2A2 S . AÜGUSTINI EPISCOPI APPENDIX.
L IB E R
De Omnibus virtutibus, quern beatus Augustinus
eilidit ad Matrem suam.
Hie tntetatus, qui educiturex Btbl. Sane tee Crucis Florcn*
tice.Plut. xfu dextr. ,cod. tx, fai. 2, nulla modo potest beato
Dottóri attribuì * cum inter alia cite turfrequenter Historia
Tripartita quee post xersionem Epiphanis scholastici con*
cimmta fuit a Casstodoro, qui risque ad niedlum sexti ¿cecidiflora.
il', et ultra , itfpóté qui défunctits Sit anno 565. Stf*
Ift'S (diri ride riihil AugUstirifanum habet. Duo Ultima capita,
etééttrèìh triti ptcesékirtt ridà cadetti Mariti conscripta ùredidè-
ritti f ottsèitrìof enim dicértdi Modus, et intricatiores sitnl sen-
téfLtice. Qutcìirrique slt kùjus tràctatrts senptor, ntìn sine va-
lùptàté tégètur a doctis piisqùe viris. Sit in appendice post
prcécedèntétn.
T u * p e tition !, diaris sima Mater, u t roga sti, satisfacerc
studili (1). Novi enim ardorem (ni animi erga S criptu ras
d iv in a s ; n o n 'l ib i inesset studium leg en di, sì non (2) et
implendi ea q u * legis. Mcuior ig itu r sum la c rym a rnm
tua rum , e t omnìs stndii lu i quod in le saepe p ro sp e x i, dum
niccum (3) d e an im * tu * sermocinarcrÌs pro fe clu. E t ideo
inibì non piguit h ò c , quod- ni ibi tua siiggorcro s lnduit
cb a r i la s , ad im plerc ; qualcnus e t tu e x h a c tp sa admoni-
lioné in Domini gratia datum àc'cipias, e f ego fu * m c rc e -
dTs c ilic i m e rcar p a r lic e la . Scio enim non medioc r ilc r esse
b e a tiim , qui sé solimi m o d o , ad jo vante D om in o , sa lv a i;
s e i n ò v i multo beatiorem esse , qui secum alios ad rcgnnm
ccéltfrum trah ere festinal. Q u ap ro plc r h o rlor Inani e xi-
miam d ile c lio n cm , u t hanc admonitionem sub inde le g a s ,
e t memoria; com m en de s , alque opere c om p le a s , u t alifs
bonum exeroplum in on s lran d o , et te e t alios sa lv e s , u t de
tuo e t aiiorum pro fe clu (4) felicem remuneralionem a
spouso tuo immortali recÌpere merearis. Mente sole rtcr
p e r tra c ta , ne b o c aga s, onde tuo coelesti sponso displiceas,
quia ipsé t ib i , si b en e , ut empisti, persev era veris, in audi-
tam laetitiam e t gaudinm con donab it Deus cum cmleris
san c tis , P au lo testante qui ait, qu od e O cu lu s n o n v id it,
® n e c auris audivit, n e c in c o r homiuis ascendit, qnsc prac-
»parav it Deus d iligenlibus s e 1. » F estina ig itur ad illud
gaudium , ad fllant lae liìiam, in qua multi Sanctorum rer-
quiescunt. Considera , Deo d ilecta Mater, quanta sit fc li-
cita s D e iv u ltum sine d efe clu c e rn e r e , sanctorum AngeÌó-
rum cho ris interesse, cum Sanctorum mo ltitudine sine fine
g au d e re ; e t ad h o c gressibus v irlutum qu o lidie appropinqu
are s tu d e , e t u t a d e a , qua? com m em o ra v i, rec to tramite
pé rg a s , c itiiisquc pervenire q u e a s , hanc tua? beatitudini
admonitionem coo sc r ips i , p e r qnam non d e una
solummodo v irtute, sed de mu llis to cupio admonere v ir -
tutibus. Quam ideo sermone singulari admonitionem voco,
quia quamvis multa? si ut v ir tu le s , e t innumerabilia orna-
m e n ta , ad unam tamen pe r iin et viarn , ad unum ite r, e t
ad unam felicita tem hominem in du cim i. Cum ig itur de
plurimis v irtutibus te admonere desiderem , v id elic e t :
r de C h a rita te ; 20 d e H um ilita te ; 3° de Ob ed ien lia ;
4° de Con tin en za guise ; 5° d e Continentia linguae ; 6° de
Continentia v eslium ; 70 d e A filictione c o rp o r is ; 8s de
1 1 Cor. ii , 9. — 2 Joan, xv, 17. — » Id. xm, 3 ÌT.
