
Ecclef- ì- 7-
Matth. i j .
Efai. ì9 . 7.
Ma tth .j.é -
Lue. i . ¡ I .
Exod. i i . i
Cunt. i. }■
Matth-6.6
f ■ ij-
W - 15- 7
odium fibimao-num apertum effet, notum face- A tua,ficutabjßus.multa ? Quomodo Apoftolus ait :
'vi . i • n • T 1__o* n /tl+i*àiAn Í .-i tnc-nti *fk* Cri pnticO Tìfit 0 altitudofapienti* drf etentia V e t., /qìtuLAaMml tinnff cerrUuttaa-- •*«». i
biliafunt judicia ejus , & ininveßgabiles vìa ejusl f '& h
Jguiscnim cognovit fenfum Domini ? Si inlcrutabi-
liailincjud icia, cjuomodo ergojudicia ? quomodo
omnia pronunciavi, ait P ro p h e ta, judicia oris
tui ? See fortafle non eadem funt judicia D e i,
qua: judicia oris ejus. Si alia fu n t, bene dicitur :
Cogitationibns tuis quisfintilis erit? Et ideo inlcru- Pfal, jj.f
ipium re en u u iT a lH i.tu i. * ........ “ biffa funt judicia ejus I quia ex parte cognofcilapientùe
Se cognitionis abfconditum in a g r o , B m u s , & ex parte prophetamus. Si autem nullus
in quo piantata dint verba Scripturarum cadef- nifi Chriftus hoc d ic it, qui poted dicere : Ego q- ^ an
• ' ì- - Pater unumfiumus.
30. Dillinguamus tarnen, nec vereamur ne
impugnet le velut contrariis Scriptura venerabi-
lis. Confideremus enim quia non dixit : Judicia
oris ejus ficut abyffus multa: fed , ludici a tua dixit
j nec Apoftolus pofuit : Infcrutabilia judicia1
oris ejus j ièd : Infcrutabilia judicia ejus. Pollumus
enim judicia D e i xftimafe , qua: occulta nobis
re gentibus myfteriùm Chrifti. Ideo 8c Salomon
t empus tacendi,& tempus effe loquéiidi docet.
26. Prie ceteris autem dominusjefus in Evangelio
declarat Tuo, dicens fimile effe regnum c x -
lorum thefauro abfcondito in agro. Utique » non
aurum non a rgentum, non pecunia comparari
poteft regno cxlorum : fed eloquia D omini, elo-
quia cafta, argentum igne examinatum, quibus
ipfum regnum adquiritur. Hunc ergo thefaurum
tium • cùm invenerit hom o, abfcondit illum in
corde Tuo , nec divulgat eum : feiens quia fi di--
vulgaverit Babyloniis thefaurum D e i , magnam
offenfam con trah e tju t dicatur ei fermone pro-
plietico :Defemine tuo accipient,drfacientfpadones
in domo regis. P er quæ fignificatur quia is qui pro-'
diderit divina myfteria,pofteritatem animæ fux,
ièminariumque meritorum habere non poffit.
z7. C a v e e r e o ne divitiastuasperfidisprodas: C non patefecerit: judicia autein oris ejus,quæ an8c
fili*a micitiam fimulent, no n: nill:i„s_ a_pmermiarsi -itntttper,i r .V npr nc nrnnhefflrum Inmtris eft
riora domus tuæ, non référés thefauros regios,
quos Babylonii feirenon debent * ne veniant 8c
capiant pofteros tuos, 8c feminarium virtutis ab-
feindant. H o c eft quod etiam inEvangelio dicic
Dominus : Nolitemittere margaritas veftrasporcis.
