quo velit negare quia evenerit ; patietur tunc judicem,
nisi modo çredidçi^t S a lv a t o r e l l i . Et ip s e quidem, sicut
c r e d im u s et jiovin^us, judicaturas adveniet; ,sed jpse.qui
venit medicus ut salvaret, nunc ygiijetrex regum, p,çr-
petuus impera tor, utj regnet.
III. flabet djadema, zonam, calceamenta pretiosis la-
pidibus coruscan tia ^ sedhasßpecies-Patriarehas mtelli-
gamus, Prophetas, et Apostólos; Patriarchas in capite,
quod est diadema, non ut oment, sed ut omentur a
Christo, de quibus Paulus apostolus trqptat : « Quorum
» patres ex quibus Christus, qui est Deus benedictus in
» saecula (a) ; » medio veluti zonam Prophetas intelligi-
mus, qui insinuaverunt arctissimam fibuìam disciplinæ ;
calceamenta Apostolos, quos in pedibus, id est, in fme sæ-
culi missos esse cognoscimus, de quibus Scriptura divina
non tacuit : « Quam speciosi pedes evangelizantiun! bo-
» na,(£).» Fulgent in ipso regno Çerauniæ Martyres,
Smaragdi Confesores, Hyacinthi fideles, Margarine Virgines.
Hahet i taque Christus, perpetuus jcejt, regiam fuj-
gentissimam purpuram passionis, scepfcram regni, sedem
judicii, consistorium venerandum. Passus est pro creden-
tibus, regnaturus estsanctis, judicaturas est contumaces.
Non rebellet medico, qui sanus esse desiderat ; amicus
futuras regi, si reus esse noluerit, credat.
IV. Descendit de ccelis, cujus origo coelestis est, et,
descendit ad inferos, ut hominem liberaret, ut quem pas-'
sio crucis humiliaverat in morte, coelestis sublimitas resu
rgentem victor susciperet cum triumpho. Incredibile
,qst, sed factum est, .et .salybriter .creditur, .quod fideli ter
praedicatur-, in passione ,enira Domini .sol se abstulit, duplicate
sunt tenebrae, dies fiigit, nox importuna successiti
invasit vices alienas, lucis splendorem1 confudil, mundi
faciem obscuyavit ; ¡crudele panicidium astra fleyerunt,
luna percussa cum fratre noüaquitur, expectantes plebis
Judajcae cradelitatem. Sic Dominus Jesus Christus hos-
lem robustoni et immanem diabolum , debiiis2 fortem,
inermis armatura, monomacho prselio9 solus solum, alter
ut 4 David qonira Goliam, devicit ?; depositis vesti-
mentis, nudato in.er.uce corpore, tricen ario juvenis noster
anno, non gladio diabolum, sed crucis radio triumpfiavit.
Descendit ad inferna, oppressi t inferos, liberavi t quos
ipse y.oljuit gups, qui post Resurrectionem suam docuit
Discípulossnos. Ergo <ann docet, ratioest ; cum judicat, lex
est ; cu#* libérât, grafia ,est ; cum patitur, ovis est ; cum sepelí
tur, bowo est.; cum resurgit, Deus est. Qui etìamnobis
post Resurrectionem, quam jpsé nobis promisit, munus
impertiet. Dat terrenis. coelestia, mortalibus immortalita-
tem, cadayeribus animas respirantes, caducis resujrrectio-
nem, yitam mortuis, salutem denuo reparada. Ergo et nos,
Fratyes, hanç fidem teneamus, ut cum ipso Domino et
Salvatore nostro in seterna vita vivere mereamur.
SERMO XXXIX.
in Dppunìpa n Paschæ.
E st certe sancti Augustini. Legitur in Cod. Cass.
T ? » fà l' 1 ^ 3 . Ponatur in erfìtione Maurinç>jv.rp post
Sermonem c c l i x .
(a) Rom. ix, 5. — (i) Iti. x, i5. — (ç) Isat. ix, 2.
1 Codex male pudore. — 3 Codex per virum. — 3 Vide Serm. xxxu
n. 3, ubi de Uonomachia.—4 Codex alteram pro alter ut. t— 5 Id. videret.
—6 De Sermone crucis in Paschi), vide annota tionem superius ad Scrm.xxxv»
n. i. —7 Videtur hic deesse una linea ; forte scriptum erat : Excusandum ;
SYNOPSIS.
I. fir.evisjiassiopjs, narratio. JI. iGhrjs.tws^a,Juilajs ¡àRppòliensus,
UI. ,GbristWS,spjnj& corquajns fit4)trex,illusds. ry. Ctuìstus^ràtis
j)0_llutusj ca>sus.et c?uc|pjcus. V. Christus aA'jnfcros. VI. Christus
resurgens.
