ab hoste maligno non pcrmittit nos tentan supra id quod tissimus Salomon, imo plusquam Salomon6, qui thronum
ferro possumus1. Pugnandum est ergo cum hoste maligno,
ut sapientia sanctx humililalis vincere possimus hostem
iniquitatis ; quod si feccrimus, merebimur, fratrcs, ascendere
cum Christo in gloriam. Amen.
SERMO LV.
De Ascensione Domini V.
Sii hic sermo postprcecedentem , nipote qui eruatur ex ea-
(lem Bibl. j'Edil., Cod. x ,/oì. 34 b, cum prcesortim argumentum
evolvat, quod astati sancti nostri Doctoris minus con-
veniat. Habeat numerimi de Ascensione Domìni xi.
SYNOPSIS.
I. Christus Asceusionem distulit ad confirmandam fi dem.
II. Ut bonis Christi Ascensionis participemus , nobis egredien-
duin est et ascendendum. III. Qua; sint malte ascensiones. IY.
Nemo per muñera quseràt ascendere.
. I. F e s t cm hodierna} feslivilatis, fratres diarissimi, fes-
tum Ascensionis Domini nostri, qui post quadraginta dies
a sua gloriosa resurrcclione, ascendit in ccelum et sedet ad
dexteram Dei Patris omnipotentis. Sed cur tantum distulit
ascendere Salvator ? Non sine causa, fratres, est. Qux est
causa cjus, nisi (1) ad resurrectionis probationem? quae
est causa, nisi ad fide! nostrx confirmationem ? quae est
causa, nisi ad matris consolationem ? quae est causa , cur
tantum distulit, cur quadraginta diebus post resurrectio-
nem inter homines habitare voluit, nisi ad Apostolorum
et nostram confirmationem et cerlificationem ?
II. Crevit semen ejus in gentem (2) magnani, et si unum
bonum dimisit, mille optima possidere postmodum meruit.
Egreditur Moyses, et montem Domini ascendit, et meruit
videre faciem Dei cornutam solaribus radiis, et cum eo
facie ad faciem loqui, et Legem ejus recipereJ. Egreditur
Lot de terra Sodomorum piena omni abundantia terreno-
rum , et pergeos ad montem salvatur3. Egreditur Joannes,
et montem deserlàm petens ascendit, et Christum baptizare
meruit, et vocem Patris audivit: « Hic est Filius mcus
» dilectos*. » Egreditur hodierna die Mater Jesu cum mul-
tiludine Apostolorum, Discipulorum, et mulierum, et
montem ascendit, et ibidem Filium Dei ascendentem in ccelum
videre meruerunt;>qui si in montem non ascendissent,
Deum ascendentem minime videre meruissent. Ascenda-
mus, fratres, et nos, -ascendamus fide, spe et charitatè
armali. Sic enim omncs sancti ascenderunf; sic per hoc
salvi facti sunt; sic Salvator nos saepe docuit; nam in aquam
(3) ascendit Christus, ut innocenlibus exemplum daret.
Quia Joannes innocens erat, vidit ccelum apertum; sic et
Stephanus. Sicpatet ccelum poenitcnlibus, sic patet Mar-
tyribus. Ascendit Christus in naviculam, in exemplum poe-
nitentium ; ascendit in montem orare, in exemplum contem-
planlium; ascendit in lemplum,in exemplum negotianlium;
ascendit in erneern , in exemplum palientium; ascendit in
ccelum, in exemplum triumphantium. Ilic est ille sapiende
eboro l'ecit grondoni, et vestivit euni auro, ad quem
ascendebatur per gradus scx°. Et quid per gradus, nisi
virtules, quibus armali et ornati in slolis cum Christo
sedere poterimus ? 0 utinam, fratres mei, ascendamus in
thronum! o utinam ascendamus in templum, non sicut
Pharisxus ad judicanduui et condemnandum alios, at (4)
seipsum laudandum et justificandum, sed sicut publicanus
humilis perseverans in tempio7 !
III. Legimus, fratres, in Veteri Testamento, quod Abi-
melech interfecit fratres suos, ut ascendere posset in thronum
8 ; et ecce legimus, quod inde fnit exterminatus.
