cata dim il teils ( x). « Nemo enim potest peccata dimittere,
»nisi solas Deus'. »' Sive hodie stella Magis appartieni (2),
unde et Epiphania grsèco sermone vocatur, quod nos possu-
inus dicere appariiionem vel os tensionerii, sive hodie sit bap-
tizatus; diversa quippe opinió ferturin mundo, et pro trä-
dilionum varietale senlenlia est. Nobis ¡litid constat ad liquidum,
quod sive hodie Magosduce stella adseadorandum
perduxit, sive reuatus est in baptismo (5), titrumque nobis
proficit. Ùtrumque mysterium nostrum est, utraque utili-
tas nostra est. Dei Filius non habebat necessarium ut renas-
ceretur (4) ; ncque enim peccatum fecerat, quod ei remit-
teretur in baptismo. Sed illius humilitas nostra sublimitas
est. Illius crux, nostra vietóriaest; illius patibulum,est(5)
noster triumphiis. .
III. Gaudentes levemushoesignum (6) in humeris nos-
tris victoriarum vcxilla portemus. Immortale labarum (7)
portemus in fronti bus. Cum hoc signum in postibus nostris
diabolus aspexerit, contremiscet (8). Qui aurata capilolia
non timent (9), cruccili timent. Qui contemnunt sceptra
regalia et purpuras Caesarum et dapes, Christianorum sub-
jectionem, et nuditates, et jejunia pertimescunt (10). De-
nique in Ezechiele propheta, cum omnes qui missusfuerat
Angelus, occidisset, et inlerfectio incoepisset a Sanctis*,
illi tantummodo sospiles reservan tur, quos tunc littera (11),
id est, crucis pictura signavorat.
IV. Itaque, dilectissimi fratres (12), pauca etiam de bap-
tismi sacramento accipite. Baptizatnr Dominus a servo, et a
Deo Filius appellatur.Quid hàc humilitate sublimius , vilitale
(i3)nobilius?Inìér publicanos, et meretrices, et pèc-
calorcs ad lavacrum veni t, et sanctior est baptizatore suo. La-
valur a Joanne in carne, in Spiritu lavat. Aquae qua; caetera
mundare consueverant,-Domino nostro lavante mundal®
sunt. Jordanis Iluvius, qui in co tempore, quando populnm
Israèlem dux Jesus ad terram repromissionis induxit, fuerat
exsiccatus, nòne totis, si potuisset, undis in unum locum
voluisset (14) congregari, ut Domini corpus attingerei.
Exultemus itaque, fratres charissimi ( 15), et ad crucis si-
militudinem sanctas iu coelum levemus manus , ut, cum
sic nos daemones armatos viderint, opprimantur (16).
- V. Mam primus iUe populus habuit hostem Amalech.
Tunc oravit Moyses (17) » tunc extendebat manus. At ubi
deponebat manus, convalescebat Amalech9 ; ubi extendebat
manus, defìciebat Amalech. Et tu® manus, si extensae
siili, deliciet Amalech tentator ethujus itineris impeditor.
Eslo vigil, esto sobrius in orationibus et operibns bonis,
sed non praterGhristum, quiaextensio illa manuurti Christi
criix fuit. In illa èxtenditur Apostolus cum dicit : « Mihi
» mundus cr uc ifìxus est, et ego mundo *. »Ergo deiiciat Amalech
, vincatur, non impediat transitum populi Dei. Sed si
remittis manum a bono opere, a cruce Christi, praevalet
Amalech.Tarnen non omni modo aut continuo te fortem
futurum putare, aut penitus desperando deficere débes.
Àllernatio enim illa defectus et fortitudinis in manibus
servi Dei Moysis, forte alternatio tua fuit. Aliquando enim
in tentatione deiìcis , sed non omnino succumbis. Depone-;
bat manum, sed populum non omnino ruebat. Si dicebat:
» Motus est pes meus, ecce misericordia tua, Domine , ad-
» juvabatme6.» Noli ergo timere; adestin itinere auxiliator;
qui in lEgypto non dcfuitliberator. Noli timere, àggredere
viam, priesume securus. Aliquando ilio deponebat manus,
aliquando erigebat, tarnen victus est Amalech. Rebellare
poluit, superare non potuit, contradicente Domino et Salvatore
nostro Jesu Christo, qui benedictus est in saacula
saeculorum. Amen.
SERMO XXIII.
De Nuptiis Canae, et quomodo Christus vocatur,
et vocat. Joan. ii , 1, étc.
Idem dìcendum de hoc sermone ac de multis prceceden
tibus, nipote qui erualur ex Bibi. /Edii. cód. x , fol. 6 lf.
Ponatur post sermonem prcccedentem.
SYNÒPSIS.
