ex fcemina natos a Salvatore commendatur, et Prophetarum
Propheta ab eodem proclamatur, et Angelus, non
perbi ; per te parentibns inobedientes et Deo odibiles
fiunt.
VI. Tu vero, Herodias, sanctitatis noverca, scias et nul-
latenus dubites, quod tua voluntas et opera non remane-
bunt impunita, quia sanguis Jusli clamai ad Deum de
terra. Expecta igilur, et tuam damnationem, si (4) potes,
jam (5) portare incipe. Infatuatur denique hac mu-
lier, diaboli membrum , et nuda coram omnibus pergens,
a pueris baculis et lapidibus percussa'occiditur; et sic ad
barathrum ncquiter deportatur post mortem cognati sui
Herodis fere per annum. Puella vero qu® libenter sic sal-
tabat, a diabolo suffocatur nocte, et sic filia cum maire
a diabolo associatur. Nos vero, fratres, oculo mentis as-
piciamus sancii Joannis vitam, et quid fecerit, et quid
egerit, ferventer agamus; et si non tantum, quantum ipse
fecit, lacere valeamus, saltern quantum possumus, facere
studeamus, ut cum eo consortes simus per gratiam in gloria
natura, sed gratia appellatur.
III. Nascitur Joannes, qui cum esset creatura , Creator
a mnltis reputabatur; cum esset homo, velutDcus adora-
hatur ; cum esset 'Domini servus, cunctorum dominus
dicebalur. Et quid mirum, fratres? Nam et Judasi Messiam
expectabant, et Joannem miraculose conceptum et natum
audiebant; ipsum puernm annorum septcm in deserto ha-
bitare videbant; mel sylvestrc, locustas et hcrbarum radices
comedcbat; filius magni Zachari® apparebat, cuncta
terrena despiciebat, ad cujös aspectum totus populus tre-
mebat; exemplum sanctilalis cunclis erat, et apparebat in
tantum, quod de nullo Patriarcharum vel Prophetarum
audilum erat. Quid ergo mirum, si Deus reputabatur a
multis ? Licet Joannem non legamus in vita sua miracu-
lum aliquod fecisse, vita tamensua etdoctrina, super omnium
vitam et doctrinam transcendebat. Ejus conversalio
semper in ccelis erat. Sic cnim decoratus osteuditur doctor
noster sanctissimus Joannes, legifer noster, et omnibus
doctoribus major, sanctior cunctis, terribilior universis,
qui Prophelas pr»cessit in meritis, supergreditur Patriar-
chas in prxmiis, super Apostolos volavit in gratiis, Martyres
ampliavit in suppliciis, Confessores decoravit in vigiliis,
Virgines ditavit exemplis, Viduas sublimavit abstinentia,
Conjugates sanctimonia , Sacerdotes pudicitia, Monachos
honorificentia. Quisquis etiam de fcemina natus, inferior
est Joanne. Cui deniqne Sanctorum lantum (1) se Trinitas
demonslravit? ignoro ; cui selaotum revelavit? investigare
nescio; cui tale testimonium perhibuit? investigare non
prxsnmo ; cujus ortum et nativitatem sic magnificavit?
alloqui nou possum.
IV. Et tarnen Joannes sic decoratus occidiiur, in carcere
reciudi tur, fere moritur, blasphematur, et persequuntur
eum ; et sic occidiiur vcritas, sic destruilurLex, sic con-
culcatur juslilia, dum, ad voluntatem meretricis saltantis,
Joannes decollalur in carcere. 0 quam magnum spectacu-
lum! oquam magnum damnum! o quammagna crudelitas,
Joannem occidere et decollare in carcere! o Herodes,
quomodo sic sensum perdidisti? Quomodo. consilio meretricis
credidisti? Numquid non. (2) paulo ante Joannem
melucbas, ct eum libenter audiebas, credens ipsum sanctum
et justum esse? Quomodo audes decollare chrislum
Domini? Ubi forma Legis, nisi in Joanne? ubi jura natur®,
nisi in Joanne? Numquid non sanclificatus, antequam natus
? numquid non eum sanctissimum predicasti? numquid
genus ejus ignoras? numquid non eum omnes formi-
dant ? numquid non dracones et aspides coram Joanne
formidant in deserto, tremunt et mansuescunt? Et tu eum
occidere cupis? Cogita, cogita, o Herodes, antequam Joannem
occidas, cogita quid Deus fecerit Sanctis suis. Cogita,
antequam facias, quia post factum consilio non indigebis.
