I l
1
i l
"ii'l1 -p
H I I h
« B p
11!;
ì l i
■ i l
1 ,
■ i f
irilili
i ü
II
i
t ‘ ¡ i l
! Ii| ;.i¡ i!
f i
i f ! ill
BUMm IpIt lIiil II
» haben®. » Propter vifitum amici :,« Et, qui habet es-
» cas, sirojliter facial1. » Pasceris, pascis; vestjris, vestis.
lata de hoc mando ; aliunde autem, quod est sapien.tia,
discis et doccs.
1Y. Constitute jam yobis ante ,ocul,os agoaem Marty-
rum. Yenit inimicus, cogit Christum negare. Sed adhuc
blandientem inducaraùs, non ssevientem. Promittit diyi-
tias ethonores. Supèrflua sunt. Qui talihus donis tentan-
tur, ut Christum negent, nondum accesserunt ad ago-
nem, nondum certamen invenerunt.(a), nondum hostem
antiquissimum yera pugna proyocaveruat. Contempsit au-
tem, cui .talia promittebant®, Yir fìdelis, et ait : Ego
propter divitias negabo Christum ? Ego propter. divitias
negah.Q diyitias ? Ego propter aurum negàbo thesa®flm?
Nempe ifle est - « Qui propter nos pauper factus est,
» pum diyes esset, ut ejus paupertate n,os ditaremur2? »
Nempe ille est, ¡de quo item ait Apostolus : « In quo sunt
» omnes thesauri sapienti® et scienti® absqonditi3? »
Atteudis, quod promittis, quia non potes vidpre, quod
tollere coparis. Ego fitje yideo, quod mihi vis auferre, tu
oeulis carnis, quod vis tefe* tyleliora sunt, quae eprdis
oculus iutpetpr, quam qu® oculus paynis yidet. Qu®
eni® yidentur, temporali^ sunt, qu® autem nop. viden-
tur, ®terpa. pontemno ergo dpna tua, inquit fidelis
anima, quia temporalia sunt, superflua sunt, caduca sunt,
volatica sunt, plena sunt periculis, plena tentationibus.
Nemo h®c habet, quando vult, perdit et quando non vult.
Contemptus est promissor ; acceditalius, id est, persecutor.
Contempi® est blandiens.; esse incipit s®vieus.
Contemptus est coluber ; in leonem cpnversps est. Non
vis, inquit, accipere a me diyitias ampli ores? Si. Christum
non negaveris, auferam, quas hahes. Adhuc in superflua
mea s®vis, « Sicut novacula acuta fecisti do-
» lum 4. » Capillos radis, cutem non pjaecidis. Aufer etiam
ista ¡mihi. Imo , quoniam videbas* quod pauperihus
exinde dabam , hospjtps suscipiebam , quod monuerat
Paulus, facieba®. « Br®cipe, inquit, divitibus hujus s®-
>j.cuh, pj®cipe, non superbe sapere , neque sperare in
»incerto divi ti arum, sed in Deo vivp, qui pr®stat nobis
dis. Adhuc addai persecutor, et s®yiat, §t dicat ;Si tuoi
non curas, te ipsum h®c lupi auferam, Huic lupi? Num-
quid ®tern® luci? Cui luci me auferes? Quam commu-
nem habeo.et tecum? Non est magna, quam videset tu.
Ego prò hoc lumine non negabo lumen. « Erat lumen
. » verum10. » Novi, cui dicam : « Quoniam apud te fons
»vit®, et in lumine tuo videbimus lumen11. » Tolle vi-
tam, tolle lumen. Habebo vitam, babebo lumen. Ha-
bebo vitam, ubi te non patiar interfectorem, babebo lu-r
men, quod nubi, non dicam tu, sed nec ulla nox possit
auferre. Yicit Martyr, an aliquid abud est, ubi majus
certamen spedare debeamus? Nonminatur mortem; s®-
vit in salute®, exarat ungubs, excruciat tormentis, Urit
flammis, admóvet bestias ; et hic yipeitur. Quare vinci-
tur ? « Quia ip bis o®nihds supervincimus per eum, qui
»dilexit nos12. » ■
YI. Ergo, fratres mei, non negetur Cbristus propter
superflua, non negetur propter necessaria. Nullus ipso
est magis necessarius. Necessaria dicebam : Salutem et
Anjieunj. Peceas prppter Salute®, et negas Christum.
Amando Salute® non habebis Salutem. Peccas propter
Amicum tuum, et, ne ibum oflendas, negas Christjjm.
