hancce ex socru Pelrì similitudinem ad affectionem infi-
dclitatis apiari ( 1 ) ,loco qui de nuruet socru consequitur,
tractabimus i nunc autejn ideo infltìelitas socrus Petri
nuncupabitur, quia usquedum credit, voluntatis suse
servitio detinebatur.
II. «Vespere autem facto, obtulerunt ei multos dsemo-
» nia habentes, et ejiciebat spiritus immundosÉ » Cura-
tionem promiscuam horis vesperis, concursus eorum ,'
quos post passionerò suatn docuit, recognoscimus. Omnium
peccata dimittens , omnium iniquitatem auferens ,
et malarum voluntatum insidiantiuifi incentiva depellens,
passione (a) corporis sui secundum Prophetarum dieta
infirmitates humanae imbecillitatis absorbuìt (3)..
III.-« Videns autem Jesus turbas multas circum se,
» jussit Discipulis suis ire trans fretum. Et accedens ad
» eum quidam Scriba, ait : Magister,sequar tequocumque
»ieris8, » et reliqua. Multa incurruntqu® sensum com-
munem movere possent, atque nos non mtelligentiam fin-
gimus, sed gesta ipsa mobis intelligentia impertiunt.
Neque enim res intelligenti®, sed rei intelligentiam ob-
secundat. Turbse plures sunt, et ire trans fretum Disci-
pulos (4) preeeepit ; non sestimo cadere in Salvatoris
bonitatem, ut circumcursantes relinquere voluerit ; et
secretum quoddam impertiend® salutis eligere. Deinde
consequitur scriba dicens Magistruni se quocumque ierit
secuturum,sed nibil ad Seribam dictum factumveloquitur
, quod possit offendere. Dominus respondit vulpibus
esse foveas , et Coeli volucribus nidos quiescendi, Filio
autem hominis, quo reclinet caput suum, locum esse nullum3.
Et Discipulo-postulanti, dari sibi tem'pus patris (5)
sepeliendi, hoc negatum videmus (6), et pii atque humàni
officii vetitam religionem. Ergo rerum tantarum et tam
diversarum ratio promenda est, atque ita, ut secundum
continentem rerum ordinem,etgravissimas ipsius veritatis
caasàs, interioris significationis intelligentia (7) explice-
tur. Discipulorumnomen non in duodecim tantum Aposto-
lorum versari existimandum est (8). Nam prater Aposto-
los, pluresfuisse Discipulos legimus. Ex omni igitur turba
quasdam fieri videturelectio, eorum scilicet, qui Dominum
per multa siculi hujus pericula et jactatiopes (9)
essent secuturi. Ecclesia enim instar est navis, et pluri-
mis locis ita nùncupàta èst, qu® diversissimi generis et
gentis vectore-suscepto, subjecta est turbinibus (10), et
ventorum flatibus et miris motibus ; atque ita illa et s i culi,
et immundorum spirituum vexatur incursibus.
Propositisenim periculorum omnium motibus (11), bavera,
id est, Ecclesiam, intro’imus, scientes nos mari ven-
tisque jactandos.Ut igitur ordo typicse significationis (12)
cohaereret, possetque ( i3) intelligi fidelium conscenden-
tium navem, et infidelium turba residentem, Scrìbmet
Discipuli personam subjungit.
IV. Et quidam Scriba, qui est exdoctoribus unusle-
gis, an sit secuturus interrogat, quasi crederei, vere non
hunc esse Christum, quem sequi esse utile (i4) confite-
retur. Igitur fidelitatis affectum sub diffidentia interro-
gationis expressit, quia fidei assumptio non interroganda
est , sed sequenda. Ut autem eademinterrogatio infideli-
tetis esset mulctata ( i5) judicio, Dominus respondit
vulpes habere foveas, et volucre? coeli nidos, quibus re-
qmescant, hominis autem Fihum non habere ubi caput
1 Matto, v ia , 16, — » Ibid. 18,
v i i 0?1' i s i — to **•m li. fi.m, due,r l„. _ (S) ,wd. lMw_m (me) D-#e s(l 3), CiTibl m H
m 7 « "■ m m m é -■ m a »««• - « 1
“ ■ — ( ,3> I J - ” ■'« ?“*■ — (H ) Cod. line senni, imo et sìne latini-
“ t i I I w f f n i i 5 H s o m »'BCtionem lector,
judicet. — ( , 5) Id, puntate, qom »„» apertimi eat mendnrn, a i bene
coiTexeruniu attendai lector— (,6 ) Id. a l i j u o s . - f r ) Dnbielegitnreod.
