Lac*. IJ. 4
ibidem. 9.
Thren. 4.
Cant. j . J
b
f . 169.
1247 ‘Sandi Ambrofii 1248
E m m m M , n i f i■ — d e p o f i i i f l è t Ä o r a n i ù S ^ U e V i i t p r e c e m j u f t i ; B f e i t a è f i e q n t e
_ f i ' iMNif.........j _____ « r nm n - iM P n « p ü m r n m m p n n e t at tec riT S crrorem. Dcnique ut abolitimi lap fimi do cere t
nec ullum offenfionis refedifTe veftigium, ait:
Cunt autem benignitas^ô" humanitas apparuit fa lsatori
s nofiri V et, non ex operibus juttitU, quxfeci-
‘ mus nos : fed fecttndum fuam mifericordiam falvos
nos fecit per lav nerum regenerationis & renovationis
Sptritus fantti. Veteri igitur errore depofito,Sc
Spiritu fando, atque omni morum emendatione
renovatus dicit : Eramus enim aliquando errancontrito
compatiens earn commendet affedus.
Confummati autem viri ifta eft confidentia. De-
nrque ipfe Da vid in fuperioribus iftius Pfalmi l i t
cernam fuis pedibus requirebat •> ne in hoc itine-
re terreno ambulans poffet errale. N une autem
quail jam in fin e& proceffti pofitus, confumma.
to viandi muñere, totus adfurgit. Et orationem
fuam dirigitin cæleftia:mittiteam in confpedum
domini Salvatoris,dans illi flabrajuftitiæ,fapienrenuntiafle
n o n v itii,B tiæ flarnina,.remigia d evotioniá& fid eynnoceá .
tes. Vides ergo quia errori
fed profedus eft.
3. Poliremo ipfe te doceat dominusJefus,fi hu-
manis confiliis vel fententiis non putas effe cre-
dendum.Namque in Evangelio fuo ipfe adferuit
quod paftor reliquit nonaginta 8c novem oves,
8c imam requirit qua: erravit. Centefima ovis eft
quam dicit erraffe : perfedio 8c plenitudo numeri
ipfa te inftruat 8c informet. N on immerito ce- — s f . -
tens antefertur -, Q u i a H H .ta & lutulenta opera Indignafui nobih,
révocalTe.quam prope vicia ipfa nefeifle. Im b u -C tate generis recuiàbanc ,g em itu s& v o x adfeen.
tiæ purîtatifque fubfidia} peccato enim gravef. •
c it oratio, & longe fit à Deo. Tanto autem plu's
g ra va tur, quanto improbabilior eft vita depre-
cantis. Innocentium autem adfcendit o ra tio , &
geriiitus compatientis affedus, fi Ægyptium latum
ode rint, 8c operari terrena déclinent. De-
nique fie le g if t i, quod Hebræorunï qui dura E*«tJ
Ægyptiorum imperia ferre nôii poterant ; 8c ut |
. f . r j:— dent ad dominum Deum nollrum. Adlcendit
tos enim vitiis ánimos exuere frsnis cupiditatum
atque emendaffe,noníoIum perfedas virtutis,fed
enim oratio * quia etfi operabantur, tarnen ope>-
etiam esleftis eft gratis. Emendareerenim futura
rabantur inviti. Defcendebat itaque ad illos Dei
adtentionis humana: eft : a pretérita damnare
miiericordia 5 quia illorum ad Deum adfeende-
d iv in s eft poteftatis. Denique inventam paftor
bat devotio,
ovem humeris impoíuit fuis. Agnofcis utique
6. Adfcendebat itaque non corporaliter; ncque
myfterium, quomodo ovis lafía reficiatur; quia
enim prophetatantus precationem fiiam pe-
non poteft aliter humana conditio laíTa recreari,
tebat De o corporaliter appropinquare : nani qui
nifi facramento Dominica: paffionis,8c fanguinis ita putat, utique is Deum certo in aliquo .
loco ac
ü C h r i í f i , cujus H M M i h u m e r a s ; D fe d e concludic , ut d.ffufiorem locum m qub
in illa enim cruce infirmitates noftras portávit, Deus fit arbitretur ; cum utique W m g m m »
fabilis, incomprehenfibilis impleat omnia, & divi
nitatis in eo habitet plenitudo, Legi Moyfen e^,.u
appropinquafle De o,cùm Legem acciperet: fed 1
folirà David verecundià non fernet ipfum, fed
orationem fuam D e o appropinquare poftulatj
ut videatur ordo quidam effe diftindus, quod ii
qui perfediores funt, ipfi appropinqnent D e o ,
fequentis autem ordinis jufti viri iatishabeant fi
ut ibi omnium peccata vacuaret. Merito gau-
dent A ngeli ; quia is qui erra vit, jam non errat,
jam fuum eft oblitus errorem.
