diuturnam fuitìnere militiam. Denique 8c infra A in Leviriqo,Numéris,Deuteronorntó,0 efn Nave:
d ic i t : Heu we quod incolatus w eu s prolongatus e f i!
Ingemilcitenim quod indefeiTas jugi Iabore ten-
dat excubiasj Se ideo petit a tot adverfantibus
liberari, nec cum terrenis hominibus vult habere
confortium.
17. Sequitur verfus tertius : E ruE labunt la b ia
me a hymnum >' cum docueris me ju fiifica tione s tu a s .
Erudavit hymnum,qui poteft d icere-.Bonus enim
odor C h r ifiifum u s Deo. Et bene e ru d a t , qui.pluri-
Judicum lib r o , Regnorum , atque Eidra libris,
fe c it in Evangelio, vel in Ad ibus apoitolorum,
illis pratermilfis, loquaris q u a ia cu li fu n t, au-
dias quæ iaculi funt. b Sept aures tu a s ¡p in ts ; uti- 2
nam Se linguam tuam obíepias. Sed quod pejus 1
eft, circumdata eft lingua tua fpinis, quæ com_
p u n g u n t ,& vulnerant loquentem quæ mundi
fune. Ideo adverfarius etiam orantibus frequenter
fæculares ofFundit cogitationes. Si ergo non
ma Se fuavia p racepta Domini guftaverit.Eruc-B debemus audire aliena, vel fuperflua ; quanto
tat hymnum, qui erudaverit verbum. Denique magis non debemus obloqui 3 cùm dicat unicui-
■ Se Da vid ante erudavit verbum bonum , hìc que noftrum Scriptura venerabilis : Argentum &
eru d at hymnum. Bonum enim panem guftavit, a urum tu um a llig a : & or i tuo f a c ju g u m & pondus ?
qui de cado defeendit : bonum panem , quem A llig a fenfum tuum fida taciturnitate: a lliga fer.
fi quis manducaverit, non morietur in aternum. mones tuos, impone jugum ori tuo j ne indomi-
Hab et verbum D e i epulas fuas : alias fortiores, ta cervice verborum fe ja d e t. Impone pondus,
uteft L e x ,& Evangelium : alias fuaviores,ut funt ut cauto omnia q u a loquimur trutinemus exa.
pfalmi, Se C antica canticorum. Erudabat hym- mine. Quibus tarnen fpinis ut fepias .aures tuas
num Ecclefia, vel anima p ia , cui dicebat Deus Scriptura tibi dicit 3 nifi contrito corde, Se timo-
Verbum : l'nfìn ua m ih i vocem tu am ; q u ia v o x tu a C re judicii ì Salubriter ifta compungunt : ftimu-
f u a v i s efl. Erudabat hymnum, cui dicebat : F a - lant ifta , non vulnerant -, licet Se vulnera utilia
v um d ifiilla n t la b ia t u a , 0 fp o n fa : m e l ó * la c f u b
lin g u a tu a .
18. Sed non poteft quis ante erudare hymnum,
nifi didicerit juftitias D e i , Se didicerit ab ipfo
domino D e o fuo. Ideo fpecialiter hoc Da vid
petit, ut eum doceat Deus 3 audierat enim Se co-
gnoverat in fpiritu, g u i a u n u s magifter efi',Se ideo
ubique ipfiim libi dodorem fieri poftulabatjut ab
fint amici.
21. Om n ia , inquit, m a n d a ta D e i ju f iì t ia efi ;
quia iiint mandata ju ft it ia , Se ideo fine juftitia
effe non poflunt. Mandatimi D e i e ft, utdiligas i
Deumtuum. Unde ait Paulus: g u ì d i lig it p r o x i- j
m um fu um , legem im p l e v i t f c r ip tu m e fi e n im : N on (
a d u lte ra b is , non occides, n o n fu ra b e r is , non concupif-
c e s ,& f i quod efi a l iu d m a n d a tum , in hoc verbo infi.
pfo difeeret juftificationes ejus.Quomodoenim D ta u ra tu r . Si in iplo verbo inftauratur omne manpfd.
13 «.
cantare poteft quis in metu pofitus, Se timore
pcenarumpQuomodo cantare poteft gravium libi
confcius d elidorum,nifi prius fiat veniæ fecu-
rus ? Denique in pofterioribus habes : g u om od o
cantabimu s canticum D om in i in terra a lie n a , in qua
impugnetùr, in qua captivetur in lege peccati,
in qua defleat atque deploret fuæ captivitatis
ærumnam ?