Ideo bene facit qui abfcondit eloquia Domini
in corde fuo, ficut abfcondebat propheta David,
ficut Maria quæ confervabat omnia verba do-
mini Jefu in corde fuo. Etenim fi bonum eft viro £) verfum.
nuntiaverit, 8c per os prophetarum locutus eft.-
O s enim Dei propheta intelligitur, cui dicitur :
Clama} 8c ille ait : £>uid clamabo ? Et infpiratum E/*<-
eft ut diceret: Omnis carofeenum. Quod utique locutus
, oris D e i fundus officio eft ; quia locutus
eft judicium De i. Ergo prophetica oraculajam
non ficut abyffus , fed etiam ipfa funt abyffus 3'
quia nemopotuit in cælo, vel in terra aperire li-
brum nifi Chriftus. Veniamus nunc ad fextunv
iermones fuos abicondere; quanto magis lermo-
nem D e i cordis noftri gremio debemus operire ,•
debemus abfeondere ?
z8. Quarto verfu d ic it: Beneditfus es, Domine:
doce me juftificationestuas. N o n enim quicumque'
dixerit: Domine,domine,ipfe intrabit in regnum
c x lo rum : fed qui voluntatem Deifecerit. Ideo
ifte qui correxerit viam fuam a juventute fua ,
cuftodierit verba De i in toto corde,quxfierit do-
31. In v ia , in q u it , teftimoniorum tuorum d e l e c ’
tatus fum , ficut in omnibus divitiis. Alii in auro,
alii in arg entò, alii in veftibus, alii in pofleffio-
nibus, vinetis, oleis , fegetibus,alii inoperibus
pi£turæ, marmorum, in diverfis denique finguli
deledationes habent.-fpiritalis in via teftimonio-
rum cæleftium deledatur,tamquam omne poffi-
dens patrimonium,in omnibus dives5 ficut A p o f tolus
dicit : Gratias ago Deo meo femperprovobis in
minum Deum fuum, nec repulfus fit à mandatis £ gratia Dei noftri, qua data eft vobi-s in chrifto le ft j
De i, &; dignus habitus eui committerentur arcana
fapientia:,abfconderit eain corde fuo,ne pec-
caretDeojquafi habens eloquia Dei,gratias agit,
dicens: Benedictus es, Domine5 & defiderat ipfiim'
dodorem habere, cupiens cognofcere fecreta
Legis , & quemadmodum interpretationem ha-
b eat: Si emerispuerum Hebraum fervierit tibi
annis fe x ,& reliqua, quibus priemiffum eft has
juftitias difcere,quas proponit in confpedu filio.
quia in omnibus d ivi tes fa t t i eftis in ipfo, in omni '
verbo, dr in omni feientia. In tantum dodrina
Apoftoli Corinthii profecerunt•• ut qui ante non
poterant nifi ficut parvulilac folum bibere, p o f
tea in omnibus divitiis abundarent cognirionis
& verbi. De ledabatur ergo David in omnibus
divitiis cognitionis,fcientiæ,fapientiæ,& in omni
ad u bonórum oper'um. E t fi quis nunc ijntentus
divinis, triplicem illam iàpientiæ hauriat difcium
Ifrael : hæC à Domino quærit d ifcere, quæ F pIinam,0É»p»7ixiiy,îjr^ix.,nxîto,Ao>i^v3 bonus ftudio
homines decere non poterant 3 nifi Deus ante
docuiffet.Qux pofteaquam à Chrifto didicerunt
apo fto li, Ecclefia dicit : Introduxit me Rex in cubi-
culum fuum ; hoc eft, inillud fecretum fuum , in
quo lunt theikuri feientix & cognitionis fux.
. Ideoque tibi dicitur : Cum oras , intra in cubicu-
lum tuum, quod fignificat mentis animique fecretum.
In hoc cubiculum juftitiarum Sponia iè
popofeit induci'5 cùm poft odorem unguenti ex-
currerit, quod ièmper fluit, & numquam deficit.
29.. Ideo quafiedodus Propheta juftitias quinto
verfu dicit : In labiis meis pronuntiavi omnia
. judicia oris tui. E t quomodo alibi dicit ; Iudicia
percipienda: cognitionis,pulcrior eritexfequen-
da: rationalis moralifque dodrina: gratiam te-
nens.Qui prophetica xnigmata D e i Spiritu revelante
cognoverit, Evangelii altitudinem in ope^-
ribus comprehenderit & confiliis, apoftoliciíer-
monis moralitatem adverterit 3 is tamquam in
ómnibus dives, uberem capiet voluptatem.
