti sumus irration abili bus iusensatiorcs : «Compara-
» lus esl(i9)nauiquo homo jumentis insipientibus, et similis
»factus est eis3.» Et pejus est comparari, quam nasci. Na-
turaliler non habere rationem , tolerabile est; verum ra-
tione decoratimi irrationali naturæ comparari, voluntatis
crimen est. Et quando ¡indis, quod homo comparatus est
jumentis, non arbitrons, quod eum irrationabilibussimilem
voluit demonslrare, sed Joqge pejorcm ; non tantun), quia
homines facti, ad iirationabilja festipavjmusgesta, sed quia
ad majoreqi demenliam properavinius. Et hoc siguifiç<?ns
nedictionem reportare prospicitur, sic et Christus per illud Isaías dicebat : « Agnovit bos possessorem suuqi, et asiniis
corpus qpstram fecit benpdici naturam.
IV. Sed, dices, et cur (5) non omnem naturam leva-
vit ad cceltim ? Eo quod (fi) non videnlur esse primitiæ ,
cum totum oflerlur, sed si tantum partim oflertur ; per
haoc (7) enim oblalieqem to turn benedicitur. Sed, inquis,
si primitiæ sunt, primum ipsuni (8) hominem ad coelum
debuerat (9) elevare ; primitiæ namque sunt. Quod primum
Qjferlur, primumque pullulât, non est hoc primitiæ; nam
imbecillis fructus nulles est; sed fortis et validus ipse
præsepe d omini s u i ; Israël au tem me non ç o gn o v il* , »
Se d n u n c priorem conversationem e rub esçamus : «Ubi enim
»abundavit p e ccalum , superabundav it e t g r a t is 10. »Vides
quod jumentis irration abiliores fuimus : « Cognovit bos pos-
» sessorem su u f fi, e t àsihus præsepe d omini sui. »Unde e t
avibus irrationabiliores invenimnr : «Hirnndo e t agri passe-
» res agnovernDt tempora ¡Dgressûs s u i, popu lu s vero meus
» non agnovit ju d ic ia D e i11. > E c c e jum en tis , e c c e avibus
d eteriora sen timus, irraliouab iljo ra cogilamus. Vis amplius
debet oflerri. Quia efgo pro peccato fuerat obligatus , et nostram percipere (20) naturam ; formicarum nobis Salo*
patralo crimine verebatup, ideo non poluit oflerri, licet mon gesta narravi! , earum nobis iuiitationem ostendit :
prior faclus esse videretur (10), sed qui postea factus est
L t discas quod iste fruclus primitias fecit, qui robustas
Ct validus, et summa maluriiate florescit, teslimonium te
diviuqs ultionis polerit edoccre ;« Si inlraveris ¡n lerram ,
»quam pominus Den» libi dabit, inquit Moyses ad popu-
»fum, et planlaveris in ea omne lignum, quod facit firuc-
¡Vade namque , ait, ad formicam; o piger, et æmulare
yiasejus41.» Formicarum sumns facti disoipuli, formicarum
æmulatione vivimus, formicarum conversamur exemplis.
In tantum aniisimus humanæ naturæ consilium, in tantum
humanæ mentis aliéna sentimus , qui ad sirailitudinem Dci
facti monstramur ! Sed non reus est ¡lie qui fecit, sed nos qui
tum ad edendum, tribus annis non depiirgabis fruclum contempsimus in imagine perdurare. Sed quid de formici«
• ejas,,«ed dimiltes illam qua? nondum arbor valida firmi-
»late roboratur, nec fructus aliqua maturitate senoscunt.
