L. ie ifaac.
cap.
Pfal. 44.
i . Tim. i .
t fai. 4i 8.
Jaban, j.
Matth. 1 6
In Pfal.il'.
ii-ultimo•
i ejfrÈxinànivitîe ut fpiraret tibi,femper hòc tinguen- A furredio'nis myfterium ', ut ofculum quali fponfa acce-
erat, fed erat apud Patrem, erat in Patre , olebat tán- périt : in cubieulum autem Chtifti fit introduca Ecclefia
, non jam quail tantUmmodo defponfata , fed etiam
quali nupta : nec folùm thalamum fit ingrcffa, fed etiam
legitima: claves copulx confecuta fit. Ideoque quafi in
thalamo fita ait : Colligatio gutta frater meus mihi , inter It* t*.
media ubera mea requie feit. eo^tm
18. Qtiod fi cubicnlum quxrimus , ipfe nos edocec ■
qui ait : tu autem cùm orabis j intra in cttbiculum tuum * Matth. 6.
& claufo oftio ora patrem tuum in abfeondito. Cubicu-
lum Ecclefix corpus eft Chrifti. Introduxit earn rex in
nittrn
turn erat, led erat apui
mm Angelis & Archangelis,tamqiiam intra vas cadi. Ape-
ruit os rater dicens ,, Ecce pofiti te in tcfamentum generis
mei, in I itemgentium ; utfis in falutem ufque ad extremum
terra. Defcendit Filius , repleta funt omnia novo odore
Verbi, erudavit cor Patris Verbum bonum, flagravit Filius
, Spiritus fanctus exhalavit, atqueper omnium corda
diffudif: Diffufa eft enim caritas Dei'in cordibus noftris pci-
Spiritum fanüutn. Ipfe Dei films in -Corpore tamquam in
vafe odoreffl primo cohibebat filimi , opperiens tempus
% ■ DSo mi■n us d ar mihi lin guam erud"i ti- on■is, ut fciam B omnia interiora myfteria., dedit ei claves ut aperiret
fibi thefauros feientix, facramenrorum claufas ante fo-
res pandereti cognofeeret quiefeentis gratiam , defundi
fomnum , virtutem refurgentis. In ilio cubiculo jufti-
tias Domini Jefu nupta reperit. Qua: funt illa: juftitiae ?
Utique facramenta baptifmatisjficut legimus > quia cùm
venienti ad baptifmum diceret Johannes : Ego à te debeo Matth,j,
baptizari. & tu venis ad me ? Refpondit Jefus : Sine
modo .fio enim dee et nos implere omnem juftitiam. In ilio
cubiculo juftificationes Domini difeit , confilium Dei
cognovit, quo nihil poteft effe fublimiushoc eft enim
divinum , in quo fit remiffio peccatoram.
quia curfus mos xquaire non poffumus, Adtrahe nos', C 19. Hxc à Domino quxrit difeere, qua: homines do- Ibidem}
ut auxilio tuo fultx , veftigiis tuis poffimus infiftere. Si cere non poterant, nifi antea Deus docuiffet : qua: poftea- °a°n- *■
- r _ . .1 quam à Chrifto didicerunt apoftoli-, Ecclefia dicit : Introduxit
me rex in cubieulum fuum ; hoc eft, in illud fe-
cretum , in quo funt omnes thefauri feientix & cogni-
tionis fux. Ideoque tibi dicirar., Cìtm oras, intra in cu- Colojf. t.
biculum tuum , quod lignificar mentis animxque fecrc- Matth. 6.'
rum. In hoc cubiculo juftitiarum fponfa fe popofeit
induci , ci\m poft odorem unguenti excurrerit , quod 1
femper fluir, & numquam deficit.
'■. 20^ Introduxit me rex in cubieulum fuum > grxcus in Eib. s- de
promptuarium fuum & in cellariùm fuum , habet : ubi
quando oporteat dicere fermonem. Venit hora, aperuit os:
exivit unguentum , quando virtus exibat de eo. Et ideo
ifta feftinat ad Verbum , & rogat ut adtrahatur, ne forte
derelinquatur >quia currit Dei Verbum, & non eft alligatimi.
Denique Exfultat tamquam gìgas ad currendam viam.
Et quia Egrcffus ejus fummo ceelo , & occurfus ejus ufque
ad fummtim ejus -, videns fe imparem tanta: velocitati,
dicit : Adtrahe nos.
