mirabilia torli ludo lelram et funcstam tormentorum. èl
vulnerum faciem decore glori® periundcbat.
II. Denique in eodem ipsó uno specldcuio studia cum
persecutore divisimus. Ili um dcleotabat Marlyris poena ,
nos causa; illuni quia paliebatur, nos qUare paticbalur ;
illuni cruciatus, nos virtus ; illuni vulnera, nos corona ;
illuni quod in'dolóribus diulissiine lenebatur, nos quod
minime frangebatur dolori bus ; illum quia * vexabalur
in carne, nos quia permanebat in fide. Ilaque illum, ubi
sua pasce bat iramanitas, ibi torquebat Marlyris veri tas -,
nos aulem horrenda quidem jubentem vix ferebamus, scd
deficiente vincebamus Vincentio. Nee nosler tarnen ipse
Iuctator in se ipso aut per semetipsunl extitit victor, sed
in ilio et per illtmi qui pro omnibus exaltatus praebet
auxilium, qui pro omnibus pdssus reliquit exemplum.
Ille exbortatur ad praelium, qui ad praemium vocal, et ita
expectat certantem- , ut laborantem adjuvet. Athlet®
suo ila pr®cipit quid faciat, et proponit quid dccipiat, ut
etiam, uc delicia t, subveniat3.Oret ergo simpliciter qui simpliciter
vulteertare, superare perniciter, regnare feliciter.
III. Audivimus loquentem conservum et persecutoris
linguam constantibus et veracibus responsioni bus convin-
een lem ; sed prius audivimus Dominum dicentem4 ; « Non
» enim Vos estis qui loquimini, sed Spiritus Patris ves tri,
» qui loquitur in vobis(rt). » Ac per boc iste ideo superávit
adversarios suos, quia sermones silos in Domino lau-
davit. Noverai dicere : « In Domino laudako verbum, in
»| Domino laudabo sermonem ; in Deo sperabo, non timebo
» quid faciat mihi homo (b)> » Vidimus Märtyrern
immania tormenta patientissime tolerantem ; sed Deo sub-
jiciebat animam suam 6. « Ab ipso enim patientia
» ejus (c) » ; et ne humana fragilitas, per impatientiam
deficiens Christum negaret, et in gaudium venirci inimici,
sciebat cui diceret6 : « Deus meus, erue me de manu
» peccatoris, de manu legem pr®lereuntis et iniqui, quo-
» niam tu es patientia mea (d). » Sic enim signifìcavit,
qui cantavit ista, quomodo Christianus petere debeat ab
inimicorum eroi potestate, non utiqne nihil patiendo, scd
ca qiifc patitur sustinendo patientissime : « Erue me de
» manu peccatoris, de manu legem pr®tercuntis et iniqui. »
Si autem qu®ris quomodo se velit erui, intende quod sé-
quitur : « Quoniam tu es patientia mea. » Ibi est gloriosa
passio, ubi pia est ista confessio, « Ut qui glorialur, in Doli
mino glorietur(e)i »Nemo itaque pr®sumat de corde suo,
cum proferì sermonem ; nemo de viribus cum tentatiönem
sufferE, quia et ut bona loquamur, ab ilio est nostra
sapienlia , et ut7 mala sufFeramus, ab ilio est patientia
nostra. Nostrum est ergo velie ; sed vocali exigimur, ut
velimus. Nostrum est petere; sed8 quod nescimus, quid
petimus? Nostrum est accipere; sed quid accipicmus, si
non habemus? Nostrum est habere; sed quid habemus, si
non accipimus P proinde « Qui gloriatur, in Domino gioii
rietur. »
IV. Dignus itaque martyr Vincentius a Domino coronari
, in quo clegit et per sapientiam et per patienliam
gloriari. Dignus solemni celebri la te , dignus felicitate
®terna, pro qua adipisccnda leve quidquid minacissimus
judex terruit, quidquid carnifex cruentus infixit; tran-
saclum estquippc quod pertulit, noti transiturum est quod
accepit. Certe enim sic vexata sunl membra, sic viscera
cruciata, tam crebri) et tam cvudeliter re peti la tormenta,
sic, sic quemadmodum facta sunt ista ; et si fìerent multo
gravi ora , « Non sunt condign® passiones hujus temporis
» ad futuvam gloriam,<ju:c revelabiturin nobis ( y ) . »
(a) Mattli. x , ao. — (b) Psal.Lv, 1 1.— (c) Id. lx i , 6. — («0 Id. lx x , 4 , 5 . — (<
1 In Cod. decst quia. — a Ibid. abundat vóx et. — 3 Codex male solfe
ni t. — 4 Vide Serra, cclxxv, n. i . — 5 God. male ejus. — 6 Vide Serra.
