o U i J o C i A L /~X)
que referendum eft, Denique cùm additur : Vni- A audita efi : dr uxor tua Elizabeth pariet filium, dr
genitus Filius ipfe enarravir.mentium magis quam
oculorum vifio declaratur 3 fpecies enim videtur,
virrus vero narratur : illa oculis , h * c mence
comprehenditur.
26. Sed quid de Trinitate dicam > Seraphim
quando voluic, apparuit,& vocem ejus Efàias fo-
lus audivir. Apparuit Angelus, & nunc pr*fto eft,
fed non videtur; neque edam in poteftate noftra tum l* titia plurimorum, Se magnitudo virtutis.
eft videre, lèd in poteftace illius apparerò. T a - Altiflìmi quoque Propheta promittitur : quin
men, etfi poteftas non eft videndi,eft grada pro- B edam, ne qua ellèt dubitatio, futuri quoque vovocabis
nomen ejus Iohannem; dr erit gaudium tibi:
dr multi in nativitate ejus gaudebunt.
2,9. Plenalemper,& redundantia funt divina be-
neficia :non exiguo conftrida numero, fed uberi
bonorum coacervata congeftu ; ut: hie primo
precationis frudus,deinde fterilis partus uxoris
m
Matth, j . i
merendi ut videre poffimus. E t ideo qui habuit
gratiam, meruit copiammos copiarci non mere-
inur,quiaDenm videndi gratiam non-'habemus.
27. Et quid mirum fi in prxfenti ia c u lo , nifi
quando vult, Dominus non videtur. In ipfa quoque
refurredione non facile eft Deum videre,
nifi iis qui corde funt mundo. Et ideo aie : Beati
mundo corde ; ipjì enim Deum videbunt. Quantos
beatos jam numeraverat, Se tamen videndi his.
cabulum defignatur. Tantis igitur fupra votum
fluenti bus, non immerito diffidentiæ pcena filen-
tiumeft : quod in pofterioribuS explanabimus.
Solemnis autem læticia eft in ortu Se generadone
fandorum ; fandus enim non folum parentum
gratia , led etiam ialus eft plurimorum. Onde
admonemur hoc loco làndorum scneratione . o
lætan.
30, Admonenturetiam parentes gratias agere
Deum non promiierat facultatem ? Si ergo ii C non minus pro o r tu , quam pro meritis filiorumqui
mundo funt corde, Deum videbunt j utique
alii non videbunt. Neque enim indigni Deum
v id eb un t, neque is qui Deum videre noluerit,
poteft Deum videre. N e c in loco D eus videtur,
ièdmundo corde: neccorporalibus oculis Deus
qu*ritur, nec circumferibitur vifu, nec taclu te-
netur, nec auditur a ffa tu , nec lentitur incelTu.
Et cùm abièns putatur, videtur : Se cùm pnefens
e ft,n on videtur. Denique nec apoftoli omnes
non enim mediocre munùs eli D e i, dareliberos
propagatores generis, fucceifionis heredes. Lege (
Jacob duodecim filiorum generadone gaudere. :
A brah * filius datur; Zacharias exauditur. Divi-
num igitur munus,fcecunditas eft parentis.Agant
itaque patres gratias, quia generaverunt: filii,
quia generati funt: matres , quia conjugii pr*-
miis honorantur 3 ftipendia enim militi* fu* filii
funt. Vernet in Deilaudem te rra ,quia colitur :
uhan. 14. Chriftum videbànt 3 Se ideo ait : Tanto tempore D mundus, quia cognofcitur : E cclefia, quia devovobifcum
Jitm , dr adhuc me non coghoviflis! Qui
enim cognovit q u * fit latitudo, Sc longitudo, Sc
alcitudo , Sc profundum , Sc fupereminentem
fcienti* caritatem Chrifti , ’vidit Sc Chriftum ,
yidit Sc Patrem. No s enim jam iecundum car-
nem non novimus Chriftum,fed iecundum ipi-
ritum3 fpiricus enim ante faciem noftram C h r iil
tus Dominus, qui nos in omfiem plenitudinem
D e i mifericordia fuaimplere dignetur j ut videri
t * numero plebis augetur.Nec otiofe in princi- 1
pio ftatim genefis De i juilli conjugium copula-
tur, nifi ut h*refis deftruatur.Sic enim D eus con-
jugium p ro b a v it, ut jungeret : fic remuneratus
e ft,u t quibus fterilitas filios denegaflet, pietas
divina concederet. "
Et erit magnus cor am Domino.