» Sedqoarius, inquit, annus sanctusestDomino1.* Vide Lcgis
coDdiloris prudentiam, Fructum primum nec manducari
permisit, ne ante Dominum quisquam euro percipere videa-
tur, nec (11). oflerri concessit, pe Deo immalurus offeratur,
seij Dimitle, inqpit, quia primus est, nec ofleras, quia oblation
e nondum dignus est fructus, nec accipereei convenit
immalurum (12). Et bxc nobis dicta sunt propter corpus
dico ? lapidibus iuscn sa lio res fa c li sumps. E lh o c t ib i valido
testimonio demonstrabo , d ic en teP rop h e la : «A ud ite, con -
» v a lle s (2 1 ), fundamenta terrae, quia ju d ic ium Domino con-
• tra populumsuum**. »Q u id (22) ais? C on t ra homines ju dicium
tibi e s t , e t testes terrse fundhmenta v ocan tur (20)
inter D om in u u ie tg en u s (24)humanum ? Quia judicium Don
audiunl homines (25), lapides invitantur? Valde, inquit; nam
lapidibus insensatiores e sse cogn o scu h tur . V id e sq oo d totius
malitiae fines exces s im u s. Asinis e t bobuS irrationabiliores
quod Christas obtulit. Igilur naturae nostraj primitias oblu- oslendimur,et sehsu volatilium supernmur, nec Ipsrs solu_
litPatri,cloblatpm donum mjralnsestPater» quodettanta lapidibus comparamur, sed serpentum malignitalem (20)
di^nitas oflerebat, quod macula nulla Ice dab at. Nam et i'mitamur. « Furor namque eis ad similitudinem serpenlis;
spis manibus suscepit ob]atum, et suae sedis fecit esse »venenum aspidis sub labiis eorum11. »Et quid de mutis
participem, et quod plus ost, ad partem sute dexter® col- animalibus loquimur, ubi etiam ipsius diaboli filii nuncupamur
?«Vos autem filii locavit. diaboli estiS16.#
a Cor. — 2 Galat. :
— 9 IsaT. ;
*3 . — 3 Psal. ix v itt , to . — * Levit. xxix, 24, 25 . — 5 Psal. 1. — 6 Gen. 111, 1
ï , 3 . :— I*Bom. v, 20. -w Jerem. vjii, 7. _ 19 Prov. vi, 6. — *3 Mich, vi, a. — H P a l.
(1) C o i. postulata. — (2) Id. sic. — ( l ) Deest in cod. vox cauta. —■ (4)
Cod. tanquam. — (5) Id. et cum. — (6) Id quod: et deinde deest sed. —
per quam,— (8) Id. snnm:—(9)Id. debnerant.— (10) Id. videbatur.
— (11) Id .ne. -'{ta) Id. in immalurum. — (i3) Id. est. — (14) Id. ad
omnem gloriam eeeios sufficeret.— (<5) Id. male preemisit.— (ifl) Id. ipsum.
— 7 Ephes. tv, 10. — 8 Psal.
[, 5. •— 18 Joan, v in, 4 4>‘
— X11}) Cod. removeri. — (x8) Id. quam. — (19) Id. comperatili est. —
(no) Id. recipcre, — (ai) Id.franges. — (92) Id, quod. — (a3) Id. ola-
mantur. — (24) Desunt in cod. luec verba et genus. — (a5) Cod. au-
diant, nec habet homines. — (a6) Id. malignitates.
Vf. Et tarnen nos qui sensum (1) non habebamus, qui desiderant. Nam quid hoc mirabilius est, quando homo,
contumacia gravaba mur,, qui nec lapidibus comp'araba- qui contemplas est, videtur in coelo ? Ideo et quapdo nas-
mur , qui vmcebamur omni natura, qui despecli vide- cebatur Dominus, et quandoresurgebat, exullabant Angelí,
bauiur, qui contenniebumur; et quemadmodum loquar et hodie quando ascendit in coelum. « Eçce enim duo , ait,
ignoro ; quq sermone utar, quo verbo dicam, reperire »in alba vesto7, » ut ex ipsis vestimenti« gratulatio mons-
non possum- Natura fragili«, natura consumpta , omni- traretur, dixerunt ad Discipulos :« Iste Jesus qui ascendit
bus monstrata deterior, omnia vicit, omnia superávit, » a vobis in coelum, sic veniet quemadmodum vidistis eum
omnibus,hodierna die meruit excellentior reperiri. Dodie »eumeni in etelnm*. »
