Post hunc Abraham fidelis assistet ( i ) , et dicet : Ego
pater gentium, cujas cxempla caeteri (2) sequerentur,
dilectissimum fili um meum Isaac non dubitavi tibi Domino
offerre pro viciima, ut isti cognoscerent se debere
devote ac libenter tibi sua vota deferre. Ego, te jubente,
Domine, terram meam et cognationem meam deserai, ut
istis quoque essem excmplum, ut nequitias mundi et s»-
culi peccata desererent. Huncbcatissimus Moysessubse-
quetur et djcet : Ego dixi : « Non adulterabis! ; » ut li—
centia fornicalionis tolleretur. Ego dixi : « Non concu-
» pisces5, » ut avaritia (3) cessaret. Ego dixi : « Diliges
0 proximum tuum3, » ut charitas abundaret. Ego dixi :
« Soli Deo servics4;»neisti idolis immolarent. Ego dixi:
« Ne quis falsum testimonium dicat5, » ut isti adversum
omne (4) mendacium os suum clauderent. Post hunc ve-
nietDavid diccns : Ego te, Domine,per omnia nuntiavi.
Ego nomini tuo tantum serviendum esse clamavi. : Ego
dixi : « Beatus vir qui timet Dominum 6. , » Ego dixi :
« Exultabunt Sancii in gloria7. » Ego dixi : « Desidcrium
» pcccatorum peri bit8; » ut isti agnoscerent* et peccare
desinerent. Ego cum regia praedilus essem potestate, cilicio
super lecto, cinere sub lecto, oravi, ut istis man-
suetudinis ahjue humilitatis daretur exemplum. Egoini-
micis (5) qui me persequebantur peperei, ut istis miseri-
cordiam commendarem. Posthunc veniet Isaìas et dicet:
Ego te, Domino per os meum loquente (6), pnemònui:
« Yae his qui jungunt domum ad domum, et agrum ad
» agrum 9 ;» ut modum cupiditatis imponerem. Ego iram
tuam peccantibus venire testatus sumut istis a male- •
factis suis, si non spes pr»miorum , vel suppliciorum
formiti0 repellerei. Post h » c , ipse Christus dicet : Ego
vobis regna coelorum promisi. Ego etiam , ut malorum
véstrorum haberetis exemplum , latronem qui sub unius
ho ras mortis su» tempore me confessus est, in Paradiso
collocavi : ut vel illius lìdem , qui remitti sibi meruerat
peccata, tunc (7) imitaremini. Nam et pro vobis egohsec
passus sum, nedubitaret homo pro se pati, quod Dominus
pro honiine (8)pertulit. Ego me post resurrectionem,
ne’fides vestra confunderetur, ostendi. Ego in Petro Ju-
d»os monui. Ego in Paulo gentibuspraedicavi. Quid vos
juvat, quod me labiis honoratis, si factis et operibus
denegelis? Turic illis miseris dicetur, quibus haecimpro-
perantur(9) : « Ite in ignem aeternum10, atquein tenebras
»exteriores; ubi est fletus et stridor dentium11. » Orni’
seros, quos ista non permovent ! Qui quantum hic in
superbia gloriantur, tantum illic in poena crucientur ( 1 o).
X. Itaque, fratres, licet nos isti irrideant, licet stul-
tos et infelices commemorent, nos gaudeamus. Sed nec
ridcamus illorum stullitiam, sed magis doleamus. . Sed
agant se utvolunt ; nos vero, nos incolumcs custodiamus.
Ulimodonobis dolentibus.gaudent ; nos postea in ilio-
rum dolore et pcena gaudebimus(i 1). Fratres mei dilec-
lissimi, obsecro vos, et admoneo iterum atque iterum ,
ut ea qu»(i 2) corporis aure percipitis, operando custo-
diatis in cubiculo mentis, qualenus vinculo ebaritatis
uniti, adventum Redemptoris nostri annua devotionere-
colentes, ad ejusdem nativitatis diem celebrandum me-
reamur pervenire securi, ipso adj ovante qui cum Patre( 13)
Deo vivit et regnat per cuncta saecula. Amen.