I. Canas nuptiarum iriterpretatio mystica. II. Audiendus
Christus invitans , et non mundus. III. Jiidiciiim supreinum,
nupti® quibus necessario invitabÌmur. IV. Orandum est , dee
dèsperandum. V. Vocatur ad huptiàs Christus, non quia Opus
habuit, sed utetnosvocaret; cui vocanti obteinpcremusmun-
dati.
I. Audivimus , fratres charissimi, Dominum nostrum
irivitàturii ad nuptias, non renùisse, sed dum la eia; essen t
et paratie in Cana Galike®, vocatus est Jesus". In nuptiis
vero quid aliud fieri solet, nifi sponsi et spons® conjugium?
Sed perspònsum amor Dei, persponsain vero mens huinana
designatur. Talis copula fiót in Canà Galil®®, id est , in
coelo, transmigrationis de càrnalibus1 ad spiriiùalia per ìè-
sum, grati» Dei, sine qtia isise nupti® fieri non possunt.
Intelligite etiam, fratres, per Mariam, inlcntionem et de-
votiònem sancii propositi; nam attendere, fratres, debetis,
nec dormire vos volo, cum riunc dormiendi tempus non
sit : attendite ergo , quia sicut ipse matrèm , de qua natus
èst, creavit, sic et gratià devotionem parit et pro’cessum
sanclitatis ; ex devotionis studio eadém gratia lucidius eni-
tescit. Discipuli vero Christi, chortis sanctarum virìutum,
qui se bonis operibiis exornat, et ( i 8), voce valida, ut ad se
veniat vocat. Ad has vero nuptias deficit vinum , quia ler-
vor spirilualis quandoque deficit.Tunc ait gratiadevotioni :
Quid tibi et mihi, dévótio ? Te quidem laboranle , dona
mea solent aligeri ; sed quidquid boni per te acquiritur ,
mihi debite et merito debet adscribi. Sèd ministri harum
niipliarum siint fidelés, et ratio est, quia ut ad intellectum
spiritualem quis veniat, opusèstutiìtiém intéìligat, et ratio
intellecta terieat. Per hydrias vero memoria cordis designatur,
in quasalutares cogitaliones debent teneri : sex ideo
quia sex sunt species sanctarum cogitationum , in quibus
mens debet exerceri, quartini prima est recordatio maio-
rum , ut ea digne peenitcndo diluamus; secunda qua pr®-
senlia pericula repellamus, né importunità te mutabilium
rétardemur; tertia , qua seterna tormenta prudenter aver-
lainus ; quarta est, qua hora mortis provida cogiìatione
revolvamus (19) ; quinta, qua ante tribunal dìslricti Judicis
non (20) vàcui appareamus ; sexta, qua ¿terna beai® vit®
praemia sedulo cogitemus (21) , et iit eis frui mèreamur,
infaligabili conatu , sanctarum yirtutum studio insistamus.
Qu* ideo lapide® dicuntur, quia necessarium est ut in his
firmi ter ìnehs permaneat; sed contra h®c, ne ea cogitare
possimüs , non tantum-operari, quatuor inler cantera sunt
qu® vàlde nos iìnpediunt facere (22) qu® ad confessjonem
péccatorum exjguntur. Qu® sunt ista nisi pudor, timòr,
- 3 Exod. - 5 Psal. a 6 Jos i, etc.
(1) E dit consumens, hie homo eit populi peccata dimittens, imo Dominus
ignoscens servis suis. Nemo etc. — (a) Hsec et sequeutia differunt. Loquitur
sermo edit us de Natiyitate, noster de Epiphania. — (3) Hie rursum concordant
edit, cum cod., cxcepto quod edit, ponünt mihi et meum, pro nobis et
sic deinceps, aut ponere nominativum daunones:— (¿0) Edit; Ch'ristiani
sordes et jejunia.— ( t i ) Edit. — (12) Hæc et sequenlia desimi in
edit.— ('i3) Cod. male militate. — (14) Cod, voluerat.—(15) Hie rursus
edit, et cod. concordant. — (16) Cod. male opprimeutur. ■— (17) Hase et
reliqua leguntur in sancii Augustini Serin, ccct.ii , num. 6. Pauca,addunt
edit., qüæ hic hon reperiuntur. — ( iÖ) Deest et in cod. — (io) Cod. revol-
vimus. — (ao) Deest in cód. necessaria negátio. — j a i ) Cod. cogitamus.
— (àa) Id. nani quia confessionem.,, exigunt.
nostrum quod habetur in cod.— (4) Edit, ut nascerefur et baptizaretur. —
(5) Deest in edit est. — (6) Edit, levemus hoc signum in hiimeris nostris
victoriarum, etc. — (7) sic ed it.; cod. male lavacrum. — (8) Edit, cum
dcemones viderint, contremiscent. — (g) Cod. legere deberet non timet, et
spes et desperatio? pudore erubescimus confiten ,* timoré
retrahimur f), vne gravati palrata profundamus; spes,
peccahdi ciipiditate nos impedit; desperatio irrationabili-
ter (2) nos coñfúndit et dcstruit.