Legimus Absalonem sediliose voluisse ascendere regnum
Patris sui, et ecce lancea perforatur*. Legimus Adoniam (5)
prxsumptuose voluisse ascendere ad regnum, òt ecce
gladio inlerfìcitur15. Legimus Jasonera ad summum sacer-
dotium ascendere voluisse ambitiose, et exaltalus interfi-
citur11. Sed non sic nos ascendere oportet; nam Abraham,
obtenta victoria de hostibus suis , venit obviam Melchise-
dech (6), volens ipsi spolia dare; cui ait Abraham : «Levo
»manus meas ad ccelum, quia non recipiam quidquam12. »
Numquid et Moyses Domino non (7) dicebat, dum popu-
lum murmurantem audivit: «Tu scis, Domine, quia nec
» asellum tuli, nec oppressi aliquem, nec calumniatus sum
» quempiam18? # numquid non et Samuel : « Et si munus ac-
» cepi (8) de manu alicujus, praesto sum condemnari1* ? »
numquid etEIiseus, qui curavit Naaman Syrum, aliquid
ab eo recepii P a Vivit, inqnit, Dominus in cujus conspeclu-
» sto (9), quia nil recipiam85.» Numquid et Daniel, qui regi
conjecturam et visionem apernit, aliquid ab eo recepii15 ?
numquid et Apostoli infirmos sanantes, aliquid muneris
receperunt?
IV. Sed dicet quis; Cur de muneribus hodie mentio vel
sermo fit? Ideo, fratres , de muneribus mentio fit et
sermo, quia medianlibus muneribus unusquisque ad sta-
tum ascendere quxrit, non ad ccelum , sed ad infernum;
non ad locum ccelestem, sed ad cathedram mundialem;
non ut pauperes pascat, sed ut equos in stabulo nulriat;
non ut prosit, sed ut praesit; non ut corrigat, sed ut in-
terficiat ; non ut pascat, sed ut deglutiat ; non ut congre-
get, sed ut disperdat. Non sic fecit Abraham, sed prius
deieri cupiebat, quam videre populum periclitantem; non sic
Moyses, qui populum peccanlem reprehendebat ; non sic Samuel,
quipro populi salute intercedebal; non sicEliseus, qui
sanitalem restituebat; non sic Daniel, qui pro lege mala
sustinebat. Expedit omnino, fratres, ut immunes1 simus et
liberi ab omni munere, et manus nostras discussas steknper
habeamus. Quomodo enim polerit1 amare juslitiam, qui
non odit injustitiam ? quomodo delinquentes corrigere
polerit ille, qui muneribus fortiler religatùr ? quomodo
viam reclam tenere polerit ille, qui non vocatus a Deo
tanquam Aaron17 fuerit, sed prelio, amore* odio vel timore
ascendit ad cathedram? Non igilnr dec'et principés récir
pere munera, quia ipsi habent stipendi&H'pópuloruHì sibi
subjectorum ; non debent Pontifices recipere 'tìiuùéra,
quia habent praebendarum dispensalioilem ; ndn decet
judices recipere munera, false judicantes, quando jusle
ex arte victum et vestitum habere possunt; non decet sa-
cerdotes recipere munera , si habent sacramentorum dis—
pensationem; non decet doctores recipere munera ex con-
silii perversione. Attendant igilur omnes, et diligenler
advertant, quomodo Abimelech propter hoc exterminator;
quomodo Absalom lancealur, quomodo Jason inlerfìcitur,
quomodo Adonias perimilur. Multi denique ascendere vo-
lunt super cathedram Moysi cum Adonia prxsumptuose,
1 x Cor. x, x3, — 2 Exod. x x , 23 ; xxxxu, 1 r , eie..,-*? 3 Gen. xix, 1, et seqq. — * Matth, xii, 17, — 5 jd. Xn , 42, — ® 3 Reg. x, 19.: — 7 Lue. xvin,
xo, et seqq. — 8 Judie, ix, 1, et seqq. — 9 2 Reg. xt, i , et seqq. — 10 3 Reg. x, x, et seqq. — 11 2 Mach. îv, 7, et seqq. — 12 Gen. xiv, 22, 23 . —
13 Num. XVI, x 5. — « x Reg. xn, 3. — :»3 4 Reg. v, 16. — Dan. v, 17, — 17 Hebr. r , 4.
( t) Deest nisi in cod. — (2) Hic plura deesse videntur, qualia forent etc. — (3) Cod. non ; forte ex aqua post baptism tun. — (4) Id. et. —•
ista : Ut autem nos digne Ascensionem celebremos, egrediamur ex amore (5) Id. Ananiam. — (6) Id. male Abimelech, et deinde sibi, pro ipsi. —
mundi necesse est. Nam egreditur Abraham ex cognatione sua, ct crevit, (7) Deest non in cod., et sic inferius. — (8) Cod. accepit, — (9) Id. esto.
qui tamen bène cognoscunt se osso indignos; et nihilomi-<
nus prctio vel precibus, minis vel blandimentis suum as-
censum procurant. Multi sunt, qui ascendunt cum Jasone,
qui trccenlos triginta aureos regi dare promisit, ut posset
ascendere in sumum sacerdotium. Tales sunt simix diaboli;
quia sicut illx fa cere vident, omnia et ipsx facere volunt.