Cogita et voluntatem tuam pravam conculca. Cogita quomodo
Daniel inter leones non concnlcatur ab eis; quomodo
Jonas in ventre piscis conservatur illxsns; quomodo
Samson a Dalila non occidiiur, ut affectat; timens sanctum
occidere, iuimicis eum tradidit. Cogita, quod sanctum
et justum occidere quxris ; quod impunitus non diu
remanebis. Sed hxc omnia Herodes non consideras? Ine-
brialus rabie meretricis, prxcipis amputari caput Joannis
in carcere. *
V. 0 infelix mulicr, viliorum mater, et regina ! o mu-
lier, pacis dissipa trix , plena veneno mortifero! 0 concha
putredinis,-et luxuri® domus ! o chaos inferni et insaliabile
animal! 0 inimica virtutum ! Per te Sancii occisi sunt, per
te civitales combust® et destruct® sunt, per le vita perdita
est, per te mors inventa est, per te bella fiunt, per
le sapienles perdunlur (5) ; per te pulchri, turpes ; per te,
diics, pauperes; per te, fortes, debiles; per te, ve races,
mend aces; per te, casti, luxuriosi; per te, humiles, sufi)
Deest tantum in cod. — (2) Deest non in cod., et sic deinccps. —
( 3) Cod. male perdunf. — (4) Cod. sicut, — ( 5) Id. hoc. — (6) Sic cod.
cxxiii ; deest vox oculis in cod. xi. — (7) Sic cod. cxxm ; cod. xi beads.—
(8) Codd. eomm ; legcndum suum aut simul, aut hodie. Heec ct sequentió
Beatorum. Amen.
SERMO LXV.
In Natali sanetorum Apostolorum Petri et Pauli I.
Hic sermo legilur in duobus Codicibus Cassinensibus, scilicet
Cod. xi, fol. 237, et Cod. cxxm, fol. 142 a tergo.
Plura continet quee leguntur sive in sermone appendicis Mau-
rinensis ccn, qui alibi sancto Ambrosio tribuitur, sive in
sermone cciv ejusdem appendicis. Quapropter illum aman-
damus in appendicem, ta.nqv.am sententiarum sanetorum
illorum doctorum collectionem , licet dignus sit in multis qùi
legatur. Locus ejus post sermonem Maurinensem ccv cum
numero in Natali Apostolorum vi.
SYNOPSIS.
I. Petrus et Paulus gubernatores et milites. II. Eorum sup-
plicii causa. III. Ecclesia utriusque mater. IY. Petrus a Paulo
quxsitus. Pauli crimen et conversio. V. ,/Equales fuere Petrus
et Paulus, licet unus primus et alter novissimus. VI. Conclu-
sio.
I . F r a t r e s charissimi, gubernator in tempestate dig-
noscitur, miles in acie probatur. Delicata jactatio est, ubi
periculum non est. Sicut enim gubernator eruditus, inter
marina discrimina, inter minaces iluctns, in ter extollen-
tium se aquarnm metuenda cacumina frelus, fixus guber-
naculo suo, intenlis oculis (6)h»ret ad coelum, etimpelu
non frangitur tempestatis , sed gubernans in periculis na-
vem propinante Domino perducit ad liltus ; et sicut miles
inter cruentosgladios, inter hostiumferoces aspectus, intre-
pidus pro regis sui jure decertans, si mori illi conligerit,
laudabiliter moritur , si vero vicerit, palmis victricibus et
honoribus decora tur; ita et beatissimi (7) Apostoli Petrus et
Paulus, velut gubernatores et milites, contra adversarias
potestates omnem tolcranliam prxstiterunt, nec vieti sunt,
sed potius vicerunt.
II. Ergo Petrus et Paulus suum (8) sanguinem fude-
runt. Sedvideamus, fratres, causam quare ista perpessi
sunt, scilicet quod inter cxtcra miracula (9), cliammagum
illum Simonem, de vacuo aere, unius solum ope (10) ora-
lionis precipiti ruina in terram proslraverunt. Cum enim
Simon magus atque maleficus (11) Christum se diceret, et
tanquamfilium ad patrem, assereret ad ccelum (12) volando
habenlur in Scrni. ceil append, n . 3.— (g)Edit. mirabilia.— (io)Codd. solum-
modo. Edit, oradonibùs suis de aeris vacuo prcccipili ruina prostraverint. —
( i i ) Edit, idem Simon; reliqua desunt.— (x») Deaunt in edit, verba ad
I ccelum.
sfe posse coüsdeüdere , atque elatus solum (1) roagicis ar-
tibus,- per alhera (2) volare ccepisset, lune Petrus et
Paulus (3), fixis in terra (4) genibus precali sunt Deum,
et precatione sancla vicerunt magicam jf levitatem (5).
