dines, aliæ faciliores sunt, aliæ difficiles. Nullum gravius
infirmantium genus est, quam aliquem morbos suos nolle
sanare. Docent hoc Litterae sacræ. Nullus qui quæsivit re- SERMO LXV1
medium, periit; nullus qui contempsit. evasit. Peritura
post triduum Ninivitarum cjyitgs er#, n^si affimemt&tuan ; , P e Jçjunip I.
confugisset. Quid enim Propheta diritf « Adirne tridoum lEnitrn hie Sem è e Cok. Cass. m ,fo l. 95 propter
» et Ninive subvertetur. Et verbuin pervenit ad regem nonnullam styli duritiem quibusdam abiudicandus
» Ninive, et surrerit de sede sua, et posuit vestimenta sua ¡aneto Augqstino visus est; propter aùtem manu-
» a s e e t o p e r u i t s e c i b c i g , e t s e d i t su p p p c i p eM r a ( « y * . , sepipd.: aucfori(ateifi W trìbuendus nobis Videtur.
Magna satisfactio, Dilec|jssmiideposi#; vestijpenta re-, Lècusifjuspostßermon&n ccqìwn.
g a l i a , e t o p e r u i t s e c ÿ i c i q , M a lu i t e p im in c i l i c iq evadere,
q u a m in p u r p u r i s d e p e r i r e . U b i e r a t b in e i l l a r e g n i s u - S Y N O P S I S ,
b l im i t a s ? u t e v a d e r e i p c e n am s u p e r b ia e , c o n f u g i t a d a u x i - I . Jc junii ûtilitas e t n écessitas pro ba tur medicorum auctoritate.
liu m h u m i l i t a t i s ; u t in t e l l i g a m u s D e o p lu s e s s e h u m i l i t a t em H - A u c to r ita te philosophorum e t sancii Pau li. IH . Ex cmplis Sanc-
q u am p o t e s t a t em . O m n iu m e n im N in i y i t a r u m 1 r e g n u m to ru ra e t C h r is ti. IV . Conclusio.
tunc interiisset nisi iilud3 poenitentia patrona servasse!. 1. Quotiescumque , Fratres dilectissimi, devòtionis
III; Sedadhuc additur india Ninivitarum satisfaction, vestræ jejunia prænuntiantes indicimus, totiesut obser-
ut et infantes simul et ammalia jejunassent, Sed cur par- vêtis et faciatis bottantes commonemus. Multi enim non
vuli jejunarunt, qui nihü mab feôerant ? Jejuriabant uti- ' tara delicati quâm pigri, non vitiosi corporibus, sed po-
que innocentes, ut evaderent peccatores. Clamabat par- tius mentibus indevoti, animorum suorumvitia raentien-
vulus, ut senior non periret. Si etiam infantum jejunium tes excusant ægritudinc aliqua viscerum, aut imbecillitale
fueratnecessarium, cur etiam et pecudum et jümentorum? membroram, et quanquàm', ut diri,'confmgant, tamen
Utique ut poenitentiam hominum eüam fames probaret etsi habent aliquod vitium, eo magis currere debent'»
animalium, et rugientes ad Deum in gravitate, quod ab ad jejunium. Sìcut enim deliciæ générant morbos, ita
aliquibus patratum3 fuerat, ab omnibus solveretur. Ita; jejunii-est posita medicina, morborum causa. Dominus
et nos, Fràtres charissimi,consenüenübusanimis et cons- autem hoc providens sic pradicit ut devota jejunia et
piranti fide clamemus ad Dominum Deum nostrum". Idi „¡tjosis indicai. Tale denique nomen jejuniis imposuit, ut
damabant, eüam post reatum; nos clamemus ne rei simus. ea non audeant nec debdes recusare. Sacerdotes proinde
Beatus die, Ddectissimi, cui ümor Dei* est pro flagello j suos his verbis instrurit per Joël, prophetam djèentem ;
quem non poena corrigit, sed‘ discipbna. Nunquam tor- ,, Sancttöcate jejunium,'curationem predicate (tf). »Cu-
menta patititi, qui timet ne aliquando paüatur. rati0 igitur quid est nisi corporum medicina? Si medici
IV. Sed dicit forte aliquis in populo : Cur timeam, qui ægris jejunia imperüunt, üt curentur corpora,, eadem-
nihd mab facio6? Audi Joannem apostolum prædicantem : qne languenübus pro medela succedunt, bumanaque
« Sidixerimus quia peccatum non babemus, ipsi nos se- omnis infirmitas ægra est suorum calore viüorum- cur
» ducimus, et veritas in nobis non est («).» Nemo ergo se- non ipsa infirmitas corporum jejuniis legiümis recura-
