naturæ: generado fide», devotionis eft partus. A verfa imminere p r s v id e r i t ßecu kcrymifque
Contentus fuifti forma: decore,a non eenius am.
bitione, fumfifti in uxorem, genuit fitios libera-
lioris gratis:oculus tibi fuit generatio pröfpero-
rum. Contemplatus es iacram puellam, prelfit
oeulos tuos augufts reverentia caftitatis: p r s -
dicafti dominum Jefum, qui fenilem dediffet in
adolefcentula s ta te gravitatem, immaculatam-
que vitam inter infirmas tarn lubrics hujus car-
nis illecebras humanis infudiffet gffectibus: fons
emollire ac mitigare non definat.
cy. IdeoHieremiasin cap rivirate g en t is ju d s s
politus, futuram prsvidens perpetua: captività-
tis ærumnam , quam perfidi* predo Judæorum
populus habebat exfòlvere, dieebat m Threnis
fiib hac eadem littera:/» hoc ego fieo,oculi met cali- i
gav erutti a fie tu ; quia elongavit a me qui me confo- 1
labatur.N o n igitur abdu&um fe effe de terris luis
d olebat, fed à Chrifto populttm relinquendum,
bonorum eft. Vidifti poffeffiones pupillorum, B confolationemque futurs v it* cernebat amifnon
ad invadendum, fed ad tuendum : & pater-
nis ingemuifti vifeeribus , fi quid advertifti de
minoris commodis effenegle&um: repuliftieum
qui fines ejus volebat invadere: judieafti pupillo:
oculus tuus fons tibi fuit & origo juftitis. Judi-
.cafti vidus(ficut enim mala drachma,non drachma
: fic malum judicium ,non utique judicium )
judieafti ergo ficut j,uftus& bonus judex : vidifti
uiurpatorem improbum, qui maritali auxilio
iàm .H s c eft vere dolenda captivitas,qus ster-j
n s fpei hbertate privata videbatur.Alio quoque
loco fub hac eadem littera repetivit in Threnis,
dicens : Dominus qua cogitavit, confummavit, ver* :
bum fuum quod mandavi t a diebus antiquis. Defiru- '■
x it , dr nonpepercit,d“ latificavitfuper te inimicum,
dr exaltavit cornu tribulantis ir.Nonne evidenter
futurum judicium Cbrifti annuntiatur, ficut in
pfalmo quoque prsienti deekrari certum eft.
deftitutam, fuam prsdam putaret : iniquitatem C Oculus ergo p rsvide at q u s ventura funt, & ea
non paflus es: tulifti indefenfie opem,quo adjuta
prsfidio, inoffenia opera caftitatis exereuit, nec
auxilium qusrere maritale compulía eft 5 dicit
t/Auj. i8. tibi Dominus : Venite difputemus. Quia judieafti
viduam, oculus tuus fons g ra tis tibi fa&us eft.
Vidifti nudum corpus inopis jacere defun£ti,non
. prsteriftijUt ille qui exponicur in Evangelio, fa-
cerdos atque levita : fed continuo miiëratus, le-
p ulturs folatiis tradidifti : generavic tibi octilus
materiam redemtionis.
7. C o n tra , fi adipiciensagrumpupilli vineis
confitura, Istum fegetibus,nemoribus umbrofis,
aut fluviis decurrentibus , aut fontibus featu-
rientibus , aut riparum herbofis ameenum tho-
ris, & avariti* facibus accenfus tranftulifti pa-
trum limites, atque in poffeiïïonem indefenfam
improbusirruifti: oculus tuus tibi mortis perpe-
tu s acerba generavit. V ic in s viduæ jura teme-
rafti : coegifti eam q u s aut dolorem fuum, aut
aut profufione lacrymarum, aut erroris correc-
tione detorqueat. Denique Hieremias flebat j
quia malam caufam impis plebis fufceperat,qus
perfidi* pertinacia proprium negabat auitorem.
