
oneris funzione re- A judicandi religione , quod juftum eft : Sc ideo
humeris fuperponens , pi
crearet.
34. Sufcepit advocad perfonam : Tpfum enim
advocatum hub emus apud Pattern. Perno&abat in
oradone pro nobisj ut nos fuo informaret exem-
plo quemadmodum veniam noftris debeamus
exorare peccatis. N o n enim ideo pernoctaret,
quafi qui aliter Patrem nobis reconciliare non
poiTet : fed ut qualis advocatus eile debeat demonftrare
judicium meum verum eft j quia non voluntati
mea: indulgeo, ied sequirati. Audice quid judex
dicat cceleftis. Non fo{p*m d me facete quidquam .*
fed fibut audio, & judico.
38. Et Pilatus dicebat ad dominum Jefuni t
Voteftatem habeo dimittendi te ,& poteftatem habeo 1
crucifigendi te• Uiurpas,o homo,poteftatem quam
non habes $ cùm Deus neget fe habere , qui ha-
bet fuper omnia poteftatem ? Audi quid juftitia
t:qualisSacerdòs,ut non folum die- x 4.
bus, fed edam noftibus pro grege Chrifti debeat ß dicat : No» poffum à me facete quidquam. Audite
precaror adfiftere. An impetrandiegebat auxilio,
qui facere ipfe p otera tqu od rog aba t, quemad-
modum ipfe dicebat : Égo ad Patrem vado:çfir quod-
cumque ab eopetieritis in nomine meo, hocfaciam ?
Denique alibi a i t , cùm LazarUm refufcitaret :
Sciebam qaodfcmper me audis. H îc quafi infirmus
pernoctabat, qui fciebat quod femper auditur, Sc
clamavit: Lazare, veni foras. Locuta eft refurrec-
, mors receflît.
quid judex iequitatis adierat \Sicut audio, & judico.
Audite quid judex iniquitatis loquatur:
Poteftatem habeo dimittendi te , & poteftatem habeo
crucifigendi te. T u a , P ila te , voce conftringeris ,
tua damnaris fententia. Pro poteftate igitur,
non pro a:quitate crucifigendum Dominum tra-
did ifti: per poteftatem abfolvifti Iatronem,auc-
torem vero vita; interfecifti» Sed nec iftam ä te
liabuifti, quam habere te adferis, poteftatem.
, j . Sufcepit etiàm a i t e u m r e i , Sc ftetit ante C Deniqne dicit tibi dominus J e f e Ni» hubms
’ ’ ’ • n poteflatem adverfus me ullam , nifi data tibi ejjet
judicem tamquam reus : nec dedignatus eft Do-
. minus omnium, prxfidis vilitatem. Interrogatus
tacebat, oftendens non in clamore v oc is , nec in
forenfis adfertione patrocinii, fed in confcientia:
integritate eflè innocenti^ defenfionem : necfa-
lutem corporis ambiendam/ed animi puritatem.
Denique qui Sufannam ablolvit tacentem , ie
obtulit morti. In illa caufa oftendit, ut nemo
defperaret : in hac 3 ut redimendo univerfitatis
iacrificium non negaret. Cæfus poftremò, non £) Conftitue judicem de hoc fæculo : numquid po.
conviciatus eft,nonrepercuifit: Sc Dominus c x -
li atque terrarum ftudium depofuit ultionis, vocerei
defuper. M a l a p o t e s t a s b licere quod non li-
ceat. Poteftas ifta tenebrarum e f t , verum non
videre, ied fpernere.
39. Audite quid verus judex loquatur : Non -
quaro voluntatem me am , fed voluntatem ejus qui
mi fit me. Quafi homo loquitur, quafi judex do-
cet quoniam qui ju d ic a t, non voluntati fua:
obtemperare d e b e t , fed tenere quod legum eft.
humilitatis emifit,dicens : Si male locutus fum,
teflimonium perhtbe de malo : f i bene, quid me cadis ?
Quafi infirmus, ca:dis deplorat injuriam : Se cùm
fé poffet ulcifci, queri maluic quam vindicare.
36. Ergo Se hic perfonam judicis, propofitum-
que fufeepit, dicens : Non pojfum d me facere quidquam.