19. Et tu ergoede feripturarum cæleftium ci.
datum, quod verbum juftitia eft ( quid enim tam
ju ftum , quam ut diligas Deum tuum, Se diligas
fratrem tuum ) utique omnia D e i mandata juftitia
eft. Sicut enim b qui occidere poteft fratrem,
utique non diligit: qui adultérât fratris uxorem,
utique non diligit fratrem: qui furatur: qui con-
cupifcit alienum, u tique non diligit eum quem
fraudare defiderat : ita qui fuperbe deipicit fratrem,
qui eum deformare conatur, qui pafeitur
bos,& ede ut permaneant tibi in vitam aternam, E ejusinjuriis, à coniortio caritatis alienus eft.
Se ede quotidie, ut non efurias, ede ut replearis, 22. Sequitur verfus quintus : F i a t m a nu s tu a
ede ut verborum caleftinm erudes faginam. J a lv um fiacere me ; q uoniam m a n d a ta tu a elegi.
Spiritales epulæ non obeiTe fo len t, fed prodeilè
fatiatis j ideoque repleri volebat Propheta qui
pfal. 78.8. dicit : JRepleatur os meum la u d e 3 u t cantem gloriam
tu am . Q u i cantat D e i gloriam, hymnum Domino
cor ejus erudat.
ir 171. 20. Sequitur verfus qua.rt\is:Loquetur lin g u a mea
verbum tu um j q uoniam omn ia m a n d a ta tu a ju f i i t ia
Adventum Domini videtur orare 3 quia manus
De i Chriftuseft. Ipfum legimus dexteram Dei,
d e quo fupra ait : D e x te ra D om in i f e c i t v ir tu tem :
dexter a D om in i e x a l t a v i t me. C u r ergo h ìc ma.
num dixit; nifi forte non folum propter diverfi-
tatem g ra tia,quam fcriptores non pratermittere
folent : ied etiam propter quamdam proprietà-
7■ I73>|
e
efi. Qui didicerit juftitias D e i , loquitur verbum F tem manuum didum eftj ut ibi dextera dicatur,
pfoi. 16..
Match. l i
3 6.
D e i: Se qui verbum D e i loquitur, otiofum verbum
non loquitur. Otiofum verbum e f t , Ioqui
opera hominum. Ideo Sandus dicit dari fib i a
Domino gratiam,utnon loquatur os fuum opera
hominum; quia otioium verbum e f t : nec io-
lum otiofum, led etiam periculofum, pro quo
rationem fumus reddituri. Omne enim verbum
otiofum quodcumque locuti fuerimus, redde-
mus pro eo rationem. N o n enim mediocre peri-
culum eft, chm habeas tanta eloquia D e i,& De i
opera q u a fe c it in G en e fi, fecit in Exodo, fecit
ubi fcribitur quod exaltavit eum virtute : hie manus,
ubi intelligi oporteat, quod eum humilitate
fervavit ? Poteft Sc fic intelligi manus Domini,
ficut dicitur in ufu.-Magna eft manus illius regis,
h oc e f t , magnus exercitus •. Se illius inferior eft
manus3ut etiam hie intelligamus: Fiat adjumen-
tum tuum atque fubfidium, ut mittas Angelos
tuos, opem tuam,fubfidia potential tua: ad libe-
randum populum tuum. H a c eft manus De i, de
qua fcriptum eft : Nonne omnes m in ifir i fip ir itu s , J
q u im it tu n tu r in m in ifie r ium propter e o s , q u i f u t u r i
a. Plurcs roil. Sepis aures tuas [finis. Haud
omncsedic Sept. See. Quod autcm poft verbu
edit, adjiciunt ,»e loquarts qua faculi fh
in mif. nuilis rcpcrias : &
b. Cod. Corb. qui occidere vultfrutrem. Soib
male. A lii tarnen & | I
m , obfepias, cundlæ | I rancia promanavit
dìas qua facuii ¡ liare I j idem effe ae re v(
eft repetitio fuper
petit fratrem. S ed ca mutatio non aliunde quam c fcriptorum igno-
N o n vidcrunt liquidem poteft occidere, lúe
occidere, uc Virgilianum illud :
pcnorum. I I . potuifti linquere folam ?
