pcrvcnérnOt ad locum supplici!, et ibidem', fratres , tit ar-
Jbitror, fixernfit in möntis cacualine crucem. E t, ut sanctus
martyf C^priäniis dielt, in proprio loco ubi sepültus
fuerat pdler Adam, et Iribus scalis praeparatis, quarum
una appodiata erat adpartefndexlcram crucis, altera quoque
ad sinislram ; alteram vero ante faciem crucis parave-
runt : et ascendentibus lalronibus, uno scalam dextram ,
et altero sinislram , ministri qui Christum ligalum adhuc
jnxta crucem tenebant, Christum coram omnimoltitudine
cxpoliavernnt, et denudatse sunt carnes Salvaloris lui.Ma-
ter vero dolorosa aderat, nec carnem filii cooperirc polc-
rat, nec ipsi loqui, nec amplccli, nec eum oscular!, sicut
pia Mater, videns Filium mori, facere debebat. Pensate,
fratres, quantus dolor fuit Matris, cum ita vidit Filium per-
-tractari. Et capientes Christum Nazarenum, mediani Itane
scalam sic dcrmdalutn ascendere fecerunt. Latro, quia
dexlera parte stabat, accepit manum, qua) ccclum et tcr-
ram formaverat, et extendens earn, clavum accipicns , in-
fixiteum, ut credo, sicut moris erat, et multis ¡elibus manum
Dei perforavit; quod et sic fecit postea et alius. Tunc
ministri, fratres, scalam, in qua pedes Christi quiescc-
bant, levaverunt (1), et sic corpus ponderosum pro nobis
peccaloribus in cruce pendebat. Vidénles aulem Jud®i quod
ad paratimi locum pedes (2) non veniebant, ligaverunt fu-
nibus illós, et corpus extendentes, fixerunt eos eia vis ad
terminimi , quem voluerunt.
III. Ttinc enim dinumerata suni omnia ossà cjns*.Tunc
cliam (3) , ut arbitror, ait Christus voce magna : « Deus,
» Deus metis, réspicc in me, quarc me dercliquisti? Deus
»mens, clamabo per diem, et non cxaudics1. » Sed quo-
modo fit ut Filius Dei dicat so derclictum a Palre, qui est
ei unigenitus et consubslanlialis. Ideo, fratres, scirc debe-
tis, quod Deus anliquis possessionem lemporalium tantum
conferèbat, copiam scilicet olei, vini et frumenti, et vie-
toriam do inimicis; sed Deus in mundo veniens alia bona
promillens, qu® genus liumanumper enlpam amiserat (4)i
ut ostenderet verbo et exeinplo ista temporalia non èsse
bona, ideo voluit in mondo esse pauper, in tantum ut non
habnerit ubi reclinaret caput1. ¡Numquid non et feemin®
aquam petiit, ut biberet juxta pnlenm*? Bene ergo, fratres,
derelietris vidcbalur a Deó, qiii egere, et tribulari, et
despici vidobatiir; ideo ait : « Deus meus, rcspice in me;»
ideo robora me * ut non deiiciant membra tua, scilicet
Discipuli videnles in me hanc magnam tribulationem , in
qua videor derelict us a Deo. sQunre me dereliquisli?» id
est, dereliclum me oslendisli? Alii noscinnt, sed ego agnoli
; ideo neeesse erat in vita et in morte mea ut a te (5)
dereliclum oslenderes.Verba ergo, Pater, derelictornin ii-
liorum mcoriim clamant * ut inleriìciar : clamant, ut lan-
quam Tennis conculcatus simi et vilis reputai us; ideo
t Non homo, sed abjeclio plcbis5. »
IV. Ideò scilolc intelligentes, quod nunqnam iste mundus
liber exlilisset, nisi Deus ut vermis et opprobrium hominum
rcpulalus fuisset. « Deus meus, clamabo per diem et non
»exàudiest »hoc modo est inlelligendnm. Duplex est enim
voluntas, quarum una est naturalis, et altera spiritnalis.