Bonus enim judex’ nihil ex arbitrio filo
teft adverfum imperialis formam c venire ref-
cripti > Numquid poteft normam augufta: defi-
nitionis excedere? Quanto magis divini formam
debemus iervare judicii? Chriitus dicit: Non quieto
voluntatem m.eam , hoc e f t , hominis, qu£E vel
odio dirigjitur, vel ftudio intenditur, vel grada
infleditnr , vel aliorum mendacio depravatur ;
Omnis enim homo mendax. Sed voluntatem, inquit, ■
ejus qui me mifit | hoc eft , divina; cognitionis
facit Se domeitica: propofito voluntatis : fed £ formam veni docere; ut in judicando magis cor.
■ • e ' di fit veritatis cuftodia, quàm óbedienda volun- ‘
tatis. Non ergo hic quoque infirmitas potendo;, 1
fed forma eft expreffa juftitia:.
40. Juftum igitur eft judicium Filii D e i 5 quia
eft iecundum voluntatem D e i , non iecundùm
hominis affeclum 3 Deus enim mifericordiarum
plenus eft :8c r^jiericordia ejus cum judicio , 8c
judicium cum mifericordia ; neque fine judicio
miièretur, neque fine mifericordia judicat. D e -
juxta leges Se jura pronunciai, feitis juris ob-
temperat, non indulget proprUe voluntati : ni-
hil paratum Se meditatum domo defert : fed ii-
cut audit, ita judicat $ Se ficut ie habet negodi
natura, decernit. Obfequitur legibus, non ad-
verfatur : examinat cauia: merita, non mutat.
37. Difcite,judices fieculi, quem in judicando
tenere debeatis affectum , quam iobrietatem,
quam finceritatem. Dominus omnium dicit -.Non
pojfum ego a me facere quidquam. Alibi lego : Negare p nique fcriptum eft : Mifericordia ejus in Jlatcris.
fernet ipfum non potefi. Non poteft utique, non per Filii autem hominum mendaces infiateris, ut deci-
infirmitatem, fed per integritatem : non per irei- — ;— —
poifibilitateni faciendi, fed per obfervantiam ju dicandi.
Q u i d n o n poteft qui omnia poteft,
a nifi quod poffe nolit ? N o n vult poffe quod
damnet, non vult poffe adverfus ndem, non
vult poffe adverfus veritatem. Audi poftremò
ipfum dicentem cur non poflìt à fe facere quidquam
: Sicut audio, inquit, & judico , hoc eft, non
ex mea poteftate decerno quod libitum, fed ex
. Plerlque mflT. nifi quod poffit, nolit. Non male. A lii tarnen '
a liq u o t , & omiics e<iic. nifi quod pope nolit : quod quidem vide-
cx verbis fequentibus : Non vutt pofie 6cct-
pauci , ac vet- edit, licere , quod noceat. A lii tamen
1. edit- ut in textu , cxccpco qiiod pro , licere, bare
:on firmari
b. MIT non
più res, ac Ror
repofuit ,poJfe.
piant. Examinat ergo & trutinat Deus merita ,
fìngulorum, & quemadmodum pro menfura dat
gratiam j ne fupra menfuram fit : ita pro menfura
dat mifericordiam. Unde ait : Menfuram bo- 1
nam, confertam, commotam, fupereffluentem dabunt
in finum vefirum. Eadem menfura qua menfi fueri-
tis, reddetur vobis. Similiter in ftatera fingulorum
facta peniàntur 5 ut fi bona opera malis præpon-
derent, renfuneratio præmii deferatur : fi pec-
1c. Pauci mlT. venire decreti. Rçliqui , ac omnes edit., verire
referipti. Me lius ; referiptum enim imperialis confliiutio 1 e ra t, quee variis nominibus folçbat appcllari. H * c in vct. Gloflario dicitur
! &a.oiKÌa>t cù'rt^a./u.uet. , in jure , fiacri affatus , & h îc ab Ambrofio
Ì i pio , auguf i a definitio. Y idc Cod. Thcod. leg. l . tit. %. & Go-
defr. Brilf. & c . -
cata virtutibuSjtriftior reum poena conftringat: A . . . . Mitte mantim tuam in omnia qua habet, fi
qitod expreffum habes ad Timotheum, dicente
apoftolo Paulo : fpuorumdam hominum peccata
manifefia funt pracedentia ad judicium, quofdam
autem & fubfequunfur. Similiter Si fatfta bona
manifefta fun t, 8i quM^iter fe habent, abfeon-
di non poffunt.