4 . N o n error igitur, fed confummatio eft, u t
alteradocetinterpretatio. Confummatio autem,
p erfedio difciplina: eft. Unde 8c Hieremias in
fuisThrenis fub hac littera ait : Vefecit iniquitas
tua, filia Sion : non adjiciet te expellere adhuc. Vifi-
tavit iniquitates mas, filia Edom : revelavitfuper E borimi appropinquet orano.
Advertis qudmamimquitas n onp o- 7- Exufuautem noftn fermoms confider
fit appropinquare. Conflitue magiftrunT,
tuit fine De i vifitatione deficere, nec piena effe
corredio , nifi per gratiam domini SalVatoris?
Quomodo autem deficiat iniquitas, audi dicen-
tem Ecclefiam : Exui tunicam meam , quomodo in-
duam e am ? Lavi pedes meos, quomodo inquinabo eos?
Veteris igitur hominis veftimentum vitiis erroris
intextum, in lavacri regeneratione depofitum
nefeit quomodo poflìtinduerejftudio enim cor- j■ - o . ^
redionis inoleverat oblivio peccatorum. T an ta F das, mendacium oderis, ventatem fequans,juftiquid
atque difcipulum-.fi difcipulus ftudiofius magiftri'
vel haufit ingenium,vel priecepto intendit, ita ut
ad fimilitudinem operis ejus atque dodrina: pro-
xime videatur accedere 5 nonne dicere iblemus
quòd appropinquavit magiftro?Ergo & tu fi imi-
tatorem te priebeas Chrifli ficut ille qui ait : Imi- i
tatores mei efiote, ficut & ego chrifli : fi dolum nef- 1
vis confummati emendationis eft j ut in quam-
dam p u e r itii redeat fpiritalis i t a t em , q u i vias
erroris ign o re t, crimen etiamfi velit * non pof-
fit admittere •, quia defueverit ufum noffe pec-
candi. Et jam de hujus litteras interpretatione
fatis didum arb itro r : nunc cognofcamus ex fub-
ditis ^b q u i fit viri confummati fententia.
5, Itaque fic a i t : Appropinquet oratio mea in con-
fpetfu tuo,Domine: fecundum verbum tuum mihi tri-
bue intclletfumNolare facit orationem bona vita,
tc dat alas precibus fpiritales, quibus fandorum
ad Deum evehatur oratio. Sed & fpiritus quo
a.. Edit. yet. pr&tcrita donate- Rom. prattrita damnare. Et rur-
fus in l ia , vet. edit, conditio lapf* recreari. Rom. conditio lajfa
recreari. Mfl". veto utrobique partim h u ic , partim illis accedunt.
tiam non refugias > diligas caftimoniam, appropinquarti
Chrifto , & per Chriftum Deo. Ipfe
enim eft via,qua pervenitur ad Patrem, quiapud
Patrem femper eft.
8. Didicimus quid fit appropinquare orationem,
hoc e ft, elevetur adibu s noftris. Sielevas
adus tuos, elevarti orationem tuam. Q u i novit
elevare manus fuas, dirigit orationem fuam in
confpedu Dei,ficut infra legifti :Dirigatur oratio pfd u,
meaficut incenfum in conjpeffu tuo.Elevatio manuum 11
mearum facrificium vefpertinum. Harc utique oratio
ad vitam,alia oratio inpeccatum : E t oratio
ifi’v: 7'
b. Septem mff. qua f i t viri confummati fiducia. Pro lu e lcftione
fa c i t , quod palilo poft ili omnibus mit. & edit. habetur : confurn-
mati autem viri ifta eft confidentia.
in Pfalmum CX VIII. E pofltio.