10. David autem prophedco ipiritu judicium
prsvidens C h r ifti, in quo nemo innocens peri-
clitabitur, nemo fceleratus eludet, bonä fretus
confcientia dicit : Feci judicium & juftitiam : ne ■
tradas me nocentibus me. Non quali glorioitts ac
D iniblens ie ipie laudar, cùm utique peritus legis,
'alterius magis quam proprio ore unumquemque
laudandum effe non ignoraret. N o n , inquam,
b prsdkatarum jaftantia eft hie ulla virtutum,
fed v it s innoeentis adfertio jure prsfumca ; ne
dignus sftimaretur qui propter gravia peccata à
Domino relinqueretur, & nocentium poteftati
traderetur. Defenfio eft igitur, non arrogantia,
quando non excellentia aliqua honoris adfurai-
tiir, led formidabilissrumna propullàtur.Denipudorem
fecretis claufa parietibus fovere debe- E que Petrus hoc genere defenfionis utitur dicens:
r e t , profilire in publicum, inverecundius quam
injuftius litigare : oculus tuus partus iniqtiitatis
eft fa&us. Vidifti inopem fuperbo ocu lo, & inia-
tiabili corde:delpexilti precem pauperis.-Sc quem
mifereri debueras, cum faftidio prsterifthoculus
tuus fons tibi fuit & origo peccati.
8. Ideoque oculi tui non lupi oculi fint, & infi-
diantis ad p rsd am , fed ficut Sponis dicitur :
Oculi tuiflagna in Efebon, in por tis fili a multorum :
Ecce nos reliquimus omnia, dr fecuti Jumus te : quid 1
ergo erit nobis?In quo fi dicli arrogantis decolor \
aliquis nsvus fuiflet, non tantum g ra tis de domini
Salvatoris fententiaretuliffetjut non folum
minime fubdendus ipiè judicio,fed etiam judica-
turus de aliorum meritis ipiè nuntiaretur.Neque
enim in jud icio, fi qiiis innocentis fu s tuends
gratia,quid feciffet aperiret,ad jaiftantiam potius
quàrn ad defenfionem cau is dictum sftimarenares
tuaficut turris Libani. Stagna in Eiebon F tur. Aliud eft dignum ie p r sm io dice re, aliud
quid e f t , nifi in cogitationibus rationabilibus indignum injuria.
~ ir. Et tarnen ille ipie Philofophisfummus, ut
aiunt, magifter, cum aeeufaretur, interrogatus
qua tandem peena fe dignum puta ret, reipon-
diffe fertur, c ut in Prycaneo publico quotidie
convivio fufeiperetur. Ille honorem ufurpavit,
d hic p rsca vitsrumn am : ille gloriam arrogavit,
hic humilitatem iervavic. Nam q u s major eile
num viilo res alebantur. H o c autem refponfum apud Placonein
in apologia Socracis ita legere e ff : *< iau Su n* x g S J\'yjtn, ■?
tt/*<£«%, W U Tt/isp/taf , ¿A /»fUTW/iii* otnimas. Adiiis- ctiam
Ciccronem lib. i . de Oiacorc.
d. Edic. Am. trumnam frecatus eft. Era. & a lii emendarunt....
dcfrccatus eft. Non male, fi vel unusc mfl'. adftipularccur. Sic
ctiam infra fctmonc x v i i - v . fub finem edic habenc , g) iam
jure frecatus.efl-, ubi mff. Quam jure pr&cnvit. Quod> utroque ioco
concinne dici nemo non vidcac.
abundantia, q u s eft in portis E c c lefis , cui njeri-
tò defertur multitudodoitrins ? Filia enim mul-
torum, più rimar tim doftrimarum pofteritas ef-
fectaeft, cujus nares odor eft iacrificiorum flori-
bus omnibus prsftans. Quid enim Chrifti odore
fublimius,qui aboiebat thuris flagrantiam?Ocu-
lus ergo ifte provideat q u s futura funt : & fi ada.
