guttam aqum, vicissim de digito, ipsius desiderans guttam,
de cujus mensa illc desideravit micam, audìvit ab
Abraham sententiam recti Dei. « Fili, inquit, memento,
» quia recepisti bona in vita tua , Lazarus autem mala.
» Nunc vero hic requiescit, tu autem torqueris1. » In
base novissima intendit aspeQtum intrans in sanctuarium
Deiille, cui non videbatur bonus Deus, quia zelavit in
pecca toribus pacem peccatorum intuens, et agnoscens
judicium Dei verum , et justum , quod quidem modo
agitur, sed occulte, futurum in fine in manifestatione, et
tanquam corredo corde ex pravitate propria, admota
velut regula justitise Dei, qua cor torturai corrigeretur,
crupit in hanc vocem, et ait Quam bonus Deus Israel
» rectis corde ! » Modo intelligo bonum , quia faetus sum
reclus corde ; antea vero non mihi videbatur bonus, quia
nutabant pedesmei. « Zelavi enim in peccatoribus pacem
» peccatorum intuens. » '
III. Si ergo jam tibi videtur bonus Deus, et quando
malis dat felicitatem. unde solebas murmurare adversus
Deum , factus es rectus corde, decet te laudario ;«Rectos
» enim decet laudario. » Si autem sispravus, non te decet
laudario. Quare non te decet? Non erit perseverans
laus, qua laudas Deum. Laudas enim Deum, quando tibi
bene est ; blasphemas Deum, quando tibi male est. Et-
enim tunc tibi placet, quando dat felicitatem ; displicet
autem, quando castigat. Non es rectus corde, non po-
teris dicere canricum.illud alterius Psalmi : « Benedicam
» Dominum in omni tempore, semper laus ejus in ore
» meo 2. » Quomodo enim « Semper, » si tunc, quando
tibi bene est, laudas, non et, quando tibi male est? Quia
et ipsum ; quod dicitur male tibi esse, bene -est, sicas-
ligalorem patrem esse intelligas. Puer insensatus amat
plerumquemagistrumblandientem, odit easdentem ; puer
vero intelligens intelligit magistrum bonum et blandientem
et casdentem. Blanditur enim, ne puer deficiat; cse-
dit, ne pereat. Tale itaque cor cum quisquam babuerit,
id est, rectum , ut non ei displiceat Deus, et quando
facit quod forte illi ad tempus adversari videatur, secu-
rus laudet Deum, quia« Semper » laudabit, et vere illum
decet laudario, et vere fideliter pantat : « Benedicam Do/
» minum in omni tempore, semper laus ejus in ore meo.
» Flagellat autem omnem filium, quem recipit 3. » Quid
ergo eligis? Flagellali, et recipi,,.an non tangi, et non
recipi? Vide , qualis sis filius. Si haereditaterai paternam
appetis, flagcllum non recuses. Siflagellum respuis, nega
baereditatem. Quo enim te erudit, nisi ut det baereditatem
? Haeres patris tui ut essés, non te increpavit, non
objurgavit, non casrigavit, non verberavit ?.Ut quid hoc?
Ut ei succederes in domum quandoque ruituram, et fondura
quandoque transiturum, et aurum* non diutius in
hoc saeculo mansurum, quam tu ipse, qui aurum possi-
des. Etenim.aut yivens amissurus es, quod habes, aut
moriens relicturus. Propter istam tarnen temporalem
haereditatem pertulisti flagella patris tui, et murmu-
ras ad Deum erudientem, ut det tibi regnum coelorum?
IV. Cum ergo talis es, ut placeat tibi Deus, et casti-
gans placeat tibi ; aut enim est in te aliquid, quod flagello
corrigatur, aut ipsa rectitudo tua in flagellc^probatur;
cum ergo talis es, lauda ; securus enim laudas. Quare se-
curus-laudas? Quia decenter laudas, quia perseveranter
laudas. Non enim timeo, ne modo laudes, post paululum
blasphemes., Non timeo, ne sanus laudes, et aegrotus blas-
pbemes. Non timeo, ne de sani ore procedat laus Dei, de
aegroti lingua quaeratur Matbematicus, autSortilogus,quae-
.ratur Præcantator, ct.rcmediorum diabolicorum Alliga-
tor (a)! Non timeo, quiajam intcllixisti bonum Deum esse,
et cum castigat, et scis, quia ille, qui percutit filium, novit
et quando parçat. Decebit te laudare., quia semper
perseveranter laudabis, et erit semper laus Dei inore.tuo.