(XI.XXXI1I, n. i . — 7 Codex bis male ut. — 8 In Cod. deest sed. Puncta confusa
ordinare lentavimus. — 9 Vide Scrin. 'cclxxiv, n. ii ; cci.xxv, n. i , et
SERMO XL V ili.
In Natali martora Vincentii II.
E r ai tur ex eodem CocL Cdss. ^.n, fo l. 318, CUm
eodem nomine. P onci tur pósi prcecedentem cum numero
in Natali Martyris Vincentii v i .
SYNOPSIS.
I. Vincentii coram linciano förtitudo. II. Vincentiua Padani, vi-
vens et mori tur us, victor.
I. M a g n u m spectaculum, Fratres meid. Certabant duo,
s®viens et patiens, servus Christi Vincentius, et filius
diaboli Daciitnus. Perfidus in Martyris corpore sreviebat,
sed nec sanctus Vincentius metuebat, quia Christum pro
se pugnàntem videbat. Vicdt dum judicàbatur, quia ab eo
quem coniitebatur, non relinqUebatur. Interrogatns non
dubitavit respondere, quod qiwcrcbatur, et auxit unde
qu®sitor10, potius irasceretur. Inilammavit odium juven-
tutis11, ut gloria cresceret confitentis. Quid enim timeret
Vincentius leonem in fremitu irascentem et rugientem,
quia jam « leoni de tribù Juda(g) » h®rebat, fortitudi-
nem sibi virium ministranti. Jam itaque Sumptis armis
Christi invictus, sicut leo, fidebat Vincentius et clama-
bat : Mecum decertet pugna, si prmtalet corlfidentia ; vi-
debit me plus posse dum torqueor, quam ipse dum tor-
quel. Sanctus Vincentius in, exilium mittitnr, et iter ad
paradisum meditatur. Morte affiatar, et de vita Meliore
l®tatur ; equnleo12 extcndilur, et fit clarior, dum a persecutore
punitur. Existit13 ante hominem judicem ; ante
hominem stabat, sed in corde Deum judicem rogabat di-
cens : 0 antique liostis, humani generis inimica, quid in
méa passione non facias, qui et Deum meum tentare to-
luisti, sed vincere non prsevaluisti; prostrata enim sicot
bestia jacuisti. Non timeo, inquit, supplicia, qn®cumque
iratus impegeris14 ; hoc magis mihi fortitudinis est, quod
te fingis velie misereri. Insurge, Diabolo jpercurrantom-
nes peen® fidem et fortitndinem ex anima Christiana.
II. In furore et in ira sua, impius Dacianus ait : Vincere
me non potcst iste; dnm vivet, tormentis acerbissimisap-
plicelur. O insupèrabilis virtus ! o invicta animi forti-
ludo ! sanctus Vincentius torquetur, tunditur, flagella-
tur, exuritur, extentis membris cresdt ad ptìenam,
cujus spiritus jam migraver&t ad coronaim. Àt ille qui
quotidie Victum se erubesccbat a udiri, ait : Prmvaluisti
Martyris corpóri ; ecce jam territus ipse fatearis te in
omnibus eSse convictum, qui nec cadaver superare po-
tuisti defunctum. Ecce perversa s»vitia tna, sicut ipse di-
xisti, dum àcrius pérsequeris, gloriosiorem facis. Quid et
de corpore patientia conyicti» diekurus es? Audi te, Fratres,
quid dicat : Mergatur, inquit pelago; et tanquam
diceretur ei : Quare? et ille: Ne ernbesca mus, inquit,
sine causa pugnare.0 insania furore caca! hoc11 impius,
perfidus et insatiatus Daciantis non intellexit; qui potest
ab infèris animam revocare, non potest a mari Märtyrern
suum libera re? Victoriam10 ejus, inquit, vel maria celabunt.
Quomodo celabunt eum, quem cum honore suscipiunt.
Audi Prophetam clamanteitf' et convincentem : « Ipsius
» est mare, et ipse fecit illud, et aridam terram manus
» ejus fundaverunt (fi). » Scqnere, s®vissimé Diabolo;
i) i«Cor. i , 3 i . — ( f ) Rom. via, 18. — (g) Apoc. v , 5 . — (lì) Psal. xciv, 5 .
cclxXvi, n; 3. — 10 Codex quaslhir. — " K d Codex prò sccviends, ut
miiii vidotur. — ia Codex raalo exsulio. — >3 Forte siedi, voi extitit. —
•4 Cod. inipingeris. — >5 Codex male o. — ><i Id. victoria.