reclinet. Vulpes est animal insidiosnm , circa domorttm
se occulens foveas, et domesiicis avibus insidinns, atque
hoe nomine psepdoprophetaß nuncupari aliquo (r6)loci
legimus. Volucres coeli saepenumero immundos spiritus
cognominari didicimus. Dei ergo Filius pauejtatem se-
quentium configens (17), et doctorem legis diffidentem
an sequeretur f exprobrat ipsis pseudoprophetis foveas,
et immundis spiritihus nidos quiescendi, quod extra na«
vem relicti, id est, extra Ecclesiam posjti, effecti sint
incolatns pseudoprophetarum , et habitatio dmmonum :
Filium autem hominis , se scilicet, cui caput Deus s it ,
non reperire, in quibus, collata Dei cognitione, requies-
cat: invitatis omnibus, sed utin navem, itain Ecclesiam,
paucis inter motus (18) marie, id est, smculi, seeuturis.
- V. Adest post hffic Discipulus non interrogans, an se«
quatur, jam enimsequi oportere se credit, sed permitti
sibi orans sepelire patrem. Accepimus in Dominic® Ora»
tionis exordio ita primumprecandum(i9)j« Pater noster,
» qui in ccelis es4. » Ergo credentis in Discipulo populi
persona admonetur, ut roeminerit quod Pater sibi visibi-
libus in coelis est. Sequi autem Dominum jubetur, quia
et volebat; ita ut mortui mortuum sepeliant. Sed nullum
arbitror officium expectari(2o)a mortuis posse; quomodo
ergo a mortuis mortuus (21) humabitur ? Primum igitur
ostendit perfectam in se quidem, nullam (22) saecularis in
alterum officii religionem esse devinctam; deinde inter
fidelem filium patremque infidelem , hujus patris ( filio
officium) (u3)non relinqui.Non igitur obsequia bumandi
patris negavit, sed addendo : «Remitte mortuos sepelire
» mortuos suos,» admonet non admisceri memoriae sanctorum
mortuos infideies; mortuos autem etiam eos esse
qui extra Deura vivunt, et idcirco comtnutua mortis of-
ficia relinquenda, ut mortui sepeliaptura mortujs, quia
per Dei fidem vivos vivo oporteat adbsererg.
SERMO Y.
De Verbis Evangeli! secundum Matthmum : Dixit
Jesiis Discipulis suis parabolani hanc : Simile
factum est regnum coslorum fiomini, qui seminac
i bonum fernen in agro suo , etc. Matth, x i i i ,
24*39.
Sermo sequens legitur in Cod, Cass, cjx, fol. i 98, cum
nomine sancii Auguslini, cujus sly turn r e d o le l et inge*
nium, ut patebit cuilibet legend Sermones anteavulgalos
XLii, n. 6 et 17, Lxxxvni, 71. 21, et lxxiii, n. 1 et seqq., et
Qucest. septemdecìm in Matth, n. i f ! Ponatur post ser-
monem Maurinensem lxxiii.
SYNOPSIS.
I. Expositioerexplicatioparabol8ezizanioruin.il. Qui est
zizania, fiat praesto tritiemn. Ili, Non mirandum si zizania
ubique sint, etiaiu in loco sapete.
I. ADDIVIMÜ8 sanctum Evangelium , et loqueotem in
Evangelio Dominum Christum. Inde loquamur quod ipse
cg. — 3 Ibid. 2 0 ,— < Id. iv, 9.
ita , ut non satis appareat, utrum scriptum sit verbum continent, an eonfi-
tens. Prius sensum non habet; posterius contra latinitatem peccai; forte
scripserat auctor configens, quod judices. (j8 ) Id. »PO habet inter, et
legit motn, quod nullum seusiim r$pr«seolat. Sic divjuautis more emepda-
vimus. — (19) Cod. preedicandum.'— (20) Cod. expectore. — (21) Id.
nfor/ui mortuos. — (q2) Jd. nulls. (?3J Id. sine sensu et latiuitate in
nomiscis ; in cujus mend; fine clare supponi potest scriptum fuisse officium
aut (jfificio.