32. Et quiafuavis eft corporalis voluptas,ideo-
non quafi pro g ra tix qualicate cum fpiritalibus
comparatur 3 íed quafi ad teftimonium fuavitatis
arceflitur. Siquidem & Apoftolus docet invifibi- 1
lia & fempiterna D e i á nobis per ea intelleda
effe, q u x fad a funt. In Canticis quoque habea.
S cripti cod. nonnulli-,
adqiiificionem fona t.
n auro, non argento, non fee uni a corn farari foteft r . S c d h îc , comfarari, collacioncm non
1
IMP’
mus fcriptum : liquame* incurribus Vharàonis ad- A 2. Retribue, inquit fervo tuo. Quomòdo fupra
firn itavi te, proxima mea ? In quo dum velocium ipiè David : Nonfecundum peccata noftra reddas noequorum
curiui fimilitudo Ecclefix comparari bis : neque fecundum iniquitates nofiras retribuas
videtur, xftimatur dives ejus gradai N o n igitur nobis 3 & hìc pofeit retributionem ? Illa videtur
unam equam divitis regis accipias : ied abiolute vox peccatoris e ile , h x c bene fibi confcii, qui
pro equitatu, ut fepe diximus, qualis ovis illius prxmia boni operis expofeat. Unde poffumus
eft pro grege ovium. Pharao igitur ut potentiffi- etiam.hoc intelligere,quod de ejus perioda pfalmus
rex,& pra:dives habebat equos potentes, ut mus ifte formetur, qui natus ex Virgine pro to-
Scriptura dicit currus Pharaonis j quafi poten- tius mundi redemtione ad dexteram Patris fedetiilìmum
genus ad bellorum ufum, & fnbfidium re prxfumat, ficut ipfe ait : A modo videbitis Fiprxliandi.
Denique his curribus Pharao fugien- B lium hominisfedentem ad dexteram virtutis.
tes Hebrieos facile comprehendit. Sicut ergo 3. Nonefttamen-alienum s nec arrogans 3 fi
equi j undi concordi ter trahunt currum ,& pa- etiam David remunerationem à domino Deo
ir. 17 .
Pfal. lo t -
tienter fufeipiune jugum , & portant congrua
cum grada , & jugi illius fufeeptione maniuef
cunt : fic & congregatio narionum gentilibus indomita
moribus iè ante jad ab at 3 ubi vero f u f
cepit jugum dicentis : Tollite jugum meum. . . . .
quia leve eft :dr onus meum, quia fu ave eft i & cce-
pit Sponia Chrifti concordia & manfuetudine
iìj .
.Uhm. 14.
iùo pro egregiis laboribus poftulet. Prerogativa
eft fidei atque ju ftitie ,d e Domini favore mer-
cedem ufurpare.Denique reprehenditur Petrus3 .
quia iliper fludus ambulans, humano magis du-
bitavit affedu,quam apoftolica audoritate prx-;
fumfit. In Evangelio quoque docemur habere ,
fidem,& non hxfitare de iis qux fupra hominem
populorum effe fublimis, & toto circumferri or- C fu n t, gerendis. Merito ergo David in fuperioribe,
tamquam currus equis velocibus fupra mun-
dum rapta, adícendit ad Sponfum.
33. Denique & in pofterioribus Canticorum
partibus d ic it: Pofui te currus Aminadab. Multos
currus habet in íé E c c le fia , quos omnes fpiritalibus
habenis Dominus regit: & unaanima multas
cogitationes habet,quas D omini habena r e f
tringit & revocat 3 nequando in prxruptum nof-
ter hic currus feratur. Aminadab autem interbus,
quafi adhuc imperfeduSj iècundum peccatà
fibi red d irefug it, atque déclinât: in hoc autem
pfalmo qui eft pofterior., quafi fundatus virtutis
proceffu, retribui fibi iècundum fidei, operifque
certamina deprecatur. Siquidem etiam Paulus,
qui ante dixerat : Non fum dignus vocari apoftolus <
poftea ait : Repofita eft mihi corona juftiti* , quam
reddet mihi Dominus in illa die,juftus judex : non folium
autem mihi-, fed dr eis qui diligunt adventum
. Cor. i f .
