culis alligandus, fed anima s ad crucis lignum A li farnem fo lv it , noftro emolumento fa me in ifte
fpiricalibus nexibus vincicndus -, ne lafciviarum ftifcepit.
moveatur illecebris , curfumque natura: detor-
queac in periculum voluptatis.
3. Figmentis enim poeticis fabula coloratufj
ut qusedam puellae fcopulofo in littore marisha-
bitaiTc prodantur : qua; fi quos defledere navi.
> 1 TJnc lefus dutfus efi in defertum ab Spirita,
IL ut te?t tare tur à diabolo.
7. Convenit recordari quemadmodum de pa- ,
radifo in defertum Adam primus ejedus fit 5 ut
gium propter aurinm fuavitatem d u lc iv o cep e - advertas quemadmodum de deferto ad paradipuliflènt,
in vada c x c a dedudos,&: infida ftatio- fimi Adam fecundus reverterit. Videte enim
ne deceptos, naufragii miferabilis fòrte coniu- quemadmodum fuis nodis prajudicia refolvanmerent.
Compofitum hoc fpecie , Se ambitiofa B tu r , & fuis divina beneficia veftigiis reformencomparatione
fucatum eft ; ut mare, v o x , femi- tur. Ex terra virgine Adam, Chriftus ex virgine.-
na: , litora vadofa flngantur. Quod autem mare
abruptins quam fa:cuium, tam infidum,tam mobile,
tam profundum, tam immundorum ipiri-
tuum flatibus procellofum ? Quid fibi vult puel-
larum figura, nifi evirata: voluptatis illecebra,
qua: conftantiam capta: mentis efFeminet?Qua:
autem illa vada, nifi noitrae fcopuli funt iàlutis?
N ih il enim tam ca:cura., quam fiecularis fuavitaille
ad imaginem D e i fa&us, hic imago D e i : ille <
Omnibus irrationabilibus animalibus, hic omni- j
bus animantibus antelätus. Per mulierem ftulti- <
t ia , per virginem fapientia. Mors per arborem, '
vita per crucem. Ille fpiritalium nudus,arboreis
fe texit exuviis: hic fiecularium nudus, corporis
non defideravit exuvias. In deferto A d am , in
deferto Chriftus 3 feiebat enim ubi poflet invenitis
periculum : quæ dum mulcet animum, vitam C re damnatum, quem ad paradifum,refoluto erro,
obruit, Se corporeis quibufdam fcopulis fenfum
mentis illidit.
4. Meritò igitur dominus nofterjefiis Chriftus
jejunio fuo nos acque deferto adverfus volupta-
tum informât illecebras, Se tentari fe à diabolo
Dominus omnium padtur 3 ut in ilio omnes vincere
difeeremus. Advertamus igitur quia tria
non otiofe à Domino principaliter ordinata
Evaflgelifta deicripfit. Tria finit enim quæ ad
r e , revocaret. Sed quoniam fiecularibus indutus
exuviis redire non p o te ra t, nec paradifi incoia
poteft e ffe , nifi nudus à culpa^ exuit veterem hominem
, noviim induit ; ut quia folvi non queunt
divina d e c re ta , periòna magis quàm fententia
mutaretur.
8. Sed qui in paradifo fine duce iter amifit ac-
ceptum , quemadmodum de deferto fine duce
iter repetere poffèt amiiTum,ubi tentationes pluufum
proficiunt falutis humanar, facramentum,D rim* , n^us a<l virtutem difficilis, lapfus facilis
j - r .----- t.:... i . a d errorem : cùmeadem fit virtutisnatura, quae
nemorum 3 ut fi adhuc exigua de terrenis ad fu-
perna fe fubrigunt, dum teneris ætas adolefcit
defertum , jejunium : Nemo enim nifi qui legitime
certaverit, coronatur : nemo autem ad certamen
virtutis admittitur, nifi prius ab omnibus ablu-
tus maculis delìdònim, gratia: c«eleftis munere
confecretur.