ducat vos, Ddectissimi ; pessimum genus peccati est non tur, quæ contra omnia vitia mentium simul et corporum
intebigere peccata. Omnes quidem agnoscentes crimina præcipit salubris institutio sacerdotum? Nam ut eadem
sua, reconediari Domino per poenitentiam possvmt. Nubus plenius repetamus, hoec dicit : §i Sanctificaté, inquit, je-
magis de peccatoribus piangi dignus est, quam qui putat „ junium, et predicate curationem : cobigite majores
se non habere quod plangat. Multa enim delictorum ge- ,, „atu, et habitantes terram in domo Domini Dei vostri,
nera, Ddectissimi, et hæc periculosiora quædam, quae le- » et exclamate ad Dominum Deum vestrum instanter
via esseoreduntur ; dia sunt magis noria, quia quibusdam » ct exaudiet vos (e). » Quid ad hsec respondetis, ventris
iestimantur non essepeccata.Nudumenimmalumfacdius cultores?Quijejunarenonvultis,exaudiriquomodo(nQn)”
decipit, quam cum non intebigimus malum esse. Itaque vultis? cur stomachos vestros epubs oneratis? cur dapi-
ego nunc non dico de homicidiis, non de adulteriis, non bus multis et vino viscera culta distenditis ? Cur cfudita-
de malis persuasionibus; absitenimut Çhristianorumbæc tes et crapulas jejunantibus populis exhalatis? Ægritudo
aliquis admittat, ant si forte oommiserit, cecidisse et cor- est ista, non digestio. Jejunate igitur Deo dum juhet,me,
misse non statim plangat. Sed de iltis utique loquor, quae quod absit, medicisjejunetis. Inter nos namque et medi-
minora molto ac lçviora creduntur. Quia autem vestrum Cos conventi, quia humores et sanguinis impetus jejunio
est, Dilectissimi, quem vel ebrietas non polluent,velam- temperantur. ■
bitio non rapuerit, vel invidia non cxusserit', vel cupiditas n . Phdosophi quoque æthereos animos in jejuniis purnon
incenderit, vel avaritia non vulneraverit? Unde ad- gant a contaminationibus pessimis corporum terrenorum
moneo, Dilectissimi, ut juxta quod scriptum est, humilie- camemque hic puniunt, ut in ea macerentur. Apud no^
lis vos sub illa potentissima manu Dei ; et quia nubus est Vero jejunia corporum quasi lima sunt animarum. Excul-
sinp peccato, nubus sit sine satisfactione ; qma hoc ipso8 punt culpas conscientiæ, peccata contrahunt, ut splen-
quis nocens rat, si se innocentem esse presumati Potest descere faciant animas, quas rubigo,colore nìaculaverat
quÌ8 çulpæ minoris esse, sed non8; inculpabilis; « Net no sordescentium delictorum. Cum igitur omne sapienti.-»
» est immunis a reatu (e). » jejunium judicet corporum medicina, quid vos æstimem
V. Et ideo, Ddectissmn, qm gravius offenderunt, fide- ne6ci0) qui populo jejunante prandetis? Notât vos tarnen
hqs vemam petant. Qui autem a mabs acerbioribus im- ap0stolus Paulus et dicit: « Esca ventri-et venter es-
pobuti sunt, orent ne pobuantur; prestante Domino » d s (/ ): »Et iterami « Unus jejunat et alter ebrius
nostro Jesu Christo, qm cum Patre et Spiriti! sancto vi- » est; » et rursum : « Laudo vos, iuhoc non laudo, quod
vit et régnât m sæeula smculorum. Amen. „ n0JÌ in meuust.sed in deterius convenitis (g).» David autem
vehementer vos accusat his vefbis : » Domine, inqiiit,
(?) Jpty V* 1 4» 6 * ~ W ß- — (ç) Job, 4 ' ~t . (d) Joël. 1 , 1 4, et u , i 5 , juxta versionem Vulgatas antiquæ. (e) Ibid. — ( f ) i-Coi
Yi, X3 . - (g) id. XI, 17, aa.
* eod. Ninùnù'ci; forte principit Ninintici. — » Cod. eum. — 3 Cod. gisset; evidenter pro corrigit, sed. — 6 Vide Epist. de Perfcctiono justi-
habet sol ammodo quod aliquibus fuerat. Videat correctioncm Lector, e t tiæ hominis, n. x lv . — 7 Cod. male exurit. — 8 Id. qui hoc ipse. — 9 Ibid.
judicct; quanquam phrasis etiamnum remaneat incompleta ob verbnm ru- deest non. — 10 Codex male currcrint. P a r t i c u l a non in Codice vidctur
giuntes, forte pro rugientibus illis. — 4 Cod. male tuus. — s Cod. corri- abundarc et sensum vit ¡arc.
