ris m ilitaries, p o lfc e tu r i u t fpes commodi f o -A pòteftatibus«dionoritu5,.iK>nin nobilitate ge-
returlabores é metumabfcohdatpericoli. V e - neris,autd.ecore& pulcricudrae ..non incorpo -
IH p raco teicur mao-ni imperatoris fandus D a - ris falubritaté, in qiubus nihil natura eft bonumt
H H H athletas v o c a t , pramium denique, non fo.lùm facilem cbmmucationem
exurimit dicens I M i v ir qui non W m in confi- habenc in contraria, verùm etiam minifterium
lio impiorum A premio empie, ut pondusfuturi adculpam exhibent g q u iu ti lus nf& iad .Quis
certaminis elevaret-mercedem pr®mifit,ut unufc enim juftus propter pecumam t Quis humilis m
ciuiiciue — rerum follicitudmés a u la , poteilatibus ! Quis mifencors propter nobihta-
bores corde tranfiliens, ad.emerendambeatitu- tem i Quiscaftus propter decorem ; Illecebrofa I dinem futurorum avida feilinatione: contende- h®c magis Amt ad p eccatum, quam fruftuofa
ret. Beatili, inquit ,v ir . Quid plus potuit hoqùr - ad virtutis profeétum.
ni dati qùam quo n ih il! amplius potuit Dep. ¡fi. Quid Ubi demde vult quod maluit dicerer
, tot t A p oiio iica au àoritate deferri ìBeatus enim, St. Non abiit, (fi nm fle tti, de preterito., cùm
t ij-d-ir- folus potens & rex regum , St dominus domi- potueritdicere: Beatus vir qui.nonabit m con-
nantium Deus didus eft. IUe folus potens H j B . filio impiorum ,8t m via peccatorummon fia t ,
rex reuum ille dominus dominantium, beatici!- Se in cathedra pelulentia non ied etì Vide, c o g -
dinis tamen non fupergreditur poiteftatem. Do-, « aq.non enim ftatim beàtus qui non. eft impius'
navit nobii appelìationis ejus,commune con fe r - aut peccator, propter incerta .exitus. .Non enim
tìnm qua:dienateftimataeft honore.divino. ... orìote ffcrip turn eft : Ante mortem ne Uudtmcns n«U.m
14. Confideremus nunc qua raripne, Beatus vir, aliquem. Ergo dum in hac vita quiiquam eft,non ä D
dixerit ■ & non m agis, beatijhomines : cftin.uter- Q poteft definita pradicatfene laudari, cimi patea
que fexus vocetur ad gratiam..Numquid à qon- re adhuc polite errori : ¡Ile autem qui vitam fine
fottiobèatitudinis excjufit mulieres, quia virum. offenfione con c lufe r it, jure beati appellatione
iblum beatumnuncupavitì A bfitjquianecàcon- cenfemr«, quiutitur co iffom oÄ a to rum
fortio creatura exclufit Deus feminas.quia prius 17. Sed forte dicas : Quateatrone ergo alibi dia
H ic virum condidit. D ix it enim Deus : lactamusho- me-.Beatus qui intcltigitfufcr egenumefifnuferem i r f . iA c i
&S7- winew fecundum imueinem nofiram, & fecundum Nonenim dixit beatum quimtellexent,fe d eum
Cmilìtudixem.r,oliram.„.Etfecit,in q uit ,B f» r i» - qui intelligit s quomam quibonum operantur,
minem ■ ad imarinem B e ifecit ilium : mafiulum (fi in ipfq opere i c quo profaentur, mvemunc, rea
feminam feciteos. Infiorarne uterque fignatur: in munerationem fui h opere coniequentes.
