confiftcns, non'folet timere naufragium : at.fi mo-j
bile confcendat elementum, frequentioribus ob-
noxius fit periculis. Fuge ergo fxculi mare, Se
naufragium non timebis. E t fi frequenter arbo-
rum vertices fpirantium verberent flabra vento-
rum ; folidatis tarnen radicibus nullusoccafuseft:
at in mari furentibus ventis, etfi’non omnium
naufragium , omnium tarnen periculum eft. Ita
enim adverfis -fìatibus nequitix fpiritalis, nullus
in arena v e ! in falò tutus e f t , & naves Tharfis
•■vekementi fiepe fpiritu conteruntur. H x c m o.
raliter.
33. Ceterùm quod admyfticum ordinem ipeo-
t a t , cernis vetufti erroris vincula fuis refoluta
veftigiis 3 ut primo galee, * iecundo faeilitatis,
tertio ambitionis laqueus iòlveretur. Pelledus
eft enim Adam cibo : a Se in locum interd idx ar-
•boris feilte ntiefe facilitate tranfgreftiis, temeraria
•quoque ambitionis crimen incurrit, dum Emili-
tudinèm divinitatis afFedat. E t ideò prius Domk
nus veteris nexus folvit injurix ; ut nos jugo cap_
tivitatis ex cuflb, vincere crimina Scripturarum
prxfidio difeeremus.
34. Quod fi dominus Jefiis pròpria non defide-
ra v it, tu aliena cur quxras ? Si creator omnium
fieculi gloriam , fubeundx paupertatis virtute
concemfit: cur tu faftidias quodnatus es,appe-
tas quod indebitimi eft? Cur ea qua: ad ufum
tibi diuturna efie non p o flìin t,a d fupplicium
diuturna depofeas ? Cave infidias , cave fraudes.
E t hoc ipio quod ad fubruendum hominem to-
tum verfuta diabolusmundum fraude concutiat,
totius fieculi pugnet illecebris, ejus tibi blandit
a plus cavenda eft. N o n Evam cibus inflexerat,
non mandatorum oblivi© deftitiierat : ièd pro-
millì honoris ambitio illecebroia decepit. Q u x
fi folum Dominum adorare voluiflet, indebita
non quxfiflet. Et ideo remedium datur quo te-
Jum ambitionis obtundas; ut ioli D omino fervia-
muss caretenim ambinone religioià devotio.
Et confummata omnt tentatione, diabolus re cefi t
ab ilio ufque ad tempus,.
35. Prope omnium criminum fontes h x c tria
genera demonftrantur effe vitiorum. Neque
enim confummatam omnem tentationem Scrip-
tura dixiflet 3 nifi in his tribus eilet omnium materia
delidorum, quorum femina in ipia origine
efl ^ neque gloriam quarentes ab hominìbus ; Si ideo
diabolum v ic it, coronam petivit>
36. Vides ergo ipfum diabolum non effe in ftu-
dio pertinacem , cedere folere vera: virtuti. Et fi
inviderò non definat, tarnen inftare formidat ;
quia frequentius refùgit triumphari. Audito ita-
que D e i nomine, Receßit, inquit, ufque ad tempùs ;
poftea enim non tentaturus* fed aperte pugna-
turus advenit.
funt cavenda. Finis ergo tentationum, finis eft
cupiditatum 3 quia caufie tentationum caiiix
cupiditatum font. Caufie autem cupiditatum
funt carnis obledatio , ipecies g io r ix , aviditas
potentix. Quàm religiofiim videtur ut b com-
morationem chriftianx feminx non recufes ; Sed
crebra inde tentatio.Si adtentos De o viderit dia-
b olu s , fuggerit ut decipiat : fed tu quamvis de
propofito prxfumas, cave tentationem ,iciens
naturarci. H x c tria, firecorderis, etiam Paulus
cavenda p rx fc r ib it, defignans tres effe ipecies
peccatorum, d quibus liber exfpedac juftitix
coronam. Neque enim, inquit, in verbo adulatio-
nis fuimus, neque in occafione avaritia, T>eus teftis
* . Secando facilitati!. per facilitatem defignari jadlantiam ac
vanitatem ex fuperioribus manifeftum e li : nec immerito lane -,
cùm hoc vi11 uni c quadam animi facilitate levitateque oriatur.
