PfaU z i .
b
Iohan. i8-
lohan. i .
19. ‘ '
Matth. i]
jo.
Ephef. i
ibidem. ¡ .
& 6 .
18. C on fid e rà^ homo,‘quid legas. N'on ìabo-,
ravic Apoftolus potentiam Chrifti probare : fed
obedienciam predicare : fed demonftrare quanta
fit humilitatis g ra d a , quantus ejus profe&us.
Si fimplicibus accipias auribus,& Chriftum exal-
tavit. Sed Chriftus non qua: fu a , fed qua: tua
e ra n t, illa humilitate qu«rebat. » Accipe ergo
arcrutis auribus : morali ter,tibi profuit * myftice,
tuam redemit falutem. Quomodo vis intellige :
falus eft tua. Si putas quod Chrifto profuit hu-
militas fua* cui ergo non proderit? Si ilium exal-
tavit ; quern non augebit ? Fadus eft minifter
òmnium Dominus, Sc audor omnium vapulavit,
pedes lavit, crucifixus eft, mortuuseft. Sed in his
omnibus detrimentum nullum video divinitatis
ejus , profedum operationis agnofco. Qui nihil
habebat, quod ad poteftatem iuam adderet, ha-
buic quod ad cultum fua* majeftatis adjungeret.
Audeo dicere : operationis fu« munus amiferat,
nifi id humilitas recepiiTet. Itaque nos quidem
redemit,fedetiam fibi adquifivit.Nihil ergo humilitas
affertdifpendii. Ille qui fe exinanivit,ple-
nus eft. Ille qui non rapinam arbitratus eft efle fe
«qualem Deo,formam fervi accipiens, in gloria
eft D e i Patris. Sufcepi quern nefciebam, agnovi
quern non cognofcebam, confiteor quem nega-
bam. Ipfi genu corporis f le d o , ipfi genu mentis
infle clo, ipfum ad o ro , quem ante fugiebam.
10. Gratias tibi agimus , domine Jefu, quod
creafti n os , led creatos feris, beftiis, mutis ani-
mantibus pnefecifti. Majora funt vifitationis tua: ;
munera. Vifitatos majeftatis tu« confortiis ho-
norafti,dicens:JVittT<*£o nomen tuumfiratribus meis;
fufcepto enim corpore frater es fad u s , n e cD o -
minus efledefifti.bMajor redemtionis gratiarpe-
riclitantes morte propria redemifti, ficut fcrip-
tum eft : Expedit unum hominem mori fro fofulo.
Sufcitafti mortuoSjdicens : Solvite temflum hoc,&
in triduo fufcitabo illudjn ilio enim tempio Dominici
corporis omnibus jus refurredionis adcrevit.
Refurgentes ad«quafti Angelis,ficut dixifti:^»<?-
niam qua non n u b u n t H qui non ducunt uxores >
erunt ficut Angeli in caIo. Poliremo ad dexteram
D e i in ilio Filii hominis folio collocarti, ficut ipfe
dignatus es dicere: Ex hoc autem erit Filius hominis
fedens ad dexteram virtutis Vei.
20. Unde Apoftolus admirans divin« dona pie-
tatis, fimul oftendens unam Patris & Filiieile li-
beralitatem, ait : Deus autem qui dives efiin m¿fieri
cordi a , froftermultam caritatem qua dilexitnos.
Audis in quo debeas, homo, dives elfe, quas habere
c virtutes, amare in Deo,in te probare : imi-
re beneficia mifericordi« caritatifque c«leftis.
E t addidit: Etcum ejfiemus mortui feccatis,convivi-
ficavitnos in chrifio, cujusgratia efiisfialvati :& fimulfufcitavitfimulfecitfedere
in c&lejhbusjn Chrifio
Jefiu. In Chrifto utique honoratur & caro. Ille
igitur qui ad dexteram De i fed e t, propter nos
a. V o c i , Accipe, prsemittcbant fuperiores edit- Ego, inquit.fi
ex uh ut us fuero a terra , omnia traham ad me ipfum. Sede a in mir
omnibus deiiderantur. Et Tane de verbis Pauli adluic agitur.
b. Vet. edit. Majorem redemtionis gratiam pnfiitifti ; quia peri-
clifantes. Rom. edit. Sc mff. inter fe congruunr, nifi qùód ilia
hab et, quia periclitantes : horum autem a liq u i, Majori redemtionis
gratia periclitantes- N e c ipfi male. .
