PpiLm. ) 6.
J- & 6.
Deut. l i .
1&.& I?.
re atque fincera pafcitur Chriftus. Difce igitur
qucmadmodum tibi ipfe facias meridiem. Rave-*
//»,inquit,/wi Dominum viam tuam,& ftera in earn:
dr ipfe faciet, dr educe tficut lumen juftitiam tuam»
dr judicium tuumficut meridiem. Ubi enim vera eft
fides, ibi veri luminis gratia e f t : ubi innocentix
prolixior cuftodia, virtutumque longa medita-
tione p roceflus, ubi plendor bonx confcientix
diu permanens, ibiintelligibiliseft meridies: ibi
tes juftitix 5 quia ipfe juftitia e f t , 6c nobis de fuo
dedic fui habere cortforcium: habet confortes ve-
ricatis * quia ipfe veritas e ft, 6c nos tenerg voluit
vericacem: habet confortes refurredionis j quia
ipfe eft refurredio: habet confortes immaculatx
vitas; quia ipfe immacttlatus eft. Et quicumque
in novitate vitxambulaverit, quicumque trami-
tem juftitias tenuerit, particeps Chrifti eft. H abet
etiam tribulationis fux participes j ideoque
............... ■ /- . deo tn taßtontbus tro vobis, dr adtmplco ea qUa Ucdivitiis
ejus etiam ipfe pafceris* ita ut non p rx-
maturus 6c velox veri luminis fequatur occafus,
nec quidam ftudiis tuis tenebrofus cito veiper in-
cum b a t, 6c opera bona interjedus impediat*
Q uod fi tentationum nox advenerit, non imme*.
rito media node furgcndum,8c orandum diu, 6c
protrahenda pfelmis tempora,donee veniat dies,
6c illucefcat tibi Chriftus.
j i . Vide igitur ne 6c per diem tibi media nox
in pafiionibus pro adimplco e/t de- H'
fiunt pnfiionum Chrifii in carneme/t , pro corpore ejus,
qua eft Ecclefia. Sepulturas quoque ejus participes
liimus j quifquis cnim confepulcus eft cum
ipio per baptifmum in mortem,particeps ejus eft.
Ideoque ipfe Apoftolus adftruens quam nobis
gratiam dederic dominusJefus,ait: Participes enim tfrfr.u
Iefit Chrifti fa tti fitmus.
j4 . Sed 6c ille particeps Chrifti <1.V îae îeitur cc pci uicm mm n n ^ eft,qui lug~en*
fiat,quo mundi princeps'tenebrofos6c fquajlidus C
plenitudinem tibi tentationis infundat. Surge
ig itu r , 6c excita tuam mencem : non dormitabit
qui cuftodit t e , fi te non reperiat dormientem:
fed furget,fi 8c ipfe fuerit tux animx vigiliis excita
tus:8c imperabit vento,8c fiettranquillitas in
tuo p ed ore, quod diverfarum proeellarum turbine
fluduabat. Surgendum igitur nobis. Solee
Sponfus media node venire; cave ne te dormientem
inveniat, cave ne facem tuam non queds
conftitutum proprio non defraudar officio : qui
led ox grotan tisad fid e t,n on ut capiendxhere-
ditatis tendat aucupium j fed ut morbi vim folli-
cito mitigetminifteriOjUtfedulo fefium fermone
demulceat : qui nudos veftiat, efurientes reficiat.
In his enim frequentér eft Chriftus, ficut ipfe ait:
3 In carcere eram , & non v e n ift is a d me : nudus ■.
e ram , dr non operuiftis m e . . . . fijfio d en im u n i eo-
rum non feciftiSy nec m ih ife c ift is .Si oderim mendafomnolentus
Accendere. Surgendum, inqua'm.&D ciurn, particeps Chrifti fum * quia veritas C h r i|
Domino confitendum eft, ut gratias agas. Con-
fitenda etiam ejus judicia xterna-,ut quidquid no-
bis boni accidie, ejus juftitix deputemus : ac five
divites fìumus, five falubriter valemus, id juftitix
Domini deferamus; quia juftus eft,ut opus fuum
tueatur ac fe rv e t, ut quos nudos indotata qua-
dam naturx forte in hanc projecit corporis in-
firmitatem, vigore animi,6c mifericordix lux dote
pauperes veftire dignetur. Quod utique omni
tus eft : fi fugfam iniquitatem , particeps Chrifti
fumjquia Chriftus juftitia eft. Beatusquihoc potei!:
dicere. Sicut enim membrttm particeps effe
dicimus totius corporis: fic conjundum omnibus
timentibus D e um , qui non dicar alteri : N o n es
de corpore meo , hoc e ft, noil dicat pauperi dives
, non ignobili nobilis, non x g ro fànus, non
fortis debili,non imperito fapiens dicat: Non
eftis mihi neceffarii 5 particeps corporis Chrifti
agendum tempore manifeftuméft¡ut necdie,nec E , f f l j E l Ecclefia. Sed qui feiat quod ii qui vir
v „ n i-« « .«— «a r v v um i -nm o A in n p d e n tu r in E c c le f ia d e b ile s , pauperes, imprudentes,
etiam peccatores abundantiori indigeantho-
neftate, 6c majore præfidio fulciendi fint : qui
hoc n overit, ipfe poteft dicere : Particeps ego fum
omnium timentium te. Q ui compatiatur magis hu-
juftnodi hominibus, quam faftidiateos : compà-
tiatur infirmis ju t feiat quia unum corpus omnes,
fumus, 6c membris membra connexa; ut alterum
fine altero effe non poflit : 6c cùm alterum dolet,
nod e , nec ullo tempore a gratiarum adione debeam
us vacare.
53. Sequitur verfus feptimus: Particeps ego fum
omnium timentium te , dr cuftodientium mandata
tua. Habet 6c Chriftus participes atque confortes
fui. Denique David probat dicens: Vnxit te
Deus,Veus tuns oleo Utitia pra confortibus tuis. Habet
participes carnis^quia carnem iufcepit-.habet
prophetixj quia Prophetarn, inquit,vobis fufcitabit _
dominus Deus vefter de fratribûs vcftris umquam F compatiatur alteri. Ifte ergo red e poteft .ufur-
me : ipfitm audietis per omnia quacumque loquetur pare hujus vocis audoritatem.
vobis. Erit autem , omnis anima qua non audierit
5j. Vide autem quam verecunde Propheta
prophetam ilium, exterminabitur de plebe. Ipfe eft
verus propheta, qui fine alterius muñere futura
cognofcit : qui ea qux ventura erant, locutus eft
in prophetis. An non eft propheta,qui facit alios
prophetare ? Ipfe eft qui auditur ficut Lex ; quia
. 6c Lex eft ipfius. Denique siMoyfen, in q u it,dr
prophe tas non audiunttnecfi quis ex mortui s ad tilos
abierit, credent. Ideoque populusjudxorum quia
non audivit hunc prophetam, de plebe extermi-
natus eft -, ut populus D e i efife defineret,qui ante
populus Deidicebatur. Habet confortes baptif-
d ix e r it: Particeps ego fum timentium te. N on dixit
imitantium, fed timentium initium enim iapien-
tix eft timor Domini.Inter rüdes fe conftituit hu-
militate,cüm veteranos devotione fuperaret.Sed
tarnen 8c timere virtutis eft j quia feriptum eft :
Timett Dominum omnes fantti ejus. rfdii"
56. Sed ne aliquibus timor ifte non iändus vi-
deatur ( quiä funt qui ignava formidine perti-
mefeunt , 8c hebeti trepidant metu ) ad d id it:
Et cuftodientium mandata tua. Ut oftenderet fe
fandi timoris eile confortem. Aut fic. Poteft qui-
. a. Ita omnes m(T. Edic. contra triplicem hujus loci negationem expungunt,
tantumdem valct ad probandum intentum.
edejuilis intelligatur. Sed quolibet modo proponatur j
dem timere corde devötus/ed opere piger j ut fit A peIIativo,fed vero cæIo,etiamfidiaboIum legeri*
religiofusaffedu,otiofus ad u.N on tarnen poteft
piger effe,qui mandata Domini cuftodit.Qui ergo
timet,cuftodit. Ergo ejus eft cuftodire,qui ti-
mear, Sandus itaque hoc dicit : ego autem hoc
nnhi ufurpare non poifurn -, quanti enim funt qui
timeant Deum, 6c non illis compatior?3Q u x run r
opem. 6c ferre nolo: mifericprdia indigent, fum tu
non adjuvo. Quifquis autem h x c fa c it , ipfe poteft
dieere fe timehtium Chriftum eflTe confor'
tem.