DE VERBIS EVANGELII
donabit. Parabola Ì6ta, fratres, laboriosa esset furiasse
ad exponendum nobis, sed compendium nobis fecit, quia
ipseexposuit, qui proposuit. Qui legit quidem Evangelium,
eo usque legit ubi Dominus ait : « Cplligite primum
» zizania, et alligate fascicules ad comburendum ea, tri-
» ticum aqtem recondite in horrea i . » Sed postea Disci-
puli ejus , sicut scriptum est , « Accesserunt ad eum, et
» dixerunt ei : Enarra nobis parabolani zizaniorum » Et
qui est in sinu Patris, ipse enarravit i a Qui seminai bo-
» num semen, ait, filius est hominis, » de seipso. a Ager
» est mundus 5 bonum autem semen, hi sunt fìlii regni ;
» zizania autem, filii maligni, lnimicus autem qui ease»
» minat, diabolus est : messis est finis sasculi, messores
» autem Angeli sunt. Cum ergo venerit Filius bominis,
» mittet Au&clos suos , et colligentde regno ejus omnia
» scandala , et mittent in caminum ignis ardentis, ubi est
» fletus et stridor dentium. Tunc justi fulgebunt sicut sol
» in regno Patris sui3. » Verba dixi Domini Jesu Christi,
quae non sunt lecta , sed sic sunt scripta. Exposuit ergo
nobis Dominus, quod proposuit. Videle quid in agro ejus
eligamusesse.Videtequales nos messis inveniat. Ager enim,
qui est mundus , Ecclesia est diffusa per mundum. Qui
triticum est, perseveret usque in.messem. Qui sunt zizania
, mutentur in triticum. Hoc interest inter homines
et veras spicas et vera zizania , qu® in agro sunt. Qu®
spica est, spica est ; qu® zizania sunt, zizania sunt. In agro
autem Domini, id est, Ecclesia, aliquando quod eratfru-
mentum, vertitur in zizania , et aliquando, qu® zizania
erant, eonvertuntqr in frumentum , et nemo seit quid
eras futurum 6it. Ideo operarii indignati patrisfamilias ,
cum (1) vellent et zizania tollere, non sunt permissi.Yo-
luerunt enim tollere ; non illis permissum est zizania separare.
Fecerunt ad quod idonei erant; separationera An-
gelis servaverunt. Et quidem illi nolebant servare Angelis
separationem zizaniorum; sed paterfamilias qui noverat
ompes, et dimittendam esse separationem, jussit eis zizania
tolerare, non separare. «Non , inquit; cum dixis-
» sent : Vis ut eamus et colligamus ea ? Non , ne forte ,
» cum vultiscolligere zizania, eradicetis simul et triticum4.»
Ergo, Domine, simul et zizania nobiscum erunt in horreo?
«In tempore messis, dicammessoribus ; Golligite primum
» zizania, et alligate fasciculos ad comburendum ea5. »
Tolerate in agro, quod non habebitis vobiscum in horreo.
II. Audite, diarissima grana Christi ; andite, diarissimi
® spie® Christi; audite, diarissima frumenta Christi.
Attendile vos, redite ad conscientias vestras. Interrogate
fidem vestram ; interrogate qharitatem vestram. Discutite
conscientiam vestram. Et si vos frumenta inveneritis, venial
vobisin men tem : « Qui perseveraverit usque in finem,
» hic salvps erit $. » Quicumque autem discussa conscientja
sua, inter zizania se invenerit, non timeat mutari; non-
dum juhetur secari, nondum est messis. Noli esse ho-
die quod heri ; vel eras, noli esse quod hodje és. Quid
tibi prodest quod dicis quandoque , quia mutaberis ?
Deus tibi mutato indulgentiam promisit, diem crastinum
non promisit. Qualiscumque exieris de cprpore, talis ve-
nies'ad ipessew- Mortuus est, nescio quis ; qui zizania
erat, numquid ibi triticum habet fieri ? Hic in agro fit
aut de zizanfis triticum , aut de tritico zizania. Hicpos-
sunt ; alibi autem , id est, post illam vitam, tempus est
percipiendi quod fecit, non quod non fecit faciendi. Quis-
quis autem hic zizania fuerit, et ab agro Domini Christi
seijjsum separare voluerit, non erit ibi triticum. Nam si
permanerei utique triticum zizania, quid timet triticum?