41. Omnia ergo a domino De o noftro men-
iura quadam, Si poftdere fiunt. g u is pofuit.. . .
inquit, rupes in ftatera ? Et fupra: Quis menfus
non infaciem te benedicit. T une igitur plus pro-
batus e ft , quando amiílis opibus Si filiis, á Do-
mini cultu & grada non receífit. Sed non unus
perfecutor e f t : multos miniftros habet 5 íed non
te terrean t : Per multas enim tribuíationes, opor- ah.
tet nos introire in regnum Vei. Si multa: perfecu-
tiones, multa; probadones ,ubi multa: corona:,
multa certamina: tibi ergo proficit, quod multi
períecutores funt * ut inter multas períecutiones
eft manu aquas ,& edum palmo? Qui noftra exa- B facilius invenías quemadmodum coroneris.
minat, fuá utique examinara Iargitur, & íalvo
omnia decernit examine. Pondérât mifericordiam
, pondérât ultionem ; in utroque certuni
pondus, habilifque menfura eft. Unde Sc David
aît : Et potum dabis illis in lacrymis, in menfura ;
ne fine moderatione menfuræ poenæ cumuló
gravarentur j Sc fuftinere non poffent. E t alibi
idem ait propheta: Calix in manu Domini vini
meri plenus eft mixto. Et inclinavit ex hoc in hoc
4 4 . *Utamur exemplo Sebaftiani martyris^cu-
jus hodie nataliseft. H ie Mediolanenfis oriun- ‘
duseft. Fortaffe aut jam difcefferat perfecutor,
aut adhuc non venerat in ha:c partium, aut mi-
tior efat. Advertit hie aut nullum e ffe , aut te-
pere certamen. Romam profeftus e f t , ubi propter
fidei ftudium perfecudonis acerba ferve-
b an t: ibi paffus e ft, hoc e f t , ibi coronatus. Ita-
que illic* quo hofpes advenit ■, domicilium imvefumtamen
fa x ejus non eft esinanita. E t H ie re -C mortalitads perpetua: collocavit. Si unus permias
ait : Calix aureus Babylon in manu Domini
■d quo inebriata funt gentes : hoc e f t , poena à na-
tionibus perfoluta elt ; a ne diutius infultarent-,
quod D e i pöpülum acerbiilima populatione ve-
xarent. Senfus igitur verfus Davidici h ic eft :
Parata Sc plena eft poena quæ debetur impiis ,
quam Dominus déclinât in perfidos : led tameii
mi'ieratione fiia non ufque ad fæcem dignatur
effundere 5 ne plenitudinem fupplicii ferre non
fecutor fuiffet,coronatus hie martyr utique non
fuiffet.
45. Sed quod pejus, non hi folum perfccuto-
res funt qui videntur, fed etiam qui non viden-
t u r } Sc multo plures perfecutores 1 Sicut enim
unus perfecutor rex multis perfecutionis præ-
cepta mitteb at, 8c per fingulas vel civitaces -,
vel provincias erant diverfi perfecutores : ita
etiam diabolus multos miniftros iiios dirigit, qui
poffint Inclinât er^o ealieem , non evacuai. D non foris tantummodo 3 fed etiam intus faciant
Q uod inclinat, Cenfura: eft : quod non evacuat,
miiericordix.
42. Ergo judicium quoque mifericordiä tém-
perat dominus Deus nofter. Quis enim noftrum
fine divina poteft miferatione fubfiftere ? Quid
poffumus dignum pnemiis facere c^Ieftibus ?
Quis noftrum ita adfurgit in hoc co rp o re } ut
animum fuum e le v e t , quo jugiter adh^röat
Chrifto ? Q uò tandem hominum bmeritum deperfecutiones
in animis firtgulorum. D e his dictum
eft perfecutionibus: Omnes qui volunt pie v i- 2.
vere in chrifto lefu, perfecutionem pattuntur. Om- II"
nes d ix it, nullum excepit. Quis enim exceptus
poteft eile , cum ipfe Dominus periecutionum
tentamenta toleraverit ? Periequitur avaritia,
perfequitur ambitio 3 perfequitur luxuria, periequitur
fuperbia , periequitur fornicatio. Unde 1.