( 1) Coi. scribere, et antea dii ut, — (a) Id. ponit si non ante inesset.
— (3) Id. tecum , pro mecum, nisi legas sermocinarer. — (4) Id. profec-
tum. — (5) Una eademque phrasis est cum sequentibus, qu e divisa luisse
Compunctiono; 9" de Beatitudine compunctionis ; io0 de
Ora tione, et quali ter homo debeat orare; 114 de Pugna
vitiormn adversus virtules, et quoniodo exlirpanda sunt
v i l la e t deinde inserendo? virtules secundum Boëlium ;
12° de Studiò, legerffli Scripturas ; i 3rf de AdmonÍlióne
tribulationuin , et infirmilntum ; i 4ó de Venia peccatorum
sperando ; 15° do Criminalibus et incesluosis peccalis ;
i6'rf de Mortnlibus.’criminibus j 17* de Compunclionc sal-
valionis; 180 de Pèrfecliòne charitatis ; ig° qualiler Pol-
lutio nocturna accîdàt (51.
CAPUT i.
De Cnaritate.
Piumum cum Paulo apostolo b o rtor, u t Cha ritatis virtutem
ante omnia babe re s tu d e a s , quia sicu t pania omnibus cib ìs
e s tm e iio r, ita C h a rita s omnes an tec ed it v ir lu te s ; e t sicu t
sine pane mensa e ificilu r inops , ita s in e C h a rita te ftullà
pro ficit virtus. S in e C h a rita te n e c la c r y n u e , n e c v i g i l i * ,
n e c n u d ita s , n e c c a s tita s , ne c e le eiMo syn*, nec m a rty -
r ium , hominem salvare possunt. Nan e Dominus e t S a lva to
r no ster spiritaliter nobis commen da i dicens : • Ho c
»mando v o b is , u t vos in vicem diliga lis 2 ; » e t ite rnm ;
« In h o c cogno scent omnes , q u ia me i estis D is c ip n li, si
»d ilection em liab u eritis ad in v i c em 1. » N òne Joannes
apostolus conimcndans, dicit : « Q u i nianet in C ha rita te in
» D co ma n e t, e t D eu s in e o * . » Nane p r e d ic a tur egregi»»
v irtu tib us prseferens aliis d ic it : « S i dis trib ucro in cibo»
» pauperum omnes fa cn lta les meas , e t s i Iradidero Corpus
» in eu in , ita u t a rd e am , e t Cha riiatcm non bulinerò, nihil
» mihi pro de s t5. »Deir.de sub j ungi» :« Choriias pa tien sos l,
»benigna e s t 6 ; » paliens ad versa to lc ran do , benigna bona
praeslando, s icu t be atu s Antonins d ix it abbati Pastori. Et
s i Charitas p a lien s e st a tq o c benigna * s tu d e , fidelissrma
Matcr, ouinia pa ticnte r adversa to le ra r e , ipsaqne tolerans
cu ra diligere.
CAPUT II.
De Humilitate.