Prius (6) enim ascendit ad Deum Sanetorum oralio,
quam magi Simonis falsa volatio (7) , ct ante pervenit
justa pclitio, quam iniqua presumptio. Anto Petrus et
Paulus in terris posili obtinuerunt quod petebant, quam
Simon perveniret in cmlcstia , quo nunquam pervenire
valebat (8); Tunc igitur Petrus et Paulus , oratione faóta,
Simonem magum victum , de sublimi aere rapuerunt (9)’,
et quodam precipilio in saxum (10) elidentes, ejus crura
confregerunt. Et hoc in opprobrium facti illius, ot qui
paulo ante volare tentaverat, subito plantas amittens , ambulare
non posset (11); et quia diabolicas pennas assumpsc-
rat, ut in ccelum ascenderei, divisis membris in terra col-
lisus, coram omni populo turpiter jacuisse monstratus est.
Sed ne forte, fratres, hoc mirum videatur, quod magus
iste atque maleficus (12) prxscntibus Apostolis per ¿era ali-
quanlulum volaret (i3), hoc patienlra Petri et Pauli féeit.
Peruiiserunt enim illum sublimius ascendere, ut de alto
eum ostenderént cecidisse (i4) ; voluerunt eum aliquailtu-
lum aeris in excelso levari a conspcctu omnium populorum,
ut ilio cadente, linde fucrat gavisura turbafidelium, inde
terreretursequentium numerusperditorum(i5).Nam cujus
meriti sint, fratres dilectissimi, beatissimi Petrus et Paulus,
hinc possumus intelligere, ut cum Dominus noster
Jesus Christus Orientis regiones propria illustraverit passione,
Occidentis tarnen plagam, ne inhonora (16) fuisset
aliquando derelieta, istorum cxhibnit sub suo imperio' sanguine
purpuratam; et licet illius passio sufiiciat ad protcc-
tionem, tarnen ho.rum Apostolorum simulque Marlyrum
memoriam nobis contulit ad salutem.
III. Nam Ecclesia Domini, sponsa Christi, qu» est una
et vera regina, ipsa genuit Petrum, ipsageuuit Paulum ( 1 7 ) .
Ex ipsa nati sunt ; ab ipsa nutriti sunt ; postea nutritores
et defensores ejus eifecli sunt. Nonne ipsa Paulum parie-
bai;, ut ex lupo fieret' agnus ? Natus est Paulus , crevit et
factus est magnus. Natus est, sed difficile satis, ita ut omnia
membra contremiscerent ma tris. Natus est qnando bap-
tizatus est a fratre, et illuminatus està Deo Patre. Continuo
Ccepit defendere matrem, et ccepit Petrum velie videro,
sed docentem, non fugientem.
IV. Fugiebat te, quando nesciebatte. Sed nunc arìdivit,.
quia «Evangelizas fidem quam aliquando expugnabas, et
»in te clarificabatDeum*. » Feci-, confiteor, feci; sed pecca
tum non habeo, quia « Ignorans feci*. » Ego feci , sed
ipse non sum qui feci. Si qu»ris, ego feci. Et quidagimus,
sancte Panie, quia fecisse te, et non fecisse, utrumque
testaris? Dicis quia fecisti, dicis quia non fecisti. Hxsitat
cor nostrum, quia ambiguos nos dimisisti. Dicis quia fecisti
; quis est qui Paulo non credat ? Iterum dicis , quia
non fecisti; quis audeat dicere Paulo « Mentiris; maxime
quia tantus videris , ut quidquid dixeris, indiscusse creda-
ris? Ego-feci., inquit, quando Stephanum lapidibus inter-
feci; sed ex quo coelitus Christi nomen novum accepi,
statim peccatum meum ego cognovi. Fecit Saulus ; numquid
fccit Paulus ? Multimi est inter Saulumct Paulum. Et
vere, fratres, vultis scire quia multum inter Saulum et
Paulum ? Saulus lapidavit, Paulus lapidatus est (18); Saulus
persecutos est Ecclesiam, Paulus persecutionem passus
est propter Ecclesiam ; Saulus Christianos virgis affecit,
Paulus pro Christo quinquiesquadraginta una minus accepit
; Saulus perseci!tus est Sanetorum congregationem ,
Paulus per fenestrato ( 19) in sporta submissus cst.-Proplcrea
multum in ter Saulum et Paulum. Illud (20) nomen a pa-
renlibus in litteris Legis accepit; istud nomen novum a
Christo semel accepit.