Scripti codices magno numero : non Accenfus Ambiti one. M elius
a l i i , ac edic. Non cenfus ambulane. EU enim hoc loco cenfus,
proventus quem quifque annuatim-è poflcifionibus perei pit.
b. Edit, omnes, frtdictuoris jactantin tft hic ulla virtutum. MIT.
complures, pndictarum jaclantia, & e . Melius tarnen a lii quin-
q u e , ut in concexcu.
c . MIT. aliquot : ut in prandio publico. A l i i , atque edit, ut in
irytaneo. Pulcrc idquidem ; erat enim Prytancus locus Athenis,
ubi fumtu publico de. Rep. benemeriti, ac publicorum cercamihumilitas
poteft, quàm u tconfciu sfíbijud icii& A tarnen non privata v irtus ,fed publica. Nam imjuftitis
reièrvats, tradi poteftati diaboli verere-
tur ? Hominem fe effe c o g n o v it , impar fibi bellum
adversùm ipiritalia nequitis in csleftibus :
raptum novit Enoch eile, ne malitia mutaret cor
ejus : N o e inebriatum, L o t inceftatum; facerdo-
tem primum ipfum A aron cum Maria fororeten-
tatum ,Iep rs maculis ad fp er km Mariam pri-
nhim, poft, abiolutam : Moyfen pene interneca-
tum,nifi circumcifione filii, &ejufmodi languìmaculatum
corpus à virili permixtione fervare i
& palmam caftimonis limolo in corpore ufque
ad Angelorum converlacionem cuftodià inte-
gritatis evehere,utilitas privata^ Iaus publica eft:
Frugi elle ac modeftum , &. fobris parcicatis cenere
menfuram probatur à pluribus, fed fibi ioli
proficit. Fortitudo in prsliis eminet, in odo fri-
g e t: cujus opus in tempore neceilarium,in voto
adverfum ; malunt enim homines non pugnare,
nis fufione Sephora mulier ejus omneab eo peri- B quam vincere.Sola juftitiaeft q u s omnibus tem.
culum depulillèt. His igitur commonitusexem-
plis nequáquam fé fortitudini fu s credit: lèd
cauta humihtas divinum fibi precando adfcif-
eie auxilium, petens ne cradatur nocentibus.
iz. Seit enim afiflorem elle principem mundi
omnium delidorum. Ipfe individuos proximo.
rum irarum ftimulis excitatos feindit affeélus:
ipfe flammamaccenditlibidinis: ipfe adolec avar
iti* cupiditates j ut quo plus rapuerimus, amporibus,
aliis potius nata quàm fibi, quotidiano
ufu, & fru£tu publico, iuo damno alienas cufto-
dit utilitates: q u s nihil habeac utilitatis, & plu-
rimum laudis. Hanc igitur Propheta prscendit
ad fili meriti commendationem, dicens:Fecijudi-
cium dr jufiitiam : ne tradas me nocentibus me. Ubi
juftitia, ibi milericordia. Milèricordiaà peccato
liberàt. Qùomodo ergo peccaroribus trador? 1
Simile illud in Canticis : Exui tunìcam meam,quo- cat
plius requiramus : ipfe fuggerit & miniftrat fo -C modoinduam earn? Lavi pedes meos, quomoào
menta luxüfis: ipíé odia exaíperat, & iminodics
ftudium ambitionis inflammat. Quod vitium
blandunrin exordio, ísvum in proceíIu,necfra-
terns germanitatis potuit contemplatione revocan.
Dum dolet fibi g ra tis esleftis ambitorfra-
trem elle prslatum , de fácrificio proceífit ad
parricidium. Au&orem igitur incontinenti* dia-
bolum elle Apoftolus docet:iVif tentet vos propter
incontinentiam vefiram. Incentorem quoque ava.
quinabo eos? Exui tunicam pec.catoris, veiameri-
que terreni : cur quafi p eccator atque terrenus
adjudicor? Lavi pedes meos, ne qua delieti fors
poffet adhsrere veftigio : cur das in me delin-
quentibus poceftatem ?
15. Sequitur? Sufcipe fervum tuum in bona : non 1
calumnientur me fuperbi. Quali judicii & juftitia:
confcius,au6loritate prophetica progreditur 5 ut
fervum Domini le dicere non reformidet : lerritiæipfûm
effe légimus, dicentePauîo i-Jgui vo- D v ü s enim Domini nihil debet alicnis. Pretiofa
lunt divites fieri, inciduntin tentationem^ dr in la-
queum diaboli. E t alibi '. Mortificate èrgo membra
veftraqua funtfiuper terramfiomicationem, immun-
ditiamì libidinem, con cupifeentiam malam, dr ava-
ritiam, qua efi idololatria. In his enim diaboli vo-
luntatem facimus,& exlèquimur poteftatem,qui
per carnis iftius defideria incentivum fusfraudis
operatur.
