1427 Sandi Ambrofii 1428
i - »;• 6 9 . Adhæret his I e d io , a qua exponuntur hi A nera inferre coniuerunt 3 nam fi intemerata quæ
« — - . a > 1 * I T ____.I — —— m / l n i n A n M TÌ1 (T Ç 13 I fA m i m qui fibi legifperiti videntur, qui verba Legis te-
n en t, vim Legis ignorant : 8c ex ipfo primo L egis
capitulo docet eflTe Legis ignaros, probans
q u od% i principio ftatim Le x & Patrem & Filium
pr«dicaverit, incarnationis quoque Domi-
nie« annuntiaverit facramentum,dicens : Diliges
dominum Deum tuum.. . . Et diliges proximum tuum
ficut te ipfum.
70. y ncle Dominus ait ad legifperitum : Hocfac,
fumfimus indumenta fervemus, plagas latronum
fentire non poiTumus. C a v e ergo ne ante nude-
ris , ficut Adam ante nudatus eft , mandati c«-
leftis cuftodia deftitutus , & exutus fidei vefti-
mento, & fic lethale vulnus a ccepit ; in quo om.
ne genus occidiffet humanum, nifiSamaritanus
iìle defcendens, vulnera ejus acerba curafler.
74. N o n mediocrisifte Samaritanus, qui eum
quem facerdos , quem levita defpexerat, non
S . Aug.
tont. ¡A . '
Pel. cap. »,
dr vives. A t ille qui nefciret proximum fuum 3 B etiam ipfo defpexit. N e c vocabulo fe d « defpi-
. ' , . • En ... m .p m n u rK i in r f» rn rp r aH r» n p v n i r A n e r i s .Ç a -
ir- 3-0.
l o f ut 4 . i.
lo f ut X. +.’ &feq-. .
quia non credebat in Chriftum, refpondit : Jjhtis
efi mens proximus ? Itaque qui Chriftum nefeit,
nefeit & Legem. Quomodo enim poteft feire
L e gem, cùm veritatem ig n o r e t , cùm Lex an-
nuntiet veritatem »
Homo quidam ex Hierufalem defeendebat in Hiericho,
dr incidi t in lat rones,
j i . U t eum locum qui propofitus eft nobis
c ia s , quem verbi interpretatione miraberis} Samaritani
etenim vocabulo cuftos fignificatur.
H o c habet interpretatio. E t quis e ft cuftos, nifi
ille de quo didum eft : Cufiodiens parvulos Dominus
ficutJud«us alius in littera, alius in
fpiritu : ita & Samaritanus alius foris , alius in
occulto. H ic ergo Samaritanus defcendens quis
eft ? Scilicet : £hti defeendit de calo, dr qui adfeendit
in calum, Filius hominis qui efi in «ve/o? Videns iè-
Pfal-114.
planius poffimus abfolvere , veterem civitatisC mivivum , quem nemo potuerat ante cura re,
i - . . . * . -n C n n - i l l f l in m w r n r i ì i A n f r i i in i c n r n f l n p n c i n mi».. Hiericho repetamus hiftoriam. Meminimus ita que
quod H iericho , ficut legimus in libro qui
infcribiturjefu N a v e , magna civitasfuerit, mu-
ralibus fepta parietibus , qu« non ferro pervia,
non arieti pohet effe penetrabilis : in ea Rhaab
habitafle meretricem qu« exploratores quos
direxitjefus,hofpitio recepit, confilio inftruxit,
poftulantibus civibus abiinè refpondit, abfcondit
ficut illam qu« curfu ianguinis profluens, in me.
dicis erogaverat omne patrimonium fuum : Ve-
nit fecus eum,hoc eft, fadtis eft compaffionis noli
* tr« fufeeptione. finitimus, 8c mifericordi« colla-
tione vicinus.
Et alligavit vulnera ejus , infundens oleum dr
vinum.