Tales sunt aliqui, qui ascenderò volunt, siraiantes et simulantes
sanctitatem habere, qui tamen, postquam ascendermi,
opere cognoscuntur tanquam lupi rapaces. Isti
sunt Magi et Arioli, qui steterunt coram rege Nabuchodo-
nosor, ut solverent ejus somnium1. Isti non slant coram
Domino, quoniam in spiritu et veritale Deum non adorant1.
Isti videntur ascendere, sicut fecerunt Abimelech,
et Adonias, et Absalom, et Jason. Sed quo fine isti clausi
sunt, sic et isti; licet florere videantur,.tandem in profun-
dum, quasi lapis, descendunt3. Isti apostatæ sunt et falsi
prophetx, qui ascensum procurant, et descensum non
curant. Isti non recipient, dona Dei de quibus dicilur :
« Ascendens in altum, dedit dona hominibus *. » De quorum
numero ascendentes nos faciat Christus Dei Filius,
Amen.
SERMO LYI.
De Ascensione Domini VI.
Hic sermo, qui in Bibl. Laur., Plut. xm, Cod. vm,
Part.u,fol. 158 b, cum nomine sancti Augustini legitur,
non est ejus ; sed -vere sancti Joariiiis Chrysóstomi, ut in
ejus operibus videre est. Cum autem sit ex alia versióne,
et quidem multo elegantióre , sicut et liberiore, quam Bene-
¿Uctinoriuti et eorum anlecessorum versione, Ulani in lucem
emiltere non insulsuni credidimus. Locus ejus post prceceden-
tem cum numero de Ascensione Domini x i i .
SYNOPSIS.
I. Propter Martyres , et cum Angelis, mysteria extra civi-
tatem celebrata. II. Dies Ascensionis, generi humano festivus,
quia humanam naturam sublimavit. HI. Reconciliatio facta inter
Deum et hominem per oblationem Christi, id est, primi-
tiarum generis Immani. IV. Vere primitix Christus, quiapri-
mitix sunt,non fructus primum nati, sed primum maturi et
validi. V. Naturx humanx indignitas. VI. Angeli cum gaudio
naturam humanam in excelsis positam viderunt, cujus antea
reprobationem doluerant. VII. Cur Angeli in resurrectione
Discipulis apparuerunt. Vili. Descendenti ad judicandum
Christo, justi in occursum rapientur. IX. Laborandum ergo ut
glorix Christi cum Angelis sociemur.
I. Et quando de cruce nostra processit oratio, foris
civitatem solemnitatem celebravimus ;. et nunc cum de
crucifixi Ascensione tractamus, prxclarum diem et omni
lxtitia coruscantem, fines civitatis egressi, magna congra-
tulatione celebramus; quia hoc non ad contumeliam civitatis,
sed ad honorem spectat Sauctorum, no nosdissimu-
lationis accusent dicentes : « Quid pro Domino sentimus
universa tormenta lxtantium vulneribus noslris (<)? Vidimus
ossa carne nudata ; patientix nostrx tortor cessit
iratus ; libenti animo pro Christo nosier sanguis eifusus
est; decisa sunt capita pro ejus gloria. Htecomnia merui-
mus (2) sustinere, et ista (3) die non meremur ngnosci ;
neque mysteriorum arcana in noslris tabernaculis celebran-
tur. »Ideo, dilectissimi fratres, hodie ad loca convenimus
Bealorum, ad Sanctorum tabernacula festinavimus, ut con-
ventus noster ipsorum prxsentia clarior redderetur. Non
enim in hoc theatro tantum martyres prxsunt, sed cliam
Angelorum instantia locus decoratur. Nam et Angeli prxsunt
; et si Martyres videre desideras, .si Angelo» cupis
inspicere, aperi oculos fidei, et illud libi thcalrum facile
demonstratur. Nam cum in omni aëre1 Angelorum
multitudo versetur, multo magisin Ecclesia, multo amplius
hodierno die, quando eorum Dominus ascendit in coelum.
Et ut scias, quia Angeli ubique versa»tur, audi quidPaulus
foemineo pudori prospiciens, ait: «Mulieresvelamen habent
» super caput propter Angelòs5. » Et iterum Jacob : « Angelus,
» ait, qui liberavit me a juventute mea5. » Et illi qui cnm
Apostolis erant, aiunt ad Rhoden :* Angelus ipsius est7.»