viro fi-xus cxprimitur. Sed queiqudir.ouum cùm p) Siquidem bt;jra iVucìus eft cor.lcientia: bomuu I homo dicitur uterque comprehenditur: ita cùm fadum. Q u i autem à malo temperant, non fi fea
virnominatur .&m,ujier cu ju sv ir ftle fit,in te l- mel aut bis declinaverint ciilpam ,:ftatim beäti :
Ga. i.zj. ligitur Denique, H*cvocal’itùr,inqaie,mulier,qmi fed fi potuerint c u lp * contagili:'.: per omne vira
mam de viro fuo fumta efl. Ac ced it illud, quoniam: fu® tempus evadere... 7 ■
q u o r u m n a t u r a ead em ,e orum op e ration e su ti. .18. N u n c illud o ccu rn t.cu r beatum diceremaa
qùenon poflunt effe d ifc r eK j Se quorum opus luerit,.non:eum. qui pietatis aliquo -fit ftmdus
¿qua le eorum utiquetequalis & merces. Virum officio, fed eum quiab ìmptorvim confido rem-
igiturScriptura dicendo, confortem copula: non peraverit. Videtur-pnim magisdaudandus qui
¿ratermiut- quia.Sehoironem-dieéndqi, conJòr- virtutis munusimplbverit; quam qui peccatum
tem non tapuit natura. Itaque quemadmódum £. evaferit. Siquidem nec bps , n e t equùs', nec la-
illicM m in em ‘fad um legimùs ,8 t cùin fit ùna pis.in,peccatoeffeiconfueverunt, aut fqde rein
natura tamen principalemfiexumprius.creatura cathedrapeftilenti®. Sed illa beàtitudinis- non
- n e g a r e n o n pofiumus: ita S e h3e cùm legimus,vi. habSStfructum , qu® vircu.tìànon,.habent fern
rum de principàli porrione fexumquoque fup- film. Nam quomodo-.pervemunt ad legis pr*ti
parem recognofcimus. Pariaigitur.ftudia.virtù, mium, qux non habftne.fequend.as-le.gts äffte -
tis q u i a par prarogativa eft creatura. Quid au- tura,! Deratiqnahbus ergo propofitam fentene I
tem fexumducutias.,ubino^.corporis. i r e . , fed tiam.video jh o e e ft id e n q b is . N b p ja n tem ini-
animx certamina poftulantur, qu® fexum non tium bmoman, abftinentiapéccatorum eft;quo-
habet ì N o n ergo illic djfcenias hono rem, m er- niam iegimus : p eclissa à malo, tfsfut bonum. H ic ■ ■
• cedero dividas, ubi non difeernitur fexus. N o n j: enim qrdo eftdifciplin®, u t ab mfbriorilnts ad
;,t incaute tamen’, fi prior vocetur ad exercitium», perfediora contend fe. ne terrearis mofe m.ajoqqi
fuit pófterior ad lapfum. Qu® mate cotptr, rum 5 qui leviorum exordio debeas • prouqeari,
fcqui deb'et i npn pr®cedere i utvel,péft.experi- Scalarum enimfimitemeffe Scriptura.nosdocet et», «t.
men turn fit verecundiér. Male Eva natura oid i, pietatis adfcenfum, per quas vidit Angelos D o - ' l -
nem j& te rm i fi t , exfpedare debuit p raced en. mini adfeendentes & defeendentes fandus. Jätern.
AftuteVerpensApofteriorecmpitpeoPròi; c o b , * vir exercitationis ; qui nobis propofitus »
pheta ad fuperiorem revertitur : eum utique qui e f t , ut per illum cognofeeremus gradum; virtuiapliis
non e f f e t , nifi effet pofteridrem feiutus, tis paulatim npKproferre debere s .Se ita poffe
15. Denique priusnos revocavit à lap in ,quam . ab iniis ad ftnima contendere, fi per proccfihs
ad palmam vidori® provócavit. Beatus, inq-.ut, gradiamurexiguos ad ea qu® videntur human®
vir qui non abiitinconßlio impioriim. Vide ubibea- altiora natura. Has tibi icalas temper habeto
tus appellcris, 6-homo: non in divitiis ,mon in propofitas. N e timeas, 6 homo, gradus hosad.
* Vìrexailiittionii, ut.puta e x - j W D u &ft:i ¡-.’ ¡bar ó> gtln, fam u s oh oculif
f ilio ,cùmob nietumlrauïsè paternaaoiiio fugiic c o . i i t f s t f : y ità mài. Àride iuemiS *geitudincm ob yioJaeam Dinara , arailTum
duriflirae apud Labanum per x x annos, e x a û â , de qua ipfc Gen. | j Joieph & c.
feetìdere difeipìin^. Primus grachìs vicinus eít A quas plenas erroris adverterìc. Sed hæc utrum
terra:, fequens fimilis eft prioris. Sic per iequales
gradus ad fumma confcendicur. N e faftidias, ò
h om o , primum illum velue vilillìmum gradum^
Ille primus adfcenius te a terris ièparat: aerem
calcas,ubi ab humo elevaveris veftigium. In vir-
tute pofìtus ftirgendo Iiquifti terram : terram re-
linquis} il cùlpam declinas. Exordium ergo pro*-
ceifionis ad virtutem eft abftinere à peccato.