Naluralis voluntas est diligerò presentem vitam, mortem
abhorrère, prospera adamare , qu® tamen non est pecca-
tum si voluntali spirituali consentisi. Voluntas vero spiri-
tualis est amare creleslia, ad versila tcs non timere, nec
cliam mortemiUtramqueenimvoluntatem Christus habere
voluit, ut nos docerot, quomodo utraque habende erat.
Timuit enim ex natura carnismori quando dixit : «Trislis
»est anima mea usque ad mortem6, »sod naturalem per spiritualem
superavi!, quia cum orare! pro prospcritatc non est
exaudita; cum autem pro (6) adversitale et redemptione (7)
mundi exaiidita est. Et hoc est: «Deus meus, clamabo per
» diem, et tìon exaudios. » In prospéritàte clamati!, quando
satiavit quinqué Hlillia hominum dò qoitìqtìé panibus et
duobus piscibiis; proplcréa pópùltìs VOluiteum constriñere
regem. Vellet hoc caro , sed tolnnlas spirilùs superávit,
quia cum vidisset popoli voluntalcm, frigit ad niontem;
voluit itaqne caro, et non èst exaudita. Et iterum : «Cla-
» 111 aho per diem et.non exaudiés. »ln noctè clamàvil com
ait : «Pater, transèat a me Calix iste7, »scilicet pàSsió ista ;
hoc oravìt caro , et non Ost exàùdita rhorldffi tiuicns et ab-
» horrens ; sed spiritns oravìt : « Non, Pater, sicut ego' volo,»
secundum' carrtcm , «sed sicùt tu*» et ego volumes sècttm
dum spirilum. Timere namqiie voluit caput, nc dufìcercnt
membra; timere voluit dominus, néscr^i desperarent; timere
voluit, ne Martyrós deficefetit, ctìm ex lege nature
mortem limerent. Nisì primo caput Martyrum limuisset,
forsitan membra dicerenl et dixisscnt : Non sUrnus de capito,
quia inorìeiido caput nostrum non timuit. Ideo limerò
voluit Caput, Ut sécuràrct membra ; liniere voluit .
ut enin hominem esse non dubites; timuit ergo, ut et
membra doceret non èsse peccàluni mòri limere.
V. Sic enim passns fuit Dominus, cujus passio figurala
fuit et traditio in Joseph. Jacob enim habuit duodccim fi-
lios; super omnes tamen Joseph plus dilexit. Cum Venisset
Joseph in Dolhaìm ad fratres suos, dixerunt fratres jam
infiammati veneno invidi® : «Ecce somniator venit, Venite
»et occidamus eum; inCUsavcratenim fratres SUos aptid
»patrem peccato (8) pessimo*; »qnia eos viderat agcrc non
solum ad se invicem, sed Oiiam cum bostiis, quas pàscè*
bant. Tandem compcllilur Joseph àgero a fratfibns, agere
cum fra tribus; sed om nino agensötpalienS renuéndd, èoti-
silio Jtid® fralris sili vendilur Ismacliticis: àccipienles tit-
nicam sanguine cruentatali! miserimi Jacob.DeprccäbätUi4.