» de absconditis adimpletus est venter eorum ; saturati
» sunt porcina, et reliquerunt quae superfuerunt parvulis
» suis. Ego satiabor jejunio, ut manifestetur milii gloria
» P • i
III. Jejunioi um denique sic probata merita monstran-
tur, Moyses primum ut legem a Domiüo acciperet, jeju-
navit, meruitque de Domino, ut loqueretur cum Domino2.
Elias tempore siccitatis suo pluviam3 jqjunio de mitigato
Domino extorsit. Daniel impastis leonibus famem suo jejunio
mitigavit4. Xres pueriin5 camini flamm antis incendio,
suo jejunio alienos deos negaverunt. David quotiescum-
que fecit Deo jejunia, tQties de hostibus reportabat vic-
toriam. Ninivit* suo jejunio iracundiam Deiin indulgen-
tiam copverterunt ; quibus tarn fuit tmioris astuti a, ut
pecora sua secum facerent jejunare, tantumque illis hoc
profuit, ut Deus juste commotus hominum pecorumque
jejunio, commixtis vocibus placaretur. Novum miraculi
genus, Fratres mei ! quod6 homines solent prestare peco-
ribus., pecora hominibus praestiterunt. Dominus omnium
Christus, ut diabolum vincerei, jejunavit. Apostoli jeju-
nando Paracletum Spiritum sanctum accipere de coelo
meruerunt. fled quid in viris haeq laudo, cum pit jejunii
virtus etiam foeminarum7. Judith, armata jejunio, caput
tyranni Holeferais abscidit. Susanna a falsis testibus je-
junip suo absoluta est» Esther regina jejunio suo, ne persecutoria
tyranni nequitia prmyaleret. pacem populis im-
petravit, Sunt quidem huiusmodi legis exempla diversis
ornata meritis personarum : sunt e diverso contraria, quae
demonstrant quot mala8 praestiterunt non custodita jejunia,
Jonathan filius regis Saiil, cum pater suum indixisset
jejunium, ignorans sceptró suo mel atti git: et gustavit-,
tantumque haec culpa gravavit exercitum, ut cum ipse
solus peccasset, omnis militia gravaretur, et nisi yindicta
procederei, non esset facinus expiatum. Cum igitur reus
esset Jonathan filius regis, quia jejunium nescius violävit,
multo magis rei sunt illi qui indicta sibi jejunia non facienda
contemnunt.
IY., Jejunate igitur, Fratres diarissimi, ne dissimulalo
vestra, quod absit, sacrìlega judìcetur a Domino nostro
Jesu Christo quiregnat in specula sseculorum. Amen.
WnWMmWVMMUMMMUMWMVMUMMUHUMMWUMMWVWìWn.
SERMO LXYII.
De Jejunio II'.
Hic Sermo, qui legiturin Cod. Cass. 96 , cum
nomine sancii Augustini, jàni quoad majorem partem
stampalus habetur in Editis apud Appendicem
Serm. clx?v/ sed adjunctum habet exordium, quod
o/nnino supposition crediderim, utpote quod, fere
totum coalescat ex uno Isaìce textu longissimo, qui
postea tot us reprcesentatur iterum in sermone,
ita ut sermo iste brevissimus nihil aliud quam tex-
tum hunc bis reprcesentatum recitare videatur. Adde
quod phrasis, qua sermo noster incipit, principium
sermonis omnino sapiat, et numerus primus Edit,
quasi pannus male assutus apparent. Unde fit ut
Sermo, qui, sicut legitur in Maurinis, prorsus abji-
ciendus videretur, qualis apud nostrum legitur
codicem prorsus videatur admittendus. Ponatur in
Editis post prcecedentem.
(a) Psal. XVI, i;4 , i 5 . — (A) Isai.
1 Do hac versione usus est S. Augustinus in Enarrationo circa Psalmum
xvi, n. 14 , et Epist. cxLixad Paulinum, n. 3 et 4 * — a Hsec exempla etiam
reperiuntur in Homilia ix Chrysostoìni in Matthxurn, et in Homilia Origenis,
quamvis sit potius nlterius, ut notatur in Bibliothcca Concionatoria Combc-
fisij, toni, u , fol. 5 . — 3 Codex male placarti, et postea extorsisset.
— 4 Item male inpastu...fama... geminarti. — ® Ibid. decst vox necessaria
in. — ® Codex male cum. — 7 Do jejunio feeminarum, vido S. Augusti-
mini de Mori bus Ecclesia} catliolica) lib. i , n. 70. — 8 Cod. quotiens,
credo pro quot mala. Postea desideratur’ particula non, sed perperam. —
SYNOPSIS.