Accipis libenter blandientem patrem, accipis libenter et
flagellantem patrém. Non ad ilium curris, ciim blanditur,
et fugis ab eo, cupi flagellai. Si enim hoc feceris,
eris tanquam puer, qui, cum fugeret a flagellante patre,
incurrit in blandientem mangonem (¿>), et putaviteum
bonum, patrem vero suum malum, et prætulit dolos
blandiinentorum veritati flagellorum , præferendo autem
amisit baereditatem, incurrit in conditionem (è). Muta tu
consilium, et fae cor tuum rectum. Non enim mutatus
est Deus, quia flagellât te, sed tu mutabilis es. Agit ille
aliquid per commutationem, ut tu in melius commuta-
tus percipias baereditatem. Nam si relinquat te, etnegli-
gat te, quando tibi videtur bonus, tunc multum irasci-
tur. Intendat Charitas Yestra, quid dicat in alio Psalmo
Scriptura Dei. « Irritavit. Dominum peccator, » Ait.
Quare irri ta vit? Yidete, ubi exclamaverit de irritato Deo.
Utique ad iracundiam majorerai irritavit Dominum peccator.
« Prae magnitudine, inquit, irae suae non exquiret4. »
Y. Contra Job-sanctus benediceno Dominum in omni
tempore, in cujus ore semper erat laus ejus, cum esset
dives , benedixit Dominum in divitiis suis, faciens de illis
omnia opera bona, quæ in Libro ejus enumerantur,
frangens panem esurienti, vestiens nudum, suscipiens
peregrinum, et cætera-, quæ sola divi tes de divitiis suis
percipiunt, quæ divites sola lucrantur. Neque enim lu-
crantur, aut præsumunt de lucris, quæ filiis suis relin-
quunt. Nesciunt enim, quis post eorum mortem sit posses-
surus labores ipsorum. Et banc vanitatem Scriptura
dixit : « Verumtamen universa vanitas omnis bomo vi-
« vens. Thesaurizat et nescit cui congreget. ea 5. » Ergo
lucrum totum, quod fit de divitiis, thesaurus est regni
coelorum. Unde Dominus dédit consilium, non ut per-
das, sed ut mutes locum auro tuo. .Non enim ait tibi :
Cum dederis, perdes, sed male babens in terra, in coelo
ego tibi servabo. Quid times, ne perdas? In coelo ponis,
custode Chriçto. Si locus te sollicitât, coelum erit; si
custos, Christus erit. Quid times, ne perdas ? Ergo cum
bæc de talibûs faceret Job, utique operabatur, et in ipsis
operibus ejus Deus laudabalur, etbenedicebat Dominum
in bis, quæ acceperat. Non enim vere, fratres, diviriæ
accusantur. Putatis, quando videtis divites malos, divi-
tiasesse malas? Divitiæ non sunt malæ, sed illi; divitiæ
autem dona Dei sunt. Da illas justo, et vidé, quæ bona
inde faciat. Numquid ideo malum vinum, quia, nescio,
quis se inebriat? Da sobrio bene utenti, et vide munus
Dei. Sic da aurum homini avaro. Ut amplius faciat hoc,
quod habet, quæritcommittere omnia facinora. Da aurum
homini justo, et vide, quemadmodum distribuât, quem-
admodum impertiatur, quemadmodum, quibus potuerit,
necessitatibus hominum stibveniat. Non ergo divitiæ,
sed utens male divitiis ipse est malus. Job ergo bene usus
est divitiis, sieut bene usus est Abraham. Certe enim,
fratres, ille mendicus ulcerosus jacens ante januam divitis
ita egens erat, ut canes lingerent ulcera ejus. Sic certe
legimus, sic scriptum est, et tamen quo ablatus est? « In
» sinum Abr-ahæ 6, » Recense Scriptiiras, vide, si pauper
hic fuit Abraham. Invenies illum habuisse hic multum
auri, multum argenti, multum pecorum, multum
mancipiorum, et praediorum. Ergo pauper levatur in
sinum divitis. Si meritum illi paupertas faceret, non eum suffocatus excluso a se spiritu vitas. Hoc nec in illa rcpen-
ad requiem Abraham ipse praecederet, et eum succe- lina paupertate fecit, nec in ilio ultimo vulnere.