tamen Joseph fratres, Ut nonfaccrcnt hoc ; tandem vendi-*
tur et dncitur in A2gypttita. Ilacc omnia, fratres, mystice
do Christo dici possùnt ; nani quid per Jacob figuratile (9),
nisi Denm Patrem, qui misit Filium snum Joseph, qui Salvator
mundi iutérprèlatur ? Misit eum in Dolhaim, id èst,
in mrihdum, ad visitandnm fràlreà süos Judxds, Ut vide-
ret quid agérent ipsi et greges sibi Commissi. Dolhattìi enim
inlerpretatùr Defeclus, ad qiiós conculcandos Joseph Salvator
est missus á Deo Palre. Fratres enim Joseph e’rant in
Dolhaìm pasCenles greges silos nequitiis et dolosilalc. Ideò
ipsi Christum videntes et andientcs, qn® ili ccclcsli curia
audicrat, somnialorem existimaban!, quia Cum inalidita eis
DOminus pràcdicaret, quasi soninia reputaban!. Manipulus
Joseph, est fidelium congregalio , qui fidóles, velut muni-
pnlus fruclificans . adoraban! (lo) Joseph; sol, et luna,et
stell® Christum adoraht et bènedicunt. Vetldituf etiaitt
Christus a Juda, quia vendilur Joseph Ismaelilis à Judà
fratro suo; Ismaelil® Jud®ÌinlerprclanlUi*, et Jud®j salici®
Legis auditores fuèrtlnt, sed non factores. Isliònini fucHint
Ismaelil® qui duxeruht Joseph in desertum, id èst, in te-
nebras mortis Christum duxerunt. Et cum adamassetéliiil
nnilien, voluit eum tenero , sed fugil} ipsà enim miiliei* äc«
cusavit eum apud Pharaonem. Qu® namque , fratres, est
h®C mulier qu® Joseph Chrisltiñl teiiére voluit, nisi Ju-
d®orum synogoga, qu® Christum allicere voluit, dum s¡M
similem in Legis inlelligcnlia lacere slnduitP Adamassct
Christum Jud®orum synagoga, si Christus Legem littcra-*-
liter lenuÍ66et> Sed ipse pra’dienns non lillera , Sed spirilu,
fugil ab ea Christus, tanquam Cam dcspicicns. Quapropter
accusavi! eum synagoga ad Dominttm suum, scilicet Hero^
dem et Pilalum, quasi cupicntcm Legem solveré) et dam-
natus est per earn suspend! cum duobus lalronibus, quorum
unus ait : « Memento met, Domine, Cum (11) veneris
» in regnum tuum **. » Et ait Dominus òi : « Amen dicú tibi i
»llodie tnecum eris in Paradiso16. »
1 Pial, »xi, 1 8 . — 8 Ib id . a, 3 . — 3 Luo. ix, 58. — * Joan. îv, 7. — 5 Psal. xxi, 7. — 8 Matth. xxvz, 38. — 7 Ib id . 3g . — 8 Ibid. — 9 Gen. xxxVn,
a -1 9 . — i® Luc. xxiii, /,» .— 11 Ibid. 4 3 .
(1) Cod. elevaverunt, — (a) Id. pedum. — (3) Id. enim. — (4) Id., et redemptionem. — (8) Id. peximo. (9) Deest fignmtur in cod. r—
admiserat. — (5) Id. te sine voce a . — (6) Id. ita. — (7) Id. adversitatem (10) Cod. adornabat, — ( 1 x) Id. dum.
"Vi. O Christi mansnetndo ! o Dei benignitas ! o vere
inaudita dilectio 1 Moritur Christus, nec misererì oblivisci-
Inr Christus; pendei in cruce Christus , et ocolnm pietatis
Latroni porrigit Christus; despicilur in cruce Christus, et
tamen fleclit ad Lalroncm caput ; sitit in erneo Christos,
et tamen Latroni loquitur Christos : llodie eris in loco parante
libi risum , qnia nbi ego ero, ibi et tu eris ; quia ubi
ero in Paradiso, eris. Alter vero latro damnatus est. 0
quam dissimilia merita istorum latronìim ! Christas in medio
doornm latronnm pendei, et tamen enfimi corda dis—
cernii, et aperte intuelur. Sed nnmqnid « Personarnm
» acceptor Dominus1, » qni ani vitam et alteri mortem donni?
Quid enim meraerat ille, cui vita ®lcrna data est?
Numquid pro Christo crcdidit ? numquid eum exciisavit ?