Heu mp miserimi ! Aliquando erubespendo negatur. Non
s®yit persecutor, non expoliat depr®dator, nonincum-
bit tQrtor ; tantum ne displieeas amico tuo, negas Domimi
® tuum. Yideo, quid tihi ahstulerit amicus, ostende,
quid dabit. Quid dahit? Ipsas amicitiàs, per quas pec-
ces, per quas involvaris, per quas inimicus Dei efhciaris.
Iste tabi amicus nou esset, si tu tibi esses. Sed quoniam
ipse inimicus es libi, amicum putas inimicum tibi. linde
autem ipse inimicus es tihi? Quia amas iniquitatemi;«;Qui
» autem amat iniqmtatem, odit animam suam13. » Sed
non negatur Cbristus ut amico impio et perverso placcati
®, non negatur, sed ab impio vituperai®, ab impio accusai
®, et a fideli erubescendo non defenditur, deseritur,
tacet®, non pr®dicatur. S®vit lingua blasphemantis, et
nulla est laudanbs. Quanta mala committunt® quasi prò
necessariis, prò victu, prò tegumento, prò. salute, prò
amico, et omnia ista, quas appetuntur, magis pereunt ! Si
» omnia abundanter ad fruendum. heüe façiant, divites vero praesentia contempseris, dabit tibi Deus aeterna. Con-
».sint ip operibus bonis, facile tribuant, communicent,
» tbesaurizent sibi fundamentum bonum in fut®um, ut
» apprebendant veram vitam5., » H®c mihi auferens,
ista opera fact®us non §um. Numquid apud Deum ideo
minor ero, quia volo, et non possum? An usque adeo s®-
d.us sum adversas vocem Angelorum : « Pax in terra ho-
» minibus bpn® voluntatis6? » Tolle ergo superflua mea.
« Nihil intulimus in bunc ® undum, sed neque auferre
» aliquid possumus. Yictum et tegumentum babentes eo
»¿con,tenti simpsT. j]
Y. Sed ait persecutor : Tollo victum, tollo tegumentum.
Accessu® est ad certamen. Ferventi us s®viehat inimicus.
Tris ita sunt superflua, perventum est ad necessaria.
« Ne discedas a me, quoniam tribulatio próxima
» est8 ! » Nihil tarn proximum anim® su®, quam caro
sua. Fa®es, et-sites, et ®stus in carnè sentís. Ibi te volo
videre, Martyr bone ! Testis Dei ! Yide, inquit, vide 1
« Quis nos separabit a ebaritate Christi? » Quid est,
quod minaris? Tollo victum, tollo tegumentum. « Tritemne
salutem, habebis immortabtatem. Contemne mortem
, habebis vitam. Contemne honorem, habebis coro na
®. Contemne amicum hominem, habebis amicum
Deum. Sed illic, ubi amicum habebis Deum, sine amico
proximo non eris. Ibi tecum amici erunt, quorum facta
et confessiones paulo ante legebantur (¿)>
YII. Audivimus Yiros fortiter agentes, viribter confì-
tentes. Audivimus et Foeminas. (c) non tanquam foemi-
nas tenentes Christum, oblitas sexum. lhi crit eum istis
illa amicitia, uhi nulla erit carnis concupjscentia, et sola
erit cum amicis ad fruendum sapientia. Ecce quid per-
dimus, si ea hic.amaverimus,. et Christum nega veri mus!
Proximusihi nos, non terrqt, si moria tur. Nullus ibi luc-
tus, ubi ®terna< vita, erit, nec illud necessarium est :
« Yictum et tegumentum liabcntes bis contenti simus. »
Yestis nostra immortabtas erit.,' cibus iste tbaritas erit,
vita ®terna erit, nec opera ibi bona, qu® ab bis appella
®®, facicmus. Ad ea non perveniemus, si hic ea non
fecerimus. Non tibi dicet® : « Frange esurienti panem
» bulado? an angustia? an fames? an nuditas9? » Mine- » tuum14, » ubi fames non.erit. Non tibi dicet® : Suscipc
t® ex altera parte : Tollo amicum, occido charissimos hospitio, ubi nullum invenies peregrinum. Non tibi di-*'
tuos ante oculos tuosy, conjugem et filios trucidabo! Oc- cet® : Libera oppressum, ubi nullus inimicus erit. Non
cidis, occidis? Non negent, et non occidis. Quid est, tibi dicetur : Concordalitigiosum, ubi pax æterna erit.’
