largitorcm. « Ascendit in arborem sycoiiiorum1, » ni unde nisi ad afgrnm ? « Non est, inquit, òpus àflnis mediètrà,
Adam tcxucrat nuditatem corporis, Zacchæns inde va-* »sed male habeniibus**.» Ubi anbei dà pastor, nisi post
lerci abluqre avariliæ foeditatem. « Ascendit in arborem ovcrtl pcrdilam? Quando rex hoàlibus se iniltiiseìl I tlisì
» sycomorum , ut videret Jesum quia inde erat transitu- cttmvult liberarecaptivum? Et quipretiosam perdiderit
» rus2. »Vere transitaras, qüiä Christus per terrenas vias rtiàrgaritatn , loca sqtialida Höd dedignattìr intfare, et
et humanos labores non mansurus venerai, séti venerat earh in stercora ipsa perquirefe non obbòfrescif; Et in
tfansiturus. quo preces post lilium non sedai(ìà)'niater? Et àrgùitdf
III. * Cum ¿ratent Jesus vemssetad loeutn , respicièns Deus qui Cfcavit hominem ad imagiuem etsimilitudinem
»Vidit eum 3; >jqdasí sí iliac Christusnôn vcrtîssetoculos, süam, quare hominem inter peccata quterat. Quid facies
non videret, qui (1) Nathanadl,ctim absens esset, subca- otìm videris eum propter hominem ipsasTnrtari tenebras
demarborclongc vidit; sed viditçum ad veniam, respexit penetrare?
ad gratiatà , intendit ad vilam, contcmplatus est ad salu- V. Audi tamen quid peccatörem ingresátts ptofeécflfe
tent. Deus quem Videi non ignorane, ftgtiosccre cupit, Christus i « Stane, inquii, Zacchæuâ13.» ’Vides quomodö
sed utscicns, ad gloríam vult videro. «Vidit cum, et aiti ereclus est, qui jaccbat ? Jacemtis in vitiis ; jaccmus op-
» Zacchæc, festinaus descende, quia hodie in domo tua pressi ; stamus, cum bòni opcris erigi hi uf ad profeetùrtt.
»oportet me manere4. » Si bene ascenderai, quare ci « Stalls, inquit, Zacchæus, dixit : Uimidium , Dominé ,
dicitur. Descende ? Superius' dixit : « Præcurrcns aseen- » honorum meorum do paöpcribus14. » Iste post mortem
» dit arborem ; » præcurrebat scjvus Dominum, et ante se credit esse victurum, qui dimidium bónorum suofutti
ZaechaíUá asconderai arborem, quàm cruccm dominator jam futurnm transmittit ad vitam. Scilicet ille perfèctiis,
ascenderé!} bine est quod ci dicituf ? « Festinans descende;» qui totumquod habet, illue ubi victurus semper est, bine
quasi festmans descende ante Dominum db mystica ar- præmillit. Est iste tarnen viftulis söciüS Consors prato
re , ut, post crucem dominicæ passioni» ascendas. dentile, fidei pmiiceps,qul ad Deumvel dimidium mit*
« Nisi quis (2), inquit, tuierii crucem suam, et secutus tit ; quia bomoquod hicreliqiicrit bocamillit. Et revèr.a,
# me fucrit5 ; » non dixit i Præccsseîit me. Dcscendeergo fratres, sicut iste, se ( 13) ibi credit vivere qui illue trans-*
üt deponas ante me (3) fratldis Onera , pondera cupidi-* millit, ita ille ibi non se credit esse victurum, qui sibi
tatis, usurarum moles, magisterium Publicani, exactionis illue, quod Labore debeat, niliil præparat. Nam si pau-*
Crudelissimi principatum, et (appréhendas in tè) (4) pertatem forre vix posSumus temporalem, in æternum
panperiatisstolam, discipulatum misericordiæ, pietatis mendicusfìeriquisdurabit?Quisnillilattsnonadpalriam
tisütn , pàiientii disciplinant, studia virtù turn , seien- mittit quidquiil bellico (14) sudore conqtìlrit, Ut adoles*
tiam divihitatis, tolerantiam passionum , pbilosopbiam centiæ labores, senectusdeliciis(t 5) eompctiscl? et Cbris-
mortis, atque ita vitalis ligai ardua jam perfectus aseen- tianus , cui militare est, quod islo vivit in sæculo, quo-