■ejusfiat inpeccatum. Et tu fi fecularia petas:, fi fla- A cipere dignatur affedu ? Nonne cùm aliqueni
gitiofà poitules, oratio tua non ad Deum diri- de primariis vifis defideras convenire, primùm
g icu r , fed in peccatum. Ideoque intellige qua: - J - - '
petas.
tf. Secuhdum, in q u it , verbum tuum mihi tribue
intelletfum. Adverte quid poftulet. N o n intellec-
tum generaliter d ixit,ied intelledum fecundüm
verbum D e i 5 eft enim intelledus ad mortem,
. ficut eft prüdentia ad interitum. Filii hüjusfietuli
prudentiores fun t quam filii lucisinhacgeneratione.
ad ejus domum appropiiiquas : portea quærii
formari atque inftrui j u t cognofcas mentem pa-
trisfamilias : deinde ut ejus domum ingrediaris •
imploras ; ne quis te abjiciat & excludat? Pulía
ergó & tu regiam illam cæleftem: pulfa non manu
corp or is,3 fed quadam oradonis tuæ dexte-
ra.Noii fbla manus co rporis p u lfa t :p u lfa t& vox*
feriptum eft enim : Vox fratris mei pulfat ad ja- <
Sed prudentia ifta qiiiefieculi eft, ad vitam nonB nuam. Pulfamns & digito. D en iqu e& Thomas
fuffragatur ^ternani. C irca honores^ circa lucei- digito meruit januam refurreilionis aperire. Et
la eft, qineftibus coacervandis intenta, non me- tibi dicit Jéfus : Infcr digitum tuum huc._b & ,
ritis comparandisi. Poliremo circa elementa mitte manus htas in latus meum:dr noli efie incre- 1
mundi eft phalerata magis quam vera fapientia- dulus -, fed fidelis. Pulià ergo d ig ito , fi non potes
ut eft philofòphia omnis qua: aliena qua:rit,cùn^ tota mann. Pulfa januam. Chriftus eft janua, qui
fua nefeiat: fcrutatur cieli plagas, mundi fpatia ait : Verme f i quii intfoierit ,falvabitUr. i
rimatur, qusc fibi prodefle nihil pofflint : Deum 13. Cùm hanc igitur januam pulfaveris vide s
ignora^ quem folùm deberec inquirere. quomodo ingrediariS} ne forte & jam incrrefflis,
10. Ideo verusiàpiens dicit: s i quis videtur fa- extra confpectimi regis fis. Multi ingrediuntur
piensejfe inter vos in hocfieculo ,fiulfttsfiàt, utfit fa - C palatia, & non ftatim regem iftnni terrenum vi-
piens -, fapientia enim hujus mundi,fiulti ti a efi apud deiit:fed freqiienter obfervant ; ut aliquando vi-
Veùm. Elabórandum eft igitur ut in hoc fieculo dere mereantur. N e c pra:fumunt videndi coftulti
fimus, nihil nobis cum philoiophia; ne quis
fidein noftram per elementa mundi hujus tradii-
c at a vero; ne quis adieptionem noftram per phi-
lofbphism depradetur. Sic enim arrianos in per-
fidiam ruiffe cognovimus, dum Chrifti genera-
tionem putant ufu hujus fieculi colligendam.
Reliquerunt Apoftolum,iequuntur Ariftotelem.
piam:fed juffi reprcefentantur,&preceni funduntj
ut cum benevolentia fufeipiantur. Primus % fer-
monis ingrefflis eft, ne quid titubet, ne quid of-
fendat. Quanto magis rogandns eft D e u s , ut
oftium mifericordire fua: noilra iiigrediatur oratio?
Denique & Paulus rogat ut aperiatur fibi
oftium verbi ad loqueridum myfterium Chrifti.
ta aurum cordis fui, argentum fermonis fui, Iapi.
des p retiöfos operationum fuarunij ut opus fuuni
labi & perire non polliti
12. Sequitur verfus fecundus : Intret poBulatio
mea coram te : fecundhm verbum tuum libera me.
Vide ordinem. Primùm dixit : Appropinquet oratio
mea : poftea intelledum popofeit ,fecundùm verbum
: tertiò a i t , Intret pofiulatio mea coram te.
