1 1 1 I S i
■ i : »
IBBP
nniiviia.'. li
¡ « i t .
111: i t
l i l l l l i
■*
1 iMBHlkl#
B l illlli
M I If
m
— 494 %
C: H a S S B L B A C H
A r n h e m
den 8 0 M e i -
18 28.
Om d e n r a n d :
G E N O O T S C H A P K U N S T O E P E N IN G
Aeerzijde. Een eikekrans, en daarbinnen:
T B K
B e k r o o n i n g
VAN
V e r d i e n f t e n
I N D E
B o u w k u n d e .
Om d e n r a n d :
T a n W y le n Z:(ijn) Ex.(cellentir) den L(uitenan); Ana:(iraal) K ID D E R J: II: van
K IN S B E R G E N P r o t e c to r v an d i t G en o o ts ch ap .
Op den 11*0 October 1801 vereenigden zieh te Arnhem 11 liefhehbers der Teekenkunst, S.
Via B b o b k h o e s t , W. J. Via E b s c h u t , J. C. Spiekeb, Is. N t b o f p , P. v a b Z a d e l h o f , F. R. K i . e ib ,
H. R o e l o f s z E z . , M. C. v ia A l d e e w a e r e l b , C. W. C r a b ie r , Via W e t en G. t e W i b k e l . Zij
kwamen overeen, eens in de week, van October tot Maart, bijeen te komen, om zieh onder-
Iing te oefenen in het teekenen nnar ’tlevend model. Een reglement werd ontworpen, een
bestuur benoemd, de kontributie en entree en het houden van maandelijksche kunstbescbou-
wingen vaatgesleld. Het getal leden — eerst hoogstens twaalf — nam spoedig toe, en zoo
verhuisde het Genootschap in het Iaatst van 1802 of het begin van 1803 van het Prinsenhof
naar het St. Calharina Gasthuis, waarin het Rmenter betrokken werd. Mieuwe reglementen
ontstonden destijds: bij de »werkende” werden » honoraire” leden gevoegd, en den 3*o Fe-
bruari 1803 de zinspreuk of naam Kunsloefenimj aangenomen. Ook werd besloten, dat men
les zou geven in de Doorzichtkunde, dat aan jonge lieden uit den gegoeden stand, tegen geringe
contributie de gelegenheid zou geöpend worden om zieh in de teekenkunst te oefenen,
aan minvermogenden voor niet. Dat onderwijs ring 25 Februari 1803 aan en werd van September
tot Maart gegeven. Men loofde, als prijzen, fraaie academie-beelden of platen uit. Met
1804 begon het onderwijs in de bouwkunde , envoordeteekenkundeaanjongejuffrouwen. Men
zond aan het honorair lid , den Admiraal V a b K i b s b e r g e b , eenige uitgelezen proeven van ge-
maakte vorderingen ter bezichtiging; welke beleefdheid werd beantwoord met geschenken, en
deze Wederkeerig van de zijde des Genootsehaps (16 Sept. 1805) met de toezending van het
diploma van buitengewoon Lid van eer , waarop van October 1805 lot Maart 1806 de kas door
den kunstlievenden admiraal met / 250 werd gestrjfd. Ook later begiftigde hij het teekenge-
nootschap met fraaie platen of met geld.' VcJir 22 Mei 1815 bestaat er echter geen blijk, dat
men medailha aan de kweekelingen uitreikte. Dit geschiedde later op 1 Mei, den verjaardag
van V a b K ib s b e r g e b , die Protector des Genootsehaps daarop genoemd wordt. ■ Het waren
zilveren en gouden, die kleiner war,en, beiden door den zilversmid V a b b e W a l l te Arnhem
gemaakt (1811); de zilveren voor / 12.50 en de gouden voor f 18. V a b K ib s b e h g e b liet bij zijn
overlijden (22 Mei 1819) een jaarlijksche bijdrage van f 120 aan het Genootschap n a, mits het
in alien opzichte op den bestaanden voet bleve. De penning als zoodanig behoort alzoo tot een
later
later tijdvak dan hetgeen wij ons ter behandeling hadden voorgesteld: de tijd der oprtchttvg
noopte ons e c h te r, dien op te nemen (1).
8 0 3 . P l a a t LXXXIII. 1801.
P r i j s p e n n i n g v a n d e M a a t s c h a p p i j d e r T e e k e n k u n s t :
K u n s t zij o n s d o e l , o p g e r i c h t i n 1 8 0 1 .