SERMO XL1X. DE CONVERSIONE S. PALILI I
fao Märtyrern nostrum et in alio elemento esse gioriosum,
et te in omnibus esse confusimi ac supera turn. Ecce mare
obaudivity et tu surdus es ; ecce ventus cessaiet tu suf-
ilas ; eccè. und® cum tremore surripiunl, quem naut®
iuo.pr®cepto projiciimt ; ecce fluctusicum summo honore ,
velociori Dei guberhante manu, tuos remiges ad por-
tum pr®veniunt, et Martyris corpus ad honorificentiam
sepultur® jam reddunt. Egee in* mari tanta tranquillitas,
et te, Nefandissime, magna possidet iniquitas. Quid agis,
humana jam rabies , ubi linda revocai mortuum? quid
agis, sederata feri Las s®va, ubi aqu® revocant sepultu-
rani? Perdidit misera crudelitas', quod tenebat; lugeat
nunc Daciani s®va perfidia, qu® dominicani non potuit
recorda ri potentiam1. Magnum se gaudebat reperisse consili
um, cui nec aqua voluit pr®bere consensum; male
commendavit miser desideria sua ; vel mare eum docere
debuit, qui contraCreatorem,suum celare non potiiit còr-
porà2. 0 spectaculum suavissimum, videre certantem Märtyrern
contra imperium cogentis3, in nulla pcena fide suc-
cumbentem, quia et vivus inimicarli prostravit, et mórtuus
maria natavit4. 0 beata passionis memorabilis gloria, in
qua dignatusi est Christus talia exercere mirabilia ! 0 gloriosa
beati Vincentii conslantia ! in morte victoria magnani
illi6 exhibuit coronam. Sine dubio, Fratres, ipsum
fuisse credimus cum beato Vincentio in fluctibus, ne ab-
sorberetur, qui fuerat ciim Petro in mari, ne mergeretur.
Jamvero quod restat, diarissimi, ipsum beatum Vincen-
lium pariter deprecemur, ut nobis patronus apud Deum
esse dignetur, et ejus meritis Ecclesia Christi quotidie
sublimetur, cui est honor et gloria ins®cula s®culorum.
Amen.
SERMO XLIX.
De Conversione sancii Pauli I.
Sermo iste ex duobus manuscriptis Cassinensibus
extractus, nempe c x l v i , fo l. 227, et cix, fo l. 38,
sancto Augustino certe tribueridus est, sedutvidetur
]umori. Legitur in codicibus : Sermo unde supra ; supra
habetur Sermo saricti Augustini. Ponatur inter
Editos post Sermonem c c l x x ix , cum numero de Conversione
sancii Pàuli ni.
SYNOPSIS.
I . Ananias ad Saulum vclut ovis ad lüpum exhibctur. IL Jubotur
adire Saulum, el rccusare videtur. I I I . Saulus ab Anania bapti-
zalur, nomine mutato in Paulum.
I. V id e t i s , Fratres charissimi, omnipotentis Dei6 divinum
mysterium, et in utrisque personis nomen attendite.
Apud hebra'icam videlicet linguam Ananias ovis dicitur,
et Saulus lupus describitur7. O divina pr®scientia et justi
judicis8 moderata sententia, ut ovis, qu® a lupo desidera-
batur manducari, subito meruisset ab ipsa curari ! En,
Saule, tenebris exc®catus es; jam ovi quid facturus es,
Lupe, quando sedes in tenebris sine luce? Ecce ante te est
ovis, quam qü®rebas9; ubi est quod fremebas? quare nunc
tremis? Ovem quam tu sperahas morsibus laniare, ipsa
le venitbaptizare. Tu dum, Improbe, hujus ovis dissipar^
jiellem 16 cogitabas, ad ipsam venisti curvus accipere
legem.
II. Et Ananias ad Den ni * ^ suum : k Domine, inquit, nudivi
» de hoc viro quanta inala sanctis tuis in Jerusalem fe-
» cerit, ethic ideo venit ut alligetomngs, qui invocant no-r
» men tuum (a): »: Quasi diceretBo,na quidem seryp
tu suggeris , sed ut tu mihi Dominus, et, ego .¡tibi sei-vus--
aliud, dico, si vis12,erit. Audivi in quodam Psalmo David
dicentem : « Bcnefac, Domine, bonis et rectis corde (¿).»
Ego benefaciam bonis; ( tu ) tarnen, die, die, quid disponisi'
Domine, quare,sic mihi proponis? Ille lupus, ego
ovis ; ut quid consentitis vobis, et non convenit nobis?«Tu
» babes claves David; tu aperis, tu claudis (c), » et nun-
quam includis; ignoro tarnen modo, quare lupum cum
ove includas13? Omnia; potes ut Dominus, et nihil tibi impossibile
est14. « Tu vit® et mortis habes potestatem (d). »
Tibi omnes apert® sunt port®. « Probasti cor meum et
» visitasti nocte (e). '» Unde caus® ist® mihi videntur
exortffi? Ego sudo15 fugiens mortem, et tu dicis : Include
mihi lupum in corte. Vides eiyitatem totam, tanquam na-
vem,morlis pendere sub vento16, et tu vis in mare turbidum
pejus mittere ventum? Non oportet uteondemnes, sed tu
nosti qualiter ab austro valido frangatur antenna. Nam
eum vis in peccatis neminem mori, da sufferentiam timori.