19. Ut feiamus autem hanc difciplinam efle d o c
Ex od. io -
I4-0*ïJ5
recte cönveniant,qüi Iegerir,xftimabit. Nam qui
femel male co g ita v it, nec ftare in eo debuit* nec
perfeverare. Sed etfi non perieveraverit* beatus
efle non potuit j quia ftetit in eo quod improbe
cogitavit. E t fi non ftetit,tamen eo ipio quod co-
gitavit male,utrum habeat beatitudinis rrudum,
clementem aliquem quxrere debet interpretem.
Poftremo quia nemo poteft d icere mundum ie
habere cor,efto u t veniabilis cogitatio fit , numtrinæ,
audi Legem dicen tem : Non adulterants,non B quid veniabilis operario peccatorum ? Poftremo
homicidium facies j imperfectis enim ifta præcep-
ta convenientia videbantur, Denique ipie dominus
Jefus feiens imperfe&um, à quo înterroga-
batur quibus ad vitam æternam operibus perve-
n ire t, reiponditei : Non adulterabis, non bomici-
diumfacies, non furtum facies, & c . Deinde dicen-
ti quod fec iiletilla omnia, adjecit perfediora dicens
: Vende omnia quahabes, dr da pauperibus
habebis tbefaurum in calo. Tantumque abefle doil
veniabilis ftatio, numquid etiam piena beatitudinis
, eo quod non perieveraverit in crimine >
Deinde qui non cogitavit q u x im p rob i f lin t ,
quomodo in peccato ftare p otuit, b aut perfeverare
? U t beatus f i t , qui tria h x c jure ièrvaverit,
certe ordo diverfus eft. Primum eft enim, ut non
perfeveraverit in peteato : iècundum,ut non fte-
terit in eo : tertium, ut non cogitaverit quod
eflet erroris. Q u i enim non perieveraverit, pocuit
inter malorum declinationem, & imitatio- C cuit tamen ftare ; qui non fte tit, potuit cogitare :
nem bonorum, a ut hiec abnu eret, qui illa iibi
facilia judicabät. Sed quia nec illa adfeenderat,
ideo ad hiec ie aptare non potuit. Nam ii dile-
xiile t proximum, potuiflet pauperibus fubfidia
iui patrimonii non negare. Ideoque gradum primum
Legis adicende, ut poilis ad Evangelii c x -
lefte faftigium pervenire. Unde arbitror quod
quafi fub L e ge pofitus, morem Legis in primo
pialmo fecutus, ex fua periona fandus Prophe.
qui autem nec c o g ita v it, vere beatus eft.
11. Unde alteram quoque traditionem non præ-
termittendam putavi, quo très gradus red o ordine
fado s adièramus j ut qui beatus vult eiïe
non abeat in confili© impiorum, hoc e f t , in eo->
rum cogitationibus non ambulet : deinde non
ftet in via peccatorum : tertio, non ièdeat in ca->
thedra peftilentiæ. CT u igitur qui in Ecclefia fac-
tus es Chriftianus, vel qui ad gratiam tendis abÏPfal.
40.1
pfiî-
\& fata.
magis cavenda denuntier,quam fequenda pro- D ftine ab impiorum confiliis, ut poffis dicere : Ne p/a
ponat. In quadragefimo autem pialmo * qui ex
periona infcribitur Salvatoris, adhortado magis
virtutis fia t , quàm erroris depreifio * de paifione1
enim Salvatoris loquitur. E t ideo Evangelii dif_
peniator etiam,ficitt poflumus æftimare,cùm au-
MMtb s- 7- divimus diçentem-.Beati mifericordes; & in pialmo
propriæ paifionis, & in E vangelio mifericordiam'
coronavit. Sed adoriamur jam pfalmi explana-
tionem,& virtutem infpiciamus propheticam.