C e r t is s im e v e r o t ib i c o u v c n i t c r e d e r e , q u o d c h a r it a s
s in e H um ilit a t e e t o b e d ie n l ia in h om in o n o n r e g n a i . S i
v e r o h a b u e r i s c h a r i t a t e m , n o s c c r r s h ìt fn ilfs a fq n e o b e -
d ic n s . H um ifila s ' n am q u e S t im m a v i r ln s è s t ; b acc d e le r r e -
n.is h om in ib i is c c e le s le s f a c i t , e t p e r h a n c d ía b o lu s sn p e r a -
t u r , e t eju's l a q u c i v ila n tn r . V ld i t om n e s ía q u e d s in im ic i
te n s o s in v ia , C t rn g em is c è r tS d ix i t b e a tu s Á n t o n iu s :í ( iQ i i i s
t r a n s ib it is to s la q t ié o s . » E i a u d iv i t v o c òm d iè e n t em s ib i :
« I íu n i í f í la s . » P u t o ftort p r o s e ta n tn tn v id i t e t a u d i r i l , s ed
p rò n o b i s , q u i p e c e a to r e s e t in s ip ie n te s s u m t is , e t io n g e a
m e r i t is rpSius d ís t am u s , n t n o s harc le g e n t c s e t o p e r e co tn -
p l e n t e s , d ia b o li la q n e o s p o s s im u s e v i t a r e , q u i s em p e r h o c
in q a i r i t , q u om ò d o n o s d c c ip ia t . A f le n d a m o s ¡g i t t ír q u am
m a g n a s i t h dm fliia r r s v i r ln s . M a r é i e t ia n i m o n a c h i (6) v ita
in s in i r a f , quenV d ie n n t P a t r é s a f í t íq u í ih ju t e n t u l é v a ld e
lu is s e m á n s u e í o m , b u m i l cm a c s a p ie n t em , e t pr*o eju's
v i r tu t ib u s t a iilUm d i c u n l i lfum fu is s è D é o a m a b i l é in ,
u t , d um a d D om in i c um a c c e d e r e i c o r p u s -, A n g e lu s é i
1 Jo a n , iv, x 6 .”-fy '5 1 Cor. x h i, 3, — « Ib id . 4.
videntur a notariis ; cum antem haec divisio capita reddat ctanora hanc
servare slatuimus. — (6) Sancti Marci nòlmcn legitur in Martyrologio Romano
24 die octobris.
sacramenta praeberef. Pensare debemus natura? hoc mira-, rfilios haheret in çiyitate, et quia velici ços ad hionasterium
ciilo quam magnum doniimsit llumilitas, per quod donum addìi cere. PræccpiL autem abbas, ut ad monasteiium ad» U ' q
lam amabitis tamquo acceptabilis Deo adhnc homo mor- ducerei pos. Qui çumperrpxisset «d civitalem, invenjl duQs
tafis eflìcitur. Abbas etiam Daniel miraculum narrai, per ex cis jam luisse defunclos, et unum soluuiuxido ramnn-
quod virtusHduiilitalis declaratur. Eralantem in Babylonia sisso, quem assumcns duxil ad monastcriu|n, çl requirtuis
iilia cujusdam nobilis dæmonium li a bens ; pater aulem abbalçm,Uoninvppit illiceuO). Interrogayit aulem fralrés»: .
ejus diligebat qnemdam nionachuin, qui dixit ei : < Nemo ubi usset ubbas; illi vero di’toront quod od pistrinum (3.^.,
polcst curare ftliam tuam, nisi illi, quos scio solitarios, et perrexisspl. Ilio aulem lollops, filium sumn, qucui addasi
ad cds perrexeris, non acquiescent tibi; hoc enim la- xerat abiit ad pistrinum. Et vidons pum abbas vepipnlpm
ciùdt propter Uumilitalem; sed hoc faciclis: quando venient salutavii eum , et tenons filium pjus, quem addnxeral,
venalia àilercntcs, qute oporantur, dici le vos cmcrc velie amplexaluß est (4). et osculalus cum. diccus patri ejus ; ’
quod vendimi, et cam venerint ad domum pretium ac- « Amas eum? 9 Et ilio rcspoiidit ;« Etiam, »Et j.lprum
cepluri, dicetis ut faCÌant oralionein pro ca ; credo enim dixit ci ; « Omnino diligis eum ?» Et respondit ; « Etiam. >
quod sanabitur Alia tua. »Exeunles vero in pia team, inve- Poslca vero dixit ei Abbas ; « Tplle ergo,, si amas cum, pt
nentnt unum monachum sedcnlem , ut venderei sportcllas mille c.um in fornacem ardentem, * Tdlens .autcìp eum
suas , et tu 1eruut eum secum in domum, quasi pretium pater ejus, et volens jlluin miltcre in fornace, statim (act,a
sporlarum acceptnrum; et cum inlrasset domum mona- est forpax vclnt ros, et igpis io ca exliuctus est; ex qua
chus ¡Ile, venìt püella, quæ a dæmonio vcxabalur, et alapam Obedienlia acquisi vi t gloriam , sicut Abraham palriarcha.