Angeli quod multo tempore cupieruut, inspicere voluerunt, VII. IIlc auditum mihi cum debita (10) diligentia comnaturam
noslramJn sede Dominica, immortalitatisfulgen- modale, cur hæc dicta sint? Numquid oculos Discipuli
tem gloria pervide,runit (a), Hoc enim affectabant Angeli, non(i i)habebant ? numquid non bene videbant quid gere-
hoç desiderabant Archangcli. Etsi eos humana natura lar- retur? numquid non dixit Evangelista : «Qui videnlibus eis
gito ipsi (3) honore, superai, tamen nostri« beneficiis gra- » ascendit in coelum ® ? » Cur igilur Angeli eis dicebant, qnod
tulanlur, «¡cut nostris doiohant suppliciia, et quando pn- faclum est? qui demonslrabant, quod ascendit in coelum,
niebamur, nimia tristilia lencbantnr. Et Cherubim licet propter has scilicet causas duas; unam , quia dolebant,
Parailisuui custodirei! t, noslris tamen suppliciis trist aban- Jesu Ascensione desolati. Et quia dolebant, audì quid ad eos
tur ; et sicut couser,yus bonus, cum a domino conservum dicifc : « Nemo me interrogat de vobis, quo vadis? sed quia
eoupO cuslodiendum susceperit, satisfacit quidem (forni- »ista dixi, tristilia replevitcor vestrum1*. »Et si amicorum
nicæ jussioni, sed tamen conservi poena niuiio dolore con- seu cognatorum separatone tristamur, quanto magis Sal-
teritur; serviti necessitate conlristatus, animo non respuit valorem, Magislrum , Dominum misericordem , pium ,
charitatou) ; sic et Cherubim uieruerant quidem custodire mansuetum, cuma se vidèrent separari, omni cum dolore
Pafadisuro, sod dolebant hominem (4) custodire. Et ut hoc tristabantur. Et ideo stabant Angeli, et Ascensionis tristi-
facile possis advertero ex hominum aflectione condisce(5). tiam regressionis commemoratione consolabantur, etsepa-
Servoriim calamitate« inspicimus cum dolore ; et, si ser- rationis dolorem adventûs futuri pollicitatioue sedabant.
vani homines ebaritatom, multomagis illæPotestales sup- Nam aiunt : « Iste Jesus, qui ascendit a vobis, sic veniet.»
plioiìs noslris commoventur. Nam et jusli dolebant de Doletis, inquinot, quia ascenderit; sed dolere desistite ;
peccalorum suppliciis, et lioet merito poenæ inferrentur, nam iterum veniet. Et ne hoc facerent, quod Elíseas fe-
tamoo dolori« incilabantur tristilia. Nam Moyses post idoli cisse docetur, consciudens veslimentum, cum Magistrum
acrimonium dicebat ; « Siquidem dimitte eis peccalum, vidissei elevatum ad coelum ; non enim hìc procedentem
»dimille; sin autem, dele me de libro quem scripsisti *. » videbat (12) Angclum, qui eiEliam prom itteret venire ; ne
Quid hoQ est? contumaciam vides, et pro impiorum sup- ergo hoc facerent, ideo Angeli stabant animi eorum trisli-
plicio dcprecaris (6) Deum ? Ideo inquit, dofeo et depre- lìam solatio relevantes. Et hæc quidem una cama est prae-
0°r (7), quia digue crucianlur, quia merito puniun- senliæ Angelorum. Est et alia causa non minoris rationis.
tur, qui? ipsi sunt sui- causa supplicii. Et Ezechiel, cum Nam addiderunt : « Qui ascendit ad coelum , » et qma lon-
Angolum populo videret inferentem sententiam supplì- gum spalium de terra lendebatur ad coelum , et oòulorum
cii, cum nimia lamentatone clamavi!, dicens : « Heu acies portatura corpus ad illam altitudinemminime poterai
»mihi, Domine , quoniam deles tu reliquias Israël2?» Et pervidere(i3),sed sicutavem, cum alliora supervolat (i4).