das. « Descende quia hodie in domo tua oportet me ma- modo non cogitai, utpericula terrena ccèlestibus*hostiis
» nere®. » Petrus cum dixisset Domino : «Nonlavabis consòlctur ? Qualitcr autcm hæc fàcere debeat Clirislia*
9 pedes meos7; » respondit Dominus : « Sine modo , sic nus, Zacchæus ipse etverbo docuit, et monstravit expm-
» Oportet8 ; » et modo dicit : «Oportet me manere in pio i « Dimidium bonorum meorum do pauperibus, ét
» domo tua. » Oportet, quia cüjUs dòmum non intravèrit » si (10) aliquid fraude abstuli, reddó quadruplumlà. »
Christus, ille ad dìvinam non perveniet (5) passionem , Qui aliena prærogat, plus dando diripit, quam furando;
6t cujushic ad mcnsani non sederit Christus, ille coeles- nec compescit ille dolcntum gemitus, sed produeit. AudcP
tem non accumbet(6) ad mensam. dicerc: Qui defraudé Deo offert, commémorât criminá,
IV. El descendons susCepit suscèptórem suum, qui non emendai ; quia Deus in tali muñere exuvias.suörum*
jiastorem suum pascit, qui rcus judicem suffragio hu- pauperum, non misericordias intuetür. Sine causa Dcurn
iìiaoitalis inclinai, qui cibi et potus loenore (7) debito- (17)implorât, contra queffl juste altèrploravcril Deo. Dei
rem suam sibi facit, et acquirit auctorem ; et sic fit ut vox est : « Si tuleris fratri tuo tünicam, ante solis occa-
quæslum non perdat Publicanus iste, sed mulct. « Et » sum redde illam , ne clainet ad me, et exaudiam ilium,
# Cütîl vidèrent omnes , inquit, 'murmuraban! quod ad » quia misericors sum. Ante solis oécasum ; » sicut luti
hominem peccatofcm divertissct9. »Qui èst (8) sine cerna-(18) furem prodit, ita soleOsqui furanturaccusai,
peccato et sine (labe), ipsc sibi veniam negai, qui Deum VI. Si volumus ergo Deo offerrc nostra, reddamus (19)
cur ad pcccatòfes (veherit) (9), quaerit. Non peccata, aliena ; si volumus apud Deum, quæ nostra sunt, pos-
sed hominepi tunc requirit ; ut peccatum quod est (opus sidcrc ; si volumus et nos audirc talia qualia Zacchæus
hominis puiiiat, et bominem), quod est opus suum (i 0), audivit : « Et Ine, inquit, filius est Abrahæ'7. » lnhu-
ìion amiltat. Audi Propbélamdiceutem : « Averle faciem manus dives, cum cssel filius Abrahæ, factus est gehennæ
# Warn apeecatis meis10,» hoc est, ab opcribus meis. De filius ; iste cum csset raping filius , dando sua , aliena
SCautefrti« OpCta rtiànUum tuarum nedespicias11.»Judex reddendo, Abrahæ adoptatur in filiüm (ùo). Ne quis tà-
Ctim vult ignoscere, bóminem rcspicit, non culpam;pa- men putet Zaccbæum offerendo dimidium honorum,
ter,Cdm misereri vùlt, hffectus filii cogitat, non delictum : perfectionisnon lenuisse fastigium (21)1 qui et tota sua
sic in homine Deus Süi meroor est òperis, ut obliviscalur et se ipsum sic Domino dedit, utcpularum (22) honore
operís bumani. Til ergo , quid reprehendis , quid mur- fultus , a mensa Publicani quæsilus ad mensam domi-
ffiürasíCur ad peccatorem divertit Cbristns?Viam salu-. bici corporis pcrvcnirct., et fraudulentas sæculi divitias
tls, exemplum vemæ, misericordiæ spem, de tali ingressa derclinquens , in paupertate Christi veras coeli divitias
Gape, et cave ne hoc libi sit tantum (11) blasphemandi inveniret (^3), ad quas nos pervenire concédât, qui vivit
materia, quod libi totius occasio est salulis. Quo medicus, et regnai per omnia sæcula sæculorum. Amen.