3. Venit igitur Dominusad lavacrum; ut myf-
terii gratia nobisa & vifu probaretur Se fenfu. Et
quoniam L e x , cado Se terris teftibus , promul-
gatur 5 ut myfterium divinitatis abfconditum à
fieculis in D e o plus crederes effe quam Legem: E
non jam ad teftimonium carium v o c a tu r , fed
utirur teftis officio, cùm vox De i defertur è cario.
Simul ne fidei myfterium dubio mentis ofFen-
das , invifibilia tibi vifibiliter declarantur opera
ti.
6 . Venit Dominus ad lavacrum 5 omnia enim
pro te fadus eft. Iis qui fub Lege fu n t, quafi fub
Lege eflet, cùm ipfe fub Lege non efletpcircum-
cifus eft ; ut eos qui fub Lege funt, lucrifaceret :
frondibus, ftevi veneno dentis obnoxia facilè aut
fuccidi p oflìt, aut uri : fi vero altà fe radice fun-
daverit, & ramorum fublimitate fuftulerit, frufi
tra jam vel ferarum morfibus, vel lacertis agref-
tium, vel diverforum flatuum p rocellis arbor ro-
bufta rentetur.
9. Quem igitur opponeret ducem contra tot
illecebras fieculi, contra tot verfutias diaboli 5
cùm feiret nobis primo contra carnem Se iangui-
nem, deinde contra poteftates, contra redores
mundi tenebrarum harum , adverfus ipiritalia
nequicia: qua: funt in carleftibus, effe ludamen ?
Angelum opponeret ? Et ipfe lapfus eft, Se legiones
Angelorum vix fingulis profuerunt. Sera-
phim dirigeret?Et ipfum defoendit in térras in i
medium populi immunda labia habentis , Se '
his qui fine Lege erant,convivii communicate fo- F unius tantum prophetæ labia,appofito carbone,
ciatus eft ; ut lucraretur eos, qui fine Lege vive-
bant. Fadus eft infirmis infirmus per corporis
paffionem 3 ut infirmos lucrifaceret. Omnibus
poftremò omnia fadus e ft, pauper pauperibus,
dives divitibus, flens flentibus,efuriens efurien-
tibus , fitiens fitientibus, profluus abundantibus.
In carcere cum paupereeft, cum Maria flet, cum
apoftolis epulatur, cum Samaritana fitit :in deferto
efiiric 3 ut cibus primi hominis, quem pra:-
varicatione guftaverat, jejunio Domini folvere-
tur. Noftro periculo Adam fcientia: boni & maedit,
(ola , ufu probaretnr
rbis , fed vox Dei utitur
a. Rom. '
I M ihverfis
c celo.
b» Confiât c|viidcm h ic textus Matthsci verbis , ]
ese verba repofkic Rom. edit. Sed aliarum tarnen a
ro quibus Lu-
: mit. a il Cio rimundavit.
Alius dux requirendus fu it , quem fe-
queremur omnes. Quis tantus effet dux,quipro-
deflet omnibus, nifî iffe qui fupra omnes eft ? Quis
mefupra mundum conftitueret, nifi qui major
eft mundo ? Quis tantus effet dux , qui poflec
maiculum & feminam,Judæum & Græcum, Bar-
barum & Scytham, fervum & liberum uno regere
dudu j nifi fblus qui eft omnia & in omnibus
Chriftus ?
io. Multi enim Iaquei quacumque progredi-
mur. Laquei in corpore, Iaquei in Lege, * Iaquei
s , prxfertim cùm nulla 1 ñandum duxii fît in iènfu diveris.
r. N o n obfcura videtur a IJ ti fi o fieri ad illud Eccli. $. io-.
JficGujiKt, g i’mAjíai mMctp
1337
in pitinis templorum, in crepidinibus parietiim A
tenduntur à diabolo. Laquei in philoiophis, Iaquei
in cupiditatibus 5 oculus enim-nieretricis
Jaqueus eft peccatoris: laquèus in pecunia, la-
queus in religione, Iaqueus in ftudio caftitatis.
