
Vfal 117
Cant. 3. ¡
' 4*
ibidem. 4.
Sanóti Ambrofii
gis exaudiaris a D omino, Se poflìs dicere :In tti-b. rent:ied quotidiana meditatione membra calti-
buiatìotte invocavi Dominar» , ó" exaudivit me in
latitudine.
35. Sed nec quxrere perfun&orie abundat ad
gratiam, fed ut infiftas ficintendas muneri. De-
nique ifta vel Ecclefia velanima,quac requifivit
in cubili, quxiìvit in noftibus, primo non inve-
nit ; quia fortaffe in cubili quiefivit : fed pofteaquam
furrexit,& abiit in civitatem ( vide ne illam
civitatem in quam Dominus celebraturus paf.
gans,8cintentionem mentis exercensjUt affidui-
tatefiat nobis curfus ifte folemnis :U t dominum
Jefum etiam in no&ibus toto veneremur afFe&u,
cui elt gloria,laus,perpetuitas a feculis, Sc nunc,
Sc Temper,& in omnia ikcula feculorum. Amen,
S E R M O O C T A V O S .
.n Heth.
ch a , difcipulos deftinavit dicens : Ite in civitatem B 1. A N C t a v a littera Heth, quæ interpretatione
ad quemdam ) pofteaquam in foro, ut dixi, quæfi- y ^/latina dicitur favor: fan&orum pavor efvit
,invenit quern dilexit,ubi oleum venditur,
quod exfpedantes Sponfum emere coniuerunt,
ubi jus , ubi leges. Si lex fpiritalis, Sc forum eft
udque Spiritale, ubi difputant periti legis ¿eterna;.
Quod forum non litibus tumultuofum e f t ,
ièd Chrifti tribunalibus gloriofum. Ubi qiucfi-
vit, inquam ? In foro : Sc poft qujcfivit in plateis,
de quibus hi qui ad patris familias Evangelici
fe coniuevit.Denique pavor cecidit in Abraham,
cimi facrificium offerret plenum myfterii fpiritalis.
Ipfe quoque Da vid ait : Ego dixi in favore
meo, Omnis homo mendax. Religionis enim reve-
rentiam lignificar magis, quàjp infirmitatem ti-
moris j licet etiam ipfe timor fecundùm Deum
fanclus üt-.Initium enim fafientia timor Domini.Erg
o qui timentDeum,fapientes:qui autem fapien-
I PM 11»;
prandium con v en ien t,colligebantur, qui voca- C tes , beati 5 Beatus enim quem tu erudierìs, Domine, pf»i.
& de lege tua docueris eum. H i quoque qui timent
Deum,beati funt,ficut exempliexftat audoritas,
quia Beati omnes qui timent Dominum. Ita colligi-
tur quia timentes Deum,&: fapientes funt,& beati.
Sandusigitur timor Dominij quia vere lane-
torum eft pavor.
2. Denique præmifla hac litterà, ftatim fequi-
tur periònajufti dicens : Portio mea,Domine: dixi
cuflodire legem tuam. * Codices plerique hunc vèr-
excufandum fe ab hujufmodi epulis non puta-
runt.Pofteaquam in foro,inquam,& plateis qua:-
f iv it , incidit in eos qui circumeunt civitatém : Se
tune demum potuitinvenire quod quieíivit, for-
talfe eo quod in tribulatione Se metu poíita magis
inveniat gratiam. Denique in pofterioribus
ait: lnveneruntme qui circumeunt civitatem... .tu-
lerunt mihi fallium. Habuit ergo certamen: fed
qua ratione fupra non tulerint pallium , harreo
reperire ; nifi forte quia ibi in te r ro g a li fe dixit : D ficulum qui primus eft litteræ odavæ,ultimo Ioti
pf»l. i
t sv
Numquid quem dilexit anima mea , vidifiis? Q u x
Chriltum loquebatur, nec exuta eft pallio , Se
quem quierebat, inveriit.
36. Difce quemadmodum quxratur Chrif-
tus. A b his utique qui non perfundorie qujerunt,
fed violenter retinent, lìcut ifta qua; ait : Tenui
eum, & non dimi f i eum, fideinvenit, meditatione
conftrinxit. Si bonos cuftodes accipimus,utique
Angeli funt.Qui.ergo Angelos tranfivit,Verbum
co littera; habent feptima;: fed fecundum He-
brieos emendatus apud G ra co s plalmorum liber
hunc verfum doeuit nos odava; litterse coptilan-
dum. Deinde ordoipfe Sc numerus verluum ita
convenit, ut ab eo incipiat odava littera.