1 L u c .s ix , 4. — 2 Ibid. — 3 Ibid. 5 . - 4 Ibid. — » Matth, x, 38. — « Lu c .x ix, 5 . — » Joan, x i i i , 8 . — 8 Ibid. — 8 Ibid. 7.,— 10P sa l.l, a. —
** ld. cxxxvli,'8. — 41 Maltk. ix, t a .— **Luc. xix, 8. ;# i 14 "Ibid. — *5 Ibid. 8. — Exod. xxii, a ß , B7. — 11 Lüc. xix, 9.
(1) Cod. male quia. — (a) Tn cod. deest quis. -— (3) Deest me in cod-. liabel : etpeccaluih quod est opus suum quod est non amittat. Palet sensus
- » (4) Hiee poimntur p. r conjeclnram. Cód. euim habet sine sensu: ex pen- sed verba cj'fiiilint.-r* (s t ) Cod. totius.— (ja ) Forle non dut, — (i3) Cod.
ditit inirrt •— (S) Cod-, malepraveniit. (6) Id .accumbit\ et deindebis male si. — (14) IJ, velli quod, t-s ( i 5) Id. diiieio, — (t6 ) Id. sicut.
quia, pro qui. —- (7) Id. fanorem. — (8) Id. et qui. — (g) HseC Vox venerit —f (17) Id. Deo.— ( 1S) l.d. male luccniam.— («9) 14. male ilei imi ergo.—
non reperitur in cod. Addita est per conjecturam. Idem dicendum de voce (?ó) Coà./fUe.—r ( a i) Id. u\a[eja¡tid¡uin.— (aa) epululas.—, ( a j) 44,
labe, qu# videbalur deesse. — (10) Uæc per conjeclnram restiluuntur. Cod» invenerat.
V pendamus. Fit eriim tribus modis ; aut studio repTehcnv
dentis , aut volo disccntis, aut affectu docenlis s Studio
Teprendentis, sicutScribget Pharisgi Dominum interror
gaverunt,ut eum repreliendcrent,v.elut do quadam mulicrc
SERMO XIV. in adulterio deprehensa, et de deuario et cretcris similibus
: voto discentis, sicut Apostoli Domiqum inierroga-
De Verbis Evangelii sécnndum Jóannenfi : Cum Sub- verünt,dicentes : « Domine, quando h&ccrunt,aüt quod
levasset ergo oculoS JesuS, et vidisset quia multi- »slgnum adventus tuie?» El cetera alih t affect u docentis,
tudo màgna venti adeum, dixit. ad l xhiUppwni%\.c.. sicut Angelus Jonnnem in Apocalypsi inlorrognyit, di-
Joan, v i , 6-14.
d o bMn a ■pferìtì&hiù ietrtio, t/tii èdu-
ótlUi* cìé Btbt. f.nxifòfit. P lu t. X v il, Uorf. X xX iX, foL i 58.
A d Bedoe nìóiliódum ptóplus atUicderc iìidcliir, <\uan% a<L
Cètìi'ù -d it g i i sth ti discucii geniti. Prophelànlùrn Coclìcis
ditcloi'ilàfeiii stlncid-'doclòrl ad ju d ica re non àudemus ,
CCnS : « Hi qui ainicti slojis albis , et andò vencrunt9 ? »
Qüo resporidente s « Domine mi, tu nosli , » continuo
docuit dicCns i « Ili sunt qui vencrunt ex magna irijju-
» lationè , et laverunt stôlns suas , et dcalbavarunt cas in
» sanguine Agni10.»Interrogavaergo Dominus Diseipu-
lurti, non ut eum reprehenderet, ncque ut ab co aliquid
disceret, sed ut eum docoret. Quod sollicite Evangelista
bitjtii fidincn prce se fe r t, ct docirlncr pcrfcctiisime accom- tn a n i f e s t a r e C u t a v i t , C um p r o t in u s s u b ju n X i t :« Hoc aulcm
nneiisein c x x v .
