■p. iìj .
S u p . f . l6 i.
Cant. 8- 7-
a
l'fal. iiJ-J-
4 .
Sï
E/*i. 4J .1.
b
. te praelia diverfie cupiditatis impugnent,non ira*
cundia ftimulet, non libido : & fi eft pugna, tarnen
afFedu, pro his operetur remiffionem quotidie A
peccatorum.Quarenim fpes alia generi humano,
nifi omnium viventium d e lid a donentur ? Ille
ergo princeps folus eft facerdocum, cui adftant
pii facerdotcs, in oadeftium facrarium illud altif-
fimum merito proprii cruoris ingreífi. Illa ergo
lex diligenda , in qua verus Hebrasus liber ab
omni fervitute vitiorum eft,in qua magnum fab-
batum,&inofFenfarequies defundorum, in qua
mortui populi fèmen reiiifèitatur non commix-
tione, fed redemtione fraterna. Secundum hanc I
ercro leo-em odio habet fan&us injuftitiam, non
injuftum qui poteft fiepe converti : nec mortuo-
rum reliquias, fed mortuam iniquitatem exfecra-
tu r , & fefugit.
ij. Sequitur verfus quartus: Septies in die lauden*
dixi tibi ,fuper judicia juftitia tua. Et numero
quidem ftudium finida: devotionis exprimitur :
fed puto magis quod purus,& quietus,ac vacuus
ab omni onere delidorum declaretur afFedus j
lit fine ullo iracunda: imprecationis, aut flagitio- (
fie cupiditatis incendio deferatur oratio ; nihil
quod alii noceat poftulemus; nihil quod nos fz -
cularibus petitionibus decoloret. Laudemus in
hymnis & canticis, vera femper & jufta ea qua:
dedivinis canimus laudibus, confitentes. N o n fit
anceps &. dubia fententia : non difcolor mentis
in ten d o , non materialibus negotiis occupata á
propofiti fpiritalis exfecutione defledat. Juftifi-
cetur femper juftitia De i tranquillo animo, non
otioferiato. / 1
16 . Sequitur verfus quintus : Pax multa diligen-
tibus nomen tuum : d" non efi illisfcandalum.Suprs.
diximus quia caritas excludit timorem : nunc di-
cimus quia excludit omnem perturbationem.
Etenim qui Deum diligit,profunda eft in eo confirmara:
mentis tranquillitas. Aqua, inquit, multa
excludere non poterti caritatem, & flumina non inun-
dabunt earn. Multa aqua diverfarum eft paffio-
num ,& flumina fiecularium cupiditatum corpo-
ralibus mptibus incitata,3 qua: tarnen murum ca- p
ritatis fubvertere non poflunt. Ideoque caritate
fundatus dicit : Torrentem pertranfivit anima nof-
rra. Numquid aqiiamaris excludere Moyfis po-
tuit caritatem ? Et ut fècundum litteram tibi
pfalmorum feries íiifFragetur , nempe diligens
Deum , tutum fibi credidit iter effe per maria.
Q u i autem non dilexerunt Deum , hi demerfi
fludibus dignum facrilegiis fuis exitum pertule-
runt. Elias arque Elifirus Jordanem tranfmife-
runt pede ; & ha:c fuit nimia: merces & gratia J
caritatis. H i igitur ut tranfirent aquas fluvii Jordan
is , paífionum fluenta noftrarum mentis príus
veítigio tranfierunt.Dehac aqua dicit Dominus:
S i tran fe as per aquam, tecum fum -, & flumina non
inundabunt te. Adeftfuis juftís femper cíim ali-
quibus b teruntur adverfis ; fi tarnen tranfèant
mente conftanti, non dubitanti} non fidei tur-
bentur incerto.