3. Portio, inquit, mea Dominus. Quam rarus in
terris qui poflit dicere: Portio mea Dominus: quam
alienus a vitiis, quam fegregatus ab omni labe
peccati,qui nihil habeat commune cum fa;cu!o,
invenir j ideo non multum intervalli fuit, cùm E nihil mundi hujus vindicet fibi,bnon fit corporatranfivit
abhis,& invenit Jefum.Quomodo ergo
infra tulerunt pallium j nili forte a quia proceflu
opprefla: fidei Ecclelia dum nudatur, a Domino
plus amatur,exlpolians fe veterem hominem , ut
novum induat, quem nonoperiunt indumenta,
fed mentis fecreta c larificant: aut quia amidum
iapientia: flecularis ad Chriftum ventura depo-
fuit ? Et Noe exutus eft pallium pofteaquam coc-
pit eile perfedior.
lium poiTeiTor cupiditatum,quem non inflammet
libido,non ftimuletavaritia, non lafeivia efFemi-'
n e t , non luxuria decoloret, non fternat ambi-
tio, non maceretinvidia,nonaliqua negotiorum
fiecularium cura lollicitét, verus minifteraltaris,
D e o non fibi natus.
4. Le vienim, ut habet interpretatio,fignificat
ipfe mihi adlumtus,fignificat Sc iplè meus, figni-
ficat Sc tantum adfumtus, fignificat Sc adlumtus
37. Simus ergo memores juftificationum ca;- p mihi.Iple idem Sc mihi Le vi,& De o eft$quomodo'
idem Sc mihi läcerdos, Sc De o eft:& mihi advo-
c a tu s , Sc Domini deprecator: pro me ofFerens
lacrificium, Sc idem fe olFerens Domino ? Denique
& a lib i Levi interpretatione dicitur,pro me.
Etenim lia m enominetur Levi,pro me elbfipro
me ofFerat,pro me e f t : fi pro meinterveniat,pro
me eft. Sin autem voceturä Domino, ipfe mihi
dicitur, hoc eft,non alii tributarius,non decimaleftium
: ut dnm eas fecreta mentis voce canra-
mus , memores fimus in node nominis D omini ,•
Sc dicamus,utfcriptum eft :Hacfa tta efimihi^quo-
niam jußificationes tuas exquißvi ; hoc e ft, hæc
memoria fada eft mihi,ut memor eflem & in noc-
te nominis tui, nonebnetate fopitus, non epulis
refolutus in lomnum , noncuris læcularibus oc-
cupatusjut oblivia mihi tuæ venerationisirrepea.
Edit. Rom. ¿¡naß procejfu operis ,five fidei. V c t. quia procijfn
oferefus.fidei. Mfl. quiaproceßn, alii, operum, a l i i , operofs, m u lt i,
opprtffs , non pauçiores, oftenfs fidei. Rurfus eodem loco vct. edit,
cum patte mH. Dominus plus amatur. Rom. cumalia patte : d Do-
Domino plus amatur.
* . Ex toto liujus operis contextu , & ex noe potiifimum loco
evidcntiiTime colligitur talem AmUtoiu tempore fuifle hujus pfal-
mi inexcmplaribus hcbraicis ,g ræ c is , ac latinis dmiion em, qua-
lcm ctiam nunc in eis reperimus. Porro obfervandum obiter ycr-
íum Ambrollo idem elTcac iententiam , five abfoluti ienfus comprehenfì'onem
j cùm fapius , ubi de facris paginis a g itu r , verfus
nihil aliud lìgnificet, nifi vocum fcriem quam nos G a lli lineam
vocitamus. Hate autem omnino fcx didtionibus conflabat , coque
confilio cxcegitata fuerat, ne quid Script u t* aut demi aut adjici
pollet. Vide Criticcn vet. T eft am. cap. x 6.
b. MIT. tres : non f i t corporalium pojfefiìonum cupìditas. Decem
cum ant; edit, Non f i t corporalium pofiejfio cupiditatum. A quibus
non abit edit. Rom. nifi quod ex uno cod. Va t. habet : Cui f i t & c.