»> dicebat tentans eum ; ipse cnim scicbat quod essct fuc-
» turUs. » In quibus verbis magnam nobis intulit quaestifi-
fiem, cum dixit : «Hoc aulcm dicebat tentans eum ;»
maximecum Jacobus apostolus dieat : «Nemo , cum
ihodaiur. P on aiur post sermoncm Ma
SYNOPSIS.
I . O cn li Dom irii. I I . in te r r o g a lio n i s d iv e r s j m o d i e t t e n t a -
.ñ o ñ is . I I I . J u d re o rum fi.des d ebilis* I V , Q u in q u é p anps, q u in q
u é swnt lib ' i IVÍoysis ? d iio a u tem p is c e s , P ropUeta; e t P s a h n i,
vel ordo regafis et sacérdoíalis. V. Quid Sil disctiililíére pev
q iiiñ q n lig é^ ó s é t é enttírtós? V I . Q u id iiv fa n u ñ l d is c illn b e r e ?
Vil. Vil-i 'siiiiits p e r foí-titüdittfeiíi, V I I I . Q u id s it fi-anpfere
» tenlatur, dicat qüoniam (l) U Deo tentatur, quia l)cus
» intentalormalorum est11 ; Deusertim neminenl tcntat’b»
Si igilur Deus neminem tentat,. quare Evangelista dicit:
« Hoc autem dicebat tentans eum? » Ad L o g brovilrr respondendum
, quia alia est tentatio diaboli, qua hominem
panelli et apponere? IX, Obscuras Sci ipturæ senttuiias, quæ tentât, ut-perdat, et alia Dei, quo bominem tentat , Bt
plëbis càptuni superimi, Episcopi et .Sacerdotes doceant ct de-
.£endant.¿ X. Qoplmi¡6 Apostoli íiguraiitur. XI. Sapienliacar-
Balis Gliristuui propiietam, non Dei Filiuui aguoscit,
I. Qgotiescumque Domihum legimus ex paucis paprobet
P p Quod melius eognoscimus si earumdem
Ordinem tentationum sublilius discutiaiiius. Est cnim
lentalio diaboli, qua bominem tentai, ut perdat, de qua
liberaticUpientesin Oratione quolidie dicimus : «Et «c
» nös inducas in tentationem15. » Estuulcm ct alia, quæ
nib us multas turbas boni in um .p a visse , non tantum est ex frugilitate vel deleélaliotìc carnis oritur, de qua Jaco-
mirandum , quantum venerandum. Non èst eninl iniium bus tìicit : « Tentatur aliquis a eoncupisecnlia sua abs-
quia potùit, sed potius veneraüdum quia facere voluit. » tractus et illectüs14 ; » ct Apostolus : « Tcntnlio vei non
Qui cnim ex nihilo cuncta creàvit, non est mirum, si ex » appréhendât, nisi fiumana15. » Est autem ct alia, qua
paucis panibus multas tUrbns-pavit. Sed considerandum Deus bominem tentat, ut.probel, de qua per Moysen
est quod turbas quas rcfccturus erat prius sublcvatisoculis lsrâëlitis dicitur : « Tentat vos Dominus Deus Vcster, ut
icspexitóc dicitur : oòuli enim Domini iu.Scripluris d,u- » sciatasi diligitis eum, an non101 » et per qüemdam 6a-
plicem babent significationem. Aliquaudo enim .dona piantem « Vas figüli probat fornax , et homines Justus
Spiritus sancii significant, aliquando respectum divjnæ „ tentatio tribulationîs’7.» Quo genere tentai ionis len la vit
miseratiopis; dona Spiritus sancii, sicut in Zacliana Deus Abraham , ut qui nolus erat Déo , liominibus ap-
lcgitur : « ln lapide uno scplem oculi sunt1. » Et Joan- parerei jirobatus. Talitcr enim se leutari oplabat Prônes
in Apocalypsi : «Vidi aguum oceisuni îiabenlem eor- pheta, cum dicebat : « Proba me, Domine-, et lenta me1®.»
