communis est gemitus ; atque in socictate corporisChristi, qui rcgendis fidelibus presides, in eo præsertim loco (8),
sit omnium gaudium post dolorcm , quorum non omnium ubi præseditille cui dictum est : «Tibi dabo claves regni
vulnus, sedomnium dolor est propter individuam cha- »«riorum7:"» '
ritatem ; per Christum Dominum nostrum, cui est honor
et gloria in sæcula sæculorum. Amen.
SERMO XCVII.
De Reconciliandis poenitentibus III.
Locus ejus postproeccdentem cum numero de Heconcilian-
dis Poenitentibus in.
SYNOPSIS.
11. Adsunt ergo isti in tempio Dei, id est, in Eccle-
ia Dei, delonginquo prostratidcsiderantcs petere reconciliari
Deo in corpore et sanguine Jesu Christi. Exau-
diat eos de corde, tuo, de tempio sancto suo8. Afferunt ei
sacrificia , non adipem arietum§ nec carnes taurorum ,
ncc multitudines caprorum pinguium, nec primogenita
sua , frùctus (9) ventris sui | prò peccato anima; su®,
sed spiritum contribulatum, cor contritum et humilia-
tum°, quod non spernit. Hoc impone , Sacerdos bone ,
prò eis in ara,mentis tu®, quam superna fiamma sancì®
dilectionisaccendit, et da prò illis Domino odorem sua-
vitatisde visCeribus charitatis. Laboraverunt in gemitu
suo ; laveruntper nocteslectum suum ; lacrymisstiratum
suumrigaverunt10;et nuncistam terram rigatit, socias-
que habent lacrymas eorum, cum quibus socielatem
non habent delictorum. Circumstant oculis tuis , isti prò
..sua, illi prò fraterna salute soliiciti, non utrique confi-
. . . . . tentes, sed utrique plangentes. Quod enim membrum
1. Pcemtcntes adsunt sementes. II. Petitur Episcopi miseri-■ 1 • cont.•in eat unitas co rpio_r•t’s , et non c om pati■ at. ur . alteri. c o r a t a , qu a ; om n ium la c r ym is m o v e r i d e u e t . 1 1 1 . r ceni lentia; , . . 1 . . , . 1 .
et confessionis efficacia. IY. Allocutio ad pieni tentes. Y. Et ad membro Pat,?nt1’ ! condoIeat do,ent! ? consulat P*™ll-
E p is co p um . tanti, subveniat laboranti ? « Qui enim se putat stare, vi-
» deat ne cadat11 ; «et intendat scipsum, ìie et ipse tente-
tur12; utalter alterius onera portantes15, impleant legem
I. Apostolicum pectus venerabilis sacerdotis, secun- Christi, qui peccata non fecit14, peccatores vocavit, prò
dum misericordi® domicilium , orari prò se desiderans, peccantibus oravit, peccata donavit. In ejus corpore
orat prostrata turba miserorum. Hanc libi, beatissime membrasuntista, illa jaccnt; alia jacentibus adhserent,
Papa , gloriosam , redemptam, tanquam speculam pas- alia, uterigantur, sternuntur. Quis sapiens, cura homo
torà lem , Sanctus sanclorum, et Pastor pastorum Ile- si t , hominem cadere videat, et se stare superbiat? Non
demptorcaptivoruin, inventorperditorum,sanator 3egro- est in hiset illis communis iniquitas ; sed,est communis
torum , de sua ccelesti sede concessit, non alta sapienti, infirmitas. Omnes petunt, ut hi accipiant ; omnes pul-
sed humilibus consentienti1 ; non morbos omnium fas- sant ¿ ut his aperiatur ; omnes dolent, cum isti affiigun-
tidienti, sed male(i,) languidis paterna ebaritateservienti tur; omnes gaudebunt, cum isti sanabuntur.