monacho dedit ; ipse vero convertitici et aliaci) maxil- Hoc ergo miraculum hortor, ut memori* Irpdas, ut sern-
lam secundum divinum pr*cepliim. Dæmon autein dum per virtutem Obedienti* ante oculos habeas ; nam sicut
propter ipsius Hnmilitalem et paiicnliam torqueretur, eia- ilio tempore illius monachi Obedienlia exlinxit ignem formare
cor pit dicens: « O violenlia inandalorum Jesu Christi ! nacis, sic et modo, si vere fucris obediens , ipsa virtus de
ipsa expeliit me hinc. » Et slatini uiundata est filia ejus. corde tuo ignem vitiorum extinguet. Et si i^pis vitiormn
Cum autem venisset senex, indicavit eis quod factum fue- fuerit cxtinclus in le, p.eqpqquam post mortem in ignem
rat, et ipsi glorificavcrunt Deum dicenles : « Consucludo descendes selenium, sed ad cmjcstem gloriapj ascendes sine
est diabolico! superbia? ad Hnmilitalem Domini nostri Jesu fine uiansuram. Ergo ama Obedienliam , dilige Obcdiçn-
Christi corrnerc. » Consideremus ergo et nos, o sanctis- tijui, quia magna est virtus pjus, Ut autem Ulius magni-
sima Maler, hiijus monachi Humilitalem , et in quantum iudiuem adliuc lucidi us intelligas , seqnens miraculum
possutnns cam imilari conemur. Si igitur huinilitas unius frequenter lege. Dieebat quidam sanctus Eater se vidisse
ab altero dæmonium expeliit, sine dubio credere debemus, quatuor ordines in cado monachorum , quorum primus
quod nostra Humilìtas diabolum in cordibus nostris non ordo crat iu firmo rum , et gralias agenlium Deo, Sccundus
sinat diulius demorari. Tunc vero verani Humilitalem ha- ordo erat hospitalitatem scclantinni, instanter niinistran-
bomus, si omnibus veneralioncm deferimus , et omnia ad- lium eis(5). Terlius vero ordo iji solitudine eo.nyersantiam
versa, qua? nobis alii facilini, propler Deum huniijiter et 11011 videulium homines, Quarlns ordo erat illorum, qui
tolercmus. De hac virlule Dominus in Evangelio ait : < Oui- propler Obedienliam ¿pirilualibus patribus se snbjiciunt
» nis enim, qui se exallat humiliabilur, et qui se humiliât propter Deum. Vjdebalur aulem ordo ofiçdipiïli'i'O cale-
» exai labil li r ’ . » Ex ¡sto enim verbo disccre debemus quod pam (G) aureaui habcrc circa collimi, et multo ina jorèm
superbia contraria sii ilumilitali. Ergo si vere humilcs gloriam, quam alii. Ego aulem dixi ei, qui mìhi hoec omesse
volumus, snperbiam fugiamus, quia superbia dejicit, pia ostendebat : 1 Quomodo MtQ ordo, qi\i parvus est •
sed llumilitas sublevat. De hac ctiam virlule princeps majorem gloriam, quam afii, habet,ip se,?.» At ilio respon-
Apostolorum invitai nos, dicens : • Humiliamini sub potenti dit * Quia fili, qui bo.sp1.ta.li ta l&sn sec ta ni 11 r, speupdum
stnanu Dei, ut vos exallet in tempore Iribiilalionis2. »Hac propriam voluti talcm idipsum facilini; similiter qui in
se nienti a manifestissime nobis insinuât, quod si hic dum eremo se relegant ,s.ue arbitrio desæculo reççdentes. Ilic
vivimus, nos humiliare curemus , tempore tribulalionis , autem ordo qui se ad Obedienliam dedit, omnes voluntaLes
id est, in die judicii uns Dei pietas exaltabit in c«? les te suas nbjiciens, tendit ad Deum ad jussiqpem spirit uolis
regnimi. Jaui superìus diximus , quod charitas, et Iiuini- patris ; propterea imajftrem gloriam fiabet. » Quaproplcr,
lilas, alque obedienlia ad inviccua separar! non possunt. o bona Mater, bona est Obedienlia qua? prêter Deum fit.