17. Tranfi ergo & tu fidelis animi diredione, fi
divinam vis tibi adeflè pra:fentiam : fi non folum
pax, fed etiam multa p ax fit in animo tu o , nulla
a. Sex míT. mor um tarnen caritatem fubvertere non poßunt.
b. I ta vcc.edit. & cuñ£ti mlT. Rom. edit, fola ¡ terreatur adver- ¡
fís. Minus b ene, Infra vero edit. vet. & qusrdam Parif. fed etiam I
multa f i t in animo tuo diluito. Rom. cum m í . omnibus, fed etiam |
multa pax See. ■' ' 1
foris,non intus fit.Pradiare adverfus perfe-
quentes, licet & ipfis filentio fiepe cedendum fit,
quia tibi vincunt. Illorum potentia , tua vidoria
eft. T u n c denique triumphantur, cum fè viciflè
crediderint. N o n ergo te impugnet avaritia,non
cupiditas exagitet, non triftitia dejiciat, non in-
flammet libido, non refupinet fuperbia,non curv
et ambitio,non formido confternat. Pax multa
5 abundet t ib i, qua: exfuperat omnem mentem , m,
fecundum Apoftoli fententiam : quo nihil pul- i-
crius dici potuit. Su m m us e n I m fapientia: finis
e f t ju t fimus mente tranquilla: non com men-
titiis poetarum fabulis lubricus turbetur afFedus.
Summus finis eft juftitia: ; ut iniquitas mentem
jufti movere non poifit. Virtutis totius hie finis,
c& corporea: ipfius fortitudinisjut con fed o b ello
, pacem reformer. Paci ergo & ipfa plerumque
militai fortitudo bellandi: nemo ergo pacificum
2 turbèt affedum.
18. Multa generantur ad perturbationem hominis:
& uxor plerumque decepta ferpentis infi-
diis animum viri exagi tare conatur : & pater fiderò
filii frequenter irrider : & vir conjugis fuas
mentem tentat opprobriis. Sed in his omnibus
fu per at juftus, & d icit : £)uis nos feparabit àcari- Ron
tate dori sii? Tributai io, an anguflia..... an perfecu-
//VQuoties ipfa benefada crimini dantur? Quo-
ties virtus opprobrio ducitur;Quoties ipfaingra-
) ta eft gratia ? Vendidit juftus facilitates fuas,di£.
penfavit pauperibus, nihil fibi reliquie : contcm-
nitur plerumque in ipfa E c c le fia -, quia dives effe
defivit,ficut fcriptum eft:^/ dederit v ir omnes f a - Cm
cultates fuas in cantate , contemtu cohtemtus erit.
N o n ergo moveatur ; non enim m ercedem hujus
ia c u li , nec g ratiam, fed vita: qua:fivit a:terna:.
N o n indignetur , quia homines pecuniis magis
quam operibus bonis deferunt. Nani fi ei propter
bonum opus in hoc fieculo deferatur, 6c hujus
ftudii frudum h ic adipifcatur, dicitur de eo:
Percepir mercedem fuam. Habet quidem opus m*u
bonum,& Me gratiam-.fed brevis portio emeren- l-
d x falutis eft. Serva futuris mercedem tuam : Se
iftius fa:culi opprobria incrementa mercedis tu^
judica. Cogita femper Apoftolicum illu d , quod
Indignafint paßiones hujus temporis ad fuperventu- Rom.
ram gloriam. Nullis ergo juftus frangatur inju-
riis , nullis moveatur periculis, nullis tentetur
procellisj five mors ingru at, five v ita , five A n -
? geli caflorum. Neque déjiciatur adverfis, nèque
extollatur fecundis. Nufquam fit ejus infirmus
afFedus. E t mors tentat , & vita tentat : cave
fcandalum.
19. Qui pacem hab e t,qua: omnem mentem fu-
perat, magnus eft : non eft de pufillis iftis. Ideo
fcandalum pati non debet j quia pufillorum eft
exagitari fcandalo. Unde & Dominus ait : Qui- M*nl’
cumque fcandalizaverit unum de pufillis iftis minimis.