non ad jactantiain., sed ad medicinam ; non ministrari, m . Occultus illehostis cum Angelis sùis , in istorum
sed ministrare copienti (2) ; non a quibus orari,te delec- erèctione tórqueatnr, sicot in elisione tetàtus est ; coi
teris,, sed prò quibns orans exaudiri mòrearis. lnterces- qnidem isti consenseront ut delinqnerent, sed non con-
sioném prò bis apnd te solemniterfacio, loquensvolenti, senserunt, ut cadentes eliam snperbirent; consenseront
non extorquens neganti. Quos commendo sermone, prie- nt vulnerarentnr, sed non consènserunt ut medicinin re-
venis pietà te. Pro quibus nunc ad te(3) sonai os meum, lnctarenlnr;consenserunt ut a(iò) Domino suofngerent,
prò bis (d) cor tuum clamai ad Dominimi. Adsunt squa- sed non consenseront ut ad Dominum non redirebt. Pro-
lentes, gemente, tanquam remota mole doriti®, ab inde quem non vicernnt per continentiam, vicérunt per
occnltissuis, velut de sepulcro mortis, in manifestationem poenitentiam ; qua sola inimicns, etiam Clini vicerit/ vin-
salisfactionis prodenntes, sicut de Lazaro Dominns ait : citori qua sólaaccusator non aWegantibns , sed a coti-
« Solve illnm et sine ire2. » lllius quippe magna voce (ÌLentibus snperatur. Posnitentia est qute dolorem dolori-
commoti, noluernnt se peccatores detendendo interire , bns eripit, et evadit vindicando vindiclami' In sVenim
sedrevivìscere (5) conlìtendo; ut de tenebris (6) mortnse quisque vindicat, qui se ipsnm cruciai poenitcndo, ut
conscienlise, reddita spei luce, procederent. Proinde nonjam vindicem judicem ( 1 1), sed patrem receptorem
vincula quibns ligata sunt detrabe, quoniam qua; sol- Deum reperire mereatur. Sic enim peccati sui ultor quo-
veris in terra , soluta crunt in coelo s, qno non apdebat dam modo fuit, atque in se ipsnm aspcram senteuliam
oculoslevare illepeccalor, qui percuticbat pectos snum pertulit ille, qni rediens de longinquodixitpatri : « Jam
dicens : .Domine, propitius eslomibipeccatori4.» Qno- .non som dignusvocari fdius tuus*5. » Atqne hòc eom
modo enim Ievaret oenlos lidens (7), ubi nodos sui reatùs pater filii honore prsestitit dignnm, quod se ipse filii
agnosceret? Et tamen descendit de tempio justificatus , nomine judicavitindignum.Tormcntnm Cordis estpeeni-
magis quam ille Pharisreus J, merito liumilitatis , non lentia , sed parvo tempore ex ti ri gui t seterna tormenta. 0
aeqnitatis sute; et qui in tempio Domini de longinquo ineffabiiis benignitas Dei, ut qui enm negando fallere
stabat, ei potius ipse Dominns propinqo3bat. « Nos , non potest, propitietur confitcndo ! Cui peccatum non
a inqnit Apostolos , tempia Dei vivi sumus6. » Et si hoc occultatur si taceatur, ab eo tamen remittitnr, si dicade
omnibus bonis iidelibus verum est, quanto magis de te, tur 1 Quoniam non quisque Deum docét indicando quod
Rom. s i i , ifl. — 2 Joan. 3
sv i, «g. — 8 Psal. xvii, 7. -
,s Lue. sv, ig.
Mattili, svi
. — *0 Ibiil.
- ’ Lue. ■:
1 i Cor. X,
• 3. — 8 ib ij. i f , — 6 a Cor. 1
- 18 Galat. t i , i. — i® Ibid. a. —
¡ I l Cod. — (a) Deest capienti in cod. — ( 3) Cod. male non a te. modo enim levare oenlos fiderei¿ — (8) Hæc insinuare vidcreutnr pontificem
— (<) Id. male addit quibus. — (5) Cod. rtnvescere. — (6) Id. male addit Roman um. — (9) Cod. fri,d u . — (10} Deest a iu cod. — (11) Cod. ju -
«• “* (7) Cod- fid e r ei, et prius quo pro quomodo, Forte Irgvudum quo- dieci.