13. Quemcumque ergo in vitiorum fuorum
h s c eft fervitus,qus virtutum conftat expetifis.
Cur autem timet nocentibus tradi, aperic evidenter
; quia calumniatores fune, qui oderinc ve-
ritatem : impugnent innocentiam , quia fuperbi
funt. Qualis enim adverlum lèrvulos D e i poteft
fuperbusellèj qui àdverius Deum le e x a lta t ,&
dicit : In calum adfeendam : fiuper fiderà cali ponam e fai.
fedem meam : fedebo in monte excelfò ì fiuper montes- & 1‘
altos qui funi ab Aquilone : adfeendam fiuper nubes,
polfeifione repereric , tamquam obnoxium fuo E dr ero fìmtlis Altifiimo ? Quid igitur mirum,fi grajuri
vindièat. Adulterium qufs fa c it , luxuriam
exercet, aliena diripit 5 portio diaboli^èft : pudi-
cus autem, & contmens,& milèricors, Chrifti
portio eft. Chriftr èrgo fervum fibi non poteft
vindicare, nifi forte maplum^in vitia deprehen-
derit: nec tunc quidem vind ica t, ied famquam
fuum libi tradi poftulat. Ideo ergo dicit David:
Feci judiciùm dr jufiitiam, non ut arroger, fed ex-
cufet j ne quali peccator deièratur à Chrifto.
Exemplo fit nobis apoftolìca led io quamob rem F
unufquifque tradatur. Illum enim qui uxorem
patris habuit, quia» fic operatusfeft,a tradidi là-
t a n s , dicit Apoftolus : non ergo effet traditus,
nifi opera féciffec diaboli. Onde non immerito
reculàt Propheta nocentibus trad i, qui allegat
non diaboli opera fe fe c illè , fed C hrifti j Chrif-
tus enim dicit : Indicate pupillo, dr jufiificate vi-
duam.Woc, eft ergo: Feci judicium & juftitiam, in
jiidicio non contemfi panperem , non oppreffi
viduam, perlonam divitis non recepì , in omnibus
operibus juftitiam reièrvavi.
14. Judicii finis juftitia eft. In altero verìtatis
cuftodia,in altero fruftus eft squitatis : utraque
* a." Omncs cdic. tradidit fatane. Apoftolus- Mlì- non palici . . .
tradidi & c . quorum lediionem h ic arbicramur anteponendanu
S. Ambr. Tom. I.
vare homines p alfit, qui pervicaci ipiricu neò
D e o cedit ? Quomodo menfuram verità tis, & fiderei
in hominem refervabit, qui lacrilegoj im-
pudentique mendacio omnipotenti fe Domino
adsquandum effe pròmittit ? Q uomodo calura-
niatur fingulis, qui tocam irricavit terram, core-
culfit reges, pofuit univerfum orbem delèrtum,
& civitates deftruxit:eos qui in abduclione eranr,
nonlblvit ?
16. Caveamus ergo ne muros anims noftrs
deftruat, ne propugnacula n oftrs mentis.diruar,
ne fuper fiderà thronum fuum ponat. Ponit fu-
per fiderà,quando eleélum decipit, quando jnC
tura circumvenit, cujus opera lucent ficut ftells
in c s lo . Nonne &Jud as proditor inter ceteros
audiebat : Vos eftis lux hujus mundi ? Nonne dia- Mai
bolus lumen ejus exrinxic? Quinetiam quos non M'
potuerit' circumvenire , calumniatur ,invidens
regni csleftis gloriam j ut quos illecebris fuis à
Chrifto non potuit feparare,eos cahimniis fuis
debiti honoris fructu fraudare conetur. Fugia-
mus ergo malo’s calumniatores,qui peccatum
operanturin nobis, & ipfi nobis calumnias infefi
dicit Apoftolus. A lii partim , tradì fatane dicit Apoftolus : pàrrini,
E e e e ij
il
■I
lili
i l a
ij
iiiif
p
i
1 1 1
Jìlp! (li
I
l | | Ijiïjif
ill
I I
¡ I l
Ì®Ì|«
1
Hi
jM 11;
1
p i i
i l f l
l i