I . I n hac sacratissima die, Fratres-eharissimi , delector
vobiscum, dominicam Passionem etResurrectiohemsspiri-
tuali discutere ntque explanare tractatu,6.‘Guncta enim
per ordinem, quae acta sunt, breviter dicimus. Amat eriim
se, cur sitveritas, explicari. Dicamusergo quod gèstom est,
quod omnibus notum est, quia est venditrus Deus., quia
est emptomscelus, quod post ferales nundinas ad sacrileges
rèvertitur pretìi facinus, quotiAraditoris ‘Judm corpus
inter ccelum terramque libratur suspensum ;quod stàt
ante praesidem Christus, quod mulier docta per sommimi
mandat Pilato propter Justum excusandum7 csse pecca-
tum, quod ab innocentis sanguine PHatus ‘lavare esseri-
tur manus, quod insignis Barabbas dimittìtur reus, et ad
cracem flagellis.caesus ducitur Christus. O humanum genus
, quid -agis? tamen ad hanc magis partem decurrit
animus,” in qua omnis Judaeus audax efficitur reus.
II. Cum vero ad apprehendendum Dominum còncurre-
ret in nocte violentissima turba malorum cum gladiis etfus-
tibus,egreditur ipse Dommus ad quaerentes, quia jamprte-
viderat venientes5. Stante ergo Domino, sicut Joknnés
evangelista demonstrat, dicunt : « Jesum quaerimus. » Lu-
cem ergo intenebris noctis quaerébant, sed lucem in tene-
bris tenebree non videbant. Sed audiamus, Charissimi, !u-
cem lucis, quid digittenebris, « Àmbulantibu6 in umbra
» mortis (e) : Quem quaeritìs?»responderunt tenebraeluci :
« Jesum Nazarenum (d). » Respondit ille : « Ego sum,
» quem quaeritìs. Cum vero audissent vocem ejus, Ceci-
» derunt retro (e). » Ceciderùnt ornnes in tenebris, et facti
sunt simul massa caecitatis. Sedquia lux lucetin tenebria,
erexit eos, ut ostenderet eis patìentiam suae humilitatis.
Iterum dicit eis: « Quem quaeritìs?et dixerunt: JesumNa-
» zarenum, et ait illis : Ego sum, quem quaeritìs ( / ’).» O
Judaei cseci, vocem audistis, et cecidistìs ; levati estis, ’et
illum non cognovistis. Quis est iste, quem quaeritìs, ante
cujus faciem cecidistìs? Nempe ipse est Jesus Nazarenùs,
quem cracifìgendum capere festinatis. Quid vos terrait ,
ut caderetisPQuavos comminatìone concusrit? Quid eum
audistis comminantem ? quid terroris habentem ? Ad solam
qus cecidistìs simplicem vocem : quid facietis cum judi-
care venerit in virtute? Ubi sunt gladii et fustes vestri,
cum quibus venistìs9? Nonne cum ipsis ili terram cecidis-
tis, et nisi ipse vellet ut surgeretis, prostrata adhuc forri-
tan jaceretìs? Ostendit autem vobis quantum virtùs majes-
tatìs ipsius possit, qui postea voluntarie sémetipsum vobis
tradidit.
III. 0 limus, oterra, o cinis, Fabricatori tuo boccine
reddisPPro hoc tanti operis, quod factus es, Creatori tuo
has gratias agis? Q profana gens Judaeorum, dominicum
corpus flagdlis caedis, nec illaesum ad cruceni venire per-
mittis. Collegistis, cradeles Judaei, totam vestrae insanite
cohortem^ concurristis ad funestum spectacùlum crucis ;
et totus Judaicus populus congrega tur , ut nemo sit a
sacrilegii consensu privatus. Hoc voti vestri èst semper ,
utscelus suum,qui feeit, expectet. Illudebatis tanquam10,
Judaeorum regem optantes, et infibulabatur ad :dérisum
ejus coccinea clamis. Sed in ilio fuco colorii sanguis
relucebat dominicae Passionis. Huic intexitur11 corona
(d) Joai). x y iu ,4 , 5 . — (c) Ihjd. 5 , 6 . — ( / ) Ibid. 7 , 8.
quod populus exclamat hoc suum esse peccatum quod, etc. yj 8 vide
Serm. Append. Maur. c l , n. 2, — 9 Vide Tract, cxu, in Jean.. 0. 3, -r
«° Codex male et tanquam... infilabatur. — 11 Id. qua regnum; forte caput
regum.