Sed cùm relativum ncque in edit. ant. ncque in mil', ullis Gali,
reperire Ut, ledtionem cod. Rcmig. ac Vind-potiorcm duximus.
rius.non de polTeflìone munificus : ipfe mihi, hoc A quadìvimus qua: feculi funt,non quxfivimus pareft.
tamquam abuBdans pro his omnibus, non ab ten: de pöffeffionibuSLfed te elegimus portipnem.
hoc décimas, non fruchts, non dona quxro, non Reliquiffi ergo ante omnia; Petre, quac hahehas,
muñera,ipiè mihipro muñere eft, ipfe eft p ro tri- unde habes quod habere te dicisìSurgit claudus,
buro : non in pofleflione iita munificus mihi, fed & fono tui fermoniserigitur.Sanitatem aliisdo--
ipfe mihi pofleffio , ipfe meus fru ftu s , ipfe mens n a s , qui indigeb'as fpfe tu» falutis auxilio. Relicénfus
adfumtus m ih i, vel adfumtus à me. N o n quiftiérgo qua: habebas, Sc cepifti qux non hapoteft
hoc fine divina elfe gratia. Sicht enim poli bebas. Chriftus tibi portio,Chriftus tibi poffeffio
fe ilio non poteft mea effe, nifi emero eamjfic non eft. Illius nomen “ tibi rtunificùm, illius nomen *
poteft effe L e v i, nifi fuerit adfumtus. à D om in o , • tibi eftfruaùofijm , ffjiifbiomen tibi tributa de.
ciu n en im adfumtus’ fuerit _,.reàe dicitur ipfeB pendit,Scbona tributa, nonpecunia:, fed gratia:,
meus. Denique cùm Moyii diftum eilet utpopu- Portio tua non ariditate fieeatur, nonimbre diló
JudKorum per tribus (ingulas divideret inco- luicur,non*r'rigore uritnr.non tempeftate quaffa- *
jjtus Se diftribueret fingulis tribubus portionem, tur.Per diem fol non uret te,ncque luna per nqctribum
Levitieam excepit Deus dicens: Filiis rem. Serva pórtionem quam elegifti3ea eft enim
Levi no» tritportio^equefì'rs inmediofratrùmfuo- portio , quam terrena: partes atquarè non pof.
rum ; qui» dominus Deus furs torum eft. Et alibi, funt. Quid enim eit quod conferri poffit h is ,de
Loro Dominus portio eorum. . quibus Deus dicit:£f<»M<**fo»»i/te/Quid ma- M t> « .
.Í5 . Negatur his terrena divifioj ut ip fidum feJ gnificentiushofpitio Cadeft-i 1 Quid beati«« poi* “ •
cuiarem iiiii non vindicant portionem, fiant e x . feflìone divina : EidcamfaUho, inquit, in bis. A lii *■ cer. e:
leftis poffeffio : v elhoclfilum noverint poffidere, C queruntur de fui ruris ànguftiisdn te D e o eft am- *‘ -
hoc eft,fidei6cdevòtionis obfequium ¡ multo di- pia poffeffio, in quo deambulare fe dicit,hoc eft,'
tioresquam quipoffeffionum ittarumfpatia am- laxafpatiahabitationisinveniens,qui terraminpla
diffundunt. Quantumlibet enim finés fuos cludit manu ; fic enim fcriptum:eü. -. J>uts menfus t/«;. ,0.
extendant,& terra deficit, Sc mare includi: inià- eft manu aquas . & calum palmo, & univerfam ter- ' L'
nascupidirates,öc pendunt tributamajoraquam rum claufamanu? Cui niundus ànguftus eft, tuei
H | funt. A t vero ifte nihil fibi poffidens, nul- ampia es domus. Par««,inquit, mea Dominus. D ili
nifi Deo militar,fupra terram qjuseft portio, «ithoc martyr. Ipfiergo yivamus, cui mori eft
non eum terra deficit, non mari clauditur. C u i gloriofum. Aliis verbis quam bene dixit hoc Paùr
0 u n o Deus e f t , totius'poffeffoljèft natura:, lu s , oftendens nullam habere fe in hoc fieculo
Pro àgr isigitur ipfe fibi fatis eft, habens bonum D portionem i Sic enim fcriptum e&.:Vfque aihanc t.Cw.«.