E x ig u i s e n im momentismens inclinaturhuma-
n a ,& h u c atque illuc per verfutiasfuadentisfre-
quenter impellitur. * V idet aliquem diabolus re-
ligiofum virum, De o venerabiliter deferentem,
& quod iàcro-iàndum eft ieftimantem, nullius
capacem injuria: ; in ipia eum religione fupplan- B
t a t , ut faciat non credere quod De i Filius vere
hanc noftram fufeeperit carnem, hoc noftrum
corpus , hanc noftrorum membrorum fragilita-
cem 3 cùm utique pallio corporis fuerit,divinitas
exfors injuria: manferit. Ita de religione fit culpa}
omnis enim qui negatjefum Chriftum in carne
veniffe,de D e o non eft. Videt integrum & illibata:
caftimonia: virum, fuadet ut nuptias dam-
n e t; quo ejiciatur ab Ecclefia, & ftudio caftitatis
à cafto corpore feparetur. Audivit alius quia C
Vnus Deus. . . . e x quo omnia, adorar, acque vene-
ratur. Infidiatur ei diabolus, claudit aures ne au-
d ia t, quia 'Vnus Deus per quem omnia : ita nimia
pietate impiüm effe compellit ;^it dum Patrem à
Filio feparat, Patrem Filiumque confundat, &
perfonam unamputeteffe, non poteftatem. Ita-
que dum menfitram fidei n e fe it, perfidia: incur-
rit ^rumnam.
11. Quomodo igitur hos laqueos evitabimus j
ut polfimus & nos dicere : Anima noßraficutpaßer j )
erepta efi de laqueo venantiutn : Iaqueus contritus eß,
& nos liberatiJumus ? N o n dicic : E go contrivi la-
queum: non aufus eft hoc dicere Da vid ; fed:
Adjutorium noßrurn in nomine Domini', ut oftende-
ret unde Iaqueus folvereturjut prophetaret quod
venturus eflet in hanc vitam, qui cöntererec la-
queum fraude diaboli prxparatum.
iz. Sed non potuit melius conteri Iaqueus, nifi
pnedam aliquam diabolo demonftraflet 3 ut duni
ille feftinat ad pra:dam, fuis laqueis ligaretur, Sc £
' ego poffem dicere : Laqueos paraverunt pedibus
meis, & ipfii incider un t in eos. Qua: potuit efleprae-
d a , nifi corpus ? Oportuic igitur hanc fraudem
diabolo fieri, ut fufeiperet corpus dominusjefus,
& corpus hoc corruptibile, corpus infirmum 3 ut
crucifigeretur ex infirmitate. Si enim fuiflet corpus
fpiritale , non dixiffet : Spiritus promtus eß,
caro autem infirma. Audi igitur utramque vocem,
. & fpiritus promti, Se carnis infirma: : Pater, f ipof-
fibile eß, tranfeatÀ me calix ifie: h x c carnis eft vox. p
Sed non quod ego volo ,Jèd quod tu v is : a habes de-
votionem ipiritusSc vigorem. Qiiid repudias di-
gnationem Domini? Dignationis eft quod fufee-
pit corpus meum, dignationis eft quod fufeepie
injurias meas, fufeepit infirmitates meas: quas
utique natura D e i fentirenon potuit; cùm edam
natura hominis contemnere didicerit, vel fufti-
nere ac/ perped. Et ideo fequamur Chriftum ,
juxta quod fcriptum eft \ Pofidominum Deumtuum
ambulabis, & ipfi f i l i adharebis. Cui ad h xreb o,
nifi C h r ifto ,1 ficut Paulus dixit : ^Q—u/i adharet Do-
* . H ic pociffimum triplcx indicatur error in quem pietacis fpe-
cie non pauci nulere prxcipitancur. Primus aucem ac fecundus
ad errorem Manichscorum 'percinec, tertius ad Sabelliànorum.
a. Edit. Amerb. cum cribùs'mif. lilquerecenrioris manus : Habes
quemadmodum dtvotionem doceamus ftiritum- Mll. fpiritus Se c.
mino, unus fiiritus eß ? Illius ig itu r , de deferto
ut ad paradifum redire poflìmus, veftigia perfe-
quamur.