57. M i feri cor di a tua,Domine,piena eft terra ;juf-
tificationes tuas doce me. Quomodo mifericordix
Domini piena eft terra,nifi per paflìonem domini
noftri Jefu Chrifti, qùam futuram prxvidens,
quafi promiflam Propheta concelebrat?Prophe-
tis enim ea qux ventura funtprxvidentibus mo-
riseft,ut quafi jam decurfa memorentur q uxp o fi
terioris xtatis funt. Piena eft ergo terra miferi-
cordix Domini j quia omnibus eft dataremiffio
mus in confpedu D e i Angelorum non defuifie
concilio ; puro tamen nulla operari tentamene
ta nequitix. Denique fcriptum eft quia angeli G*n. 6. ■.
amaverunt filias hominumjeo quod terrcnis capti
detineanturillecebris princeps mundi iftiusac
miniftri ejus,in quibus nequitia ipiritalis venenis
quibufdam carnis hùjus imbuta,.8c humanis eft
infeda criminibus.Ideoque Dominus in Evangelio
fuò ait: Fiat voluntas tua ficut in calo dr in ter- Matth.
B ra. Noneadem eftilliciniquitasvicinum pofief-, 10‘
fionis finitimo rure depellere,viduam hereditatis
fraudare compendiis,minores*confortiijure de- *
trudere , intra lignum denique 8c quodeumque
argenti atque auri vel xris metallum velut effi-
giem quamdam cxleftem includere poteftatem.
H x c c um fint maximi piena ia crilegii, in cxlis
vacant, in terris frequentantur. yerbo enim Domi- Pf*l- 5»
ni cali firmatifunt, non terra firmata eft.
59. Et ideo juftificàtiones D e i ab ipfo Domipeccatorum.
Super omnes fol oriri jubetur. E tC no vult d o ce r i} quia difficile eft in terra magifi
hic quidem fol quotidiefuper omnes oritur.Myfi trum hujufmodi reperire,qui ea doceat, qux ipfe
ticus autem fol ille juftitix omnibus ortus e ft ,
omnibus venit,omnibus paftus eft,8c omnibus re-
furrexit: ideo autem paflus eft,ut tolleret pecca-
tum mundi. Si quis autem non credit in Chriftum,
generali beneficio ipfe fe fraudar : ut fi quis
claufis feneftris radios folis ex clud at, non ideo
fol non ortus eft omnibus,quia calore ejus fe ipfe
fraudavit:fed quod folis eft,prxrogativam fuam
non viderit. A d illuni igitur. dodorem intimo
Propheta contendit affed u j qui folus magifter
eft verus.Quomodo enim poteft homo quafi verum
docerequod n e fe ia t, eùm ipfe fitm.endax?
Meritoqueait Dominus ,u t nemo fuper terram Ma“h. :
vocetfib i quemquam magiftrum -, quia unus eft
magifter omnium. Et quomodo poilèt David
alium,dodorem quxrere,cùm ipfe de De o dixe-(
fervat:quodimprudentis eft, communis á fe.gra- D r'c : docet hominem feientiam ? D o c e t autem 9Ì’
tiam lucis excludit. Super omnes pluvia e f t , 8c
hoc divinx mifericordix deputatur 5 quia pluit
fuper juftos 8c injuftos. Aut certe fic interpretan-
dum, quod mifericordix divinx plena fit terra ■
• quia Domini eft terra, & plenitudo ejus----- ipfe fuper
mariafundavit e am,(fi fuper flumina praparavit il-
lam. Etenim per Ecclèfiam in omnes gentes diffida
eft mifericordia Domini, in omnes gentes
difFufa eft fides.