. Tim. 4.
pretatione fignificatur pater beneplaciti, cujus Dejus. Et Apoftolus ibi pol!icetur,hîc autem verefilius
legitur in Numéris Naafon princeps popu.
li,q u i fit intelligendus interpretatione ferpentf
nus 5 8c agnofeis iftud, fi répétas , quia ficut fer-
pens pependit in ligno qui te redemit.
34. Ergo anima currus eft D e i , ut ira ejus, 8c
libido , 8c timor, 8c omnes læculares concupif-
centiæ refrænentur. Ecclefia quoque currus eft
D e i , quæ regenda eftgubernaculis Chrifti 311e
diveriorum populorum motus earri diiïenfionef
cundius adhuc p recatu r: quod utique non info*
lends arrogantia:, fed innocentis eft confcientix
ab ipfo cuifervieris, petere mercedem 3 quoniam
defperare fegnitiei eft materia: iperare autem,
incentivum laboris eft.
4. Pete igitur confidenter, fi merita fuffra-
ganturjut taliapetendo ftudiofius elabores,quod
ea petitione fis dignior. Quis athleta fi deiperet
coronam,defcendatin ftadium:aut fi earn poftuque
perturbent. Ilio quoque Naaion bene intei- E let vidor,offendat?Probatio fpemfacir,fpesconligitur
Chriftus 5 quia virga Aaron converia in
ferpentem illos ièrpentes ¿Egyptios devoravit.
Has ergo divitias habeamus, his deledemur 3 ut
currant nobis equi rationabiles,& commoremur
in prxceptis eorum.
35. Et ideo ait : In mandatis tuis exercebor, dr
confiderabo vias tuas. Qui enim exercetur in ver-
bis apoftolorum ,Jefu domini mandata cognof-
cir, 8c confiderai vias ejus,quibus finis eft Chriftus,
qui ait : Ego fum via.
3 6. Et in tuis juffitiis meditabor, non eblivifcar
verborum tuorum. Admonet hic locus memores
Scripturarum nos elle debere,& juftitias ejus non
folum fermone, ièd etiam operis imitatione medicari.
N o n enim qui diiputant Legem , & non
faciunt qijx Legis funt ; ied qui fa&ores Legis
funt, juftificantur.
S E R M O T E R T I U S .
.3 Gimel.
i. ^ T ^ E r tia littera fecundum H eb fx o s eft Gi-
mel, qua: latine retributio dicitur. D e nique
in primo ftatim verfu hoc oftenditur.
a. Dcfiuic in mlT. Beata fervitus, qua & tu fervis. Sed non yì- I
dentur ad fcnfuni complendum inutilia.
S. Ambr. Tom. I.
fidentiam. Jufti ergo talis oratio eft : dele&atur
Dominus tali precatione 3 ut pro puritate confcientix
utaris aucloritate.
j. Tarnen quominus videatur petitio arrogans
, bene addidit : Servo tuo 3 in quo & humili- 1
tariseli gratia,Stprxmium fervitutis. Qui enim 3
vocatus eft in Domino fervus, libertus eft Domini
, tam pretioio emtus languine. Magnum tibi
eft vocari puerum meum, quafi ad fervum dici-
F tur. Si quis ergo eft le rvus, 8c bene iervit Domino
, 8c nihil facit quafi fervus peccati : fed qui dicit
: Servus inutilis fum, quod debui fa c e re , feci
3 bene is dicit : Retribue fervo tuo.
6. Gloriola lervitus, qua pro nobis lervivit 8c
Chriftus.a Beata lervitus, qua 8c tu fervis : lèd
i t a , fi nihil poffit adverlàrius de tuo fibifervitio
vindicare. Amac ergo Chriftus boni libertatem
lèrvuli. Denique in Canticis dicit : £)uam fpecio-
fe fa it* funt gena tua ficut tur tur is , cervix tuaficut
redimicula! Vultus liberior e f t , ubi e ft1' caltita-
tis confcientia :8c portare Chrifti jugum fua ve
eft,fi ornamenta putes cervicis tux eile, non onera.
A dtolle ergo oculos femper ad dominum
b. MIT-,aliqu o t, caritatis c
nfeientia.- unus , caflitatit & t
;is confcientia.
«
m B
■ l i _
;* | f; ■
B M I i il iil lil
Ipil®.
H ü