SECUNDUM MATTHÄUM. 7
Sinite utraque crescere usque ad messem : paterfamilias
dicit : Simul crescant. Messores non errant; noverunt
unde manípulos faciant, et in ignem miuant. De tritico
autem non possunt manipuli fieri, et in ignem mitti. Ma-
nipuli separationem ostendunt.
III. Habet ibi manijmlum suum A.rius; habet ibi
manipulum suum Eunomius; habet ibi mauipulum suum
Pbotinus; habet manipulum suum Donatus; habet manipulum
suum Manichasus; habet ibi manipulum suum
Priscillianus. Omnes isti discipuli in ignem mittun tur.
Secura sunt frumenta pura, in borreo (2) Itetabunlur.Ubi
autem inimicus ille non seminavit zizania? Quod genus,
quem locum framentorum invenit, et non zizania spar-
sit? Numquid seminavit ínter laicos, et non seminavit
inter clericos, aut inter epjscopos ? aut seminavit inter
conjugates , et non seminavit inter sapctimoniales ? aut
seminavit in domibus laicorum, et non seminavit in ppn^
gregationibus monachorum ? Ubique sparsit, qbique seminavit.
Quid non permixtum dimisit ? Sed Deo gratias,
quoniam qui dignabitur separare, nescif errare, Non enim
latet Charitatem vestram, quia in quacumque excelsa et
exaltata messe zizania inveniuntur , et in prpfessione zizania
inveniuntur; et dicilis: In illp loco, et ibi inventi
sunt mali. Sed ubique inventi mali, sed non semper reg-
nabunt cum bonis mali. Quid mirerisquia invenisti malos
in loco sancto ? Nescis quia primum peccatum , in Pa«
radiso fuit inobedientia ? Et per ipsam cecidit angßliis ;
numquid inquinavit ccelum ? Cecidjt Adam; numquid
inquinavit Paradisum? Cecidit unus de filiis Npe; nura-
quid inquinavit Justi domum? Cecidit Judas; numquid
inquinavit Apostolorum choros? aliquapdo autem, secundum
humanum judicium, putantur aliqua frumenta,
et zizania sunt; et putantur aliqua zizania, vere autem
frumenta sunt. Propter ista latenlia, dicit Apostolus:
« Noble ante tempus quidquam judicare, donec veniat
>? Dominus, et illuminet abscondita tepebrarum; et mg-
» nifestabit cogitationes cordis, et tupe laus erit unieui-
.» que a Deo 7. » Transit laus bominis; aliquando homo
sanctum accusat, et nescit. Dominus ignoscat nesqieuti-
bus, subveniat laborantibus.
SERMO VI.
DeVerbis Evangelii secundum Matthæum : Auclivit
Herodes tetrarcha famam de Jesu, et ait päeris
suis : Hic est Joannes Baptista ; ipse surrexit a
mortuis et ideo virtutes operantur in e o , etc.
Matth, xiv. 1;, 2. (3)
Htc sermo legitur in quinque codicibus cum nomine
sanati Augusdnt, cujus certissime foetus est, ut legend
cuilibet patebit f nempe: \°inBiblioth. Laurent,Plut.xm,
cod. xxxVi, fol. 281; 20 in SanctoeCrucis Plut, xxx, cod.
11, fol. i 5 g A ; 3 ° in Bibl. Ædil. cod. cxn,fol. 160 ; 4 ° ibid.
cod. cxLiii, fol. 264 b ; 5° denique in Bibl. Laur. , cod.
iv, Pipi, xxxiii simslr., fol. 186. Lo eus ejus post sermonem
Maurinensem lx x iv .
SYNOPSIS.
I. Joannes Baptista martyr fuit. II. Omnes cum Joanhe
possunt esse martyres. III. Non timendus mortem minans ini-
micus. IV• Causa, non supplicium martyres facit. Y. Ad mortem
usque certandum pro veritate contra diabolum insidian-
tem. VJ. Adjuratip ad bene vivendum.
»Mattk. xin, 3o. — 2 Ibid. 1 6 . ^ 3 Ibid. 37-4*. — * Ibjd, 29. — 5 ibid. 3o. — 6 Id. x, 22. — i i Cor. iv, 5 .
•' M c j t .< M | yidetur S » m b habaa. - (3) Id. „ r l , . legmtur. »on in Msrci, >ed in J b u M m e .U a .
male nabet in titulo : Lectio S. Evangeln secundum Marcum; htec enim