Et Jacob : «Vidi, inquit, Angelorum castra8.» Videbantur
in terra ; nam sicut lmperatoris optimi provisione urbes
omnes, castella' singula manu militari adversus hoslilem
subito adventum , et omnia loca diligenter armantnr , ne
barbarica illusione deleantur , ita et Deus, quoniam et
agresti mente rabiantes dæmones ad pacis eversionem ubique
versautur, ad tutelam nostram constituit exercitus
Angelorum, ut eorum prxsentia dxmonum confringatur
audacia , et per eos nobis pacis gratia ministretnr. Vides
qnod cliam Angeli prxsunt, instituant Martyres, et undi-
que nobis prxparantur auxilia.Quidigitur est miserius illis,
qui conventum istum splendidum derelinquunt ? Et quid
vobis beatius qui ad lantam solemnitatem properatis? Sed
fortissima Martyrum facta alio tempore declarabimus ; ad
proposita redeamus.
II. Hodierna die, dilectissimi fratres , Deo mira sumus
reconciliatione sociali. Hodiérna die humanum genus ccelestem
viam meruisse coguoscilur. Hodie illud velus jurgium
dissolutum est, sedatum pristinum bellum. Hodie nobis
pax miranda donata est, qux nunquam sperabatur pòsse
reddi. Nam qnx speserat Dominum humanx vene consulere
naturx? non quia Deus inhumanus (4) ,' sed quia servus
segnitie(5) videbaturoppressus; non quia crudelisDominus,
sed quia contumax servus. Vis'audire , quod nostro vitio
Deus ad commolionem provócàtus est, quod nostra culpa
mansuetus Dominus noster irritat-us est (6j ; disce singula,
et rationes (7) >causx cognoàce; ut cum sedatum scnseris
bellum, jurgium dissolutum, humanum geuus summo honore
decoratum, divinam gratiam, misericordiamqne magnani,
et perpetuam Domini beiiedictionem sanctifices (8).
Aliquando Deus de humàni generis confusione cogilavit,
et huc usque ira ejus processit, ut viros cum fcèminis, seues
et juvenes , feras ac1 (9) pecora lucis privare disposuisset
spiritu; et audi divini verbi sententiam: «Delebo, inquit,
»hominem quem-feci afacie terrx, bestias et pecora, quo-
»niam mepoenitet (io)v quia feci hominem*. »Ettitscias,
quia hxc mala(i 1) non fiuntex odio naturx ( l ' a ) , sed quia
( i3)malitix nostrx non ferebat horrorem, postquam dixit :
«Delebo hominem, qnem feci, a facie lerrx, » dici t et ad
Noe :«Tempus omnis hominis venit coram me"; » et si
hominem haberet( 14)exosum, ad hominem non loqnerelur,
needignum concessisset ( i5j percipere audi tum. Sed vide
Dei misericordiam ; hominem quadam satisfactione cònso-
latur et causam ei futurx calamitatis enarro t, non ùt homo
causas discat, sed ut narrando aliis, multo meliores’efficiat.
Quod dicebat, hoc est: In taniunf humanum genus pessime
conversabatur, ut et ipsius tcrrX habitationc carcré jubè-
retur(i6). Sed nos qui et terra videbamur indigni, hodié
elevati sumus ad ccelum; qui nec terrestria merebamur ,
c celeste regnum meruimuspossid'ere. Ccelorum tr ansi vini us
fines, ct ipsa sede regali coronamur, et natura , cujus
* Dan. ìx, x , et seqq. — 2 Joan, xv, 24. ¡—: 3 Exod. xv, 5. — 4 F.phes. iv, 8. — * 1 ¡Cor. xi, 1 0 .— 8 Gen; xx.Vt((, 16. — 7 Àct. xii, ' 5.
— 8 Gen. xxxii, 2. — 9 Id. vi, 7. — 19 Gen. yi, i 3, j. \ . : . - w . ,g
(1) Cod. vexantium omnibus noslris ; sic opinando correximus.— (2)' Id. Cod. ad. — (io) Id. recogitavi. — (11) Id. humana. — (1 a) Id. e x omni
meminimus. — (3) Id. ejus. — (4) Id. in humanis. — (5) Id. ne gloria, natura. — (x3) Deest quia in cod. — (14) Cod. habebat. — ( i5 ) Id. con-
— (6) Id. mixtus est. — (7) Id. ratione. — (8) Id est glorifiées. — (9) cessit. — (i-6) Id. speraretur.