Absit; et tamen'vita ipsi (1) datar. De latrone, Christi
sociiis efficitur ; do alieno, domesticus ; do alienigona, civis
Sanctorum et domesticus Dei1. Numquid tamen acceptor
personarum Deus? absit. Quid ergo leccrat Latro? quid
boni commiscrai, propter quod vita ®tcrna ipsi datur? 0
fratres , s®pe et frequenter diximus, quod nnllnm malnm
impunilum, et nuilnm bonum irrcmnneralum. Fecerat
enim hic Latro vel parentcs cjus bonum aliquod (2) : licet
ipsö in gratianon fucrit, tamen illud bonum qnod fecit (3),
via fuit pf®via ad merendam gratiam. Licet nobis occul-
tttm sit.Dco soli tantnm notimi est; ideo grave valde est
secondami cxtcriora judicare. Pendet ergo Christus hodie
in medio duornm latronnm ; quod jndicium futnrnm significai
, in quo per erneem qnòsdam damnaturus , quos-
teniini, filii convertentes vos, et ego sanabo vos. Nam propter
dam salvaturus est. 0 quam divers® vi®, fratres ! Alias
ascendi! in Crèltim, alius descendìt ad inferrtum ; p®na si-
milis, sed dissimile pr®mium. Non ergo piena, sed causa
martyrcm bcalinn facit. Aspicile, 0 vos-pcccatorcs, Lalro-
nem in CrtiCependentem; capialisab eo excmplum qui in
arliculo mortis po&ilusait : «Mementomet, Domino, cum(4)
»Veneris in regnum luiim*. * Et quia corde hoc primum
dixit, et oro idem complevit, meruit audire per gratiam :
«Hodie mecum eris in Paradiso. »Timetc, ovos, pmniten-
tes, et considerate, ne desperelis. Aspicite Lalronem , et
enm linilemini, et (5) si non tempore jnventulis, sallem
tempore sencctutis dicile :« Memento met, Domine. »
VII. Hac ötilcm bora, fratres diarissimi, Adam exivit
de Paradiso, in qtla Latrò intravit et stelit, qiioadtisqnc
Dominus ascendi! in cmhifìi. Solvilur aulem postniodum
Joseph a carcere, et eflìcilur dominus Aigypli; quod ad
resurrcclìoncm Domini pcrtinerevìdelur, qui postmortem
Dominus factus cSt habeUs potestatem in cmlo et in terra
solvendi alque aperiendi libritm et solveresignacula‘ .Tunc
dicilnr Mari® post rcsurreclionem Filii, sient dictum fuit
Jacob t «Filius tuns vivit, ct ipSe dominatur in universa
»terra ASgypli®.» Tune oblita crit Maria amplins dicere:
«Fefa pessima (6) dovoravit*# Filinm mcuni. Tiinc enim
ipsi dicelur per Joannem vel Jacobum : « Aspice an (7) lu-
» nica lilii lui sii7. »
Vili. Feslinemusergo, fratres, prènitcnlìam agere, et
& Domirio veniam postulare, per quam David salvalur, per
qnam Maria liberatili*, per quàm Latro in Paradisnm recl-
pitur. Nóri est, fratres, qui non pcccet6 ) ideo omnes cra-
tióne et confessione indigemns. H®c est ultima Christiano-
riim medicina, confessio; h®c est lurris forlitndinisSion,
a qua omnes oppressi sanantur ct defensantur : h®c est
medicina, ad quam vulnerali fugicntcs sanantur; per hanc
Petrus apostolatum recuperavi^ H®c autem ntilitas soia ex
Dei bonitato est, quia « Suavis est, et misericordia ejus
a super omnia opera ejus’ , » Non ergo est diflerenda confessio
et pmnileniia , fratres , quia pr®sens vita nullis (8)
promissa est. Clamai in cruce Dominus, brachiis extcnsis,
capile inclinato, manibusque et pedibus perforatis : Cor.fi-
« Acl. x , 34 . — 8 Epbei. 11, 19. — 3 Lue. xxm, 49. — * Apoc. v , 5 . -
9 Fsal. e x u v , 9. — 18 Matlb. 111, xo. ■—11 Psa
( i ) Cod. sibi. — (9) Htec verba Pelagianam doctrinam aperte sapiunt, el
dedinant a vera fide. — (3) Cod. fuit. — (4) Id. dum. — ( 5) Id. ut. —
vos sic affixns sum cruci ; inclino ad vos capnt invitans
vos ad paccm. Currite igiliir, fratres, ad sacerdotes, ct
confitelo ini, ct facile pacem cum Dco non cra9, sed hodie,
quoniam « Jam posila estsecuris ad radicem arboris’ *, «ut
feriat, nisi vos properelis emendare. Non desperet alìquis
de tam (9) piissima misericordia; non est enim aliqua tam
gravis cnlpa, qn® non habeat veniam. State ergo, fratres,
in cODfossionc, quia hinc dxmoncs, bine caro , hinc mun*
dus nos expugnant. Impii autem prospera diligimi, labo-
res pcenilcnli® vitant, vitiis non resistant. Tales Christum
pacificum non videbnnt. 0 miseri, divili® mundi vos ex-
cxcant. In hoc enim apparet, quod longe estis a Deo, quia
plus divitias quam Deum amntis. Rclinquetis (10) divitias
vestrasalienis, etscpulcra domus vestr® (11) crnntin icter-
num11. Thesaurizalo vobis, 0 divites , thesanros virtutum
in cmlo, facile cam Deo asuram, ut in ®lernum florenles,
recipiatis fructum in tempore suo. Amen.