Voorzijde. Een zittende Maagd, die de Teekmkwnet v o o rste lt, omringd van h a a r Symbolen
als • een* bijkorf (Nijverheid) , een muur met een borstwering (Bouwkuntt) , een geopende por-
tefeuille en een teekenboek. Met beide handen ontsluiert zij h e t op een schild voorgesteld
afbeeldsel van Canope (a), het symbool d e r alles voedende n a tu u r , en van het hoofddoel d e r
Maatschappij, het teekenen naar het naakte vrouwebeeld.
Keerzijde. Een mirtekrans.
Om d e n r a n d :
PRYS V A N DE MAATSCHAPPY d e e TEKENKIINST, KUNST ZY ONS DOEL. «
Het was in September 1801, dat deze Vereeniging, door n iet meer dan zes p e rso n en , H.
Fock. J E. Mabgbs, A. vab beb Bosch, J. Ooetjiab J r . , P. Bebko en H. Vibkeles Jz. (*)
werd opgericht. De eerste bijeenkomsl w e rd op 7 October 1801 gehouden. Beeds het eerste
jaar klom h e t getal leden tot 21, en een kunstbeschouwing, om d e 14 dagen g eh o u d en, lokte
velen u i t, zieh bij het Genootsohap aan le sluiten. In Mei 1802 werd het teekenen naar het
qekUei — en in October 1802 naar het n a a k t vrouwemodel als het hoofddoel van de Studie
der Maatschappij verklaard en ingevoerd. De weinige gelegenheid, die e r , zelfs te Amsterdam
voor den Hederlandschen kunstenaar bestond om zieh in d it vak van Studie bekwaam
te m ak en , deed h e t getal leden in 1803 tot 50, in 1804 tot 67, in 1805 tot 90 en in 1806 tot
120 stügen. In 1805 besloot men eereprijzen u it te loven. De werkende (») leden w e rd en in
d rie klassen gerangschikt en op 4 Deo. 1806 dienovereenkomstig d rie prijzen u itg e reik t,
aan X. Biabchi voor sludiebeelden , aan A. L. Zeelabdbe in d e teekenkunst en aan J. E. Mae-
cus een gouden eerepenning als hoogste p rg s met een getuigschrift.
8 6 3 . P l a a t LXXXIII. Op d e n a a n v a n g d e r n e g e n t i e n d e e e uw
e n h e t t e e k e n e n d e r p r e l im i n a i r e n v a n d e n v r .e d e
te L u n e v i l l e . 1 O c t o b e r 1 8 0 1 .
863 Voorzijde. Rechts een zeer onstuimige zee, boven welke zware wolken , -uit welke
bliksemschichlen voortkomen. Links rijst de zon en komt een vliegende genius, met een
slangerond en vredetak in de h and, uit een lichte wolk betere dagenuitbazuinen. Op den
voorgrond liggen de zinnebeeiden van handel) zeevaart, nijverheid en kunst bijeengeatapeld.
m u i t meilcilcelingen van den lle o t L . H. Eberson , Architekt te Arnhem, J.trokken a lt de nntelen umh etGeno o tech.p ,
tvohvillond ten aebrnike verstrekt door den Sekretor« er v on , den B e e r G. Mos. Aan II. C. Knoore rrerd den 22“ “ Jan.
1841 een eonden medaiile rerleend voor Verdiensten In de llouivkundo (coll. Eiizu so a ). C. lli s s e i .n A c n , op den be.chroven
penninz i.n o em d , vroeger een hekir.am metselnnr, overleed 26 April 1868 in het K. C. b« ted e li» 5hois.
( S ) Vergelijk O od a an , PI. L I I , n°. 5 en ald. blz. 299 over Diana mammosa o f de Efensclie Duma.
r e v Alleen'in gipsniihnd: ons vootEokomen feo ll. VA» G .v a s ) , v v .srd o o r on .d e grevear onbekend bleef.
( I ) Zie Mero er inp » n B e n » . . . B o e ca Jr.nsz. en V.r.lag door II. V . a a . i . s J a h s z . bij de eerste pra smtdeellng op 4
Uec 1806. Te Amst. 1806/07 aitgegeven door I.. A. C. l l e s s a , mcde.nl.
( 1 ) Immers — onder de teekenaars naar ’tnsak t roodel, waren er 17 bloot beaclwuwende leden. ■... *