I 1
I n d e a f s n e d e :
EX D E C R E T O . S .( b n a tu s ) P .(o p d i.i) Q.(ub) E L IS 8 ( i n b i k s i i )
T i l l ID p js ) 1 APR. (i1 1 s) M D C C L X X IE
V0LQKN8 BJS8IUIT VAN B E N RAAB E N H E T VOLK VAN VL133INGJHN,
B E N 6 AB RIL 1770. .
Keerzyde. De Vrijheid, in hare regtérhand met speer en hoed yoorzien, weert met hare
linker Gmeld of Bwimghmdij yan haar af, de laatste afgebeeld door eene gewapende vrouw,
met wreed en hooyaardig uitzigt, een ijzeren kroon o p ’t hoofd, in hare regterhand een bloot
zwaard en in de linker een ju k dragende. Onder den regteryoet yertreedt de Vrijheid het B ij-
geloof, yoorgesteld als een geblinddoekt en met een dolk gewapend jongeling.
Om d e n r a n d :
' E T S P O N T E E T EE L IC IT ER. (i)
E N UIT E IG EN BEWEGING E N MET GOEDEN UITSIAG.
Doelende dit op de bevrijding der stad zonder hulp van buiten.
I n d e a f s n e d e : .
V I I I ID . (us) A PR IL , (is)
M D L X X II.
DEN 6 APRIL 1572.
Op d e n v o o r g r o n d , l i n k s :
S.(o h ep p ) (2)
4 6 5 . P l a a t XLII. 1772.
Op d e z e f d e g e b e u r t e n i s .
Poorzijde. Dezelfde voorstelling.
In d e a f s n e d e :
EX D E C R E T O C O N C IL I I
C IV IL I S B E L L I C V D L G V R A V E R V N T
A . ( n t e ) D. (i e m ) V I A P R .( i n s ) C IO IO C C L X X I I .
FOLGENS BESLUIT VAN D EN BURGER-KRIJGSRAAD GESLAGEN TEGEN o f
VOOR DEN 6 AP RIL 1772 (3).
Keerzyde. Dezelfde groep als op den vorigen penning, maar het liggende Bijgeloof heeft,
in stede een d olk, een fakkel in de regterhand, alsmede in de linkerhand een zwaard,
( 1) Dit komt overeen met liet tafereel voor het R&adhuis des tijds geplaatst geweest. Brauió , bl. 110.
(-’) Afgebeeld bij B u a h é t. a. p . b l. 159. Er werden vijftien gouden en 352 zilveren uitgereikt. Zie bl. 160. Over S. II.
S c h b p p zie men A s tr e a , V. b l. 464. Hij woonde te ’s Gravenhage in 1785 en was des tijds gravear van liet Hof.
( 3 ) Braiiió t. a. p. bl. X—XI der voorrede, eene vergissing van bl. 168 verbeterende, geeft A. D . met an te , niet met
a d diem tcrug.
In
— 55 —
l n d e a f s n e d e :
D EN 6 A P R IL 15 7 2 .
Op h e t s o c l e :
T. V .(am) B E R C IC E L : F .(e c it )
466. P l a a t XLII. 1768.
Dezelfde p en n in g , kleiner. Op de keerzijde in de afsnede: D.(eit) 6 APR.(il) 1572 en op den
voorgrond T. V.(ah) B . ( e r c k b l ) (1).
Had het noodlottige ja a r 1672, bij al de rampen die het opleverde, geene gelegenheid ver-
schaft om ’t zij in Zeeland, ’t zij in Westfriesland, het honderdjarig feest der verkregen vrijheid
te vielen, het tweehonderdjarige werd met des te meer luister, vooral in Vlissingen,
gevierd. Daarvan getuigen de drie hierboven vermelde penningen, gelijk mede verschillende
geschriften, rijk aan een aantal stukken, belangrijk voor de geschiedenis der jaren voor of ge-
durende onze worstelstrijd met Spanje. Voor de breedvoerige beschrijving der feesten te
Vlissingen, verwijzen wij naar J. J. Braue, Plissings Eeuwvreugde. Vlissingen 1773, met
Platen. (Zie N. Pad. Letteroef. 1773, II. 1 , bl. 530.) J. J. Braue , Kerkelijke Redevoering ter
gelegenheid van het tioeede eeuwgetijde der PUssingsche Prijheid. Vlissingen 1772. J. W. t e
W a t e r , Tweede Eeuwfeest van de vrijheid in de hurgerstaat en godsdienst hinnen de stad Plis-
svngen. Middelburg 1772. (¿V. Pad. Letteroef., 1772, bl. 468.) Ned. Mercurios, XXXII. bl.
108, 160—162 en de plaat aldaar. Ned. Jaerb. 1772, bl. 331—342. Paderl. Historie hesclirij-
ving, III. bl. 232—239. Perv.Pad. Hist, XXIV. bl. 261—264. S t u a r t , II. bl. 488, en C. R. B usk
e r , Gedenkzíiil ter viering van het eerste ju b ilé op het tweede Eeuwgetijde wegens de uitdrij-
ving der Spuansclie Bezetting u it Plissingen in den ja re 1572 (dichtstuk (2). — De voornaam-
ste feestelijkheden te Vlissingen, bestonden in het planten van den standaard der vrijheid,
den intogt van eene bezending uit de Staten van Zeeland, de leerrede door J. J. B r a u e en de
kerkelijke redevoering door J. W. t e W a t e r , te gelijkertijd in de Groote en Middelkerk ge-
houden, in den maaltijd, de uitreiking der gedenkpenningen, eener illuminatie enz. Van de
eerebogen, decoratiSn en zinnebeeidige voorstellingen, toen opgerigt of vertoond, vindt men
de afbeeldingen in het meer aangehaalde werk van B r a u e ( 8) .
46®. P l a a t XLII. 1772.
Op h e t o v e r g a a n v a n d e n B r i e l e n V l i s s i n g e n in 1 5 7 2 .
Poorzijde. Eene zuil met het borstbeeld van Prins W il l em V naar de linker zij de ziende,
en het o p s c h r i f t ;
G U IL .(ie l m u s ) V.
PR. (in o e p s ) A R. (a u s i a e)
B E L G ( i i ) GT JB (e r n a t o i ) -
E L . ( i s s in g i a e ) D O M ( in u s )
V IN D IC A
B IT
WILLEM P PR INS FAN ORANJE, STADHOUDER DER NEDERLANDEN, HEER
FAN FLISSINGEN, ZAL (de vrijheid) HANDHAFEN.
1 ) Afgebeeld b y B r a h é t. a. p . b l. 159. Vergel, b l. 169.
( 2 ) Zie B r a h é , VRssings Eeuwvreugde, bl. 94.
( 3) De aanteekeningen van t e Wa t er en Brahe gaven nog aanlciding to t b e t verschijnen d e r Diss. hist. ju r . sistens de-
fensionem civitatis Flissinganae, anno 1772 in libertalem se vindicantis auctore N. L . L am b rb c h ts b n . T ra j. ad R h . 1773. Ver-
gelijk P . A. Brugmans , Bijdrage te r teregtwijzing van een en ander ¡Historieschrijver omtren voorvallen in 1572 tijdens het
overgaan van den B rie l en Vlissingen. 8°. 17 b l. Alg. Konst- en Letterbode 1 8 4 0 , N° 34—36.
Om