c. Edit. ànt. virtutes. Amorem Dei te probato imitati, beneficia
tnifericordit, caritatifque calcftis. -Rom. virtutes. Amorem Dei te habere
probato , imitare calefiis caritatis dulcedinem. MIE autem ut ni
ic x tu , nifi quod plurcs prsefcrunt, imitati j fatius tarnen eft legere ,
humiliatus eft. Ideoque dicit nobis : Dificite à me Mxtlh n
quia mitisfium,& humilis corde. N o n dixit : Difci-
te à me, quia potens ium,fed quia humilis corde-
ut tu ilium imiteris, ut tu ei dicas : D omine audiv
i vocem tuam,impievi pr«ceptum tuum. Dix if.
ti ut à te difeeremus humilitatemi didicimus non
folum fermone tuo, fed etiam a d u tuo : feci quod
imperarti : Vide humilitatem me am,
21. A thleta bonus membra, fua monftratjitt
converfationis fu«approbet difciplinam. Monf-
trat etiam tunc membra fua, quando poli aliqua
certamina graviora, iterum certare compelliturj
utjudex videns felfum corpus, nequaquameum
certare compellat. Et tu ortende cordis tui humilitatem
j ut titulos virtutis oftendas. Oftende
Sc corporis tui certamina* ut dicas : Certamen bo- r,m.,,
num cenavi, curfinm confiummavi: Se videns ipirita- 7-
lis ju d exd certaminis, coronam juftiti« decer- . 4
nat* quoniam Iegemagonis implefti.
i i . Sequi tur verfus fecundu s : ludica judicium
meum, & Ubera me: prof ter verbum tuum vivifica
me. Fertinant innoxii ad judicium, Se propri« innocenti
« arbitris defiderant citius comprobari.
Habet hoc ufus etiam in fieculo, quod e il commune
cum fanrtis. V e rùm is qui apud Dentri j u t
tuse ft, habet aliam caufam judiciinon timendi;
quia apud mifericordem judicem fibi c au ia e ft,
apud redemtorem fuum vult cito Sc fperat ab-
folvi. Abfolutio enim maturafandorum eft. Uti-
de Sc Dominus ait per Ezechielem ad Angelos Eztch.}.s
qui miniftri funt ultionum:^fianftis meis incipite..
N o n vult Dominus commune fandis cum diabol
i fociis confortium efle judicii* diabolus enim Sc
miniftri ejus cum hominibus non flagellabuntur.
Separata eft poena,ubi d ifta t& culpa. Ideoque
alio lo co Scripturà ait-.Tempus efi incipere judicium l.pet. 4.
adorno Dei Quos miferatur enim,c ito caftigatjut 17-
non diutiusaftìciantur futuriexfpedationejudi-
cii,non prolixius mifera reatus forte macerenturj
ut unufquifque redd at etiam duplicia peccata,
fua, quo tandem poifit abfolvi. P o e n a e n im
reorum, qu«dam abfolutio delidorum eft.
23. Videmusin hocfieculo infertos nexibus ca-
tenarum reos in fpecie pomp«miferabilisduci:
& nonnumquam hoc patiuntur infontesjut tole-
rabilius fit m ori, quam talia fubire fupplicia.
Optant utique audiri bene fibi confcii: Optant
etiam hi qui gravibus flagitiis urgentur, pcenam
mortis celeritate tranfigere * ut aliquanta compendia
pcenarum lucrentur. Spes eft etiam de ju-
dicis mifericordia. Ipfo exfilio clauftra carceris
duriora funt, nec reditus in perpetuum omnibus
intercluditur relegàtis. Si h«c operatur huma-
num examen, quanto magis Chrifti eft omnibus
expetendum. DilFertur diaboli judicium * ut fit
femper in poenis reus,femper improbitatis fu«
innexus catenis, confcienti« fu« ,in perpetuum
fuftineat ipfe judicium. Ideo e dives ille in Evan- «
cum aliis , imitare, ut fit .quali conclufio vcrborum fuperiorum.
d. Poll vo ccm, certaminis, edit, fubneßunt, agonem: q u x vox
dceft in niff, omnibus , nec admodum ncceffaria e f t } cùm partici-
pium , videns, referti poifit ad illud antecedens : Oftende & corporis
tui certamina.