a. Ita miT. atque ant. edit. in corpore fummo confenfu. Rom.
autem in efum interdici a arboris &c. quod illa è margine cdit<
37. D o c e t igitur te fcriptura divina non tibi
■contra carnem Se ianguinem, ièd contra infidias
ipiritales effe certame©. Vides magnificentiam
chriftiani v ir i, qui certat cum redoribus mundi :
& licet conftitutus in terris , adverfus fpiritalia
nequitiæ qux funt in cæleftibus, animi virtute
decernit. N o n enim de terrenis contendimus, ut
dimicemus in terra : ied ipiritalibus propofitis
p rxm iis , de regno Dei & Chrifti hereditäre ne-
cefle eft fpiritalia prius impedimenta fiiperentur.
Corona propofita e f t , fubeunda certamina fune.
' Nemo p o te i!, nifi v icerit, coronari : nemo potei!
vincere, nifi ante certaverir. Ipfius quoque
coronx major eft frudus , ubi major eft labor:
Ar f f a enim dr angußa eß via,qua ducitad vitam....
lata vero & /pati o f a, qua ducit ad mortem. Et ideo
tentationem rieutiquam timere debemus 3 eft
enim cauià v id o r ix , materia triumphorum.
38. Dives ille , qui tentationem non fenfit in
fieculo,in poenis eft apud ihferos : pauper ille
Lazarus qui ita paupertate morboque afflidus
) eft Se adtritus, ut vibicesejus à canibus lambe-
rentur, vitæ iftius labore miièrabilis, coronam
gloria: quæfivit æternæ. Multa enim trìbulationes,
non quorumeumque, fed juflorum. D enique quos
diligit Dominus, iæpe caftigat. Petrus tentatus
e f t , ut negaret : nega v it , ut fleret. E t quid de ceteris
diçam ? N empe Job erat probatus De o : fed
licet probatus erat j v id o r tarnen non erat. Probata
era't devotio j virtutis tarnen præmium non
habebat.Et ideo tentandus offercur, ut gloriofior
; redderetur.
39. Illius quoque certaminis refert ut gradupi
ipedes. N o n unum telum diabolus h ab e t, frequentai
fpicula i utautpræmio vincat, aut tæ-
dio. Primo cupiditate vulnerat,iècundò pietate,
tertiò fanitate 5 mentis enim pariter Se corporis
pugnar ulceribus. Diverfitas quoque ipia tentationum
pro diverfirate certantiitm eft. Avaritiæ
damno dives urge tur, pater difpe'ndio filiorum,
homo dolöribus, cofpus ulceribus. Quanta hæc
' tela ! Unde Dominus noluit habere quod perde-
ret j Se ideo pauper hue venir, ne haberet diabolus
, quod auferret. Vis feire quam veruni fit ?
Ipfum Dominum dicentem audi : Venit hujus
mundi princeps , & in me tnvenit nihil. Noliiit
etiam paucorum effe p a te r , ut effet omnium.
Fruftra autem corporis tentaretur ulceribus, qui
contemneret omnes corporis paflìones : fimul ut
oftenderetnobis quod immaculata, corporishofi
te depulfo, vidoria fibi deberetur. Sed ille quafi
homo fuis tentatur,hic publicisdlli patrimonium
aufertur| huic regnum orbis ofFertur. N e c totus
Era. ac G ill, tranftulirin textum.
b. M il. nonnulli cum edit. Amerb. Era. & ultima Parif. com-
I I memorationem chriftiam femintt. Commodius rcliqui eod. fcripti
I I ac e d it i, commorationem, id eft , frequentiora Si longiora collo-
j 1 quia 2 nimiamque familiaricatcm.
fine fraude di’abolus, qui exafperare De i Filium A trans Jordanem Galilea gentium, populus qui fedebai
vereretur : ilium injuriis ten tâ t, hune præmiis. in umbra mortis, lucem vider uni magnam. Quis eft
Ille quafi fervulus dicit : Dominus dédit, Dominus enim lux magna, nifi Çhriftus qui illuminât om.
abßulit: h ic naturæ fuæ difpofitionifque confcius nem hominem venientem in hune mundum
fua fibi ridet ofFerri. E t ut ad illud revertamur,
ingruit nuntius fuper nuntium , congeminant
vulnera : nec tarnen fortis athleta mente turbatur.