I . Jcjunandum non solum c o rp o r e , sed mente. I I . Jejunio ju n -
genda suht opéra misericordia}. I I I . Quæ D eo accepta jejunia ?
I. Legimus Spiritum sanctum per Isaïam prophetam
tahter imperfectos9 increpantem : « Jejunia vestra10 et
» diem magnum nonsustineo, dicit Dominus (i); » j eju-
nium est quod probat Altissimus, non solum intermissa
corporis refectio, verumetiam a malis actibus facta dis-
cessio. Itaque cura, ne mens tua gravetur oppressi pec-
catis, neque animus tuüs vitiorum illecebris delectetur, et
digna Deo exolvisti jejunia. Cæterum si corpus tuum
inedia longa consumpsit11, atque illi subtraxeris cibum
cui non detraxeris vitia12, in malis perseverans, magis hor-
reris13, quam placeas Deo. Tune erunt Domino accepta
jejunia, si operibus sanctis fuerit expiata conscientia14.
Cur enim corpus fame discrucias, cui turpiter peccando
blandi ris ? Principaliter ergo animus jejunet' a malis, et
sic corpus subeat excrcenda jejunia. Nam cum sit jeju-
nium animæ humiliatio, quale est humiliari cibo et au-
geri peccato ? Qui igitur corpori suo jejunia devotus indi-
cit, principaliter renuntiet vitiis, cupiditatum fomjtes
comprimât, frangat impetus mentis, libidinìs vincat faces,
avaritiæ ardentes flainmas cytirigüat15, latiusqûë factisui
. dilectionem18 extendat, atque in alimenta pauperum ab-
rupti apparatus impendía largiatur. Omnia ergo corporis
nefanda peccata animi virtuté calcentur, u t et anima
sanctitate corporis adjuvetur. Tunc enim et impetrari17
poterit quod optatur, si corpus castum animusque dévolus18
ad officia sanctitatis implenda per curam observatio-
nìs incedatI9.Hæc súntquae divinam cóminoYent pietatem,
quæ ad impetrandam precibus sarictitatem20 semper adi-
tum faciunt. .
II. Cæterum si caput21 substernas, atque cinerem desuper
spargas, si denique collum tuum velut circulum
torqueas, atque ad exorandam clementiam Dei largos
fletus eflundas, nihil proficies. Commovere enim divinam
non poteris pietatem, quia circa próximos tuos neglexisti
debitam charitatem ; scriptum est enim : « Non tale jèjù-
» nium ego elegi, dicit Dominus, nec si flectas ut circn-
>» lum cervicem tuam, cilicium22 substernas, nec sic voli
cabo, inquit, jejunium acceptum, sed solve omnem
» nodum iniquitatis.et obstinationem malorum ; dimitte
» quassatos in requiem etomneminiquameontentionem23
» dissipa. Frange esurienti panem tuum, et egenos
11 sine tecto indue in domum tuam. Si videris nudum,
» vesti, et domésticos seminis lui ne despicias. Tunc
» enim24 erumpet temporaneum lumen tuum, et vestili
menta tua cito orientur, et præibit ante te justitia25, et
11 claritas Dei circumdabit te. Tunc exclamabis et Domili
nus exaudiet te; dum adhuc loqueris dicet26 : Ecce adii
sum (c). » Hæc sunt enim quibus homo et rèfectus
cibo frequenter impetrai quod exoptat, et jejunans majora
præmia consequitur sanctitatis.
III. Tale jejunium desiderai Christus ; tali denique de-
lectatur omnipotens Deus, quem ad jejuñandum non im-
manium delictorum frequens reatus impellit, non denique
adipiscendæ gloriæ temporalis, vel cumulandi patrimonii
cupiditas inanis incendit, sed urget Semper religionis
effectus, et devota sinceritas; quam cum fuerint comitata
i , i 3 . — (c) Id. ly i ii, 58 , 5g.
9 Cod. male perfectos. — 10 Edit, neomenias vestras et sabbatum et
diem magnumetc. — 11 Cod. male consumeris. Edit, jejunia longa consumpserint.
— 11 Edit, cum detrahis vitia. — ' 3 Edit, horres. _
*4 Cod. male spnlcntia. — ,s Edit, libídines vincat, faces avaritiæ ardenti*
extinguat. — ,s Edit, f actis vim dilectionis extendat. — '7 Cod.
malo impetrare. — ,8 Id. animumque dévotion. .— *9 -Id. incidat. -
,0 Id. sanctitatis. — al Id. capite. — 32 Edit, cilicium autem et cinerem.
— *3 Edit, conventionem. «7^, Enim deest in Edit. — ,5 Edit, justitia
tua. — 26 Cod. minus bene dicit.