dentem susciperet, sed quia hoc in paupere Lazaro erat, VII. Nam, cum parum fuisset diabolo abstulisse om-
quod erat in divite Abraham , id est, humilitas, pietas, nia, quas ille possidebat, abstulit et filios, quibus ille
Dei cultus, Dei observantia, nec illi obfuerunt divitias, possidebat, sola relieta uxore. Solam enim illam non
necshuic paupertas, sed illius meritum pietas fuit. Inde abstulit , et hoc utique sciens, quid faceret. Noverai
in ilio divite, qui male mutavit vices, non reprehendun- Adam per Evam deceptum. Servabat ego suam potius
tur divitias ipsius, sed animus ipsius. « Induebatur enim adjutricem, quam mariti consolatricem. Cum ergo abs-
» purpura et bysso, et epulabatur quotidie splendide 4, » tulisset illa omnia, et reliquisset unam, per quam rursus
Et patiebatur ulcerosum mendicum jacere ante januam tentaret, parum ei fuit ; petit etiam auferre sanitatem
suam? et eum superbe contemnens non satiabat ejus ino- corporis. Et ipsam permissus est auferre, ut et in ilio
piam. Quid putatis dixisse divitem fastidientem mendi- vulnere positus Job laudaret Deum rectus corde, in nullo
cum ? Quid hic jacet iste ! Sed merito illa lingua, quas varians, quem decebat laudario. Accessit ad eum illa ad
contempsit pauperem, guttam de digito ejus desidei'abat. hoc, relieta, et persuasit, imo suasit blasphcmiam. Ait
VI. Cum ergo Job sanctus, ut dixi, haberet multas enim ; « Quanta mala patimur! Die aliquid in Deum ,
divitias, laudavit Deum, tentatus, utprobaretur; pro- » et morere3! » Primo Èva a diabolo quasi ad vitam in-
batus, ut ostenderetur. Latebat enim non solum homi- vitata seducta est, et invenit mortem. Etenim diabolus
nes, sed et ipsum diabolum latebat, qui diligentiusinspi- ait : « Non morte morieris*. » Et putans se habituram
cit, quam quisquam hominum. Latebat ergo eum, quis vitam, mortem invenit, quia contra praeceptum Dei fe-
esset Job, sed Dominum non latebat. Permisit tentato- cit, et contra praeceptum Dei viro persuasit. Moda
remprobator ; probator autem non sibi, sed nobis, ut contra : « Die aliquid in Deum, et morere ! » Sufficiat
nobis manifestarci, quid imitari debeamus. Non enim ipsi Evae, quia persuasit facere contra praeceptum Dei. llla
diabolo voluit ostendere Job, sed per diabolum nobis, adhuc Èva. Ille jam non Adam. Illa a diabolo impleta,
ut diabolo vieto nos haberemus, quod imitaremur. Ergo ille exemplo correctus. Melior Job in stercore, quam
amissis omnibus, non paulatim, sed repente, ait; « Do- Adam in Paradiso. Utnoveritis quantum sit rectum cor
» minus dedit, Dòminus abstulit. Sicut Domino placuit, habere, Job quomodo prostravit diabolum infila inopia,
» ita factum est, Sit nomen Domini benedictum. Sicut in ilio vulnere ? Respondit enim mulieri, et ait : « Tan-
» Domino placuit, ita factum est 2. » Non potest pravum »quam una ex insipientibus mulieribus locuta es. Si
esse, quod recto placuit. Non potest malum esse, quod » bona percepimus de manu Domini, mala non sustinebi-
bono placuit. « Bonus enim Deus Israel rectis corde. » » mus5? » Benedixit Dominum in omni tempore, semper
Rectus corde erat Job, ideo decebat eum laudario. « Do- laus ejus in ore illius., Rectus enim erat corde, propterea
» minus dedit, Dominus abstulit. Sicut Domino placuit, illum decebat laudatio. Estote recti corde. Si vultis au-
» ita factum est. » Confessus est laudans: « Sit nomen tem esse recti corde, non vobis displiceat in aliquo Deus.