SERMO XLII.
De Passione Domini VI.
Eduóitur hic sermo, utprcecedentes ex Bibl. Ædil., cod.
x,fiol. 23 b. Multa eontinet incerta et temerarie dieta,
sertim de Beata Virgine, quee sancto Angustino minime
conveniunt; aliunde idem èst codex, de cujus auctorìtate
nulla haherìpotest ratio. Plitra tamèn complectitur pie et
saneté dieta , 'quie non sine judnrtditate etprofectu possimi
perlegi. Locus ejus post prcccedentem cum numero de Passione
Domini X111.
STNÇPSIS.
I. Gaudentibus Judæis in passione Christi, quæritUE a sane*
tis ìrtulieribus mater Salvaloris. II. Alari® dolor, qu® Filati
uxorem prò filio depiecatur. III. Maria dolendo noi) peccavit.
IV. Maria Christo fit obvia. V. Alauj et sanctis muliei ibus loquitur
Christus in via? TJß Crucifigitup ip cpnspectu I)fatrjs,
quam de «rupe aÜoqnitur. VII. Et 'fiije.çlP|n Diseipqjiun , cui
pro matre Maria datur. VIII. phrijsto mortuo,plangitAIaria,
qu® douium reportatur.
I. Fiutrbs, scilicet, ut arbitror, mimquant Jud®i in
exitn Israël de Ægypto11 tantum gavisisunt, quantum in
passione Domini gaudium foccrunt; quorum clamor gaudi}
et cxultationis, non solum per civilalem Jerusalem andie-
kalur, sed, ut pillo, eliam per alias Jerosolymormn regio?
nes, maxime dum Christum Jcrosolymam captimi et liga-
tnm de horto duxerunt ; quorum clamores audientes sancì®
muliere9, qu® por gyrum Jerosolym® civitatis babilabant,
nobiles nia trouas ad sciendum qnidnam esset, dubitantcs
ne Magister jam cnptns esset, Jerosolymaui feslinanlcs mi-
serunt diccnlps : « Adjnro vos, o fili® Jerusalem, ut nun?
tietis ubi jam sit dilectus , ubinam cubct * ubi quioscat,
quem si nullatenus invenire potcritis, circuite vias Jeru?
salcm, et invenietis1* domnm Lazari, Mari® et Marth®
sororiim ejus; ibidcmque adhuc quicscit mater sponsi ct
dilecti nostri Salvaloris ; more angelico ci dicile : Die, o
piilcherrima mulierum, quo abiit dilectns tous? »Cumque
sanct® ist® matron® (12) Jerosolymam inlrassent, ad eas
cucurrit Marja illa soror Lazari prinibus dissolutis , hra-
- 5 Gen. XI.V, 26. — 6 Id. xxxvn, 90. — 7 Ibid. 39. ? 3 lieg; vxii, 46. “ “
l. XLViix, X9. -r- ‘ 8 Id. cxm, x. — >3 Gant, m, 2.
: (6) Id. pexitna. — (7) Id. ut. (8) Id. ttllis. — (9) Id- *"'• *“ (l0) M*
relinquitis. — (xx) Id. eorum. — (12) Id. matrones.