
vergeleken met andere landen, de He'el- en Verloskunde bevond, en stelde aan W. L e u r s ,
Heelmeester te ’s Gravenhage, Chirurgijn-Majoor bij de Gardes du Corps van Prins W il l em V,
een gouden medaille ter h an d , voor zijn antwoord op de bovenvermelde prijsvraag. De drie-
maandelijksche vergaderingen werden op den eersten Woensdag in December, Maart, Juni en
September in de kleine Gehoorzaal van het Atheneum Illustre gehouden en leverden, blijkens
de verschonende Verhandelingen, goede vruchten op (*). Het ligt niet op onzen weg, de ver-
dere lotgevallen van het Heelkundig Gehootschap te Amsterdam tot op onze dagen te schetsen.
Alleen willen wij nog vermelden, dat bij zijn vijftigjarig bestaan in 1840, het zieh uitbreidde
door ook de Geneeskunde op te nemen onder de vakken, waarvan zij zieh de beschouwing
voorstelde (2).
9 0 3 . P l a a t LXXVI. (1791.)
E e r e p r i j s d e r M a a t s c h a p p i j t o t r e d d i n g v a n d r e n k e l i n g e n
te A m s te r d am .
Roorzijde. De Menschlievendheid, als jonge vrouw voorgesteld, Staat op een schip: zij
heeft in de linkerhand een roeispaan en houdt met de rechter een eikekrans, de corona ci-
■vica, boven het hoofd eens mans, d ie , met de baren worstelend, een touw gevat heeft, dat
afhangt van het schip', en pogingen doet om een drenkeling te grijpen.
Om d e n r a n d :
MENSCHEN L I E F D E GEKROONT.
l n d e a f s n e d e :
C : ( o r n e l i s ) P L : (00s) V : (a n ) AM ST E L
I N V E N ( i t ) (3)
( 1 ) Verhandelingen, Amst., 1791’—1 8 0 4 , 8 de e len, 8°.
Nieuwe verhandelingen, Amst., 1808—1 8 3 6 , Deel I—IV. 1. 2 . , V. 2 8°. (Zie Ktm. Acad. Versl., V. bl. 328).
Prijsvevhandelingen, Amst. -, 1791—1 8 0 7 , 6 D e e len , 8°.
Nieuwe PrijsverhandeUngen, Amst., 1812— 1838, 8 Dee len, 8°.
( 2) In 1791 traden tien nieuwe leden toe. In 1793 klom het getal tot zes en v ijf tig , waarop het tot 1800 blcef. Toen
werd het verminderd. I le t 25j arig bestaan op 4 September 1815 mocht de hoofdoprichter B onn nog in een redevoering herdenken,
en op den daarnä gehouden fcestdisch, bood hem de vice-president G. Vrolik een gonden eerepenning aan. Een gedieht
van den Med. Dr. H . H(aakma n ) zag bij die gelegenheid het licht. Bij he t 50jarig bestaan hield Prof. Tila nus een (in
4°. uitgegeven) feestrede. D e Stempel van zegel en prijspenning werd toen veranderd. Zie verder over de vroegere geschiedenis
des Genootschaps : Ned. J a a rb ., 1 7 9 0 , b l. 221—2 2 4 , (1791) bl. 1564— 1566, (1793) b l. 1578— 1 5 8 4 , bl. 6341, (1 796) bl.
2 4 5 2 ; Konst- en Letterbode, 1 7 9 0 , IV. b l. 1 1 0 , (1 792) IX. bl. 8 9 , (1 7 9 3 , 6 Sept.) X I. b l. 8 1 , 106. (W. L eurs werdtoèn
andermaal bekroond » Over den voordeeligen invloed der Ontleedkunde op de Heelkunde") , K .- en Letterb. Nienwe Reeks, IV.
bl. 1 37, 1 799; XI. bl. 13 0 ; XIV. b l. 1 2 3 ; Vad. L e lte ro e f., 1 8 0 4 , bl. 240. Revue des Sociétés Savantes de la Neerlande, p a r
W. Vr o l ik , p. 4 2 , en de Verslagen en Meded. der Kon. Acad, van Wetens., afd. Natuurkunde, p . 42—43. Over de voorge-
nomen vicring van het 75jarig bestaan in 1 8 6 5 , zie Staats-Cour. 17 Oct. 1864.
( 3 ) Corn é l is P loos va n Amstel J aqob Co rn elisz. ontwierp meermalen teekeningen van penningen. Zie boven n°. 5 7 2 ,
bl. 1 7 4 , en n°. 7 9 1 , b l. 404 (1). In he t jaar 1790 schonk de Académie d e r Teekenkunst te Amsterdam hem haar prijspenning
(afgebeeld op het jaar 1 7 6 5 , onder n°. CCCLXVIII). Het Inschrift lnidt: » als directeur sedert 2a ja a r on. 1790." Dus sedert
1 765; in 1766 werd liij tot oud^te voor de teekenschool aldaar benoemd. Ned. Jaarb., 1 7 6 6 , bl. 368. Zie zijn aanspraak al-
daar, b l. 370—3 7 3 , en K o k , J a a rb ., III. b l. 432. Kort voor dien tijd had de vermögende kunstliefbebber en beöefenaar der
kunst, wiens verzameling teekeningen, platen enz. ( Catalogue des dessins, estampes e tc ., 2 v o l., 1 8 0 0 ), f 190.000 opbraclit,
• eene fraaie uitvinding gedaan om de teekeningen der grootste Meesters door de plaatdrukkery, in derzelver eigen nert, houding
en kleuren nae te volgen", Ned. J a a rb ., t. a. p . Het Bericht wegens een p rentw erk rolgens de nieuwe uitvinding zag in 1764
he t licht. Zie Vad. L e tte ro e f., V. bl. 467 (1 7 6 4 ), door een vriend van P. v . A. geschreven. Dit tijdschrift en de Ned. Jaarb.