Jeremias : a Castiga nos , Domine, in jùdicio.elnon in ira, aspeetns deficit inspicere,etnoster oculus volata (15)vlnci-
» ne nos paucissimos facias3. »El cum Moyses, et Ezechiel tur celsiore, sic et illud corpus quaqto ferebatur ad summa,
et Jeremias doleant, quanto magis illæ Polestates nostri.« tanto oculus videntium aspeclus imbecillitale velabalur,
calamitatibus commoventur. Et ut scias quod noslris malis deficiente natura altiora conspicere ; ideo stabant Angeli,
doluerunt, ex co disce quod reconciliationi dirinæ (8) gra- iter coeleste monstrautes, ne quis arbilrarèlu.r, qqia lan-
tnlaiæsunt. Et, si aiilea non dojehÿnt, nec postea gratu- quam in coelum ascendit. « Qui elcvatus est, inquit, a
lanlur. Et quod gralulatæ sint, Salvator oslendit dicens : »vobis in coelum.» Ideo non simpliciter hoc addidit. Et
« Quia gaudium erit Angelis in coelis pro uno peccatore Elias quidem tanquam in coelum ascendit ; nam servus
» pienitenliam agente3. » Et si unius peccatori« compunc- erat; Jesus aulem ad coelum, quia Dominus erat; ille in
tieni (9) Angeli gratulantur, multo magis cum ad coelum curru igneo, hic in nube. Et quando servus vocabatur,
hodierna die hopiinum viderunt elevaci naturam. Et alia currus miltebalur, ut veniret ; quando Filius ascendebat,
rationc condisce gaudium coeleslinm Foleslatum. Quando . Dominica sedes occurrebat; nec tantum Dominica, sedpa-
Dominus poster Jesus Christus secundum carnero palus est, terna. Nam et de Paire ait Isaías : «Ecce Dominus sedetin
el hominem reconcilia tum viderunt, nec enim aliter deseen- »nube levi41. »Et quia Pater sedetin nube, nubem misit et
deren t, cum summa gratulatione clainabant : «.Gloria in Filio. Et Elias quidem cum ascenderet melotam suam Eli-
»excelsisDeo,et in terra paxhominibusbonævoluntatis5,» seodimisit; Christus aulem Discipulis graliam dereliquit,
hominibus, qui debellali- sunt, qui inimici fuerunt, qui qui non unum Prophetam , sed multos Elíseos eflecit, iuio
alieni erant, qui contumaces judicati sunt. Vides quemad- multos ilio potentiores.
modum in alienis gratulentur, imo in suis; nam nostra Vili. Elevemur igitur et exciten?ur, dilettissimi Iralres,
bona suas utilità tes arbitrantur dicere, et cum ascenderei, et ilium cogite unis adventum. Nam et Paulus ait : « Ipse
gra tulaban tur, et in uno gaudio cxultabant, et descende- » descendet(i 6)de coelo Dominus in visione in voce Archan-
bant frequenter. Et hoc proprium est cupienlinm videro » geli, et nos qui vivimus, qui relinquimur, rapiemur in
in opina luta spectaculum. Et lit scias quod asceudebant, »nube in occursnm Domini, sed non omnes15. » Et quia
Christi te verba confirmant, qui dicit : < Modo videbilis non omnes rapiemur, sed aliquanii, quid ait Jesus? «Tunc
» Angeles Dei ascendente« et descendentes ad Filium lio- » erunt dnæ in mola molentes, una suscipietur, et una re-
»Diinjs3. »El isle semper smantium mos est, cupientium »linquetur ; duo in lecto, unus suscipietur,et unus dimit-
splilam consuetudinem ; neo lem pus especiare didicerunt, » teiur13. » Quid hac singularitale ostendalur, quid hoc se-
sed festino aippris ardoro etiam dilalionem præveniunt creto declaretur, videamus. Molae (17) autem pauperçs ipo-
constilntam. Ideo asçendunt, ideo deseendunt, et cum pesque demonstrant, et eos qui vitæ laboribus contemntur
omni festinalione noviun et incredibile spectaculum videre (18); lectus divites et quietos ostendit, et eos qui honoribus
1 Exod. xxxxi, 3 1 . — ¡»Eicch. xx, 8. — 8 Jcrem. x, 24. — * Lue. vii, ao. — 8 Id. u , 14. — 6 Joan, x, S t .— 7 Act. x, 10. — * Ibid. x 1. — 9 Il»id. 9.
— io Joan. XVI, 5, 6 . — »» Isaì. xix, ì . — 12 r Thess. iv, x5 , x6 . — «3 Lue. xvxi, 34, 3 5 .
(x) Cod, sensuum. — (a) Id. provìderunt. — (3) Id. sibi. — (4) Id. — (xa) Cod. proferentem, uec habet videbat. — ( t 3) Id. prortdere. —
honorem. — (5) Id. condisse. — (6) Id. deprecare. — (7) Id. dele omnino. (14) Id. postulat. — (x5) Id. volatas. — (16) Id. descendit. — (x;) Id.
— (8) Id. reconoiliatione divina. — (9) Id. compunctìone. — (10) Id. Dei. moles.— (x8) Id. eonterentnr.
— (xx) Slope in cod. deeat non post numquid; et hìc supins deficit.