31. N o n corporis hic.fed anim* magnitudinem
poflìt à nobis. Ideo ergo apparuit Z a ch ar i* A n- E declaravit. Eft coram Domino magnitudo ani.
gelus à dextris altaris incenfi,quia apparuit cum
v o lu it , non apparuit quamdiu noluit.
28. Apparuit autem à dextris altaris incenfi-
quia divin* infigne miièricordi* deferebat : Dominus
enim a dextris efl rnihi , ne commovear. Et
alibi : Dominus proteffio tua fuper manum dexter a
tua. Atque utinam nobis quoque * adolendbus
altaría, facrificium deferentibus adfiftat Angelus
, immo præbeat le videndum. N o n enim dum
* , magnitudo virtutis : eft edam parvitas ani-
m * , Se pneritia virtutis. Juxca enim anim* Se
corporis numeramus * ta te s , non pro racione
temporis, fed pro qualitate virtutis} ut vir per-
fedus ille dicacur, qui careat errore puerid*, Se
Iubricum adolefcenti* animi maturitate non
lentiat : pufillus autem, qui nullum adhuc virtu-
ds videatur habuifle proceiTum. Unde illud in
Hieremia , cùm miièreretur Dominus deflentis
bites adfiftere Angelum, quando Chriftus adfiC- F Ephr*m, a Se peccata propria deprecantis : A ]u.
t it , quando Chriftus immolatur. Etenim pafiha ventate, inquit, meà dilettus mìhi efl filius Ephramì
noftrum immolatus efl chriflus.N e c verearis ne tur- puer in deliciis. Si enim non fuiftet puer in deli*
betur cor tuum Angelí vifione ( perturbamur
enim , Se á noftro alienamur affedu , quando
pr*ftringimur alicujus fuperioris poteftatis oc-
curfu) idem enim Angelus qui occurrerit nobis,
confirmare nos poterit, fícut turbatum ante Z a chari*
firfnavit animum, dicens:
cus, numquam peccaviflet. Et bene utrumque
d ix it, Sc in deliciis , Sc puerum ; eft enim puer,
qui non peccat : Eccepuer meus, quem elegi. Per de- 1
licias itaque pec cav it, *> qui ita erat informatus 1
à Domino, ut nefcius eilet erro ris. Ergo Se fi puer
in deliciis non fu iile t, Se fi in virum perfeduni
virtutis proceflìflet æ tate ,numquaga lapiusfuifi
Ne timeas Zacharia, quoniam ecce oratio tua ex- l e t 3 ut illi necefle eilet veniam fuorum petere
* . Hujus loci teñimonio uticui- Card. Bona. Rerum Liturg. lib. J
i. cap. i / . num. 9. ut Thurificationis antiejuitatem probet. Sed I
co non minus demonfttari poteft admiflum ab antiquis Patribtis
in Ecclefia verum facrificium , qua de re Ambrofii extant loci I
complures, ut jam alibi obfcrvavimus.
a. Ita edit. Amcrb. in corpore. Era. & Gill, in marg. cum I
I fere omnibus. Edit, autem Era. G ill, ac Rom. i 1 corpore
I cum pauciflimis mil. pecetta propria deploratitis..
b. Omnes edit, qui non ita trat informatus à Domine. Omnes
I mfl. qui ita, vel , quia ita trat See. Negationem autem hic fu-
perfiuam eflc videtur làtis indicare fequens concluí!o : Ergo & f i
I puer in deliciis Sic.