75. Multa medicamenta medicus habet ifte ,
in ted o : & ut fe fuofque urbis excidio poflet , , ,
eripere , coccum in feneftra ligavit : urbis autem D quibus fonare coniuevit.Sermo ejus medicamen*
»
ipfius inexpugnabiles muros feptem tubarum ia-
cerdotalium fo n o , 8c populi jubilantis ululatu
confono corruifle.
72. Videte quemadmodum unufquifque proprium
fervet officium : exploratores excubias i
eft. Alius ejus fermo conftringit vulnera,alius
oleo fovet,alius vinum infundit. Conftringit vulnera
aufteriore p r« cep tò , fovet remiffione peccati,
ficut vino compungir denuntiatione judicii.
E t impofuìt, inquit, in jumentumfuum. ibidem: '
7 6. Audi quomodo teimponat : Hic peccata e/w. 33.4.'
myfterium meretrix , fidem v id o r , religionem
focerdos. H i periculum pro laude non metuunt :
illa'fufcèptos nec in periculis prodit : ifte follici-
tns fidem magis fervare quàm vincere, meretri- .
cis prius mandat falutem, quàm excidium civi. E jumento fimifis fadu s eft 3 & ideo iùpra jumentum
noflra portai, dr pro nobis dolet: & paftor impofuit i ue. i¡. ¡.
ovem la flam fiiper humeros fiios. Homo enim
taris :religionis autem infignia arma funt focer.
dotis. Jam illud quis non plenum putet effe mi-
r acu li, quod ex tota urbe nemo fervatus e f t , nifi
quem m eretrix liberavit ?
73. H « c fimplicis hiftoria veritatis eft : qu« fi
altius confideretur, admiranda fignat myfteria.
Hiericho enim figura iftius mundi e ft , in quam
turn fuum nos impofuit , ne nos eflemus ficut
equus & mulus 3 ut per noftri corporis adfumtio-
nem infirmitatesnoftr« carnis aboleret.
77. Denique duxit nos in ftabulum,qui eramus
jumenta. Eft autem ftabulum, in quo feffi longo
itinere iuccedere folenr. Du xit itaque in ftabulum
Dominus, guìfufeitat à terra inopem, dr de :
de paradifo, hoc e f t , de H ierufalem ilia cælefti fiercore erigitpauperem.
ejedus Adam pr«varicationis prolapfione def- 78. Et curam egitj ne « g e r ea quæ acceperat
çend it, hoc eft , de vitalibus b ad infirma demi- F nequáquam præcepta c fervaret. Sed non vaca.
grans : cui non lo c i, fed morum murario natur«
fu« fecit exfilium. Longe enim mutatus ab ilio
A d am , qui inoffenfo beatitudine fruebatur, ubi
in iæcularia peccata dèfluxit ,incidit in latrones:
in quos non incidiflet, nifi his mandati cæleftis
devius fo feciflet obnoxium. Qu i funt ifti latrones,
nifi angeli nodis atque tenebrarum, qui fo
nonnumquam transfigurant in Angelos lucis,fod
perfeverare non poflunt ? H i ante difpoliant qu«
accepimus indumenta grati« fpiritalis, & fic vula
. Rom. edit, fo la , qua exploduntur
b. Omnes «die. & mlT. i
bat Samaritano huic diu in terris degere : re-
deundum eo e ra t, unde defeenderat. Itaque:
Altero die.
79. Quis eft ifte alter dies, nifi forte ille D o minio
« refurredionis, de quo did um eft : Hic efi
dies quem fecitDominus?
Trotulit duos denarios, dr dedit fiabulario, dr ait:
Curam illius habe.
f- ni
Pfal. 1173
»4.
f- ÌH
a liq u o t , ad inferna demigr,
na. Melius ; ut nimirumu
•t. fubjungunt nonnulli mff. in quo agnovit a f fiti.