SERMO XX.
De Adven tu Domini II.
Dignus est, quiCegatur hic sermo ; di gnus et quipropter
sententiarum gravitalem, et dìcendigenus sancto Augusti?
™ non negetur, cuitribuitur in Cod. Cass. c c c l x x x v i i ,
fol. .75. Locáis ejus post sermonem pnecedentem.
SYNOPSIS.
I. Duplex Christi adventus. II. Homo a Christo reparatus.
III. Ad recipièndum Christum advenientem nos prasparemus.
I. « Salvatore.« expectamus Dominum Jesum ChrÄ^
» tum12. » Prasdicaturus vobis, dilectissimi fratres, hujus
instantis teniporis solemnitatem, non meo utar(i 4) exordio
, nec humante sapienti» verbis intendam, séd pras-
dicatoris egregii verbis insistam, et fidelibus auribus studiose
aperiam , quid sònet et praedicet Doctor gentium
in fide, et veritate, tuba Dei, cyrobalum Jesu Christi :
« Salvatorem, inquit, expectamus Dominum nostrum
» Jesum Christum. » Sicut autem aures catholicse in gremio
matrisEcclesi» sufit eruditas, Salvatorem nostrum,'
quem pro reparatione mundi venisse jam credimus, eum-
dem quoque venturum judicem omnium expectamus, ut
et praeteritorum fides per dilectionem nos confirmet in
bonis, et futurorum expectatio per mortem sollicitoscom-
pescat a malis. Absque ullaenim dubitationeeum venisse
jam credimus. cum « Susccpimus misericordiam ejus in
» medio templi sui18, » ciim « Yerbum caro factum est,
» et liabitavit in nobis14,» cum « Inclinavit ccielos, etdes-
» cendit15; qui enim descendi t, ipse est qui et ascendit
» super omnes ccelos16 ; » et quidem ccelis est novissime
descensurus. Descendit antem, ut nos.de maledicto lcgis
eriperet,et in filiorum adoptionem17transferret. Descendit,
inquam, Dei Filius, utnöstram assumendo naturam,
et factus hominis filius, filiis (15) hominum suam gloriam
retribuendo, fàceret filios Dei; ejus enim ad inferiora
descensio, omnium nostrùm fuit ad superiora proveetio.
Ascendit autem, ut fidelibus suis de coelo sancii Spiritus
donum mitteret, et ad arnorem ccelestium discipulórum
ánimos incitaret. Ascendit, ut illue cum devotione seque-
retur humilitas gregis, quo pr»cessit celsitudo pastoris.
Descendet ( 16) autemy cum in novissima die. unicuique
mercedem suorumoperumredditurus adveniet, sicut vóce
angelica Discipulis Salvatoris ascensum( 17)stupentibus et
mirantibus dictum est : « Viri Galiimi, quid statis aspi-
»cientes in coelum18? » Ecce, ut audistis, ipse idem quem
fides catholica jam venisse confitetur et, credit, in fine
saeculorumsinedubietate aliquaexpectatur(i8), utveniat.
Sed primo venit humilis judicandus : secundo terribilis
vivorum et mortuorum judex advenieì. In primo ad-
ventu « In propria venit, et sui eum non receperunt19; »
in secundo «Ómne genu coelestium, et lerrestrium, et
» infernorum20 » confilebitur ei. Hunc ergo tam tremen-
1 Exod. x x , 14. —* 2 Ibid. 17. — 3 ì^vit. x ii, xè. —- 1 Deut. vi, 13. — 5 Exod. xx , 16. — 6 Psal c u , r . 1 Id. cxr.ix, 5. — 8 Id. c u , io .__
9 Issù. v, 8. — 10 Matth. xxv, 4 d f id. Jxxii, ¿3 . — l!* Philip, n i, ao. - - 13 Psal. xtvn., 10.— 18 Joan. 1, 14. — ls p*al. xvii, io ! — 18 Ephes.
iv, 10. — Id. 1, 5. — ‘« Act. j, ix . — *» Joan. 1, n , — *> Philip.n* 10,.