qui occidere [ | perinde eft ac) quomodo folam dereliquifti f
erunt heredes falutis ? Q ui ergo elegit mandata A tamen juvabunt etiam peccatorem, licet diverfo
D e i, utitur confidentia -, ut cum auctoritate de- modo. Sanftus adjuvabitur,dum probatur : pec-
pofeat fibi divina fubfidia. cator adjuvabitur, dum humiliatur,dum cafti-
23. Sequitur verfus fextus : ConcupiviJ.aiutare gattir; ut peccata folvat duplicia : dum opus ejus
tuum, Domine: & lex tua meditatio mea efi. Alius exuritu r, ut ipie falvus fiat,fic tamen quafi per
long^vitate v itx iftius deled a tur, Se concupif- ignem.Fortaifis etiam fic convenit fenfus : Si dicit
ufque ad depofitíe ieneduds finem corporis gnus fuero judicio,dignus ero ut exuarà conior-
liujus vitam producere. Alii franguntur a:gritu- tiis impiorum} quoniam non refiurgunt impii in ju- pf*i.
dinis infirmitate, de quibus nemo poteft dicere: dicium. Et juvabunt me judicia j quoniam qui
Cum infirmar, tunepotensfium. Beatos iè putant, fi credit in Domino,non judicatur. Proderit illi fi-
inoffenfa valetudinis commoditate potiantur, g des, Se fuffragabitur ad veniam, etiam fi qua in
quibus non eft infirmitas ad falutem. Horum operibus offenià fit.
quoque nemo poteft dicere : Concupivi fialutare 27. Sequitur verfus ultimus : Erravi ficut ovis f . 17
tuum, Domine ¿ iuam enim magis lalutem, quam qua perierat : vivifica fervum tuum > quoniam man-
falutare De i qusrunt , medicis potius quàm data tua non fium oblitus. Gra:cus habet : £¿uare
Scripturis obedientes. Contraria autem ftudiofis fervum tuum , hoc eft , (rimo™ : Se potuitFalli
■ divina: eognitionis pr^cepta funt medicina:. À fc r ip to r , ut fcriberet tymv, quod eft vivifica,
jejuniorevocant, lucubrare nonfinunt ,ab om- Senfus quidem uterque conftat,fedopportunior
ni intenfione meditationis abducunt. Itaque qui eft huic loco : Jguarefervum tuum -, quoniam ovis
fe medicis dederit, fe ipfum fibi abnegat. Qu i au- qua: erravit qua:renda eft à p allo re , ne pereat.
tem qua:rit (aiutareDei,Chriftum lequitur,qui(3 Ideo d ic it, Erravi. Dicdr tu iniquitates tuas,ut Efai.
dicitur “ lalus D e i : non qua: corporis, fed qua: jufiificeris. Q uòd lapfum fateris ,in eo tibi cum l6-
omnibus commune confortium eft 3 quia nemo
fine peccato : negare hoc, facrilegium e f t } folus
enim Deus fine peccato eft. Confiteri hoc D e o ,
impunitatis remedium eft. Erravi, inquit : fed
qui erra vit, in viam poteft redire, in viam revoc
an poteft. Et pulcre addidit : Sicut ovis qua perierat,
non enim peritqui agnofeiterrorem.
28. Sciare, inquit,fervum tuum 3 quoniam mana:
terna funt qua:rens, cùm hoc in corpore con-
verlètur. Qui autem lalutem D e i qua:rit, die utique
Se n od e meditatur in lege.Jugis illi meditatio
eft divinorum decretorum,neque aliquà cura
corporis hujusavertiturà ftudio difciplina:.
24. Sequitur verfus feptimus : y i v e t a n im a m ea,
d r la u d a b it te: & ju d ic ia tu a a d ju v a b u n tm e . Futura:
utique vita:, non pra:ièntis fibi remunerano- _ _ ^ ± H .........
ne blanditur 3 ha:c enim v ita quomodo dici po- p) d a ta tu a non fum o b litu s. Veni l-l»n- Ära «a. rr. • ^..f_.........Wk a ¡H . ie r%go ’, domine Jlefii* t e l i , de qua fcriptum eft : E t in pu lv er em mortis
d ed u x ifii me ì Quam multi viventes in inferno
funt?Ipfe Paulus cupiebat de corpore mortis hu-
jus liberari, qui vere concupivit (aiutare D e i,
dicens : D if fo lv i en im cu p io , & cum c h r ifio ejfi multo
m e liu s : permanere a utem in carne m a gis necejfa-
r ium , quam voluntarium. Quomodo ergo vivit
anima operta mortis involucro.-aut qua: eft vita,
qua: in umbra eft ? In regione umbra: mortis fii-
*1. iji.