N on folum pufillos,fed etiam minimos dixit,
quos perturbant fcandala ; & ideo gravi obno-
xiuspoenx eft, ut legifti, quicumque turbaverit
I c. Edit. Yet. & Parif. quardain , ut corporea, ipfius fortitudinis
I efficiat miles bella. Rom. cum miT. in lcitionem noftram confen-
I tiunt 5 nifi quod voeem , miles, tranllulit in membrum fe-
quens hoc modo, miles pacem reformet : fed ca mutatio non admo-
dum feni’ui neceffaria eii.
infirmæ mentis infantiam. Sicut enim g ra v io r iA ni fecit. Unde & Dominus appellar amicos in
dignus fiipplicio eft,qui perfuaferit crimen infan-
tulo,& incautam pra:cipitarit xtatem:ita qui in-
validum,& infipientem,& improvidum circum-
fcripferit perfuàfione erroris, aut exagitatione
cordis afFedum. Visfcire quam infirmus fit qui
fcandalizatur > Non manducabo, in quit, carnem...,;*
nefratrem meum fcandalizem. Quanta infirmitas,
& quiedam infantia animi} ut eum etiam efcafra-
tris exagitet? Unde non poteft homini effe pne-
cipitium, quando etiam hinc eft periculum ?
10. Et quod pejus eft,infirmitas hujufmodifer-
pit in multos.Videsinopem juftum,tentaris:vides'
divitem iniquum, tentaris:vides fine liberis fanc-
tum , tentaris : vides liberis ^ honoribus, laudibus
fiecularibus abundantem injuftum, tentaris.
Q u a n t a » fovea:, quanti laquei, & quod eft gra
Evangelio, non fervos , qui fua prxcepra fece-
runt. Qui diligit enim,facit :& qui fecerit,merito
dilectionis remuneratione donatur.
23. Sequitur verfus feptimus: Cuflodivitanima
me a teftimonia tua : & dilexit ea nimis. Plus eft di-
ligere , quam cuftodire : & fupra diximus quia •
cuftodire, interdum neceffitatis eft, ve] timoris: '
diligere caritatis/Ideo cùm hìc dixilTet : Cuflo-
d iv i , adjecit : Vilexi j ut cuftodia amantis fuerit,
B non timentis. Qui nimium d ilig it, nimium cuf-
todit.
2,4. Sequitur verfus odavus : Servavi pucepta ,
tua & teftimonia tua ; quoniam omnes via me a ante
te, Domine. Beatus qui poteft dicere: Omnes via
tnea ante te: qui nolit abfcondere omnes cogita-
tiones fuas, omnes a&us fuos:abfcondebat Ada
V1US, qui plurimos ílrangulenr ? In Sodomitana viam fuam, abfcondebát Eva poft culpam abfurbe
vix unus L o t qui non tentaretur inventus condebat Cain necem fratris. In aflFedu habee
f t , cujus tamen uxor non potuit tentationis la- mus abfeondere, non in efFedu. Plena abfeonqueos
evadere.Hebraorum populus maria tran -C dentis perfidia, etfiapud Deum nulla fit latebra
fivitrfed non potuit tentamenta tranfire. Ten ta ti Ideo Ecclefia in Ganricis fuá ei fecreta monftrafnnt
omnes p rs te r Jefum, & C a le b , qui ideo d;
fenioribus terram repromiffionis introiremerue-
runt-, quia fuerunt tentationis expertes. N e c
Aaron in tro ivit, nec Maria ; quia & ipfi tentati
flint. Ne cM oy fes introivit; quia dux erat populi
qui tentabatur : typus Legis qua: excludere
tentamenta non poterat, non poterat in terram
refurredionis inducere; quia ifta Evangelio gra-
da debebatur. Li
bat, dicens : Adfumam te, dr inducam te in domum
matris mea^dr in fecretum ejus qua concepìt me.Nam
etfi Deus omnia videat cordis o c culta; bonum
tamen eft ut unufquifque animam fuam ei ape-
riat & expandat, & tamquam lumini, vel calori
ejusoccurrat. N e c immerito gloriatur Ecclefia,
dicens : Ego eram in oculis ejus tamquam inventens
pacem -, quoniam vias fuas prodere non timebar.
tia debebatur. Lex pacem non potuit dare ; ideo D Jufti ergo eft ifta vox: Oculi enim Domini fuper iuf-
Moyfes quoad vixit,femper præliatus eft:femper tos. Itaque dominoJefu Chrifto, qui eft via & veritas
, bene hoc dicitur ab Legis populus in ancipid bellorum eft:Jefus auiis
qui illam veram
tem N a ve plebis animos profunda pace compo-
fuit 5 quoniam qui fub Lege eft, agitatur incertis:
qui fub Evangelio, audit dicentem : Pacem relin-
quo vobis ipacem meam do vobis. Ideoque diligen-
tibusnoneft fcandalum.