(x) Cod.■ assistetti. — (a) Id. cateris. — (3) Id. avaritias,— (4) Id. demus — ( i j ) Id. quod, niai legas id qu0(/ .~ ( i 3) Id. patron. — (1,4) Id
omnem.— (5) Id. inimici.— (6) Id. loqnendo. — (7) Id. hunc, — (8) Id. u to r .j i 5) id. ut filiis, et deinde suam e ju s ,— . («6) Id. descendit, (x7j
hominem.— (9) Id. improperatur. — (io) Id. cruciantur, — (xx) Id. gau- M. assftfsum, — (18) Id. expectetur.
dum et terribilem judicem cum timore. maximo expectamus,
« Qui reparabit (1). corpus humilitatis nostre1. »
II. Primus enim homo ex bono grati» creatricis ad
Dei similitudinem conditus etcreatus. FiljusnamqueDei
Patris imago est, et patera» substanti» figura 3 et gloria.
Homo autem pr» c»teris creaturis ad Dei imaginem secundum
animam estcreatus, videlicet ut rationis capax,
pius, sanctus, justus, innocens esset, et in eum tanquam
in speculo sui conditoris imago splendesceret. Hanc autem
similitudinem divin».imaginis tamdiu homo servavi!,
quamdiu in eo ratio viguit, et.ejuscoir nulla peccati caligine
obténebratum est et emeatum ; sed postquanj male
suadenti uxori.consensum pr»buit, et pomum vetitum
degustavit, similitudo divin» imaginis in eo penitus deformata
estetdeleta, et in eo totius generis massa‘vitiata
est etcorrupta. Yitiumenim insitum in radice, sic pullulavi!
in propagine, ut omnes, qui ab eo per carnis
concupiscentiam descenderunt, lege peccati et mortis te-
nerentur obnoxii, Paulo attestante, qui ait : « In quo
» omnes peccaverunt3; » et « Per unius inobedientiam
» peccatores constituti sunt multi4. » Novissimis autem
temporibus ingreditur hujus mundi Dei Filius, a patema
sede descendens, sed a paterna gloria non recedens, nostra
assumens, et propria non relinquens, qui in virginali
utero, sed sine virginis corruptione nostram sibi
naturam univit ; natus ex carne, sed sine carnis concu-
piscentia ; factus homo, séd sine bominis semine. « Sanc-
» tus, innocens, impollutus®,.»; et ab omni carniscon-
cupiscentia alienus. Sic ergo mediator Dei et hominum,
nostnenatur» effectus estparticeps, suam nobis contulit
gratiam, et similitudinem divin» imaginis per primi parentis
concupiscentiam in nobis omnibus deformatam
gratuita pietate et gratia mirabiliter reformavit,.imo ad
meliorem statum reduxit, quia bominem ex prim» pr»-
varicationis culpa, necessario mortis nexibus obligatura,
in resurrectione novissima faciet immortalem.
III. Hunc ergo, dilectissimi fratres, tam pium et mi-
sericordem judicem, qui « Reformabit (2) corpus humi-
» litatis nostr» 6, » cum sollicitudinc summa, et timore
maximo expectemus. Mutemus vitam, commissa peccata
per lamenta defleamus , et qui animam assidue peccando
coinquinamus , baptizemus lacrymis conscientiam et (3)
secundum Apostolum. « Sobrie, et juste, et pie viyamus
» in hoc s»culo, expectantes beatam spem, et adventum
» glori» magni Dei 7. » Non nos fallax rerum trans-
euntium species. securos reddat, non mundi oblecta-
menta a Dei opere, pigros reddat, sed ad coelestia suspi-
rantes, per poenitenti» lamenta apeccatorum onere liberi,
et in bono opere, spe futuri gaudii, roborati, cum
timore et sollicitudine maxima Salvatorem expectemus
Dominum Christum Jesum, cui est honor et gloria in
s»cula s»culorum. Amen.
i Philip, u i , a i . — 9 Hebr. x, 3 . — 8 Rom. v, ia . — < Ibid. 19.