qua:re fervum tuum, q uare lalfam ovem tuam:
veni paftor,qu£ere ficut ovesJofeph.Erravit ovis
tu a , dum tu m oraris, dum tu verfaris in monti-
bus.Dimitte nonaginta novem oves tuas,& veni
unam quarere q u a erravit. Veni fine canibus,
veni fine malis operariis, veni fine mercenario,
quiperjanuam introire non noverit. Veni fine
adjutore, fine nuntio -. jamdudum te exfped o
venturum. Scio enim venturum 5 Q u o n iam m a n -
mus : abfcondita eft vita noftra, non libera 3 erit £ d a ta tu a non fu m oblitus. Veni non cum virga, fed
enim libera in regione vivorum, in qua fiduciam
cum c a r ita te , fpiritufque manfuetudine.
complacendi juftus adfumitj ut placeat Domino
29. N o li dubitare relinquere in montibus nonaginta
in regione vivorum. Ibi ergo vivit anima noftra,
ubi nihil mortale, nihil infirmum amida fit,nihil
debitum pcena.
25. Ibi laudabit Dominum, ubi depofito infir-
mitatis corpore,confofmis efle coeper-it g lo ria
corporis Chrifti. Nam dum in peccato fumus,
piene laudare qui poflumus ? Peccatori en im d i x i t
novem oves tuas3quia in montibus con-
ftitutas lupi rapaces incurfare non poflunt.In pa-
radiio iemel nocuit (èrpens: amifit ibi efeam,
poftquam Adam inde depulfiis eft: illic jam no-
cere non poterit. Ad me v e n i, quem luporum
gravium vexat incurfus.Adme veni, quem ejec-
tum de paradifo b (erpentis diri ulceris venena
Deus :£¿uare tu enarras juftitias meas ? In umbra p pertentant; quia erravi à gregibus tuis illis fupefumus
hìc politi : in umbra vivimus:in umbra
laudamus : perfede in umbra laudare non polfu-
mus. In terra aliena fumus : denique audifti in
pofterioribus dicen tes : g u om od o cantabimus can ticum
D om in i in te r r a a lie n a ?
26. Adjuvant autem judicia D e i (àndos,cùm
bonis operibus remunerano v ita confertur ater-
n a .Beatus qui dicit:E t ju d ic ia tu a a d ju v a b u n t me.
Ego infirmus , ego peccator timeo judicia Dei
propter confcientam delidorum: mihi terrorem
adferunt, me exagitant : landos adjuvant. Sed
a. Rom. edic. h ic & paulo in fer iu s, /aiutare Dei. Infra véro I
ubi poft vocem , quirens , ant. edit- addunt , cum hoc in corpore |
converfeiur, quod falus qu uri tur ; hoc tot um eadcm Rom. refcca- |
verac. Verum fat is fuiflcc refccafte , quod falus q»s.ritur ; ha:c I
enim verba in mlf. non invcniuntur.
rioribusmam & m e ibidem collocaveras,fed ab
ovilibus tuis lupus nodurnus avertit. Q u a re mc5
quia ego te requiro. Q u a r e m e , inveni me, fufi.
cipe me , porta me. Potes invenire quem tu re-
quiris : c dignaris fufcipere,quem inveneris , im-
ponere humeris,quem (ufceperis. Non eft tibi
pium onus faftidiomon tibi oneri eft vedura juf-
titia. Veni ergo, Dom u^ qu ia etfi erravi, tamen
m a n d a ta tu a non fu m oblitus : ipem medicina refervo.
V en i, D om in e3 quia & ovem erraticam
folus es revocare qui poflìs : Se quos reliqueris,.
b. Ita plerique mlT. à quibus hoc tantum difcrepanc edit, quod
vet- habent, ferpentini diu ulceris. Rom. ferpentis di« ulceris- A lia
vero pars mif. voces ,diu , five , diri ulceris, non exhifcent.
c. Edit* dignare, Amerb. dignaris . fufeipere quem inveneris : impone
Sic. Sed mlT. ferme ad unum le à io n i noftra: adftipulantur.