54. -Bona anima qua: non prò fe fola, fed prò omnibus
rogat : Adtrahe, inquam,»(W ; liabemus enim cupidiratem
fequendi , quam unguentorum tuoriim infpirat grada
.t mo fulta:,
enim tu adtraxeris, curremus & nos > & fpiritalia vel-
tads -flabra capiemus. Deponinir enimfarcina quibus ma-
nus tua fulcro eft : & oleum tuum infunditur, quo cura-
tus eft ille qui à latronibus vulneratus eft.
15. At ne impudens tibi videatur quod ait , Adtrahe
nos > audi dicentem , Venite ad me omnes qui laboratis , 0 - onerati eJHs , & ego vos refeiam. Vides quod li ben-
ter nos adtrahit, ne remaneamus fequentes : fed qui vult
adtrahi » currat ut comprehendat , & currat pofteriora
oblivifcens, & ea qua funt priora appetens , fic enim
poterit Chriftum comprehendere ; unde & Apoftolus ^ bona libamina,ubi boni odores, niella fuavia,ubi fru&us
ait : Sic currite ut comprehendatis. Vult & ifta ad bravium
pervenire, qua defiderat comprehendere. Prudenter ergo
xogat ut adtrahatur,quia non omnes fequi poflìmt. Denique
Petro dicenti, Quo vadis, refpondit verbum Dei,
Non potes me fequi modo , feqneris autem pofiea. Claves
ei commiferat regni ccelorum, & in fequendo fe imparem
judicayit. Hanc tamen animam non diftulit ; quia
-non prafumebat, fed rogabat. Denique,
16. Introduxit me in cubieulum fìtum. Beata anima qua
Vèrbi ingreditur penetralia , namque ea infiirgens de
corpore , ab omnibus fit remotior ; atque illud quod
diverfi , ubi epula varia funt., ut plurimis epulis tuum
prandium condiatur. Denique in illud divini illius fponfi
introducta feeretum : •$. j.
ai. Exultemos , inquit , & latemur in te , diligamus deifaatv
ubera tua fuper vinum ¡ non enim in divitiis & auri ar- caP" i- 5-
gentique thefauris, non in poíTeffionum fruCtibus, non
in poteftatibus, non in conviviis, fed in folo Deo exfultat
, dicens ad eum : Diligamus ubera tua Juper vinum. lnPfal.ni.
Sic tamen bibebat,ut non abforberetur a vino, fed gratia Serm'1. f !-
ejus latitiam cordis hauriret, non corporis ebrietate ti-
tubaret. Denique bibens hoc vinum , apemit oculos
éft nipra femeripfum , divinum illud li quomodo alfe- ^ fnos , & vidit viam reCtam , reliqi ofas i ! di- -
qui poffit, ferutamr & quarit: quod cum potuerit com.
prehendere , ea qua fimt intelligibilia fupergreifa , in
illo confirmatur , atque eo pafeitur. Talis erat Paulus
qui feiebat fe raptum in paradifum , fed five extra cor-?
pus five in corpore nefeiebat. Adfurrexerat enim anima
ejus de corpore , & fe a vifeeribus & vinculis carnis
äbduxerat atque levaverat , faCtufque ä femetipfo alie-
nus , intra femeripfum tenuit verba ineffabilia qua au-
diyit & vulgare non potuit , qua advettit ea liomini
loqui non licere. Anima ergo bona contemmt vifibilia
& fenfibilia , nee confiftit in eis , nec in refpiciendis
cens : /Equitas dilexit te-, hoc eft, non flexuofa itinera te ^ *•
fequiuinir : fed folus ad te poteft juftitia trames pervenire
, qui enim diligit juftitiam non fe avertit à Chrifto.
Quomodo enim arbitnun juftitia,remuneratoremque me-
rirorum innocens metuat confcientia ? Eadem tamen anima"
cognofcens corporis focietate fe fufcatam, dicit ad
alias animas, vel ad alias caleftes & appofitas facro myf-
terio poteftates : Nolite adfpicere me quoniam obfufiata £- de iftat
fum, quia non eft intuitos me fol. czp.^. y-j.