» Domini benedictum. Dominus dedit, et Dominus abs- Aut enim vides causam, quare faciat, quod facit, et cau-
» tnlit. » Erat copia, nunc est inopia. Apud me res sam intuens non reprehendis, aut, si te causa latet, scito,
mutatas sunt, ille non est mùtatus. Ego aliquando dives, quia ille facit, qui in nullo poterit displicere.
aliquando pauper. Ille semper dives, semper rectus, Vili. Dejicit, nescio , quis domum suam, reprehen-
semper pater. « Sit nomen Domini benedictum! » Non ditur. Si causam noveris, fors non reprehendis hominem
enim benedictum erat nomen Domini in copia mea, et facientem. Utique in hac modo Basilica sumus, et angusta
maledictum erit in inopia mea. Absit hoc a me. Hoc est, et habet aliquid parvum, et placuit Domino alte-
dicebat Job divitiis interioribus ditatus. Totam domum ram fieri, et destruenda erit hasc. Quicumque forte vide-
amiserat, sed pectus plenum erat. Amiserat domum, rit dejicientes, cum.coeperit dejici, dicet : Hic non ora-
aurum, impleverat pectus. Deus pro his omnibus, quae tum est? Hic nomen Dei non invocatum est? Quid
dederat, ipse aderat. « Dominus dedit, Dominus abs- patiuntur isti, ut dejiciant? Displicet opus, quia latet
»tulit. » Videte, quemadmodum intelhgat supereminen- consilium. Sic ergo et Deus aliquid facit. Quare faciat,
tissimam potestà tem. Ne forte Deum, velis colere, o aut scis, et laudas, aut nescis, et credis, si rectus es corde.
Christiane ! propter regnum coelorum, et diabolum ti- Ipse est enim rectus corde, qui et in ipsis causis, quas
meas propter bona terrena. Omnino penes illum est tota novit, laudatDeum,et in bis, quas uescit, non dat insi-
potestas et summa. Diabolus nocere tantum voluit, non pientiam Deo. Injuste, et stulte reprehenderis, Homo
permissus non potuit. Apud illum ergo potestas est. Cse- gubernator domus tuae! ab ignaro causarura, et ignaro
terum, si tantum liceret diabolo, quantum vult, quis consiliorum tuorum, et tu'audes Gubernatorem totius
Christianorum remaneret ? Quis Dei cultor in terra relin- mundi, et Creatorem coeli et terrae reprehendere, quia
queretur? Non videtis tempia ejus cadere, simulacra con- flavit ventus, et aruerunt vites, aut surrexit nubes, et fu-
fringi, sacerdotes ejus ad Deum converti? Non putatis dit grandinem? Noli reprehendere. Novit ille omnia
hinc dolere, et torqueri diabolum? Si ergo pro dolore suo opera sua et gubernare, et numerare. Tu certe non poet
potestas ei esset, qu« Ecclesia in terra remaneret ? tuisti fabricare coelum et terram, et tamen, si tibilice-
Proinde cum Job sanctus per diaboli insidias omnia per- ret, diceres Deo : 0 si ego gubernarem, non facerem
didisset, non dat ei aliquam potestatem. Cum laudat quod facis. Quando enim tibi displicet, nescio quid, fac-
Deum, non ait: Dominus dedit, diabolus abstulit ; sed tum a Deo, nonne velles te esse gubernatorem? Erubesce.
ait; « Dominus dedit, Dominus abstulit. » Nihil sibi ar- Cui velis succedere, vidéi Moriturus immortali, homo
roget diabolus. Et quod dives eram, Dei erat, et quod Deo. Melius est te illi cedere-, quam quserere succedere,
pauper sum, Dei est. Et si permissus est ut tentaret, Cede Deo, quia Deus est, etsi forte contra voluntatem
non est permissus ut suffocaret. Suffocaret autem non tuam fecit, non est forte contra utilitatem tuam. Quanta
gulam tencns et confringens , sed spiritum intercludens. faciunt medici contra mgrotorum voluntatem, et tamen
Si forte ille tribulationis passus angustias unum verbum non faciunt contra sanitatem. Et errat medicus aliquando,
blasphemum ex ore emitteret, tunc exhalaret extremum Deus nunquam. Si ergo committis te medico aliquando
» Luc. XVI, 22. — 2 Jo b . li 2 i . — ® Jo b . ir , 9.— 4 G a i . n i, ^ 5 Jo b . a , io .