Adhibetur mulier primæ fraudis illecebra :
hic per virginem natus errori obnoxiam non
habebat. Amici adhibentur qui pravis confiliis
, opprimant reludantem. Sed in omnibus qua acci- B loquebatur ?
derunt e i , nufqttam peccavit lob labiis Cuis in conf- H H ES . . r
peffu Dei Spmtus Domtntjuperme.
40. Nam quod maledicit diei, dicens : Vereat
dies illa in qua natus fum i Se infra : Et male dicatei
is qui maledixit diem illam, qui habet magnum ce-
tum opprimere, ad prophetiam pertinet 3 eo quod
diabolum tamquam procellofi fieculi iftius cetum
dominus nofter Jefus Chriftus oppreffit : & gene-
rationis fuæ carnalis diem perire defiderat 5 ut
4 4 . Deinde Iibrum a c c e p it,u t oftenderet iè y. ^7,
ipfum effe qui locutus eft in prophetis -, Se remo
veret iacrilegia perfidorum, qui alium Deum
dicunt veteris Teftamenti, alium novi : vel qui
initium Chrifti dicunt effe de virgine : quomo-
do enim ccepit ex v irg in e , qui ante virginem
ÌT‘. I ? .
43. Vides Trinitatem coxternam atque per-
feftam. Ipfum loquitur Scriptura Jefum Deum
hominemque,in utroque perfedum : Deum lo quitur
Se Patrem, Se Spiritum iandum. Spiritus
enim fandus cooperator oftenditur , quando
corporali ipecie iicut columba defeendit in
Chriftum 3 cùm De i Filius baptizaretur in fludies
ejus in regeneratione numeretur. P e r e a t ,C v io , Pater loqueretur è cælo. Quod igitur ma.
inq uit, dies fæcularis, ut dies fpiritalis oriatur.
Ergo in tentatione fandus Job myfteria loquebatur
3 qui enim vincebat fæculum, Chriftum
videbat.
4r. No s igitur non timeamus tentationes, ièd
magis tentationibus gloriemur, dicentes : Cùm
infirmamur , tune potentes fumus 5 tunc enim
neditur corona juftitiæ. Sed illa Paulo fortaflìs
accommoda : nos autem quia plures coronæ
jus quxrimus teftimonium , quam qupd fe fuif-
ie qui loquutus eft in prophetis, propria voce
fignavit? Ungitur oleo ipiritali, & virtute cxlefi.
ti 3 ut paupertatem conditionis humanx theiàuro
refurredionis rigaret x terno, captivitatem mentis
averteret, cxcitatem illuminaret animorum,
aniium Domini perpetuis difFufum temporibus
prxd icare t, qui redire in orbem laboris nefeiat,
continuationem frudus hominibus Se quietis infun
t, quameumque iperare debemus. In fieculo j ) dulgeat. Atque ille ita ad omnia le curvavitoblaurus
corona eft ,* corona eft feutum. A t vero r~~................ l'“ a' W’^|É|Ì|J j j j j j
tibi p ropofita eft corona deliciarum : Corona enim
deliciarum obumbrabit te. E t alibi : Scuto bona voluntatis
fua circumdabit te. Gloria quoque Se ho-
nore quem dilexit Dominus, coronavit. Ergo
qui vu lt coronam dare , tentationes fuggerit.
E t fi quando tentaberis,cognofce quia paratur
corona. T o lle martyrum certamina, tuìifti coronas:
tolle cruciatus, tuli ili beatitudinps.
iequia, ut ne ledoris quidem adfpernaretur officium:
nos vero impii, qui divinitatis fidem mi-
raculis operum colligendam contemplatione
corporis negabamus.
Amen dicovobis quod nemo prophet a acceptus efi f- ■
in patria fuà.