9 Lue. il, i 4 i f j r 10 Galat. iv,
(1) Cod. reparavit. — (9) Id. reformavit. — (3) Deest et in co
(4) Cod. male turbatus, — (5) Id. lapsum. — (6) Vide serm. cc<
SERMO XXI.
In Natali Domini XIII.
Sequens sermo, erutus ex Cod. Cass. xn, fol. i3 , ab
initio usque ad mediam partem penitus differì ab ilio edito
a Benedictinis, nempesermone c l x x x v i ; costerà vero con
cordant. Nullum exurgere potest d u b i u m , saltern meo
judicio , quin sit vere principium hujus sermonis , in
Editis detruncati, quod evidenlius demonstratur nota ad
finem apposita. Hic, quce.desunt,solummodorescribimus.
Locus ejus sit■ idem ac locus sermonis c l x x x v i , cum eodem
numero in Natali Domini ni.
SYNOPSIS.
I. Duplex Christi nativi tas. II. Inclinavit se, ut nos erigerei.
III. Cfiristus virginis partu editus, etc. , ut in edit. num. 1, et
sic deinceps.
I. E c Ce Domìnus noster hodie natus est, et omnis
creatura ad gaudrum invitatur, dicente Propheta : « L»-
» tentur cceli, et exultet terra, moveatur mare et pleni-
» tudo ejus8; » Ccelos hodie Angelòrum choros intellige,
qui coelestium obtinent sedes, qui hodierna die pastori-
bus audientibus hymnum clamant dicentes : « Gloria in
. » excelsis Deo, et in terra pax hominibus bon» volunta-
» tis9. » Terram naturam humanam esse cognosce. Per
mare vero omnem mundum, et'qu» in eo sunt in commune,
Scriptura significai, quibus hodierna dies ha ti vita tis
Christi, immensaml»titiamgeneravit. Natus est Christus
exYirgine, ut nos nasceremur ex Spiritu sancto ; qui ante
omnia s»cula est generalus ex Patre, hodierna die natus
est ex Virgine Matre. Factus est enim ex Matre, permans
i in Patre. Nam qui semper est, factus est quod non
erat. nec desiit esse quod erat : factus est namque homo
quod non erat, ut ait Apostolus : « Factus ex muliere,
» factus sub lege, uteos qui sub lege erant redimerei10 ; »
permansit autem Deus esse, quodfuerat; nativi tas siqui-
dem, qu» secundum carnem est, et nobis profuit, et
illi non obfuit, quia nobis adóptionem filiorum contulit,.
et ipse in Deitate propria cum Patre permansit.
II. Inclinavit enim se,, cum sublimis esset, ut nos
qui incurvati eramus , erigeret. Incurvata siquidem erat
humana natura ante adventum Domini, peccatorura
onere depressa ; et quidem se in peccati vitium spontanea
voluntate curvaverat, sed sponte se erigere non valebat.
Denique incurvationis hujus miserias, quas homo tole-
rando gemebat, sanctus Propheta deflens exclamat in
Psalmis, et dicit : « Miser factus sum, et curvatus (4)
» usque in finem; tota die contristatus ingrediebàr11. »
Tota die, totum tempus ante .adventum Christi significai,
quo humanum genus, quasi incurvatura ambulans,
contristabatur, quia non inveniebatur, qui curvum erigeret
, qui lapso (5) in peccati foveam manum porri-
geret. Propterea Dominus noster advenit, et mulierem
ili ani incurvatam inveniens (6), quam annis decem et
oc to Satanas alligaverat, ita ut se non posset erigere12,
potestate divinitatis absolvit. H»c autem mulier formam
incurvationis totius humani generis pr»ferebat. In hac
- S Hebr. vii, af>. — 8 Philip, m-, a i . — » T it.ii, i 3. — 8 Psal. xcvu, 7. —
». — 11 Psal. xxzvii, 7. — >3 Lue. xm, x6.
I. — num. 1 ; et Enarrat. in Ps4l. xxxvu, num, 10.