%z. Fufca fiim & decora, filia Hierufalem. Conftitue Do-
minum Jefum recumbentem in convivio , reclinantem
his iminoratur & refi let ; fed adfcendit ad illa aterna & F fe Johannem fupra peCtus ejus, mirantes alios quod ferinvifibilia
& plena miraculis , puro fenfu fe pia mentis
ddtollens. Etenim perfettioni ftudèns »..ßbliun illud bonum
divinitatis intendit, nec aliud quidquam requiren-
fupra Dominum reclinaret, quod caro illa peccatrix
fupra templum Verbi recumberet, quod anima illa carnis
vinculis innexa aulam divinx plenitudinis fcrutaretiir.
Hxc ergo mirantibus aliis , refpondit anima Johannis ;
Fufca fiim & decora, filiajerujalem : fufca per culpam ,
decora per gratiam. Dicit & caro, fufca Jum & decora;
fufca pulvere fxculari, quem certando collegit, decora
oculo fpiritali, quo mundi hujus pulverem (quallorem-
que deterfit : fufca per vitium , ied decora jam per la-
vacrum , quod abluit omne deliitum : fufca fum quia
fieccavi, decora quia jam me diligit Chriftus, quam re-
dum putat, quia tenet quod fummum eft.
17. Introduxit me rex in cubieulum fiium. Simplex
eft ofculum , fed negotiofum cubiculi fecretum > hoc
enim loco myfteriaplenius cognofcere fe velie teftatur,
ut ingrediatur penetralia myfteriorum caleftium , &
aperiantur fibi thefauri fapientia & fcientia in Chrifto
abfeonditi : quod ut poflir, fortalfe illud ait quod fupra :
Ofculetur rne ab ofculis oris fui. Significar Spiritus fanéti
fupervenienns gratiam , ficut Angelus ad Mariam dixit :
Spiritus fanttus fuper nenie t in te & virtus altijfimi obum- Maria.
brabit tibi. Quando autem introduxit earn rex in cu-
biculuin fuum , pailionis tempus , lateris compunCtio
declarat, fanguiniseifufio , fepulturx unguentum, revus
egaverar enim in Eva , recipit in virgine , fufeipit ex
13. Dicit etiam Synagoga , cujus myfteria hoc loco
plerifque videntur exprimí j qux ci\m fe rejici videret
propter totius plebis impietatem folabatur fe tamen,
quia
ja pfahilS.
Serro, i-
Otrfi *•
ibidem.
tfalm. 13.
Colojf. j .
JnPfal.t\S.
Scrm. iS.
verf. y.
f- 4*
L.i.de Spir.
jmfto c. r i.
b. PfalMS.
Sern. 1 .
iquia
ipfum Chriftum de populo fuo non tantilm, fed &
Petnim , Johannem , Jacobum Chrifto adhxrentes vi-
debat, quia habebat eloquia fibi eredita. Et ideo dice-
bat : fufca fum & decora , filia Hierufalem : fufca per in-
credulitatem, decora per legem : fufca per Iapfum, decora
, quia dilexit me fo l, & prior faita fum congregano
Dei. Nolite me refugere quiafufca firn-, ideo fufca fum,
quia fol me reliquit juftitix, qui ante illuminare confue-
verat. Amili colorem vulms mei, obnifa faèta eft acies
oculorum meonirn quibus ante.foIem videbam : in tene-
bris ambulo ,.qux diem Chrifti nefeio. Nolite tamen
defpicere me •, quoniam qui reliquit,poteftrurfum adipi-
cere. Mifereri itemm folet, congregare difperfos ì defer-
tos requirere , colligere deftitutos. Omnes tribus Ifrael
convenite,adfpicite me decoram ante d e l i è t a , ad'(pi-
cere me,quoniam obfufcata fum hoc eft, non hoc folum
adfpiciatis quia obfufcata fum j non eft intuirus me fo l,
Se ideo obfìifcata fum. Sed Iucet fol fuper juftos & in-
juftos , fuper juftos pro gratia, fuper injuftos pro mi-
léricordia ; illis mercedem meritorum tribuens, iftis peccata
dimittens. Et gentibus non lucebat ante , mule lu-
cet, nunc illis oritur qui oriebatur mihi j qui illis remi-
fit, remitter & mihi. Nojite arbitrari quoniam obfufcata
fum, quod penitus reliquerit me fol , & jam non
intueamr, non requirat xgram. Diflimulavit à me, quia
non fervavi mandata ejus : reconciliabitur cùm viderit
meorum pcenitentiam deliètorum.Non vidit me fol,quia
non recepì advenientem, non aperui feneftras > ut vitx
lumen intraret : ciìm aperuero, illuminabit oculos meos,
qui venit ut totunt mundum illuminaret , & videant
etiam non videntes.