JtLvang. lcc. i^uc. Lib. 1 . 1278
d eM o rum , cùm magis meritorum pr*miafpe- A populis frequentata declarant converf* plebis
rare deberet. Quod etiam Dominus nofter in non mediocres fad o s eilè proceiTus; quia dum
Evangelio vjdetur exprimere, cùm dicit : Nolite- creditur Johanni, creditur Chrifto. N o n enim
contemnereunum depufillis ifiis. Sed loco fuo plura 'de f e , fed de Domino pr*dicabat pr*nuntius
ferventur. Ergo pufillus contrarius eft magno. Chrifti. Et ideo
Et f i , jux ta Apoftolum , parvulus fub elementis
eft : Cum enim ejfemus parvuli ,fub elementis hujus
mundi eramus : ergo magnus iìipra dementa
mundi eft.
32. Erit itaque Johannes magnus ¿ion virtute
Praibit in conjpeffu Domini in Jpiritu dr virtute ^ 1
Elia.
36. Bene ifta jungunturj numquam enim fine
virtute ipiritus,nec fine ipiritu virtus eft. Et ideo
corporis, fedanima: magnitudine. Denique non B fortaflè infpiriru & virtute Elia: ¡quia iandus
finesalicujuspropagavic imperii,non triumphos Elias & virtutem magnam habuit Se gratiaim •
aliquos bellici certaminis adoréis praioptavitifed virtutem,utad fidem ánimos populorumà perii!
quod eft amphus, in deferro praidicans, delicias dia reto rque re tvir tutem abttiiientiai atque pa-
hominum, corporifqtie lafciviam magna animi - tienti®,6c fpiritum prophetandi In deferto Elias
virtute depreffit. Parvulus ergo in ficculo I mag- in deferto Johannes : ille corvis pafeebatur liic
n us in ipiritu. Demque quali magnus, nec vira: d um is ¡& calcata omni voluptatis ille ceb r i ’par.
caprus illecebris, fentench-e conftantiam viyen, cimoniam prictulic, luxumqiie contemfit’: ille
di defideriomutavit. A d ia b regis gratiam non quxiìvir, hic (previr
■Et Spirita, in q u it, fin ite nplditur adhuc in „ H erodis : ille Jordanem d ivifit, h ic ad lavacrum
utm matlis Cm. C •'aiutare convcrnt : lue cum Domino verfamr m
rcrris, ilio cum Domino apparct in 'Moria • hic
eft dubium,verum hoc Angeli eflè pro- prioris,ille fequéntis Dominicipraicu adven-
nniuim;ffiquidem fan&us Johannes^ antequam tus-, iliep oft triennium arefeentem pluviis cer-
nafeererur, matris adhuc in utero pofitus, Spiri- ram q g a v it , & hic poft triennium noitri corpo
tus-accépti gratiamdefignavit. Nam cùm & p a - ris humum fidei imbre perfudit. Qu^ris quod
tpr ejus aut.ìnater nulla ante mirabilia feeiflent, triennium fit > E m , inquit, am i tm f i n t , ex ano .
m utero parentis exfihens, parenti Domini e.van- verno quarens fruliam inficalma hac, é - nonimte-
gcliz.iv.t adven rum ¡ ficenim habes,onori cùm niaj niyiticus enim numerus deócbatur, ut ialus
adveniffet mater Domini ad Elizabeth, ait illa : populis reddererur. üpus in Patriarchis annus!.
Mete u t fa lta pjlfilatatio tua in aurihus meis.exful- D denique de hominibus tiinc anni proventus fuit
tamii infami» aten meo. Nondum enim era tilli qualis non fuit poftea fuper terram. Alius in
f.ririrus v ita , fed ipiritus gratia:. Denique Se M o y ic , & prophetis ceteris. Tertius in domini
alibi.vivendi fubftanci* pr*currere fàn&ificaudi ^ •
gratiam potaimus ad verte re, cùrrì dicit Dfi>mi-
liiis : Priujquam exires de vu lv a , Janófiflcavi te, dr
prophetam in gentibus pofui te. Alius enim eft fpiri-
tus v ir* hujus, alius g ra ti* : ille nafeendo fumit
exordium, moriendo defe<ftum : ifte non temporibus,
non * tatibus coercetur, non obitu extin-
Salvatoris adventu : Ecce,in q u it, annum Domini Luce,. J9.
acccptum, dr diem retributionis. E t ille paterfami- Matth. u.
lias qui plantavit vineam, non ièmel exaclores iy&fa-
fructuum, ièd i*pius deftinavit : primùm ièrvu,
los jfècundo alios ièrvulos deftinavit, tertio, autem
Filium fuum mifit.