fecii, Seti quoniam non parum propinquare conatur illi,
ciii in sedisplicet, quod et illi. « Dixi, iuquit, proloquar
» adversiim me delictum meum Domino meo, et tu re-
» misisti im pietà te m cordis mei1.» Et non uteumque proloquar,
sed adversus me, inqnit, proloquar delieta inea
Domino. H®c virtus est poenilenli®, ut cum loquitur
ipse peccator adversus se, tunc fa ria t prò se. Odit enim
peccatorem Deus, ac per hoc qui se peccatorem odit ,
amat eum Deus, quia hoc odit, quod Deus.
IV. Bono animo estote , supplices Dei, recreamini et
consolamini, firmate fìdem, erigite spem, accendile
charitalem. Donabit vohis peccata qui mortem snam no-
bis donavit sine peccato. Non permittet, ut pereatis ,
qui mori voluit ut vivatis. « Appropinquate Deo , et ap-
» pi nq un bit vobis 2. Resistite autem diabolo , et fugiet a
» vobis5. » Mementote vos ejus leonis rugieutis dentibus
eripi; mementote vos illi exlorqueri, qui vos in aeternum
sperabat secum posse torqueri. Auribus percipit Dominus
lacrymas veslras, habitans in ejus praesidentis corde
pastoris;cujus mereantur precesfusae prò vobis, quid-
quid minus valetis in vestris.
Y. Gaude itaque | optime antistitum , quoniam filii
tui, quos per Evangelium genuistiA, jam mortui erant,
et revixerunt, perierant, et inventi sunt5. » Conscinda-
tur saccus eorum, et accingantur laetitia6. Reddeillis
epulas vituli saginati7; eximantur ariimaeeorum de morte,
oculi eorum a lacrymis, pedes eorum a lapsu. ut pla-
ceant in cònspectu Domini in regione vivorum 8.
SERMO XCYIII.
Sive Oratio de Spiritu sancto.
Eruitur hcec oratio, pulcherrima , quam frustra queesivi
apudsanctum Augustinum, exBibli. Magliabec. ,cod. l x x x v i ,
fol. 73, ubi nomea habet beati Doctoris. Locus ejus post
Serm. Benedict, c c l x x i i .
SYNOPSIS.
I. Misericordis Spiritus invocalio. li. Ejusdem continuano.
III. Precari pergit benignissimum Spiritum.
I. Deüs meus, Spiritus sancte, timeo et desidero lo-
qaide te pro me, quia de meo non babeo quid loquar
de te; et quid loquar, nisi tu dederis mibi te , ut tibi de
te loquaris pro me in me ? Da ergo mihi te in principio ,
dator optime , et donum optimum, quia quantum ad te,
tu meus es; nec potest aliquid meum esse, nec ego meus
ero, nisi prius tu meusfueris. Esto meus, quia sic ero
meus et sic tuus. Si vero non es meus, nil meum est. A quo
ergo emam te, aut comparabo ? Nullo, nisi a te. A necesse
est igitur ut des mihi te, ut et te possim cmere a te. Pras-
veni igitur me, et prepara me ad recipiendum te, et re-
ceptus loquere tibi pro me et audi in me. Te pro me
audi, benignissime, audi semel et ne irascaris. Yidequo
spiritu loquar, quia ego nescio, sed bene scio quod lo-
qui non possum, nisi tu des. Recolo quod tu aliquando
adulterum et homicidam tetigisti, et psalmistam tu feristi,
Susannaminnocentem liberasti, Magdalenam sep-
» Psal. xxxi, 5 . — 8 Jacob, iv, 8. — 3 lbid. 7. ~ 4 1 Cor. iv, i 5. —
(1) Cod. uniformò.— (a) Cod. est.— (3) Id. ileral male enim. — (4) Id.