Quare a lupo ovis incipit mori? Tu autem, Domine,
licentiam dedisti, qui certari tecum17 Moysen permisisti.
Moyses timuit Hebr®um tribulatorem ; ego non habeo
limerò Saulum, Cbristianorum persecutorem? 0 Dòmine
meus, o Domine! Tu causas prohibere visus esbomicidii,
quare modo ovem a lupo dicis occidi18 ? Et Dominus : Inquietimi
equum? quid times c®cum? Consurge, ambula
mecum, quia ego sum tecum. Vade, visita eum in domo.
Honorare te volo et tecum ambulare dispono. Nam per-
fidiam versuti®10 ejus velis, nolis, ego mihi domo,licet
iste lupus consueverat de meis gregibus crapulari20. Sed
ego illi monstrabo qualiter a vulpibus incipiat vapulare.
III. Itaque, ex pr®cepto Domini ingreditur ad Saulum,
ovis ad lupum. Et licet jam ille lupus tenebris fuerat
oppilatus21, tarnen tanta erat in ove vis terroris, ut cum
lupo ex nomine inciperet loqui pastoris. « Saule, inquit,
» Frater, Dominus misit me ad te; » et ille ; Quis? « Qui
» visus est tibi. » Ubi ? « In via qua veniebas ( f ). » Sed noli
timere, quia ideo veni ut possis videre. 0 Ananias, magnum
gaudium exhibes nobis, qui cum cultum gestas ovis
coepisti subito lupum clamare, a facie cujus cogitabas secreta
montium peragrare. Ibi ostendit Dominus servùm
suum bene servientem sibi se multum amare, quando lu-
pum fràtrem coepit clamare22. Stat interim ovis ante lupum,
et sudat; stat lupus sub ovè, et nutat. Mirantur se stare
contra se. Stat lupus, et malitiam fallii ; stat ovis supra lupum,
etclamat. Ibi didicit ovis23 trahere lupum ad baptismi
flumen, et^lupus24, contra naturam, above poscerelumen.
Et tunc remanserunt25lupi opera vacua, quando lupum ovis
tinxit in aqua. Facta est ibi contra se jam mutatio inaudita
natur®, ut Christum cognosceret mundus Dominum
esse totius creatur®, dum lupus ab ove cervicibus, legis
accepit jugum,et ovis a lupo salvationis26 percepii lucrum.
Dedit interim Ananias Saujo, ovis lupo, quod exigebat
baptismi culmen, et non solum jam perditum suscepit-7
lumen,sedimmutationis invenitnomen. Saulus in aquam28
descendit, Paulus ex fonte ascendit. Lupus in aquas cum
(a) Act. i i 3. — (fi) Psal. cxxiv, 4 - — (c) Apoc. • (ci) Sap. - (e) Psal. XV«, 3 . - ( / ) A c t ,
1 Id% dominica... potantia. — a Codex malo corpore. — 3 Id cogcn-
tem. — 4 Vide Serra, cclxxvi, n. 4. — 5 Codex magnalibus. — 0 Vox Dei
desideratur in Cod. cxlvi. — 7 Vido Sorm. cclxxix, n. 2 .’ — 8 Cod. cxlvi
judìcìi. — 9 Dcsidcrantiir in Cod. cxlvi lisce verba : Ubi est quod freme-
basì — 10 Cod. cxlvi male pellis. — " Id. Dominum. — Ia Cod. cix, si
jusseris. — 13 God. cxlvi raalo cum ovis includis. — »4 Ilio in Cod. cix
abundat verbum dividas. — ,s Cod. cxlvi male modo. — Codices male,
ut videtur, ventum ,-God. cxlvi pcvpcram túrbido prius, et post condannai.
— '7 Code pro
Cod. cxlvi
*9 Codic©
— 41 Cod. cxlvi male opitidatus
lue tractus in Cod. cxlvi ab bis
abest a Cod. cix. — a3 Codex ex
lupum. ■— aS Duo Codices rentan
ecum. — 18 Dcest ultimum membrum in
ritads. — 10 Cod. cxlvi male copularc.
;t post lut ju s , pro vis. — aa Desidcratür
irbis : Coepisti subito. Phrasis sequens
t perperam ubi dicii ovem. — a4 Id. male
rit. — a8Cod cix male salutadonis. —
a7 Cod.
rigitur ii
cepu. • a8Id. male in aqua. Cod.
aquar