Quibus in fu fc i adjicit unus è Colb. ó -
ubi de terra inopes fufeitantur ,
tibi greges clauduntur agnorum;
lupis facilii in ovilia f i t ingreßu
avulia , Sc adultcrinis aliquot
non multo polt fubjiciuntur ,
Ö* à* flercort pauper erigitur : certi
ne frementibus ad caulas rapacibUs
t. Verum iilh x c & è proprio loco
- ' eile e x iis q u *
142 9 Expofitio Evang. icc. Luc. Lib. VI I . 1430
80. Qm funt ifti ftuo denarii, nifi forte duo A ferre, non ut p erfunftoria, fed diligens audien-
' n ’ ' : Æ1-1— tia deferacur 3 folent enim etiam ipfius femina
verbi cæleftis auferri, fi fecus viam fint feminata.
b A g a t te ficut Mariam defiderium fapienti«i
h oc enim majus, hoc perfe&ius opus : nec mi-
nifterii cura cognicionem verbi cæleftis avértat,
nec arguas e o s , & otiofos jtidices, quos videas
ftudere fapienti« ; hanc enim fibi cohabitantem
Salomon ille pacificus adfeivit.
86. N e c Martha tamen in bono minifterio re-
Teftamenta, qu« imaginem in fo habent «terni
regis expreffam, quorum pretio vulnera noftra
curantur ? Redemtienim fumus pretiofoiangui-
ne 3 ut ultim« mortis ulcera vitaremus.
81. H ose rgo duos denarios ( licet horum quoque
librorum quatuor formas non abfurdBm fit
intelligere ) accipit ftabularius. Quis ? Ille forfi-
tan qui ait : Afiimo utfiercora, ut chriftum lucrifa-
cram ; quo curam haberet hominis vulnerati. Stabularius
itaque ille eft qui dixit : Mifitme chriflus B prehenditur : fed Maria, quod meliorem partem
evangelizare. Stabularii funt illi quibus dicitur :
Ite in orbem univerfum, dr predicate Evangelium
univerfk creatura : dr qui crediderit dr baptizatus
fucrifhicfalvus erit, falvus utique à morte, falvus
á vulnere quod infixum eft à latronibus. Beatus
ille ftabularius, qui alterius vulnera curare poteft.
Beatus ille cui dicit Jefius:
guodeumque fupererogaveris , revertens reddam
tibi.
8z. Bonus difpenfator, qui etiam fupererogat.
Bonus difpenfator Paulusj r cujus formones &
epiftol« veluti ei rationi quam acceperat, fuper-
effhiunt. Moderatum Domini mandatum prope
immoderato labore mentis & corporis exfecu-
tusjutmultos ab «gritudine gravi fpiritalis allo-
quii difpenfatione relevaret. Bonus ergo ftabu-
Jarius ftabuli ejus in quo agnovit afina pr«fope
Domini fu i, & in quo grex clauditur agnorum 3
ne frementibus äd caulas rapacibus lu p is ,fa c i-£>
lis in ovilia fit incurius.
83.a Spondet ergo mercedem fe redditurum.
Quando reverteris, Domine, nifi in judicii die ?
N am licet ubique fis femper, òc ftans in medio
noftrum,non cernaris à nobis,erit tamen tem-
pus quo univerfa caro te adfpiciat revertentem.
Reddes ergo quod debes. Beati quibus es debitor
i Utinam nos fimus idonei debitores : utinam
quod accepimus, poffimus exfolvere 3 nec nos
fibielegerit,ancefertur3jefus enim multis abun-
d a t ,& multa largitur: èc ideo iapientior judi-
catur } quia quod principale a d v e r t i t , elegie,
Denique apoftoli optimum non putaverunt re-
linquere D e i verbum, & miniftrare menfis. Sed
utrumque munus fapienti« eft 3 nam & Stephanus
plenus iapientia minifter eledus eft. Et ideo
qui miniftrat, dod ori deferat : & miniftrantem
d od o r invitet & provocet 3 unum enim eft cor-
C pus Ecclefi« , etfi divería membra : alterum
altero eget. N o n poteft dicere oculus. manui:
Opera tua non defidero : aut iterum caput pe-
dibus , aut aurícula fo negare effe de corpore 3.
nam etfi alia principaba, tamen alia neceffaria.