quia non me terres de me, terres me de meis? Si non ne- Yidete, fralres mei, quomodo hic toleretur quærendo. Ibi
gaverint, meos non occidis ; si negaverint, alienos occi- earn babebimus, ubi perire non possumus. Salute® qu®-
Luc. u t , t i .— 2 a Cor. r u t . g. — * Coloso, h , 3,— * Psal. li ,
Tim. v i, 17-19.— 6 ’Luc. h , 14. — ^ i Tim. vi, 8.— 8 Psal. x x i, 1
.— 12Rom. v in , 37. — ,3Psal. x , 6 . — 11 Isai. i.viii, 7,. ;
9 Rom. v in , 35.— 10 Joan, i, 9 . — 11 Psal. xxxv, 10.
(«) Malo : in ien in t. — (¿) Marlyrum nempe Scillitanorum. — (c) In
isque A clis supra cit. loquentes inducunlur.
ris? Contemne, et habebis. Negas Christum timendo offendere
amicitias bominum. Confitere Christum, et amica
tibi erit civitas Angelorum, civitas Patriarcharum, civi-
tas Propbetariim, civitas Apostolorum, civitas omnium
Martyrum, civitas omnium bonorum Fidelium. Cbristus
ipse « Fundavit eam in ®ternum4. »
t .
SERMO XYII.
In solemnitate SS. Machabceorum (a).
SYNOPSIS.
I. Effata Evangelica ad omnes setates pertinent. II. Exposi-
tio ParabolaB de Turris fabrica, et de duobus Regibus. III.
Adolescens dives cum Christo congressus. IY. Post Appstolos
et Judsei conversi, et deinceps multi Cliristiani rebus suis
renimtiarunt. V. Quomodo probanda Christo'fides vel in
quotidianis. YI. Ad probandam fidem excitare debent Pro-
missa. YII. Macliabseorum Certamen collatum profanis Spec-
taculis. YIII. Dehortatio a profanis Spectaculis. IX. Dehorta-
tio continuata.
I . E v a n g e l iu m , et verbum Dei vivum, medullas ani-
in® penetrans, et cardinem cordis inquirens salubriter
proferì® omnibus nobis, nec quemquam palpat, si se
homo non palpet. Ecce propositum est nobis velut speculum,
in quo nos omnes aspiciamus, et, si quid de facie
nostra forsitan maculosum occurrerit aspectibus nos-
cut dixi, inspiciamus nos, et, quidquid nobis deesse
invenerimus, ad formam pulchritudinis, qu® placet
oculis ejus, tota dibgentia excolamus. E t , quia nos non
sufficimus, ibum in adjutorium invocemus. Reformet,
qui formavit, recreet, qui creavit, ut perfectos recondat,
,qui condidit. Hoc ergo dixit : « Quis est homo, qui vult
» turrbn ædificare, et non sedens primum computai, si
» habet sumptus, unde perficiat? Ne forte incipiat ®di-
» ficare, et non impleat, et transeúntes homines dicant :
» Ecce homo, qui coepit ædificare, et non potuit perfi-
» cere. Aut quis est iterum Rex, qui vadit gerere contra
» abum Regem bebum, et non prias considérât, utrum
» sit idoneus cum decem mibibus occurrere ibi, qui ha-
» bet viginti mibia? Alioquin, cum adbuc ibe longe est ,
» mittit legatos quærens pacem. » Et ad istas duas simi-
litudines conclusit ita : « Sic, qui non renuntiat omni-
» bus, qu® sunt ejus, non potest esse meus discipulus4. »
Si soli ibi Discipuli vocarentur, nobis non esset dictum.
Quia vero, sicut Scriptura testât®, omnes Christiani
discipub Cbristi sunt : « Unus est enim, inquit, vester'
» magister Christus 5, » ibesolus Cbristi se negetesse dis-
cipulum, qui Christum negat magislrum. Neque enim,
quia de superiore istoloco loquimur vobis, ideo magistri
vestri sumus. Ibe est enim omnium magister, cujus cà- 1
tbedra est super omnes coelos , sub ibo in imam scholam
convenimus, et vos et nos condiscipuh sumus ; sed mo-
nemiis vos, quoniodo soient majores schol®. Turris, et
sumptus, fides, et patientia. Turris fides, patientia sumptus
tris, cura sollicita detergamus, ne rursusinspecto speculo
erubescamus. Turba enim Dominum sequebàtur , sicut,
Evangelium cum legeretur, audivimus, et conversus lo-
cutus est ad eos, qui eum scquebanlur. Nani, si ea, qu®
dixit, sobs illis duodecimi Apostolis loquerel®, poterai
unusquisque nostrum dicere : lllis dixit, non nobis.