V. Dicamus aliquid, fratres, etiam et de Sancto Petro,
qui fuit piscator, cui jubebat, non dico curator, sed infini
us obsonator, et modo, genibus fixis eum adorat Imperator.
Ideo mundi sapientes evanescunt .qnia perdideruut
mentes, quia placuitDco per stultitiam prædicationis, sai-
vos facere credentes. Duo luminaria magna qui omnium
gentium tenebras illustrant, et omnibus veneratoribus suis
bona beneficia prestant, Petrus et Paulus, prinius et novissimus,
sed tarnen ambo æquales , quia non est in illis
maj us et minus. Primus, cum Simon essct, ligare et solvero
noverai rctia piscatorum ; factus est Petrus, et ccepit
ligare et solvere vinculapeccatorum. Novissimus, cuip Saulus
diceretur, multos Christianos injuriis afflixit, mullos
crudeliter interfocit;/factus est Paulus;et propter ChrÌ3tum
pejora passus est, quam quod fecit.'
VI. 0 divina providentia 1 o divina mysteria ! 0 divina
clemenlia ! 0 divina secreta ! Quomodo Christi Ecclesiam
ædificaverurit Petrus et Paulus ! Et celebramus hodie eorum
festa soìemnia in laude divina, procurante (21) Domino nostro
Jesu Christo , qui vivit et regnat cum Patre in uni-
tate Spiritùs sancti Deus, per omDia sæcula sæculorum.
Amen.
SERMO LXVI.
In Natali sanetorum Apostolorum Petri et Pauli II.
Erutus hic sermo ex Bibl. /¡¡dii., cod. x,Jol. 43 b, sit
in appendice post prcecedentem, cum numero in Natali Apostolorum
v i i . .
SYNOPSIS.
I. Sanetorum Apostolorum encomia. II. Quam diversi ab
eis sunt hodierni pastores. III. Sancti Apostoli duo sunt sera-
phim stantes super teraplum ; sex al® Petri. IV. Sex al® Pauli.
V. Imitandi pastoribus isti pastores.
I. F e s t iv it a t e m beatorum Apostolorum Petri et Pauli
hodierna die, fratres charissimi, celebrantes, solemniter
cum eisdem in Domino gaudeamus. Ipsi enim sunt sanc-
tissimi patres verique pastores, qui velut Saiil et Jonathas
amabiles et decori in vita sua, lèonibus fortiores, aquilis
velociores, in morte quoque non sunt separati*, et quasi
agni mansueti ad victimam ducli, occiduntur simul ligati,
velut latrones viarum. Isti sunt gloriosi principes terre,
duces et rectores populi. Isti sunt dii tui excelsi, per quos
duceris a'd vitam, morte »terna deposita ; merito per eos-
dem consequeris gloriam beàtorum. Isti sunt templorum co-
lumnx et fundamenta Ecclesiarum, in quibus pendet tota
nostra Lex et Prophet®. Isti sunt sanclissimi Martyres
trinmphanles, ét juvenes illi qui apparoerunt virtute de-
. 15 i 3 . — 3 2 Reg. 1
(i)Edit. subito.— (2) Desunt voces per tethera in edit.—(3) Desunt in
edit. et Paulus. — (4 ) Desunt in edit. voces in terra. — (5) Edit. omnia,
liabent numero singulari, et sic deinde. — (6) Edit. prior. — (7) Iid.
ad Dominum oratio quam volatiti-. — (8) Iid. ad coelestià qito tendebat. —
(9) Iid. tunc igitur Petrus velut vinctttm illum de sublimi aere deposuit. —
(10) Edit. in saxo. — (11) Iid. ut qui potilo ante volare tenlaverai, ambulare
non posset, et qui pennas assumpserat, plantas amie cere t.— (12) Desunt
in editr atque maleficus.— ( i 3) Edit, per aërem aliquatiÆd^MfiKdoolliiit.avera.
!*ÏÜS (14) lid. ut altáis coderei. — (x5) Iid. voluit eum in excelsum levari ad
conspcctum omnium, utruentem illum de excelso'oculi oninium perviderent.
■ — ( i6 ) Sic cod. cxxm ; cod. x i in hora. — (17) Vide Serm. cciv appendic.
num. i . — (18) Vide Serm. cciv, append, num. 3 , et Traci, vm in
Epistol. Joan. num. 2. — (19) Codd. finestra. — (20) Iid. male illum...
istum; sic et iti luterai. — (21) 6od. cxxin prestante.