II. Quid ergo , fratres ? Aperiamus aures in contémpla-
tione (3), et quidquid in contemplalione vidcbiinus, ne
dcspiciamus. Primam natnque vocem in contemplalione
audimus , qn® dicit :Accipe, red de et fugo : redde debi-
tum , luge supplicium, accipe beneficium; Accipe, o fide-
lis , beneficium Salvatoris tui ; nam ccelum ordinavit, ut
tibi daret lucein pèr diem,. ut vigiles, tenebràs in.nocte ,
ut pauses : ad delectationem tuìun varietates lemporum
veris, æstatis , aulumni et hyèmis. In hyeme ac vere ;(4)
dierum acnoctium apatia varia fecit; ut libi Studium tollàt :
aquam pro te creavit, ut sordes purges, arenlia riges (5) :
terram pro te creavit, ut te portet, te nutriat, te pane
confbrlet, te vino lælificet, et omni genere fruòtùuin te
oblectet : hæc omnia facta sunt propter te , et adhnc ad
ælernas nuptias vocat te; et negligis , timore, pudore et
desperalione replelus. Redi (6) ad illuni, qtii te dulciler
invitât. Sed ecce jam mundus dicit : 0 homo, vide quantum
te amavi et amo; nam propter te Dens me fecit; tibi
seiiiper servio ; si sciitis meum beneficium, meds dulcedi-
nes , redde mihi debitum , veni post me, veni ad nuptias
meas et sequere me. 0 homo, cave ne ad nuptias mundi
vadas ; quoniam in die novissimo ignis te comburet, aqua
te submerget, terra te deglutiet, infernus le recipiet, om-
uis creatura contraria libi erit , si, dum vixeris, plus ea
dilexeris tuo Creatore.
III. Çum igitur,' fratres, necesse omnino sit, ut ad
nuptias iuvitemur, dum adstakimus ante tribunal judicis,
ut « Referat unusqùisque prout gessit in corpore 1, » caven-
dum est ne ante illud terribile tribunal vacui appareamus,
et in filis nuptiis sine véstibus nuptialibus appareamus2. 0
quam terribile, 0 quam- dolorosum, 0 quam amarum erit*
videre judicem turbatimi ! Abraham contra inobedientes,
Isaac contra impatientes, Jacob contra negligentes, Joseph
contra incontinentes, Job contra Deum maledicentes , David
contra bellicantes, Lazarus pauper contra potentes ,
Paulus contra falsa prædicantes, Joannes contra hypocn-
tas evangelizantes, Pëtruë contra in mari mundi remigan-
tes ; isti èt alii ìhiìlti sedebunt in ccena, et in nuptiis judi-
cantfc's duodecim tribus Israël9.
IV. Quid ergo faciemus, fratres? Nihil aliud faciendum
puto, nisi orare, ut (7) virtutes; quas Deus sanctis ad coronami
dédit, nobis etiam det, et liberet nos a poeria. Nam
sine eo nihil potestis facëre", riec vel cogitare", nec capillas
de capitò vestro sine sua perfecta volúntate addi vel
amilli potest". Örandum igitur est,mec tarnen desperan-
dum, quoniam desperatio est certissima mors. Sentis le
peccatis oneratum ? Aspice Mariam peccatricem ; nam ipsa
in die judicii stabil contra pèccatores , qui pceditènliam
non egerunt. sed potiüs së ëtispenderiint in desperatione.
Ne ergo diffidas, habes etiam Paulum persecutorem, habes
etiam et Latronem, qui trigiuta annis et amplius nequiter
vixerat, et audiremeruit : « Hodie mecum eris in Paradiso7-»
In bac enito vita quædam labbriosa et vacua sunt, qnædarii
laboriosa; sed non vacua sunt : ambre namque sæculi
pati (8) laboriosum simul et vacuum est, quia prenæ (9)
tribulâtio angustat, et relributio æternæ beatitndinis nulla
remunerai ; quia amoresæculi veluptatibus resolvi, et amore
etiam amicorum mortem pati laboriosum non est, sicutde
mollis Paganis etiam legimus pro amico libenter mortem
optasse. Totum hoc opus vacuum est, quia fructüs boni
operis inde noil capitur. Amore enim (io) Dei tribulationem
> a Cor. V, io . — 2 Malth. xxii, x » xa. — 3 Id. xix, a8. — 4 Joan, x
XXVII, 37. — 8 Luc. XIV, 10, — 'ö 4 Reg v> 11
(1) Deest hæc vox in cod., quæ vel ipsa, vel alia similis est supplenda. —
(a) Còd. male rationabiliter. —,(3) to d . et contcmplationem. — (4) Cod.
absque sensu àlgorem. — (5) Cod. male riget. — (6) Cod, male reddi, qui
pati laboriosum est, sed non vaciium -, quia reciffietis frùc-
tuiñ iti tèmpore suo.