c. S i quiscontendar h ie indicari d ivitem ilium epulonem de quo
Luc. 8. parabola inftituitur, hoc di£lum intclligat in fententia corum,
de quibus Enar. in P fa l. i . ad num. J 4 . nonnihil obfervavi-
mus. Quod vero negatur diabolus judicium adhuc fubiiffe , aut
omnino in poenis effe , h x c fuit omnium ant. Patrum op inio,
quorum feriem tex it Maldon. De Angelis, q .q . de Patnis demon urngè
lio , licet peccator poenalibus urgetur oerum-Ä miftrtus ero. Palam apparuit non quærentibus,
nis, ut citius poflìt evadere : Diabolus autem nequáquam
pervenifle ad judicium demonftratur,
nequáquam adhuc pcenis efle fubjeclus*nifi quas
¿píe tantorum confcius feelerum iolvic timore
perpetuo, ne aliquando iecurus fit.
24. Immo ut veriusdicam,fan£tusadjudiciurh
v en it, impius non venit : gupniam non refiurgunt
impii insudicio. H ic petit ut abiolvatur,alius ut
coercitus dimittatur.a Qui autem nonjudicatur,
vocavit refugientes, congregavit ignaros, pro
Omnibus fe obtulit paífioni. Num ergo multum
mifericors ? Miíericordia enim hominis in pro-
ximum fuum : mifericordia Domini in omnem
carnem * ut omnis caro ad Dominum adfeende-
r e t, illa Domini miferatione donata.
30. Sed cúm dixerit multas efle Domini mife-
rationes, quomodo fecundum judicia ejus vivifican
petit * máxime cúm alibi ipfe dicat: Et non pfui. u i .
non credidit,fed knpiecaris fo x judicio ipfe puni- B tntns in judicium cumfimo tuo? Sed aliud eil illud
tur. Apud imperatores iftos non puniuntur fee-
leris rei barbari, quod in fua gente commiierint:
quia non funt fibi fub d iti, fed graviore nomine
lioftes habentur, qui fine interrogatione privati
feeleris puniuntur. Ita Se Chriftus fuos caftigat
quos d ilig it, alienos tamquam generali damna-
tione impietatis adftri<£tos poen« donat «tern«;
Novifiima enim defiruetur mors : Se tamen verecunde
docet Propheta exemplo fui ; ut etiam
judicium beneficiorum C h r ifti, cui reipondere
non pofllimus(quis enim poteft debitum referre
natur« , debitum falutis & grati« ) aliud judicium
, quo fragilitatis noftr« «ftimatione cenfe-
mur.In hoc ipfo'tamen judicium cum miiericor-
dia copulatum eft * ut veritas judicii miieratione
Domini temperetur.
31. A u t fortafle, quia dixerat: Iudica judicium .
meumj ideo fubtexuit miferationes Domini niqui
diffidic operibus fuis,propter verbum tamen C mium multas efle jg ra ve eft enim de altero judi.
D e i clementiorem fperec fententiam. care. Unde etiam fcriptuin e f t : Nolitejudicare, ut
25. Alius propter divitias vivere cupit, alius non judicemini. Cum enim unufquifque fit fuopropter
filios: hic propter verbum De i vivificari rum confeius peccatorum, quomodo poteft de
p etit, ficut Syrneon Domini exfpe&avit adven- alterius judicare peccaro. Judicec d ealteriusertum
* b vidit enim Dominum in tempio, & ait
, Nuncdimittis fiervum tuum in pace ; quia viderunt
oculi met fidlutare tuum : adferens vivendi fibi
qui non habet quod in fe ipfe condemnet:
judicet ille,qui non agat eadem qu« in alio puta-
verit punienda * ne cùm de alio judicat,in fe ferat
ipfe fententiam : judicet ille qui ad pronuntian-
dum nullo od io,nulla ofFenfione, nulla levitate
D ducatur. Audifti hodie quid judex verus & juftus
cupidiratem aliam non fuifle , nifi ut Chriftum
videret. Deniquff vidit, & vinculis folvi corporis
poftu lavit.