24. Vel dicit Ecclefia de gentibus : Nolite adjpicereme
quoniam fufca firn, quia non rejpexit me fol -, eoquod ve-
lut pruinis hyemalibus geluque conftrièta gentilis erro-
ris , congregationem gentiunj fol juftitix diu indignam
xftimaverit, quam ferena vultus fui luce luftraret. Nonne !
tibi videbatur luberni rigor temporis , quando notus
erat in Judxa tantummodo Deus ? Nunc autem plenitu-
do lucis fulget xftivxquando omnia & in omnibus
Chriftus. Nonne terra Domini & plenitudo ejus ? Et vere
orbis terrarum in Ecclefia , quia »0» Judaus tantummodo
aut Gracus, non Barbaras aut Scytha , non fervus aut
liber :: fed omnes in Chrifio unum fumus. Sol omnibus
fulget,dies omnibus lueet. Nigrafium, & decora. Prx-
miiìt nigram, ut augerec decorem : non dixif, Nigra
fum decora , ne quod nigrum eft decorum xftimare-
tur : fed ait, Nigra fum fuperiore peccato , fed de-
'cora confeffione peccati, & correèlionis ftudio , atque
amore virtutis. Quamvis ergo Et fyllaba ut grammatici
appellant conjunctiva fit j habet tamen diftinitionem ,
qua confiifio diftinguitur ac feparatur \ ut fi dicas Am-
brofium Ballum iiitus effe, unus putatur : fin autem adfe-
ras Ambrofium & BalTum intus elle, duo utique intelli-
guntur.
25. Sicut tabernacula Cedar,ficutpelles Salornonis -, ten-
toriaenimde exuviis fiunt mortuorum animalium. Igitur
qux hoc dicebat, morraa erat peccato, & vivebat Deo :
&n,os igitur peccato moriamur,ut Deo vivamus. Repleti
fpiritus, jucunditate & fuavitate Ixtitix, erimus exuvix
fpitituales , carentes infirmitate corporea , & integro
mentis finu infufam nobis divinoram myfterionim gratiam
refervantes. Tabernacula autem Cedar,pellefve Sa-
lomonis corpus hoc dici liquet ex pluribus locis, tamen
etiam inde intellige, quod Adam & Eva ubi imaginem
depofuere c^leftis quam ante portabant, imaginem terreni
liominis induentes , tunicas diéti funt veftiti elfe
pelliceas corporales enim eos fecerat de fpiritualibus
culpa commifta.
26. Nec illud abfurdum ad intelfigendum , quod ita
fe dicit fponfa faètam ficut pelles folis aduftas ardoribusj
eo quod in afperitate licet tribulationum polita , morti-
ficaverit tamen corpus fuum , ne fentire polfit illam
afperitatem : ficut enim ardorem folis non fentit pellis
tabernaculi, eo quod pellis fit animalis mortui ; ita hxc
mortila peccato , ardorem peccati fentire non poterat :
vel quia non frangebatur neceffitatibus, vel quia corpus
. afflièlionis fumus., & mortem Domini Jefu femper in
corpore noftro circumferre debemus.
• 2.7. Filii matris mea pugnaverunt adversum me', hoc f. ¡.
eft, impugnaverant me corporis pafliones , carnis ille-
cebrXxfecoloraverant : ideo fol juftitix mihi non reful-
fit , quia viduata prxfidio devotionem meam & obfer-
vantiam plenam fervare non potui , hoc eft enim » vi- y. ^
neam meam non cuftodivi, quia fpinas & non uvam adm-
l i , id eft fa^ens peccata pro frudibus. Et cùm de Verbo
loquimr, irradiante fibi Verbi fplendore, converfa ad
ipfum dicit :
28.. Vbipafcis , ubi manes in meridiano .? Re£te dicit, 6.
ubi pafeis, quia regale eft Dei Verbiun : ubi manes quia L- deifaac,
morale : in meridiano ; quia myfticum : liquidem meri- C(tf' *'
die Jofpph cum frarribus fuis in convivio conftitutus Gen'*+'
fumrorum myfteria temporum revelabac. Sed etiam David
dicit, Revela ad Dominum viam tuam & fpera in eum, pfitlm.