37. Venit ergo Johannes in fpiritu & virtute
guitur, non alvo matris excluditur. Denique & E E li* 3 alterum enim fine altero non poteft efle
landa Maria piena fancto Spiritu prophetavit : ficut etiam in fequentibus reperitur,cùm dicitur:
Spiritus fantfus fuperveniet te , dr virtus Altiflimi Lue. 1. m -
obumbrabit te. Sed fortaflè hoc fupra nos Se fu- f ra is'
pra apoftolos a videatur exemplum. Nam Se ille a
fub Elia divilo amne fluvialium recurfiis unda-
xum in originem fluminis( flcut dicit Scriptura:
Iordanis converfus efl retrorfum) lignificar làlutaris pfal.
lavacri futura myfteria,per q u * in primordia s.Augufi.
natur* fu*, qui baptizati fuerint parvuli à m ali- ub- l-c°nt-
Sc EIil*us mortuus defundum cadaver hominis
ta&u fui corporis fufcitavit: Sc Samuel poft mortem,
iecundum Scriptur* teftimonium, futura
non tacuit.
34. Et Spiritu j inquit,fanffo replebitur. Cui enim
adeft Spiritus g ra ti* , nihil deeft. Etcui.Spintus
fandus infunditur, magnarum plenitudo virtu-
tum eft. Denique
Maltes , iiiqHuMint,s fii liomm JJf ratl convertet ad do- F lHDle JomBinns vir gmrpHm SniHnriKPÍHÍí» rriKHiionrJ /fiu-vis,
minum Deum ipforum.
35. N o n egemus teftimonio quod plurimorum
fandus Johannes corda converterit, in quo nobis
prophetic* fcriptur* Se evangelio* fuflfra-
gantur. Vox enim clamanti s in deferto : Parate v i am
Domino, refias facite femitas ejus: Se baptilmata
1011 eft aecipicndus pro rational! an ima,
"pirationc, ut Do&or Ange li cus acute ex-
j ■ art. 2. Et hac etiam ratione intelliga-
vivendi fubftantu pricurrero fanctificandi
* . Spiritus v i t i , hi
fed tantum pro acris
pofuit 3. parte qu*ft.
mus Dccelfç eft quod
gratiam-, etenim per vivendi fubftántiam defignari eaindem ref-
pirationem làtis declarar Ambrofius, cùm ei Ipiricum gratia- op-
ponens de priore d ic it , i IIe nafcendgfumit exordium : de pofteriore
autem non alvo matris excluditur. Et confirmari ex co poteft, quod
ba : Priufquam te formarem in utero , novi te , à quibus
cun&is edit, ac mlT- aliquot exordium ducit , iu
ipíe Dominus virtutem Spiritus elle tribuendam
promifit, dicens: •> Accipietis virtutem adveniente a h . i. 8.
in vos Spiritu fantfo.Deinde in íequentibus: Fac- b
tus efl, inquk,fubito fonus de calofiamquam v i mag- ^ 1 ’ "
na fierre tur Spiritus. Bene v i magna, quia Spin tu Prai.}x 6.
oris ejus omnis virtus eorum.Et virtus eft illa,quani
á lando Spiritu apoftoli coníecuti funt.
antiquiflimis m íf práteinutcuiniir. Confer ctiam , fi lubec, liunc
locum cum iis quse in Apología D a v id , cAp. n . num. ¡6 . tradit
idem fan¿lus Anibrofius.-
¥ a- Rom. edit. videatur expletum. Sed liaud dubie aliarum , ac
míf. omnium le ílio prxponenda eft.
b. Plurcs & antiquiores m í f Accipietis virtutem advenientem tn
vos Spiritus faniti. Dúo . . . . Spiritu/» fanítum. Nonnulli tamen ,
ac omnes edit. nobifeum legunt. Qiiod quidem magis convenir
cum facrp textu . in a u o conftanter exliibetur ; Át¡yj*&¡ <fti-
mpur v u}tv ttuiutevs Í<P'C(m£s'