4 6. No n mediocriter invidia proditur, qux
c iv icx caritatis oblita , in acerba odia caufas
« i l
41. Nonne tentarlo Jofeph virtutis eft confe- £ amoris infledit. Simul hoc exemplo pariter Se
orario »Nonne injuria carceris corona eft cafti-
tatis ? Quemadmodum regni in Æ g yp to confor-
tium potuiflet adipifei, nifi venditus fuiflet à fra-
tribus ? Q uod D e i fadum arbitrio, ut juftus pro-
baretur, ipiè monftravit, dicens ; Quemadmodum
fieret in hodierno, utpafeeretur populus multus ? N o n
debemus igitur tentationes ixculi pro malis ti-
mer.e , quibus bona prxmia comparantur : ied
magis rogare contemplatione conditionis huoraculo
declaratur quod fruftra opem miierif
cordi^ cxleftis e x fp ed e s , fi alienx frudibus
virtutis invideas3.adfpernator enim Dominus in-
vidorum e f t , Se ab iis qui divina beneficia in aliis
perfequuntur, miracula fux poteftatis avertit,
Dominicx quippe carnis adus divinitatis exem-
plum eft: Se invifibilianobis ejus per ea qux func
vifibilia demonftrantur.
47. N o n otioie itaque lälvator exeuiat quod
manx 3 u t eas tentationes iubeamus, quas ferre p nulla in patria fiia miracula virtutis operatus fit:
poifimus.
Et egrejfus eß Jefus in virtute Spiritus, in Gali*
laam.
43. Completur h oc loco prophetia Efaia: di-
tyh-i. centis : Regio Zabulón, & terra Nephtalim, & cete-
ri paraliam inhabitantes, & qui fecus maritima, &
* . Quidam interpretes in P fal. jf. ir. 15. traduntpoft D. T h o -
mam in m ore antiquis fu iffe , ut in curru v id o r cs feuto capiti fu-
perpofito coronarcntur , antequam coronarum ufus inolcvijlet.
Sed cùm rara hujus rei exílent v e í lig ia , quomodo feutum corona
dicatur, multis hxret aqua- Et certe Hieronymus incurndcm lo cum
d ife r tc , apud faculum, in qu it , aliud eft fcutum, aliud corona.
Unde cum ipfe turn a lii poll Qrigenem ad fpirjcalem fenfinn
confugiunt. Ambrofius tamcn non folum hoc lo c o , fed & lib. 3.
Hexaem. cap. 14. num. 60. fcutum coronis , hoc e ft., vidoria:
p rxm iis , annumerar. I ll ic enim poftcaquam viris foliurp fcuti
fimilicudinc defcripfir, fubdit dcinde : Ettnim f rw ü videne
fortaflìs ajiquis viliorem patrix nobis eflede-
bere putaret affedum. Neque enim cives pote-
rat non amare, qui amaret omnes : fed ipfi fe caritate
p atr ix , qui invident, abdicarunt 3 Caritas *■ ßor. j
enim non amulatur,.... non inßatur, N ec tarnen ex- *'
íors beneficiorum patria divinorum eft. Quod
enim majus miraculum,quam quod * in ea natus *
tur ejpngere. ■. . innafcitur fpecies & prarogativa viciort.i. Secum
igitur habet hra-uium fimm quo piunimen fibi pnbetttr & c. Et hue
etiam .facie, quod in egm'dept citati Pfalmi verfum dicit Caflio-
dorus, Clypeus impoßtus capiti corona .eft, aptatus cordi dcftnfio. Nec
i forte aliam ob cauiàm fcuca in cplumna T raj ani cpronis jnfignita
I vifuntur , licet hujus rei rationem nonnihil diycrfam reddat
Lipfius in Anal- adlib de Magn. Ron),
j *. Quod Chriftus d.e patria in .qua edncatijs fucrat, dicir, id
i etiamact parriam qua: ip turn nafecntem fufeeperat, extendjt Arn-
brofius- Nec fane injuria , quando illic ctiai» nullum à Chfiftq
miracqluiq legamus pcipetvatum.
l l i i l .
mÊÊk