Abud videt® pertinere ad pastores, abud ad greges. Se-
quentibus turbis dixit, ergo et nobis omnibus, et vobis
omnibus dixit. Non, quia tunc nondum eramus, ideo
nobis nOn esse ¿hctum putare debemus. In ibum enim et
nos Crédimus, quein ibi viderunt, illum nos fide tenemus,
quem illi oculis conspexerunt. Neque enim ocubs carna-
bbus videre Christum, magnum fuit. Si hoc magnum
fuisset, »fud®orum gens prima salutem invenisset. Certe
enim et ilh viderunt, et tàmen contempserunt, et tamen
visnm et contemptum insuper occiderunt. Nos autem
certe non vidimus, et tamen crédimus, et tamen, quem
Ocubs non conspeximus, corde suscepimus. Unde dixit
cuidam suo, qui tunc erat inter duodecim : « Quia vi-
» disti, credidisti. Beati, qui non vident, et credunt2. »
Si enim modo pr®sens esset in carne Dominus et Salvator
noster Jesus Christus, et stans tacerei., quid nobis
prodesset ? Si autem loquendo profuit, et modo loquit®,
cum Evangelium recitatur. Verumtamen et pr®sentia sua
multa pr®stat, ut Deus. Ubi autem non est Deus ,• aut
quando absens est Deus? Tu noli esse absens a Deo, et
tecum est Deùs. Maxime ,■ quia ipse promisit, et promis-
sum ejus conscriptum quodam modo cbirograplium deti-
nemus. « Ecce ego vobiscuni sum usque in consumma-
» tionem sfficub 8. » Sed nos pr®videbat, nobis promit-
tebàt.
II. Redeamus ergo, et audiamus quid dixit, et, si-
1 Psal. XI.VH, 9. — 2 Jo»»- x *> a 9 - — 3 Matlh. xxvii ,. »0 . — * I,u c . >
( a ) In Codice f o l . 4 0 , p . a . iuscriptus Sermo sancii éJu g iistiid c p . In
N à ta le sanctornm Machabceorum. Illustris Sermo post commenta'tionem
iu Lue. ¿ v a8 e t Ma tth . x ix , 16. animalìsque ad perseverantiam Fide-
Ubus iu profana Spectacula invehitur. Habitus est ab Augustino Bull»
sunt. Si quis impatiens fuerit ad toleranda mala
mundi hujus, defccit siimptibus. Rex maluscum viginti
mibibus diabolus est, rex cum decem millibùs Christia-
nus est. Simplum contra duplum, veritas contra falsita-
tem , quia simplicitas contra duplicità lem. Esto simplici
corde. Noli essehypocrila, aliud ostentans, abud agens,
etvincis eum duplicem’, qui transfigurât se velut Angelum
lucis. Unde isti, ubi ibi .sumptus? Ubi perfecta illa
simplicitas, et omnino stàbilis, atque inconcussissime
perseverans? Ineo, quod sequitur, quoddurum videtur.
Hoc est, quod dixi, quia sermo Dei neminem palpat.
« Sic, inquit, qui non renuntiat òmnibus, qu® sunt
»• ejus, non potest meùs esse discipulus. » Multi hoc fe-
cerunt, etseipsos examinaverunt (6|, antequam lempus
persecutionis urgeret, et renuntiaverunt omnibus , qu®
sunt mundi, et secuti sunt Christum. Indefuerunt Apostoli,
qui dixerunt : « Ecce nos dimisimus omitía , et se-
» cuti sumus te 6. » Nec ipsi magnum abquid dimiserunt,
quia omnes pauperes fuerunt, sed magnas prorsus dimi-
sisse judicanturfacultates, qui vicerunt omnes cupiditates.
III. Denique Discipub tunc dixerunt hoc Domino,
quando dives ibe tristis abscessit, qui consibum vit®
æternæ, sicut petierat a Magistro veracissimo, audivit.
Ipse enim venit ad Dominum dives quidam Adolescens,
et ait ibi : « Magister bone. Quid bonifaciam, ut vitam
» æternam consequar 7 ? » Credo inter debeias affluentis-
simas divitiarum suarum pungebatur stimulo futur®
mortis, et contabescebat, et, quia nibil eoruin, qu®
possidebat, ad inferos secum-portare poterat, sciebat,
et inter magnas c'arnis copias inops anima gemebat. Di-
cebat, ut'existimandum est, apud semetipsum circum-
fusus affluentia divitiarum suarum : Bòna sunt, pulebra
sunt, debeiosa sunt, dulcia sunt ; sed- una bora illa novissima
quando venerit, cuneta relinquenda sunt. Nibil
eorum bine auferendum est. Restât vita et sola conscieniv
, aS-33. — 5 Matth. x xm , 10. — 8 Lue. x v n i, a 8 . — 7 Matth. x k , 16.
Regi» rogalu Episcopi Civitatis. Prædicabat enim Noster, u t ait Possidius
.Vitcec. 8 . non in u na tantum regione, sed ubicumque rogatus v em ts e t. Inse
re n d o Editioni p o st Sermonem CCCI. — (b) U t pu to , Librarii lapsus
p ro : exinaniverunt.