Sc Apoftolus ait: Fugite fornicationem. Nam qua 18
fertur -, ut hæc corruptibilis caro induat incor- E caufa fugeres,nifi ilia te perfequeretur? Eft enim
ruptionem, 8c mortale hoc induat immortalità,
tem ? Quibus laboribus, quibus injuriis poffu-
mus noftra eluere peccata ? Indigna fu n t paftionès.
hujus temporis ad fuperventuram gloriam. N o n
ergo fecundum merita noftra , fed fecundum
mifericordiam D e i , cadeftium decretorum in
homines forma procedit.
43. Sequitur verfus quintus : Multi perfequen-
tes me , & tribulantes me : d teftimoniis tuis non
maius fpiritus fornicatióniS, eft malus fpiritus
avaritia:,malus ipiritus fuperbia;.
46. Ifti funt perfecutores graves , qui fine
gladii terrore mentem hominis frequenter eli-
dunt 3 qui illecebris magis, quam terroribus ánimos
expugnant fidelium. H i tibi hoftes caven-
di, hi graviores tyranni, per quos Adam captus
eft. Multi in períecutione publica coronati, o c culta
hac períecutione ceciderunt. Forisi inquit/
declinavi. N o n eft: magnum, fi tune à D e i tefti- F pugna, intus timorés. Advertís quam grave cermoniis
non declinesj cum te nullus affligit, nul-
lus perfequitur. Quis enim inoffenfe fibi prof-
perorum eventuum fecundante fucceffu, neret
ingratus ? Quis divitiis adfluens, jugi ialute ro-
buftus, non ad D e i gratiam referat quod fibi
ilia conceffa fint ? Denique cum fandum Job
pradicaret D om in u s ,ait adverfarius ; Numquid
gratis colit lob Dominum ? Nonne tu vallafti eum ?
a. MU', aliquot bona: manus ,n e diutius exfultaretit.
b. Filit. Era. & feq. mer'ito defertur ; ut nimirum congruerec
vocula ,/ghfo: fed crcdibilius eft lianc obirc advcr-
ufquequo,five , ufque ad quemgradum-, quandoqui-
cum fuperio:
bii vices pro
-v ... Jc mil. omncs nobifcum taciunt.
* . y id es earn diem qua habitus ab Ambrofio fuit hie fermo,
in Ecclefia Mediolanenfi Sebaftiano martyri facram exftitilTc. De
cujus quidem martyris patiia etfi tam diftinile pionunciare v i-
dcatur fanftus P ix iu l , ejus tamen verba in diverios fenfus tra xc-
runt hiftorici. Namquc a Baron, ad an. 18 4 . num. 11 . dicitur
tamen fit,quod eft intra hominem5ut fecum ipie
çonfligat,cum fuis cupidifàtibus prælietur. Ipfe r
Apoftolus fluduatj hæret, adftringitur, captivari *■
fe adierit in lege peccati Sc mortis corpo're de-
bellari, nec pótuiiTe evadere j nifi effet Domini
Jeiu gratia liberatus:
4 7. Verum ut multæ periècutiones, ita multa
martyria; Quotidie teftis es Chrifti; Tentatus
I Narbone oriundus, Medi alani vero educatus : vel ut functus Ambri-
\ pus ( hòc feilieet loco ) & alii tradunt, patre Narbonenfi ; matre
Mediolanenfi natus Mediolani. Sauflaius àutem patre G a llo , ma»
tre Mediolanenfi Narborie natum fuifle fcribit. Ceceri partim
huic , partim i l l i opinioni facile adfentiuntùr. Denique A ¿la
ejufdem martyris à Bollando noviflimc fitb Ambrofii noftri nomine
ex véteribus mff. edita hæc fecundum pliues mff. habent :
Sebaftianus Mediolanenfinm partibus educatus : at fecundum quofdam
alios , Mediolanenfium partium civis ; quod quidem cum texttt
noftto optime congruic.