tem daemoniis plenam respexisti, et multa dilectione
repletam Apostolorum apostolam constituisli ; Latronem
in cruce visi tasti, et socium Christi eadem die in Paradiso
statuisti; fiere feristi apostatane, et eum ordinasti in sum-
mum Pontificem ; vocasti Publicanum, et evangelistam
consecrasti ; percussisti persecutorem, et erexisti in sum-
ninm doctorem ; descendisti in tumidos Judaeos, etomi-
sisti eos audacissima doctrina inflammalos. Domine
sancte, cum horum mente meminero, excitant me sic
alloqui tibi, et scio vere quia tu docuisti me sic tibi res-
pondere ; et ob hoc ad te suspiro, ad te confugio. Audi,
summa benignitas, et non incurrat indignationem tuam
tua misera creatura. Si plura sunt scelera mea , quam
omnium eorum, quos in exemplum tu® misericordi®
revocavi, multo major èst misericordia tua, quia infinita,
quam iniquitas mea, cui ®que facillimc est remittere
multa millia peccata, ut unum solum. Scio quod aliquis
in suo mortali peccato decessit prescitus ad mortem ,
alius post mille peccata commissa reservatusest decedens
tandem predestinatus ad vitam. Et in bis quid, d ir is sime
, nisi bine tua misericordia, filine tua justitia manifeste
aperitur? Accidit in aliis duobus quod utrique
post multa et magna peccata mortalia diulius reservati
sunt, et in finem alter ad vitam, alter ad poenam «ternani?
Quid enim, benignissime, in his, nisi ta tua benignissima
misericordia in se uniformi (i), diversimode
tamen operaris? Nec ergo dat certitudinem vit® ®tern®
paucitas peccatorum , nec desperationem conferì multi-
tudo scelerum. Sed quoniam melior est misericordia tua
super vitas, illam invoco, illam desidero , fili mihi ad-
h®rere bonum est. Da te mihi per illam misericordiam ,
et illam per te ; illa sit mibi in te, et fila sit tibi via in
me. H®c dat mibi audaciam alloquendi tibi ; h®c dat
mibi fiduciam invocandi te ; h®c erigit mentem meam ;
babens ipsam, habet te. Nibil ergo peto, nisi te, quia tu
es doctor et doctrina, medicus et medicina, prospector
et preparator mentis, amor et amator, tu es vita, et vit®
conservator. Quid plura? Tu es quidquid dicitur boni
esse (2). Tua enim misericordia , quia (3) non sumus
consumpti : ipsa sola nos sustinet expectando, conservai
non damnando, revocat non improperando , dimittit
nonjudicando, gratiam conferì non repetendo, salvat
perseverando.
11. Surge ergo et erige te, anima mea peccatrix, intende
tanto auditui, tanto auxilio tu® reformations. Yide
quia ista persona indiges (4) sola ad restaurationem tui.
Erige te tota , mens mea , et buie qui tota salus tua est
cura omnibus viribus tuis intende, et prepara te ipsi;
recipe eum in te, ut recipiat te in se. Veni ergo, d ir is sime,
extende digitum tuum et erigerne ; veniat ille sanctus
digitus tuus, adducat me ad te , et ponat se in vulnera
mea et sanetea. Pungatin me inflationem superbi®,
ejiciat putredinem ir®, reprimat venenum invidi®, re-
secet cameni mortuam acedi®, mitiget dolorem cupidi-
tatis et avariti®, purgetsuperfluitatem gul®, et odoriferis
unguentispulcherrim® castitalis fuget feetorem luxuri®.
Taugat me digitus file , qui distillai vinum , et oleum ,
et myrrham probatissimani.Tangat me digitus tuus, benignissime
Domine, ut sublata corruplione, ad integri-
tatem me rcstituere dignetur, ut tu cum veneris manere
in me saccum perforatum , invenias integrum habitacu-
lum, in veritate fidei fundatum, in certitudine spei erec-
tum, cum fervoris ebaritate completum. Yeni, veni,
bospesjucundissime, quamvis non diu desideratus. Mane
nobiscum, qyia nisi manseris, advesperascet et inclina-
1 Lue. xv, 24. — 6 Psal. xxix, la . — 7 Lue. xv, 2 3 . — 8 Psal. exiv, 8, 9.
indigeni.
l i