Intende ergo, Mater, -virtules ejus, quia magnum est vestigium
(7) ex parte ,Dcd. Obedienlia salus est omnium fide-
lium,; 'Obedicnliaest genilrix pmpj.p.m virtuti,im;.Qbcdienjla
est regni coelorum invenlrix; Obedienlia coelos aperlens, 9
CAPUT HL hominem de terra elevai ; Obcdicntia cohabilalrix e.st Àngelorum
; Obedienlia omnium Sanctorum ci bus est. Ex hac
De Obedienlia. enim ahluti, .et per hanc ad perfectionem sancii venerunt.
E t quia ha ctcnus do c h a rila le , e t humifita te dictum e st,
sole rter ,( i) attendas qualis astat O b c d ie n t i* virtus. P ropt
e r in obedicnliam enim primus homo e jectns est d e Para-
diso,; q u ap rop le r si illu c vis ascendere , obediens esse
slude. E t aulem quam magna sit h * c virtus agno scas ,
miraculum itbi qnoddam a3 memoriam revocabo. Quidam
s *cu 1aris v ilaebab cns Ires filios ren n n lla vit sa?culo, c t v enit
ad monas te rmm, fiiios srtos relinquehs in civTtate. E t cum
slelis sct pe r ir e s aiinos iu monaslcrio , cmpit cogitare , et
filios ad mcmoriai'n frequenter r ed u c c re , e t vrilde pe jns
cpn lr is ta ba lu r , c t non I amen d ixe rat a‘bb a ti suo se filios
! h a b e r e . Videris autem e iiih abbas t r is tem , d ix i t ei :» Qu id
h a b c s ? qu are (2) tristis es ? » E t na rra vit ei quod tres
CAPUT TV-
De Continentia gulaz, et edsufi (8).
S u d jam tempus e s t, u t ,p o s t trium vii-lulum d oclrinaui,
v igilan ter attendas, quanta sit Conlinenlise v ir tu s , e t quod
Conlinetìlia non solmn in c ib o e t p o tu , s ed eliaiu in locti-
lio n e , e t s om n o , oc vosùta , et innumcrabilibus s ii causis.
Aduioneo ig itur d ilectionem tuom , ut non -delicatos cibos
qua?ras, noe ante b o rimi .congruam comedone .velis, incc
dicas in c o rd e tuo : (E c c e alii s ic faciunt. » Scito prò c er to
• Luc. xiv, 11. — 2 1 Petr, v , 6 .
■£t) Cod. ut solerter. — (9) Id. jwa®—■ (3) Cod. male prisdnum, et"sic —- (6) Cod. tamjuam. — (7) Id. aliquid est vestigium. — Demut et
aeinceps.— (4) Cod. bi* h ab et eum h ie e t inferiu*-— ( 5) Supple hoepkS>us. -visus in cod.