26. Poflumus etiam iiltelligere : ludica judicium
meum> quafi gravior à nobis cauià fit de judicio
noftro,quam de errore dicenda. Erranti enim
facilius datur venia,quam improbe in alium ju-
dicanti: N e c e s s e e s t enim earn formam in
te redire jud icii, quam in alium ipfe decernen-
dam putaveris.
27. Sequitur verfus tertius : Longe efi a peccatori-
bus falus * quoniam jufiitias tuas non exquifierunt.
Quorum ferum eft judicium, eorum falus Ionge E fe facit Filius, quia per unitatem operationis nec
eft : fed ipfi funt fui au&ores periculi -, qui Domi- Filius fine Patre facit, nec fine Filio Pater. Denino
locutus fit : Non pojfium , inquit, ego a me fiacere i
quidquam.
32. Nonnulli hæretici iolebant hinc facere
quæftiones, quafi infirmus effet Filius, qui à ië
nihil faceret * quafi fecundum divinitatem quo-
que fubdirus, Sc paternofubjeilus imperio : nec
advertunt quod hoc quoque magis poteftatis divin
« unitas eomprobetur, ubi putant inter Pa-
trem & Filium eflè diftantiam poteftatis. Nihil
non appropinquarunt. Ideo fa<5ti funt longe, que P ater dicit ad F.ilium : Faciamus hominem ad
quia voluntate fua a ialutis fe gratia ieparave- imagtnem (fir fimilitudincm nofiram, communem
runt. N o n refugit eos ialus,fed ipfi falutem, qui adferens operationem e flè , ubi commune confife
elongaverunt. Venit ad Jud«os, fed ipfi falu- lium eft. Qiiid fine Sapientia fa c it , qui omnia in
tern non receperitnc. Quomodo non receperunt? Sapientia fecit, ut left urn eft : Omnia in Sapientia
Audi Jefus falus eft,Jefus filius hpminis nuncupa- fiecifli ? Denique Sapientia dixit : citmfiaceretcaIos,
tus eft : Venit enim Filius hominis quArere, & fa i- cum ilio cram ego eram cui applaudebat. Et
vumfiacere quod perierat : fed Jud«i dimitti fibi Ja- Evangeliftaai t: Omnia per ipfumfatfafunt>drfine
tronem poftulaverunt, Jefum repudiaverunt. p ipfofatfum efi nihifi ut doceret non folùm opera-
28. Quis autem eft qui fe Ionge facit à Domino, torem omnium Filium, fed etiam patera« operore,
P fa 'A o j.
nifi qui non exquirit juftitias ejus? Qui vero ju t
titias exquirit, prope eft, adh«ret Deo. E t ideo
juftitias De i qu«rentibus dicit Apoftolus : Vos qui
eratis longe fa t t 't efiis prope in fianguine chrifii.S3.n-
guis Chrifti juftitia eft. Denique ipfe ait ad Jo-
liannem: Sine. . . . nos implere omnem jufiitiam.
rationis coniörtem efle.
35. Ego tamen arbitror, quod hic locus ad ju dicii
formam videatur efle referendus; Evangelium
etenim non folüm fidei doclrina, fed etiam
morum eft magifterium, Sc fpeculum juft« converfationis.
Invenioin Evangelio, quod dominus
29. Sequitur verfus quarcus : Miferationes tua Jefus multorum affe&us, & officia fufeeperit} ut
t.— -....... doceret quomodo nos in his converiari oporteret
officiis. Sufcepit peribnam p a fto r is ,& ait:
Tafior bonus animam fiuam ponit prò ovibus fuis.
Ideoque prò rationabili grege fe ipfum paifioni
corporis non negavit ; ut ovem l'aflàm crucis fu«
nrultA nimis,Domine : fecundum judicium tuum v iv ifica
me,Etfi longe eit à peccatoribus iàlus;tamen
nemo d efp eret, quia multæ fune mifericordi«
Domini. Qui enim fuo peccato pereunt, mifericordia
Domini Iiberantur. Mifierebor, in quit, «ri
a. Rom. edit. autem non credit, non judicatur. Hand in commode
, uiii ab alia m m , & mff. confenfu dcfcifccicc.
H I
i l i
Ili
I b. Omnes edit. Vnde & Dominun
I dimitte & c . Mff. vero ut in textu.
accipitns in tempio, ait ; Nuns
» M Slj
IMlííal
il
S i l l. ■i