& ipfe faciet, & educet ficut lumen jnfiitiam tuam , &
judicium tuum ficut meridiem. Et jpfe Paulus circumful-
fifle fibi lumen meridie adferuit, quando à perfecutione
eft conyerfus ad gratiam.
. 29;. Quxritur ergo quod derelida fît , quod deftirata_
fit pauper e? divite ", abundabat enim munere. gratia-
rum : fed egere coepit, ubi divinx prxfentix libi copia
denegata eft. Et ideo vel quafi mercenaria haberi poftu-
lat,qux ante fibi pretiofioris copulx gratiam vindicabat.
30. Pofiuerunt me cuftodem in vineis ,vineam meam non ir.
cuftodivi. Putant aliqui hoc de illis dici qui Synagogam i*Pf*l.nS.
ad legis prxcepta conftringunt, ut legem cuftodiat, vi- Scrf~ x'
neam fuam tueamr,quam cuftodire non potuit. Denique v *"
cuftodiebac ut faceret uvas , fecit autem fpinas. Qux fit
igitur vinea , renit David teftificare nobis dicens : Vi- pfalm.70.
neam de Ægypto tranftulifti, & ejecifti gentes, & p/antafti
earn. PolTunt & apoftoli effe filii matris ejus , qui vere
impugnaverunt Synagogam dicentes •: Ecce convertìmur
ad gentes : & nationibus verbum Dei feminare ccepe-.
rant. Poffunt & prophetx intelligi qui monendo denun-
tiandoque ut vineam fuam cuftodiret Synagoga , nihil
profeceranf -, fecit enim fpinas improbitatis, qux vir-
ratis uberes frudus deferre debuerat : & ideo confiterar
quod populum fuum cuftodire non potuit meritoque
fero quxrit tenere , quem cùm teneret, amifit : multo
dilïïmilior ejus qux dicit : Inveni quem diligit anima mea ', Cap, x .
tenui eum non relinquam eum. Denique illa invitât in
hortum fuum fponfum, hxc ubi pafeat requirens, dicit
ad ipfum :
31. Annuntia mihi quem dilexit anima mea. Cur quem f . t.
dilexit anima mea, dicis , & non quem diligit ? Cur di-
ihififti quem tenebas ? Dilexifti patram fide, amififti in-
credulitate : tenebas caritatis vinculis, amififti longo fune
perfidix. Ideo nefeis ubi pafeat, ubi maneat ; nam fi feires
,vnon quxreres. Dicis enim : Vbipafcis , ubi manes f - 16.
in meridie ? Meridiem nofti effe Ecclefiam qux teneat
Chriftum , & tu eum in nodibus quxris ? Die,inquit,
mihi Chrifte , refponde .vel propter id quia antecaras
fuifti atque diledus mihi ; etfi ego tantx prxrogativam
caritatis amili, ni tamen quafi pius, refponde mihi, Vbi Ephef. 1.
pafeis, ubi manes ? Reliquifti me , abiifti ad gentes , re-
celììfti longe à me , & illis propior fadus es à quibus
longe eras. Sed fadus es propc, quia fanguine tuo cre-
diderunt. A me receffifti, quia ego cracem non fufcépi
ut mimdi redemtionem , fed ut noxii damnationem^
Qui autem receperant ficut falutis audorem, in meridie
funt ; illis luces , illis refulges, illis calet gratia tua ficut
meridies. Mihi maratinus eras , cùm adhuc crederem.,
fed non credebam piene , quia non fum inventa in meridie,
ficut Jofeph cum fratribus fuis qui tenebant meri- Genef 48.
diem : illis meridies fadus es , qui pafcunmr in divitiis
tuis , & in te fperant. Ideo ut dixit David : Deduces forum
juftitiam tamquam lumen, & judicium eorum tam- Pfalm. ¡6.
quam meridiem.
32. Quxris ergo tamquam aliena qux proxima eras,
tamquam pauper qux dives fuifti : vis fequi qux prxce-
debas , atque utinam vel fequaris quos prxcedere de-
buifti. Mercenaria effe defideras qux ante mercenarios
colligebas ) mercenarix itaque yox ifta dicentis e f t Ne f. g.