21. Accipe aliter : crux Domini Judæis fcandalum,
Græeis ftultitia eft. Scandalum eft perfîdo;
quia dicit Judæus : Ergo hic Deus e ft, qui homo g
vifus e f t , hic Deus eft qui jejunavit, hic Deus
viam fide, moribus, ad uque defiderant convenire
: Omnes via mea cor am te, Domine. Nulla enim
poteft via efle b ona, nifi quam tu illuminandam
tui vifitatione luminis judicaveris : cui eft honor
gloria,laus, perpetuitas à fieculis,& nunc, & femper
, & in omnia fiecula fieculorum. Amen.
S E R M O V IG E S IM U S - S E C U N D U S .
•n Tau,
eft qui vapulavit, hic Deus eft qui crucifixus eft, i. T N cipit Iittera T a u , quæ latina interpretahic
Deus eft qui de cruce defeendere, & fe libe- tione fignificat, Erravit: alia interpretatìo
rare non potuit ? D enique hoc dicebant tempo- habet, Confummavit. Quid eft erravit ? Vio-efima
l7- re Dominicæ paffionis : Defcendatde cruce, d* ere- feconda Iittera e f t , quæ apud Hebræos eft ultidimus
ei. Confidit in Deo, liberei nunc eum , f i vult. ma. Pfalmo autem ifto,hoc eft, centefìmo oclavo
N o n te ifta tentent, non te ifta perturbent, non decimo profedum hominis diximus fi^nificari
in animum tuum hujufmodi fè ingérant cogita- qui dodrinæ moralis magifteriis eruditus depotiones.
Ubi p a x , & multa pax : ibi crux Chrifti neret omnem inexercitaca: mentis infantiam: adnon
opprobrio, fed faluti eft. N o n fuit oppro- p fumeret autem veterani confiliifcientiam,&pru-
brio Pecro crux C h r ift i, quæ tantum ei gloria: dentiæ fenilisætatem. Ubi autem erroreft culpa
« I.--. , . • »• „ . v . . - r - n .__r... • ’ . 3
Pfal. 1
dedit; ut inverfis Chriftum honoraret vefti'giis:
metuens ne fi ea fpecie crucifixus eflèt, qua Do-
minus,affedaiTe Domini gloriam videretur.Crux
ergo opprobrium perfido: fideli autem gratia, fideli
redemtio, fideìi refiirredio eft ; quia prò no-
bis pafliis eft Dominus ; quia ilio nos redemit
fanguine, illa ad paradifum refurredione revo-
cavit. Qui h x c credit, quomodo poteft turbari,
cui fpes regni cadeilis adfurgit ?
22. Sequitur verfus fextus: Exfpeffabam[aiutare
tuum, Domine : dr praccpta tua feci. Q ui exfpedat,
fperat. Caritatem ergo fpes p r^ ced it, fequitur
falus. Spes igitur pra:currit efFedum ;id eo qui
exfpedavit falutem à D omino,pracepta Domifignatur.
H ic ergo eft profedus finis , ut etiam
culpa: fir. Sed vide quid interpretetur. Erravit,
inquit; non e r ra t, fed erravit. ErrafTe, pneteriti
eft temporis : errare, prafentis. Qui erravit)defi-
vit erra re, & veterem condemnat errorem'. D e
eo enim dicitur,erravit,qui in errore jam non fìt-
nam is qui adhuc in errore permaneat,nòn erraf-
fedicitiu,fed errare,errare enim permanentisin
vitio eft : erraffe, eorrigentis eft lapfum.
2. Denique emendator morum ait : Eramus •
enim altquandò infìpientes,increduli, errantes in de-
fideriisidr voluptat.ibus. Non dixiflèt utique : Era-
mus aliquando inftpientes, nifi qui adeptus eflèt
poftea fàpientia: difciplinam. Neque dixiflèt :