SERMO LX. DE ASCENSIONE DOMINI I
spinis .puugentibus -ac circumcurFehtibus isepta , ut
iproJjaretur quod 'dicit Scriptura ¡divina : •« Sustinui ut
» faceretfuvas, tfecit autemspinas(a).«)iArundo illi proàn-
sultatìonetregali inmanuponitur, tanquamtràbea consu-
laris. Sed scriptum namque est:: « Arundinem quassatam
» non¡coníringet, et linum fumigantem, » hoc est, ipso-
irum.saevitiam'« non extinguet, donec perficiat viotoriam
t» ¡ad j udì cium, ¡et in nomine ejus gentes sperabunt (b),m
IV- Alapis pollutis-faciem dominicam ¡caedébànt: sacer
vultus nefandis sputibus madefactus est, quia et .hoc ipse
ante dixerat;: « Maxillas meas .praehui ad ¡palmas, faciem
» meam non averti a feeditate sputorum (cj). » Impónitur
humero crax, ut manifestaretur quod soriptum est ■: « Ipse
» infirmitates nostras portavit, et valetudines nostras ipse
» sustinuit(ci).i) Post vero talem ac tantam illusionem, le-
vatur tandem in cruce ; sactse.mantts pedesque clavorum
mfixione ligno damnantmr, quia.>etihoc diotum fuerat in
Prophetia : « Configeclavis a timore tuo carnes meas (.e)"1.'»
Aceto felle permixto, spongia ministrante, potatur, quia et
hoefuerat prophetatum :«Dederunt,inquit,in escam mearh
» fel, et in siti mea potaverunt me aceto (/). » Vòciferatur
magno clamore Deum in homine omnia ista non pertu-
lisse/dicens : « Eli, Eli, lama sabaethani; quod est : Deus
» meuS, Deus meus, quare me derehquisti (g)? » Audite,
judaicse superstìtionis Principes, et.impios ánimos ad divina,
verba convertite. PostquamDeum expulistis ex homi-
ne, scelus vestram clamatin crúce, et poenas vestras cara
ccepit agnoscere, postquam se Deus jussit exire. Sed postquam
Spiritimi tradendum codo refunderet, statim « Ab
» hora sexta tenebrae factae sunt in totam terram, usque
» in horam nonam (h). » Paveseunt in hac causa elementa
omnia, nigrescit aér, sol subductolumine offuscatur, ne
Judaeorum facinus aspicere cogerètur. Sed dum Judaeorum
reatum non aspicit, manifes tum reatum ipsorum prodidit.
V. Quid multa? PeractAtandem s.tcuIì causa, jam ad
infernum majestas dirigit gressus; praecedit in obsequio
sui Creatoris datissima lux. Mutat cursus sui leges; pati-
tur mundus in die noctem? dum inferiorem aeternai
noeti exliibet Divinitas claritatein ; lux oum Domino de
mortali conversatìone ad inferas demigravit. Nihil inoon-
gruum, nihil incertum est infera Deum sine luce videra
non posse,. sicut scriptum est : « Deus lux est, „et. tene-
» brae ineo sunt nullae (i). » Ecce jam in inferno meliora
apparent merita. Remanserimt apud caecos Judaeos noxice
tenebrae, et mortui indulgentiam promerenfcnr simul et
lucera. Tntuemini, infelices Judaei, futura vobis ìnuninere
condigna supplicia. Quales post mortem tenebra« habe-
bitis, qui adhuc viventes viventium lucem prodidistìs ?
Interea Christum hospitem, dum Judaei expeÙunt, susci-
piunt inferi, ubi impii custodes et janitores antiqui advento
novo turbati in ipso lucis ingressa. Qui praeibant
ante Dominum repentino terrore concussi ; nullus eorum
custodiara, quam tenebat, agnovit. Sic enim majestas Domini
Christì circumamicta. luce ingredi voluit, ut'tenebrosi
custodes de suis obscurissimis antris aspicientes,
qualiter venientem fugerent, inquirerent2. Sed dum
terribilem claritatem aliqua ex parte evadere non posscnt,
retro post terga rameantes, interiora potius inferni peno-
trabant fugaces, ut, altero alterumcompelleqte3,densaren-
tur in antris, et qui miserorum animas àngustis locis4
coarctabant detrusas, ipsos de imis interiori bus expelientes,
se potius in eorum voragine occtiltandos premebant.
Hoc enim mirabilius potentiae Christì ascribendum est ,
ut ¡potestas mille dominaiftium captivi tati daretur., et
diuturno Riitiquitatis fleto -eaecatos ad lucèm su® libera-
tnois gratiae rélaxaret -liberos. Ipso jam Dòmino'Christo
•prsesente, omnis illa officina cruciamenti cessavit : ¡indulgen
tiam cum Jiberatìoné, quibus ipse voluit, con do navi t,
'et ad testlmönium suse Resurrectiohis, qúia rde ¡inferís
regressus est, multoram corpora dormientium resuscitàns
palàm publice demonstravit.