V. Vòtatur (11) igitur Jesus ad nuptias , at ut voluit,
non ut gülæ satisfaciat : omnia éhim in sua potestateérànt,
et in feslo’ Pasch® aceto et felle polatus est8. Ivit èrgo Magister
ad nuptias» non quia necessita ledi haberet, qui (12)
dat escam omni carni. Quare igitar venit, nisi ut expensas
solveret nuptiaruni, dum aquam convertit in vinum? Nani
non tantum gravavit (i3) Dominus patreni nüptiardm cum
Matrè.et Discipulis comedenao, quantum ditavit, aquam
id vin.um Cbnvèrtèndo. Vocalus èst ergo Jesus ad nuptias,
ut nos Vocarèt. Vbcamur a Christo, ò fratres. Vos ergo ju-
vones, qui tam dulciter vocamini, èur non àccèditis? Ac-
cèdite, et nolite timerè; nam vestrum est Testare, vestrum
est gaiidere , vestrdin est cantare et tripudiare. Induamini
igitiirnovà véstiinenta , ut lìènbrali primum locùm habea-
tis" ; sed si ScabioSi'eslis, obsecro ut lavemini, et mundi
sitis ( i4), ut bene in cbnspéctu Regis tripudiare possilis.
Nàìn sic fecit Naaman leprosüs1". Etiam si psalterium vel
syniphoniam habelis, vobiscum portare non- négligaiis.
Obsecro etiam ut de nuptiis veslris participent univèrsi ^
nam pater riuptiarum per vicos et plateas misit, ut clama-
rent taléntér, etvenirent1* juvènes ad gaudium, pauperes
ad reficiendum, pusillanimes ad consolandum, et juvenes
ad tripudiandum ; et sic implebuntur mens® ndptiarum.
Tunc enim , fratres mei, omnes ad nuptias sic ire jfotèri-
mus, dum ipsum Deum agnoverimus. Scire ergo Deum
summa est scicntia, et hæc est illa beatiludo, prò qua mi-
litamtis, ut cognoscamus Dominum, quem misit, Jesum
Christum : non edimpolest cognosci Jesús, qui pater ndp-
tiarum est, nisi dum pendet in cruce; et disi cum Latròne
pendente in crucé clamaverrdms : «Memento niei, Doli
mine1,» non pbterimiis ad nuptias invitati, et longe
minus accedere, quod avertatipse DeuS , qui cum Paire et
Spiritu Sancto vivit et regnat in sæcula sæculorum. Amen.
SERMO XXIV.
In Sexagésima I.
Hunc sermonem jam starripis mandavimus in primó
supplemento appendicis sermone 1 ; sed tunc adorai unus
Cód. Cass. evi, qui mullís mendis abundabat, quie in
pluribus frustra corrigere conati sumus. Nunc adfuerunl
nobis quinqué alii códices, nempe Bibl. Laurent., Plul.
xiv, cod. 1 a, fól. 108; Plut. xvii, coa. xu, fol. 126.;
Plut. xxx, sinist., cod,. 1 b, fol. 191; Plut xxxiu, cod. iy,
fol. 61 ; et denique Bibl. ¿Edil., cod. cxxxvi, fol. 67 ; ex
quibus innúmeros resarciri poluimus defectus. Cumautem
illi tónti sint ut vix per notas possit ad vcrum sensum
reduci, etaliunde brevior sit, illumsecundis curisemendatavi
rursus in lucem emiltimus. Cum duo sint codd. 1,
priorem designavimus addendo a , posteriorem vero addendo
b. Ponatur in locum, sermonis primi appendicis,
cum numero in Sexagésima i.
SYNÒPSIS.
I. Jejunium cur pr®veniendum. II. Jejunium nemini ne-
gligendum. III. Ad Ecclesiam co n fu g ien d u in sicut ad arcani
Noè.-
1, 5. — 5 a Cor. in, 5 . — ® Lue. xu , 7. — 7 Id. xxm, 43 . — 8 Manli.
|B S iá |í Matlli. xxu, a, etc. — 19 Lue. x x ii i, 4 3 .
et ante disperatione. — (7) Cod. et. — (8) Deest pati in cod., sed reqnirit
sensus.— (9) Cod. penes.-¿¡¡¡¡(io) Forte autem.— (11 ) Cod, vocat, et deinde
et pro ut.— ,(1 a) Cod. quia. — ( i 3) Id. gravat. — (14) Id. estote.