fruclum .qui numquam poilit perire : pro domi- horam&efurimus.&fttimus.&mtdijumus.& co- 1‘
bus fatis èft fibi- u t fit habitatio Domini, Se tem- laphis v a p u la m u s inftabiles fumus,& laboramus
plum D e i , quo nihil poteft effe pretiofius. Quid operantes tnanibUs noftris. Maleàicimur, ó ‘ bene diepiin
prctiolius D e o ? Aut quid deeft ei viro qui cimas : perfccutionem patimur. &ftuftìnemus: biaf.
potali diccre : Non continuai mihi gloriarì nift in phemamur, & obfecramus. Tamqunm luftramenta
truci domini nqftriltfu chrifti ,ptr qulmmihi mun- hujus mundi fattifumus, omnium purgarne nta ufqitt
dustructfixustft,&tgomunio?i>ioapOKltm\ioc adhut.
princeps mundihrtjus fibi.confortium vindicare, . 8. Fortaffe moveat quod purgamentum fe.eC-
m quo nihil. ibum invenit. fe dixit. N o n enim eft. Sed hoc fascularibùs vide- .
6. Ideoqué Don-.inus qui venie docere, ut*fie. £ tu r , qui putantfummam in divitiis éflè gloriam,
ret nöbisDeus portio,ait : Vtnittnim hujus mundi vel decorem. Nonne itti univerfos purgàuienta
prìnccps^ó1 in me invenit nihil. Mcritoque nos imi- ellè p utant, quipunique illis oblequuntur pioptatòres
fiii eftè volens int-.NoUtefoftidcrt aurum,nc- ter dividas,Sc mirantur eos propter opes, timent
aut argentum, ñeque pettini am. Onde Petras often- propter potentiam,laudane propter nobilitatemi
dens in De o portionem fibi e ffe , non in fieculb, Sed h x c omnia Paulus detrimenta magis putaai.
c : Argentum & aurum non babeo, fed quod, babeo, bat effe,quam comrnoda,Ideoque ait -.£«* mihi im . s- :
hoc tibi do. In nomine le ft chrifti Nazarenifurge Ö“ lucrAfuerunt,hac duxipropter chriftum detrimenta & ’■
ambula : h x c eft portio mea : h x c eft (bri mea : effe propter eminentem fcientiam chrifti,,1'efu domini
portio mea Chriftus eft. In nomine, igitur^ Chrifti mei„pnpter quem omnium àctrimcntumpajfUsfum.óleft
(urge c f ambula,hoc eft, in pordone mea di- £ aftimorftereora, v t chriftum luerifaciam. ftftimor,
ves ium, in pordone mea potens fum : merito ta- inquitmon eft hxc.mea,fed aliena fententia.Fre-
■es prxfumo fruftus iftius pordonis,ut falus Sc vi- quenter enim xftimatur pauper ille irridendus 8c
ta donetur¡ quia hoc eftiftius patrimonium p o r . exfecrandus propter illuviem veftium,aut vulnetionis
quam elevi mihi. D ix it hoc claudo, 8c fur- nerum cicatrices ; eo quod in terra nullam harexit
qui erat cUudus ab utero m atrisfux. Quo- beat pordonem¡8c tarnenportio ejus in cxloeft.
modo ergo Petrus poterat portionis fu x damna’ Ànima ejus ibifibi patrimonium Collocaviqquia
for.tire,qui n aturx dan-.na reparabat > • audivit Jefiim dicentem : Notile thefmirum vobis Mmh.e.
I R Qimre non habeas argentum atque aurum, condere in terra . . ..fed thefaurum,inepdt, vobis '>■ O '2 ;
Petre,dienobistdicetiam quidfitiftud quod hào condite m cielo.
bere te dicis,qui omnia quic habebas,te reliquif.. 9* Scd hoc divites íiudire non poiuinr. Clau-
• fe dixifti . Sic enim locutus es Domino : Ecee nos fas aures h ab en t, Sc fono ieris obtufas : nummus
omnia rel 'iquimus, & ficuti fimus t e , hoc e f t , non magis illis re fon a t, quam verba diviha. Denia
MU'. Rem. Fife. & Sotb ¿110, tibi munificitm. Etfecuti fumus I 1 I . ut calcetss olim
te, hoc ell qusfivimus lefum. illius nomen tibi &c. | J Ss pede major erst fubvertet , f i m,nor uret, g£g
I *. Vrere, non modo noxiam vim calocis ac frigoris paifim figni- Id eft .laid«. Hoc cciam modo locucum rcpenmus B. Hicron.
fi cat, veruni ctiam cújüfvis alteriusrei. Sic Horat. lib. l.tp. 10 . | | atquc alros.