Sapientia in capite, adus in manibus : Oculi enim
fapientis in capite ejus ; quia ille vere fapit, cujus
animus in Chrifto e f t , & cujus interior oculus
erigitur ad fuperna. Et ideo : Sapientis oculi in capite
ipfius : ftulti autem in calcáneo.
Act• 6. X."
ibidem, c.
E celef. i .
Q 'Vis veFtrum habens amicum , ibit ad illuni
media notte, dr dicit illi : Amice, commoda
mihi tres panes.
87. Alius præceptilo cuse ft, ut omnibus ino.
mentis non folum diebus , fed etiam nodibus
orario deferatur. Vides enim quod ifte qui media
n od e perrexit,tres panes ab amico fuo portulans,
& in ipfapetendi intenrioneperfiftens,non
defraudetur oratis. Qui fiint ifti tres panes, nifi
aut facerdotii au t1 minifterii munus extollat. E myfterii cæleftis: alimentum ? Quod fi diligas
Cap. il.;
ir- s-
Quomodo reddes, dominejeiu ? Promififti qui-
dem in c« lo bonis copioiam effe mercedem.
Reddes tamen òc cùm dicis : Euge bone ferve, quo-
niam fuper panca fidelis fuifii ,fuper multa te canfti-
tuam : intra ingaudium Domini tui.
84. Ergo quoniam nemo magis proximus quam
qui vulnera noftra curavit, diligamus eum quaii
dominum , diligamus eum quafi proximum 3
nihil enim tam proximum, quam caput membris
dominum Deum tuum, non folùm tibi,fod etiam
aliis poteris emereri. Quis autem amicior nobis,
quam qui pro nobis corpus fuum tradidit ? A b
hoc media node panes David petiit, & accepit 3
petiit enim quando dicebnt:Media notte furgebam
ad confitendum tibi ; ideo meruit hos panes quos
appofuit nobis edendos.Petiit cùm dicit: Lavabo
per fingulas nottes lettum meum ; neque enim ti-
muit ne excitaret dormientem,quem feit fomper
: diligamus etiam eum qui imitator eft ChriC F vigilantem.
Pfal 118.
6x.
Pfal. 6. 7.
ti : diligamus eum qui inopi« alterius corporis
unirate compatitur. N o n e n im cognatio fa-
cit proximum, fod mifericordia: quia miforicor-
dia focundum naturami 3 nihil enim tam fecun-
dum naturam , quam juvare confortem natur«.
85. Did um eft igitur de mifericordia, fed non
una eft forma virtutis. Subjicitur Marth«exem-
plo & Mari« : alterius operibus aduofa devotio,
alterius religiofa mentis intentio De i verbo, qu«
fi cum fide congruat, etiam ipfisoperibusante-
fe r tu r , juxta quod fcriptum eft : Maria optimam
partem fibi clegit, qua non auferetur illi. Studeamus
igitur Sc nos habere quod nemo nobis poffit aua.
Rom. ed ir. fola , spondet ergofe revtrfurum. Quando rever- I
1 terìs, Domine, Sic. S. Ambr. T om . I.
88. E t ideo fcriptorum memores, nodibus ac
diebus orationi inftantes,peccatis noftris veniam
poftulemus. Nam fi ille tam fandus, & qui regni
eratneceffitatibusoccupatus, fopties in die lau- j
dem Domino d ic e b a t, matutinis Se veipertinis :
iacrificiis femper intentus: quid nos facere oportet
, qui eo amplius rogare debemus, quo fre-
quentius carnis ac mentis fragilitate delinqui-
mus ; ut de via laffis, & iftius « v i curfu, ac vit«
hujus amfradu graviter fatigatis,panis refedio-
nis deefle non poffit, qui hominis corda confimi
et?
89. N e c folum media n od e Dominus, fed om-
1b. Quinqué mff. Laudatur ergo i.
Maria defideriur.
Acnat te ficut Mariam Sí c.
X X X X ij
> fapienti a .
iti , l i l i i
Vlmli
il
B Ü :
l i M in
i w i s i
m à .
1
1 1 1
11.
m
I
mH ü