VI. Resurrexitigitur Christus hodie cum'triumph© vic-
’toriae, qui antiquum serpehtem, fiumani generis 'decépto-
rem, et in Saecúlo5 superávit, et inferís 'éaptiv'avit. ¡Proptc-
-reaet nos, Fratres charissimi ; to hac sacratissima solemni-
itate Resurrectiònis Domini et SaValtoris nòstri, spirituali
•gaudio exultemus, ut cum ipso in ¡seterna vita vivere
mereamur.
SERMO Ä .
'De Ascensione Domini -I.
Eruitur esc Eod. Gasi, ¡xn fo l. 202;, <eurn nomine
sancti DoctoHs; Stylus paulisper duvus¡, sed non
prorsus a dicendi triodo D.-Augustini alienUs. Loews
ejus ih editiohe Maurinofrum post Sermòriem «òlxix
cum numero de Ascensione •Domini v.
SYNOPSIS.
I . Dies Asccnsionis diei Natalis Domini comparatur. I I . À sc cn-
sìoriis iRysterium hdem con'firmat. I I I . C hristus a s ccndehsinc ffilüm
non dtìSerit lvomines ; p ro s e lit i òmnibus cà u te seiviendutn.
I. MraoR interduín, Fratres ’dilectissimi., unde istod
fiat, ut hit magnæ celebritatis dies non iñagna apúd
quosdam frequentia cdebretor , et quomodo non præeel-
latoccursus ad Ecclesiam concurrenfcium, cum prtecellat
privilegium gaudioram. Unde enim ininoi* dies hic ha-
bendusest festivitatis atque cohventus , quam ille illus-
-tris dominici Natalis. dieS°? Ille siquidem dies Dominum
Rc Salvatorem nostrum terris dedit ; hic -ccelo raddidit.
In illo, Dominus vere homo èsse dignatus èst ; in hoc,
vere Deum confessus est. In illo graíiam dignatissimæ
humihtatis ; in hoc, fidem indivmitatemajestatis asseiiiit.
In illo-virginalis uteri • lin’hoc coelestis throni claustra
reseravit. In illo die descendit redemjituvus nos; in lioc
pro nobis interpellaturus ascendit7. In illo a Patre niissús
est, iñ hoc receptos; licet a Patre néc tunc abíúerit, éum
nobis affuit, et ita visitaverit terram ut coelum non dese-
ruerit8. Insigni ergö , ut supra diximus, ac præcipua fes-
tivitate prosequendu’s est, Frátres dilectissimi, dies iste,
qui ante nobis (dies)9 Jesum redemptorem noètrum,
quem profitemur Deum, âpprôbavit, qui cum àècendit
in çoelum eüam hoc declaravit, se descendisse de ¡cceJo :
« Nemo ascendit in coelum10 nisi qui de coelo descendit,
» Filius liominis (/); » et de quoi futurum multo, ante
Propheta prædixerat dicens : « A isuhimo coelo egressio
» ejus, èt occursus ejus usqúe ad sumnium ejus (k¡¡. m
Et idcirco quia occultus fuerat deëcensus ejus in terra,
voluit ut manifestos esset et asóensus : bt quia oculisfio-
mihum non patuerat, cuift dé coelo veniret, déhsuluit
fidéi nostrae ut manifbstus eäset bilm in coelum iredirot.
Misöricors onim et miserator Dominus, durii rédemption i
(a) Isai. y, /¡. — (b) Id. nn, 3, 4.— (c) Id. l, (
8 45--£«i
(d) Id. tin, 4- («) Psal. cxviii, 120. —(f) Id. Lxvin,22. —(g) Matth. xxvn, 46. — (A) Ibid.
t Joan, i , 5. — (_/' ) Joan. iu, i3. n- (k): Pial. xvm, 7.
* Vklopro istp tcxtu S.crm. xxv in Psal. cxvm, n- 6..,— 3 Cod. male
Inquirebant pro inquirerent. — 3 Id, alter alterum compollcndo. 4 Id.
caicis..—,5 M. in satculum. -n 6 ¡De Natalis et Ascensipnis compawtiojic
vide Ilomil. sancti Rilarii Ai-ela 1 ensis. ;apud Cpmbefisiiim.tom. iv , fol. /ja5
— 7 Do liujusmodi setatcntiis vide Ilomil. Eusebii Episc. Gallic;
thcoa Pati'um toip. vi,.fob 647.T, 8,eodex-.-Mi9lp. ,-r!?(^ r,)!id * tu r
abundare j. sensusesse videtur quod ille dies nobis aute appix>ba¡'it Umquum
Deum Jesum redemptorem nostrum,,quem talem profitemur, id est .ejus
.Divinitatem dcinonBirimt. -r- ' " Vide Ilomil. dp.Ascensione apud Comlioßs.
n Biblii -tom., ly, fol. 4.>-'3.,