13. Et videte quibus itineribus reducamur.
N u n c in deferto Chriftus e f t , agit hominem, in-
ftruit, informar, exercet, ungit oléo fpiritali : ubi
videt robuftiorem , per fata & frii&uófa trànf-
ducit,quando querebantur Judæi quod difcipuli Matth. n.
ejus fabbato de fegeteipicas vellerent(jam enim
apoftolos fuos in agro culto , Se fructuofo opere
collocave rat)pofteain paradifo conftituit tempore
paffionis 3 fic enim habes : Haccùm dixiffet i0han. 18.
Iefits , cum difcipuli s fu is tranfivit trans torrenteni '•
Cedron , ubi erat hortus, in quem introivit ipfe cum
difiipulis fuis. A g ro enim fbecundo hortum effe
potiorem docet Propheta in Canticis canticorum
dicens : Hortus claufus foror me a fponfa, hortus Cant. 4.
claufus, fònsfignatus, emifitones ttu paradifus. Illa 11-^* »I-
eft enim anima: pura Se immaculara virginitas ,
quæ nullo terrore poenarum, nullis à fide fæ-
cularis voluptatis illecebris , nulló vitæ amore
tranfducitur. Denique virtute Domini hominem
effe revocatimi præ ceteris hic Evangelifta teff
tatu r, qui iolus inducit Dominum dicentem Ia-
troni : Amen dico tibi, hodie mecum erìs in paradifo. Lue.
14. PlenusigitiirJefus Spiritufan&oagebatur
in defertum : confilio, ut diabolum provocaret;
nam nifi ille certa flet, non mihi ifte viciflet :
myfterio, ut Adam illum de exfilio liberaret :
exemplo, ut oftenderet nobis diabolum ad me-
liora tendentibus invidere} & tunc magis effe
cavendum , ne myfterii gratiam deferat mentis
infirmitas.
guadraginta autem dies. - f . 1.
ij. Myfticum numerum recognofeis. T o t enim
diebus aqiias abyifi efFuias effe meminifti, Se tot <?*». 7- ni
jejunio dierum iàn«ftificato Propheta , refuiàm y Reg-19-
cæli ferenioris effe clementiam. T o t jejunio die- l xod
rum fanctus Moyfes perce'ptionem Legis eme^ 18
ruit. T o t annos in eremo conftituti patres pa- Num' 14i
nem Angelorum Se cæleftis alimoniæ gratiam 1
confecuti funt : nec antequam myilici numeri
tempus explerent, terramrepromiflionis intrare
meruerunt. T o t jejunio dierum Domini nobis
in Evangelium patefeit ingreffus. Unde fi quis
Evangelii gloriam , frudumque refiirredionîs
optât adipifei, myftici jejunii prævaricator elle
non debet ; quod Se in Lege Moyfes, Se in Evangelio
fuo Chriftus utriufque Teftamenti audori-
tate præfcripfit fidele virtutis effe certamen.
i<>. Quid vero fibi vult quod Evangelifta D o minum
efurifle fignificavit ,cùm de Moyfi atque
Eliæ jejunio nihil taie videamus exprefflim ?
Numquid hominum patientia D e o fortior eft ?
Sed qui quadraginta diebus efiirire non p o tu it,
oftendit non cibum efitrifle fe corporis, fèd fa-
Iutem : fimul ut adveriarium lacefleret jam ti-
mentem, qui quadraginta dierum fuerat jejunio
vulneratus. Et ideo famés Domini pia fraus eft j
ut in quo diabolus majora metuensjam cavebat,
b famis ipecie ladatus tentaret ut hominem, ne b
b. MIT. aliquot , famis fpecie jaclaïus. Mclius nonnulli alii ,
Utatus. Oplime autem reliqui cum edit. laclatus. Et poil pauca
cdic. Era. & feq. ctun duobus mil. Spiritus opus , hoc eft, divinum
Scc. Edic. Amcrb. cum alits feriptis cód. ut in tcxcu.