MET GOES SU E E IS E E N NEEERL ANDERS E E N -M C B T OPGEGAAN.
I n d e a f s n e d e :
N A T A L IT .( iis ) G U Ii IE L .(mi) V.
P R IM O G E N IT a E
X X V I I I NO VEMB.(ris)
M DC C LXX
S.(acrtjm)
TOEGEWIJB A A N H E T GEBOORTEFEEST DER EERSTE SPRUIT FAN WILLEM F,
28 NOFEMBER 1770.
444. P l a a t XL. 1770.
Op d e z e l f d e g e b e u r t e n i s .
Voorzijde. De Hollandsche Maagd, met de jonggeborene op den schoot, zit in haar haag.
Naast haar staat haar speer met de vrijheidshoed en ligt de leeuweneenzwaard. Omhoogdezon.
l n d e a f s n e d e :
2 8 NOV.(ember) L7 7 0.
Keerzijde. Tusschen een paar bloemtakken en rozen:
d i t ’s e e n G e s c h e n k
v a n ’s H e m e l s H a n d ,
t o t H e i l v a n % V r y e
N e d e r l a n d .
Het verschijnen yan den Overijsselschen duit met eene zinspeling op de aanstaande beyalling
der Prinses, kon reeds doen voorspellen, dat het bij een gelukkigen afloop dier gebeurtenis
aan geene gedenkpenningen, ter viering daarvan, zoude ontbreken. De ingezetenen zagen in
de geboorte van een kind van Willem V een waarborg, dat het stadhouderschap in het geliefde
stamhuis gevestigd blijven, en in geen zijlinie zou overgaan. De dag van 28 November 1770
was dan ook een dag van vreugde voor het geheele land (i),. De Stalen van Holland besloten
den 19 December, wanneer de jonggeborene zou gedoopt worden, te ’sGravenhage door een
schitterende illuminatie te vie ren, wdlk voorbeeld in vele steden stond gevolgd te worden.
De Prins oordeelde echter, d a t, bij de groote duurte der meest benoodigde levensmidde-
le n , de gelden, aan deze en dergelijke vreugdebetooningen te verspillen, beter besteed konden
worden aan liefdegiften; en men gaf aan den wensch van den goedhartigen vorst gehoor. De
doop van de jonge Prinses h a d , in weerwil van den geweldigen storm, die op gezegden 19
December woedde, met niet weinig staatsie plaats in de Groote Kerk te ’s Gravenhage. De leerrede
werd te dier gelegenheid gehouden door den oudsten Predikant aldaar, Ds. van Staveren,
en de doop werd bediend door Ds. Munnikemolen (ä) , waarbij de jonggeborene de namen Fre-
( ' ) Ned. J aerb., 1 7 7 0 , bl. 1251— 5 3 ; Verv. Vad. H is t., XXIV. bl. 18 4 ; S t u a r t , III. bl. 4 4 9 ; Vad. Historiebeschrijning,
1 7 8 3 , | | | § D e e l, b l. 183.
- ( * ) Over de doopplegtigheid is vooral de Ned. Mercurius zcer uitvoerig. Zie Deel XXX. bl. 5—1 2 , 39—43 . Vergel. Verv.
Vad. H is t., XXIV. bl. 1 8 7 ; Ned. J a e rb ., 1 7 7 0 , bl. 1321— 1328. De platte grond der kerk, zoo als deze te dier gelegenheid was
in gcr igt, wordt in den Ned. Merc. medegedeeld. De pillegiflen bedroegen, voor de Prinses aan jaarlijksclie / 36300 en voor de
kraamkamer 2025. Ducaten. Zie Ned. Merc. t . a. p. bl. 4 2 , 43 . Ned. J a e rb ., 1 7 7 1 , bl. 6—8. Eenige gedickten zagen bij deze
geboorte het lich t: b. v . van Ca t u . Coulon , Op de gezegende geboorte van de doorl. Prinses van Oranje en Nassau. Leeu*
derika L o u isa W il h e lm in a ontving, waarin, volgens eene opmerking te dier gelegenheid ge-
maakt, juist het jaartal 1770 te lezen was, gelijk bij de optelling der cijferletters blijken kan:
f r I D e r I C a L o V I s a V V I L h e L M I n a .
De Doorluchtige kraamvrouw herstelde spoedig, althans zij deed haar eersten kerkgang den
6 Januarij 1771.
445. P l a a t XL. 1770.
E e u w f e e s t d e r h e r b o u w i n g v a n h e t S t a d h u i s te ’s H e r to g e n b o s c h .
F oorzijde. Een staande Engel houdt in de uitgestoken hand een slangerond, waarin het
jaartal 1770.
Om d e n r a n d :
SO E CU LUM E X T R U C TÆ C U R IÆ F E L IC IT E R CLAUSUM.
EENE EEUWNA B E N BOUW FAN H ET RAABHUIS GELUKKÏG TEN E IN B E GEBRAGT.
I n d e a f s n e d e :
M DCCLXX.
T. V.(am) B E RCKE L. E.(boit)
Keerzijde. Mars, kenbaar aan den Haan nevens hem, staat met een speer in de linker- en
met de regterhand op een bundelbgl en een scheepsroer. Links ziet men in het verschiet het
Stadhuis. Ter zelfde zijde op den voorgrond T. V.(an) B . ( e r c k e l ) .
Om d e n r a n d :
CURA R EG A T CO NCO RS SO E C U L A MUL TA DOMUM.
B A T EEUWEN LANG EENBRAGTIGE ZORG B IT HUIS BESTURE.
I n d e a f s n e d e :
' S (e n a t u s ) C(o n su l to ).
B I J RdABSBESLUIT.
De zinnebeeiden van dezen dubbelen stadhuispenning zijn, volgens P a l ie r ('), bij Raads-
besluit van 27 December 1770 opgegeven door de Raadsleden v a n H e u r n en d e V l ie g e r ; en
toen is ook besloten enkele te doen vervaardigen. Deze penning, P a l ie r N°. 71, komt in vijf
Stempels bij hem onder N°. 71—75 voor.
445 (a ). P l a a t XL. 1770.
Geheei gelijk aan den dubbelen, maar zonder des stempelsnijders naam op eene der
zij den (*). P a l ie r N°. 72.
446 A. P l a a t XL. 1770.
Foorzijde. Een staande Engel, die met de linkerhand een slangerond ophoudt, waarin
het jaartal 1770.
( > ) Lijst der enkele en dubbele Stadhuispenmngen der sta d ’sHertogenbosch. Tweede druk. 'sHertogenboscl» 1 8 5 1 , bl. 2 9 ,
N°. 71. Het omschrift der voorzijde is aldaar niet opgegeven.
( * ) Afgebeeld bij va n Or d e n , B ijd r. to t de Penningk. van het Kon. d e r Nederl. Zaandam 1 8 3 0 , P l. X X I , N°. 3 2 ; -
doch met e x tru c ts in plaats van extructKV..