Nonne quodam Dominus nos inuitat ufu,8c fuC
a. Oinncs cdic. fed quadam rat ioni: tua dextera. Melius omnes
n ifi.. . . orationis tua dextera.
b. MIT. non p auci, ó* mitte in manus meas, ó ‘ latus me um.
c. T;dit. omnes, Nempe cùm hominem rogar, regem te dicis. Sen-
fus àbfurdus. Itaque lcgitiinum è cundlis miT. reftituimus. Cor-
ìuptio autem non aliunde exorta eft , nifi ex eo quod pauci niiT.
didlioncni, regem, poft verbum , rogar, uaufpofuei'int ,quod' in-
Colojf. 4 J.
Reliquerunt fapientiam qua: apud Deum eft: £> 14. Sed quia G r^cushabe t, Em\Jéizv .~
elegerunt difputationis tendiculas , & aucupia pi\s, hoc eft : Intret dignitas mea j licet potuerit
verbprumiècundum dialedicxdifciplinanijCÙm & ieriptor errare, & fecerit à t la r t , h oc eft
. s. clamet Àpoftolus : Ne quis vos depradeturper phi- deprecatio: tamenhoc quoque explanemus,utpoilofophiam,
& inanem fedutfionem, fecundum tradi- fiimus.c Nempe cùm hominem regem roo-as, ditionem
hominum, fecundum elementa hujus mundi * cis ut contemplationem habeat honoris tal, tan-
& non fecundum chriflum. ‘ gat eum tua: contemplatio dignitatis } ut aut
11. Utiriam pollini imitari illam ftultitiam, qua mifereatur, fi venia eft poftulaiida : aut deferat
finì fàpiens : illum virum habentem amplas pofi. pro ordine dignitatis.d E t quid dicani, rogasi
feflìones, fed negligente»! fruduum , intentimi Sic unufquifque ingreditur, ut dignitatibus defe-
D e o illuni virum j qui honores etiam delates fibi E ratur. R ed e ergo & devotus De o dicit : lntrct
refp u a t, dodrinam philofophia: non requirat • dignitas mea coram te. Habet & Chriftianus dE
etiamfi ante co gn o v it, tamen feire diffimulet, gnitatem fuam, qui ta’nto imperatori milicat.
gl non reqùirendo dedifeat : non qua:rat qujc fua 15. Sunt maximié & vera: fidei dignitates, fune
fu n t, fed aliis fua.conferat, fibi adquirat sterna, honorum diverfi & apud Chriftum ordines. Po-
Elic poteft dicere: Secundum verbum tuum mihi fuitVèus inEcclefia primo apoliolos, fecundoprophe-
trìbue intellettum, id e f t , non fecundum philofò- tas,tertio dottores.Sed ifta: adminiftrantium dio-niphos
j non fecundum eaufidicos j non fecundum tates. Sunt etiam privatorum,ut eft pietas, j uftimercatores
hujus fa: cu li j non fecundum archi- t ia , fobrietas, caftimonia, difciplina. Sunt edam
tedos domorum : fed fecundùm verbum tuum, orationis dignitates : fi pro vidua roges, fi roges
quod eft vera: fapientia: bonorumque operum F pro pupillo,fi roges prò mifèricordi, fi roges prò
fundamentum ; ut fuper illud conftituat prophe- nimium devoto ac fideli : fi roges in tribiilatione,
roges cum d o lo re , fi moefto & ipfe qui rogas
compatiaris a ffed u , intrat oratio tua De i gratiam
:intrat domum ejus,fi tecum Ecclefia de-
precetur, fi populus univejrfus imploret; ut D02
mini inclinet favorem.
16. Quid autem rogat? Ut eriiaturiUtlibereturj
eo quod jam diu adverfus nequitias fpiritales ^
adverfus tentamenta hujus fsculi prslietur j eo
q u o d c grave eft fatis lo n g sv o curfu iftius vita:
trudendi vocuiam j te ^ fciolq cuipiam dedit occafionem.
d. MiT. a liqu o t, Ef quid dicam ! Rogans unufquifque ficingrc-
ditur See. Non ita male.
c. Ita quinque m(f: A lii autem , ac vet. edit, diilibncm, vita,
prirtcrmittunt: quod fi placeat, referendum erit rclacivum, ijiius,
ad vocem ftcu li , prius pofi tarn. Sed Rom. edit, proprio marts
fic cmendavit: grave eft Jatis long&vo, curfus iftius diuturnam & c.