»nua septem ,e£ oculos'septem, qui sunt septem spiritus XIoc igitur modo Dominus ten ta vit Philip puni, ut qtii
» Dei missi in òmnem terram2 ; » rcspcctu divinæ misera- jgnarus erat mysterii-, seio'lus rcdderclur cl doctus etdjs-
» tionis , sicut in PsalmO legitur : «Oculi Domini super -eeret co præsente , «Qui eduevt panem de terra , et vi*
» justos s.» Et iter um : « Do cesio respexit Dominus., »num lælifieet cor hominis1^, »-non dubitare de pnuê.is
» vidit omnes filios hominum 4.» Cujus enim oculis nuda panibus nvullas turbas bominumSaliari posse. Ilare igitur
et aperta sunt omnia , tunc nos videro dicitur, quonjam tentatio non est ti menda, sed potius peopter probatiò-
nobis dona su æ graliæ tribuit, vel nos a pressura tribù- nem toleranda atqtìc optandà ,‘Jacobo apostolo ¡ad manente,
qui ait : « Omne gaudium existimate, fratres ,
» cum in varias tentationes incidcrilisv0 ; scicntcs (quia
» tentatio palientiam opera tur, palicntia vero probalio-
» nem , probatiò vero spem 21 ; » et alibi : « BeoUis vif ,
» qui suffert tcntalionem, quoniam cum probatusfuerit,
» accipièt Coronam vitæ , quam repromisit Deus Uiligen-
libus se **. »'
III. «Respondit Philippus : Ducenloram dcuarioriim
»panes non snfEciunt èis, utunusquisquemqdicum ac-
M _]______________.. . - » cipiat23. » Philippus os lampadis intcrprelatur.
facilius intelligimUs, si quibus modis interrogalio fiatper- ficai hoc in loco populum Judæorum, qui quondam .©s
t i , S . — ^ Malih. xxw, 5.
: Co1* * , 1-3. — Ü Deut.
lationís liberat, sieüt ait Moysi : « Videns vidi afflictio-
»netn populi rnei, qui est invEgypto, et gemitum rorum
» audivi, et descendí liberare cum5. » ln hoc ergo loco
6ublevalio peulorum Domini íespectum miscralionis sig-
nifíeat, quia turbas quas postea pavit, prius misericor-
diter inspexit. His enim oculis Dominus Petrum respexit
quandö « Egressus foras amare fie vi t ?. »
II. Dicit ad Philippum : «Unde-emcnms p am ein ut
» manducent l i i7 2 » Jnterrogovit Dominus Discipulunl
non ut ab co aliquid disccret,sed «t eum docerct, Quod
j „1, 0. — * À(IÔ6: •
* Ajióc’. ' t 3. — ■
, 3Ì — 11 Èccli. x
6. 3.psai. fcjcttfi,
* 'íbid: ,:4 . — u To;
i l l , 6. — 18 Pial.
a. vi; o; ■
48 Id. CU1|
- 0 Matlh. xXVi, ^5.— 7 Joan,
i, i ’3. — 44 Jacob, r, i 4- # • 11
! a, ■— 84 Rom. V, 3 , t,
8 EJtÔd.’ ili, 7, S.-
t 3 . — ’S Ma 11 li. >
i 5 . — 20 Jacob,
a* joau. v i, q. ; ■
( i) Decst in cod. vox*y noni ani; et deindo habet tentator prò tentatur, - ' | p V ife Augustin. Serm, u? num. a, 3 , et tract, xtrn ii» JpM>. tm . «.