hielden he t publiek op de hoogte betreffende de resultaten der ontdekking, welke de uitvinder door z(jne berichten wcreldkun-
dig maakte. Zie Vad. L e t t., VI. bl. 383—3 8 4 ; VII. 1. bl. 1 5 9 , 1 6 0 ; N . Vad. L e t t., 1. 1 7 6 9 , bl. 126 en 3 3 2 ; (1771) V. 1.
bl. 3 4 3 ; V. 2. bl. 1 3 9 ; (1772) 1. b l. 2 2 6 , en I . 2 . bl. 6 5 6 ; (1774) III. 1. b l. 60 5 ; (1 7 7 5 ) IV. 1. bl. 5 6 0 ; (1777) VI. 1.,
Zoowel voor de kleeding van de vrouw, als voor den vorm van roeispaan.en vaarluig was
de verdienstelijke teekenaar de bevallige antieke modellen gevolgd.
Reerzvjde. Een eikekrans uit drie takken gevlochten en verbonden door een lin t, waarop
men leest H. S ( c h e p p ) F . ( e c it ) .
I n h e i v e l d ;
AAN DEN
MENSCHEN
REDDER,
Onze voorgangers hebben op het jaar 1767, onder n°. CCCXCIX, de afbeelding en op bl.
440—443 de béschrijving geleverd van den eerepenning der Maalschappij tot Redding van.
Drenkelingen te Amsterdam, den 68«. Augustus 1767 tot stand gekomen, en tevens een schets
yan de yerdere geschiedenis dier nuttige en ook binnen- en buitenslands (1) nageyolgde installing
, en wij mögen daartoe zoo yeel noodig yerwj'zen (2). De nu medegedeelde penning,
die den ouden, min smaakyolien moest yeryangen, moet omtrent den tj'd waarop wij hem in
dit werk opnamen, zijn yeryaardigd, dewijl hij de yereenigde namen draagt yan C. Paoos yan
A mst el en H. S c h e p p .
9 0 3 . P l a a t LXXVI. 1790.
Z i lV e r e n - b r u i l o f t s - p e n n i n g y a n C l a u d i u s H e n d r i k u s y a n H e rw e r d e n
e n G e e r t r u i d a A g n e ta C om m e lin . 21 A p r i l 1 7 9 0
Foorzijde. Een vrouw, de Dankbuarheid voorstellende, ligt geknield bij een brandend
altaar, waar ’t Alziend Oog op afstraalt. Zij houdt in de rechterhand een offerschaaltje, in
de linker een brandend hart. Naast haar liggen een wierookvat, een anker en een k ru is ,
Symbolen yan Liefde, Hoop en Geloof; bij het altaar Staat een ojeyaar, ’t symbool der Gods-
ü ü °P het altaar leesl « n slangerond liet cijfer 2S en op het voetstuk het jaarlal
17B0, beiden tngeeneden-, immers deze voorzijde is een zoogenaamde „algemeene” , die men bij
alle gouden- of zilveren bruiloftsfeesten kon te pas brengen.
Om d e n r a n d , o p e e n l i n t ;
PRO P R J 3 S T IT I S DEO SOLVAMUS GRATIA S
DANKEN ÍV1J GOE VOOR R E T (ONS) TOEBESCRIKTE.
V e tv o l g d in d e a f s n e d e ;
MA J ORA P R E C ANT I S (sic, voor PREOANTES)
B EN E F IC IA
■ i f ' ™ ’ nI' » • » " » n . u » « u , (tn t) rr.-tSVL h>, k a ,. W Ê Ê Ê Ê Ê Ê Ê Ê
1768>b1' 737- f4S “ 1 U 8 t l 1” 1 “ ■ 1 0M - I 0M , (1772) bl. 3 1 5 -3 1C (Aid. bl. 1 9 2 , vw m c ld , d .tb r tm o™ ’
« S V . r ° d -V“ , " S " ™ 31"* i! ! W Ë Ê 1211 “ ■ X“ 3 “ » w I te r e ., XXV. bl. 1 9 0 ; K o s J a e r t bl
433. V „ 0 5 t o Pialen ^ t « 1 7 8 . b « llobt; F .d . 0 . 1 . XXIV. bl. 156 ( • ). Over d e . Mrljd d e .™ ™ t o b » . * S™ .„ T
II. bl.
W „ 1 I W , „ , . ■ 0-0 ---------- ■ ■ O— uciouer i 1768 /o a aoor 3»“ don 3“ Burgemeester Jan Clifford c ™ . en
en
/ h ™ “I c ''’■Si 3« btaateebappij der W t o w b e p p e . tot b e l o .d e r z o e t , C. A . v a » S v . . „ . y „ ,
S m r .d . L e tte r e ^ ., VI. I b l. 2 4 , e . e , , . de M M "
( ) Zoo ,1 . te K o tto rd « » ; de p enolne Udoor totEo™ t t , io v e . h e t joor 1809. Zie N i a t m , m i . » » „ . de te Hollande
pendant la réunion a VEmpire f ra n ç a is , p . 4 3 , pl. VI. n °. 41 . ’
( , ) Het gelnl der geredde drcnkcljegen yen 4 7 6 7 - Ì 7 8 o 't e « m » 8 2 6 , v i.d t m e . tob e ll™ eb 1 . d e Med. t o r i . , 1789
bl. 41. Zie ook Konst- en Letterbode. 1 8 4 8 , bl. 360. ’