Deus,8c mentes illuminar fingulorum,8c clarita-
tem cognitionis infundit,fi tu aperias oftia cordis
tui, 8c cxleftis g ra tix recipias claritatem. Quando
dubitas,diligenter inquirasj qui enim quxrir,
invenit,8c ei qui puliàt,aperitur. Multaobfcuri-
tas eft in fcripturis propheticis:* fed fi manu qua-
dam mentis tux Scripturarum januam pulfes, 8c
ea qux funt occulta,diligenter examines, paula-
tim incipies rationem colligere didorumj8c ape-
58. Fortafle dicas : Qua ratione non didum £ rietur tibi non ab alio , fed à D e i V e r b o , de quo
e f t , mifericordix Domini plenum eft cxlum ?
Quia funt etiam fpiritales nequitix in cxlefti-
bus: fed non i l lx bad commune jus indulgentix
Dei,remiffionemque pertinent peccatorum,quibus
ignis fervatur xternus: 8c ilia q u x cxleftium
vel poteftatumvel minifteriorum funt, licet auxilio
Domini fulciantur 5 tamen non tanta ejus
indigent mifericordia, quantá ea q ux funt inferiora
atque terrena; non enim ilia carnis involulegifti
in Apocalypfi,quod Agnus Iibrum figna- -
turn aperuit, quern nullus ante aperire poteratj
quia folus dominusJefus in Evangeliö fuo pro-
phetarum xnigmata , 8c Legis myfteria revela-
v i t : folus fcientix clavim d e tu lit, 6c dedit aperire
nobis.
60. Dicunt fe Judxi habere clavim fc ien tix ,
fed non habent^nam fi haberent,ipfi ingrederen-
tu r , ipfi agnofcerent penetralia Scripturarum.
cro veftiuntur, in qua eft frequentis erroris ille- p Nu n c autem Va vobis feriba dr pharifai, qui abftu-
cebra. Ideoque in fuperioribus ait idem Prophe- r'/>' ’ ' r ' »
ta,quia Calumcali Domino,terram autem deditfiliis
hominum.Xjnâe 6c cxlum purius 6c defxcatius ab
omni labe peccati eft,longeque femotius ab illo
de quo fcriptum eft:Sicut volatilia cali.H o c enim
cælum velut médius quidam inter cxlum 6c terram
aerius locus dicitur, in quo funt etiam fpiritales
nequitix in cxleftibus. Nam in illo non apnon
ndjt
t opem , Ö» ferì
vo. Mciius re
! nolo miferi- I
¡q u i, ut fu - !
Edit, cum m(T duobus
‘¡.im .• indigent fumtu , Ö*
in corpore. , .
■ MH', aliquot non infimse n o t * , ad communem ejus indulgen-
. Consortium * in Cod. Theod. fumitur aliquando pro vicinia
. conmxis ardificiis ; immo & apud Ciceronem Orac. in Vcrr.
>nfortcsdicuntur ii , quorum fines contigui funt : Sí hoc iènfu
mibr'tiuni ab Ambrollo h ic accipitur.
liftis clavim fcientia, dr ipfi non introiftis, dr intro-
cuntesprohibuftis. Q uomodo enim clavim poteft.
tis haoere fc ien tix , qui fcientix negaftis audo_
rem ? Ec,ideo ad ipfum converíus David a i t : Tu
me, inquit, doce juftificationes tuas i quia tu es vera
juftitia. T u doce q u x íapienter did a funt j quia
tu es íapientia. T u aperi cor meum 5 quia apé-
ruifti librum. T u aperi illud oftium quod in cxlo
* . Ambrófius in concionibus fuis frequens adhortabatur auditores
,u t ftudiofe Scripturarum etiam difiiciliorum JeéVioni in-
cumberent. Et ne proplvetarum obfeuritate, ficut A uguftico con-
tigifl'c ex lil?. 9. Conf. cap. »J. cognofcimus, á ram u tijipropofito
dcterrcrcntür , docet orationcm á leClione arque diligencia num-
quam feparandam. Q u a quidem methodo fi uliis eflet idein Au-
gufiinus adhuc catechumcnus, prophetix I la ix Iciílioncm , quam
fuadente Antiftitc noftro exorfus fuerat, non ita faciie onufiflet.