perda s cum impiis , Deus, animam meam, & cum
viris fanguinum vitam meam. N e c cogi tes qua;
funt impia. Qua: funt illa , nifi q u x in D e i exco-
gitantur injuriam ? Pietas enim prima in Deum,'
iècunda in parentes. Et quidem inimicus inieric
frequenter diveria mentibus noftris5 & ideo caute
Propheta cogitationes magis, quam infufio.
nes improvifas putavit ad crimen tenendas. A b -
ftinuiftiergoab impiorum confiliis ? R e d e :n o n
20. Beatus, inq tiit, v ir qui non abiit in conßlio E tarnen ftatim beatus. C av e etiam ne in via p e c
impiorum, dr in v ia peccatorum non f e t i t , d" in ca- catorum fteteris.
thedra pejlilentia non fedit. Poflumus dicere tres
effe fpecies peccatorum, quas hic putamus ex-
preflas, cogitationis, operationis, permanfionis 5
beatumque eum fignificari, qui & non cogitaver
it quod malum eft. N am quomodo poteft beatus
effe, qui fuis cogitationibus accuiàntibus in
die judicij revincendus eft? Etiamfi hominem fe-
fe llit,te ftem refugit, accuiàtórem evafit -y ie ta-
2z. Quanto examinèfcripturx divinx verbapo-
nuntur ? Etenim quia omnes fub peccato fumus-
non à te exigit quod ultra naturam e f t , ut peccatum
non facias -, quia nec unius diei infans fine
peccato : ièd ut non maneas in peccato qua-
dam ftarione diuturna. N o n omnes impii funt *
ideo revocaris ab omnibus cogitationibus & con-
jurationibus impiorum : ièd omnes peccatores}
men fui accuiàtórem vitare non p oterit, quern F ideo admoneris ut definas peccare .d Fuerit adomaxime
debet timere 5 quia & accufatorem ha-
b eb it, & confitentem reum. Beatus ergo eft qui
& non cogitaverit quod malum eft, & non ope-
ratus fuerit peccatum ( quia in terdumèc fine co-
gitatione delinquimus^ex multiloquio enim non
effiigimus peccatum ) & non perieveraverit in:
peccato; V e l fic*. qui òc non cogitaverit quod
effet e rroris, vel in ea cogitatione non fte te r it,
vel certe non perieveraverit in iis cogitationibus,
a. Ultima.* edic. Parif. ut me abnueret, quìa illa./ibi facilia judi-
cabat. A l i* eum roiT ut hac abnueret}qui tlla & c . Commode. N am-
cjue hanc leftionem fenfus politilat , qui calis eli : tantum diñac
intcr inala devitarc, Se bona p ro fequi, ut bona profequi rccufa-
r c t , qui mala devitarc nullius effe difficili taris judicabac.
b. MIC quatuor, aut perfeverare, ut beatus f i t ? ô^ui tria h ic jure
firvaverit, hic profecto beatus erit. Et certe ordo divifus eft.
c. Edic. vet. Si quxdam Parif. cum mil', fcrc omnibus : A d
lefcentioris lapfus ætatis, debet eum maturitatis
emendare proceflus.Ergo in graviora non abeas,
in levioribus non ftes. Habes hòc & in Eiàia
didum à Domino : Exi à Babylonefugiens à chai- Wj-Z
dais -, hoc eft : Et fi intrâfti in confufionem virio-- io .
rum , exi. N o n oportuit intrare: fed ingreflus;
es, carnis lege cogen te , 6c captivante te in lege
pec cati, e x i, egredere vel ferius,exue te fervi-
tio gravi. N o n potuiftinon introire in peccatum
1Ecclefiam fa S u s es Chrisiianus , vel tu qui Sic. Rom. & plures
Parif. Faétus ergo Chriftianus , vel ad gratiam tendis. Melius
T hua il. cod. u t nos in texcu.
I d; S ic edic. Eta. G ill. & Rom. cum cod. V a t. Colb. & V i ft .
j Parif. vero edit, cum aliis cod. Si fueris adolefcentioris lapfus Atatis,
I debet te Sic. N o n male. Tamen elcgantius videcur, ut aicacur per
j conceiEoncm hoc fenfu : Efto,fuerit Sic.
A a a “J