
Sanóti Ambrofii 1072
8c Iigatus es, Etfi enim nequiifimus firn omnium, A eventu animum relaxamus, ac fecundis rebus re.
8c deteftabiliflìmus peccatorum; ilio tarnen ju-
bente, liber e ro , qui fub uno momento Iatrocinii
damnatum reuni fuppliciò eripuic,conftituitque
in regno fuo.
41. Sunt ergo vincula quibus conftringimur,
etfi videamur nobis liberi» Beatus qui ha:c folvit
fibi vincula. E t ideo Davida.it : Virumpamus vincula
eorum : dr abjiciamus a nobis jugum ipforum.
N o n manuutique vifibilia vincula diciteflerum
converfione,8c fidei profeilìone iblvendos : b aut
manu,hoc eft,opere manus tuæ. Eroga pauperi-
b u s , debiles e le va to , redime captivos;8c iblvifti
vincula tua.EIeemofynaenim à peccato libérât.
Eripe eum qui ducitur ad mortem, hoc eil,eripe
eum interceflìone, eripe gratia,* tu facerdos : aut
tu imperator,eripe fubfcriptione indulgentiæ;8c
folvifti peccata tu a , exuifti tevinculis.
42. Vinculis enim peccatorum fuorum unufnos
vinculis carnis illecebra. Vinculum noftrum
avaritia eft, vinculum noftrum ebrietas eit, vinculum
noftrum concupifccntia eft , vinculum
noftrum fuperbia eft.Sunt 8c diaboli vincula.De-
nique icriptum eft : Banc autcm filiam Abraha,
qtiam ligavitfat an as deccm dr otto annis. Ligat nos
etiam diaboluscriminum nexu: ligat nos vinculo
fornicationis, vinculo adujterii, vinculo perfidia:
qua Chriftus negatur, vinculo invidia: qua fre-
mittimus,nec excubias cautionis habemus intent
a s e n e plus ja d an t Iaqueos fuos, aut in via qua
ambulamus, abfcondunt; ut cùm fuerint eorum
laqueis innexa veftigia , trahant quo fecurum
fupplantentviantem, vel collo adftri&os ftran-
gulent commeantes.
4 4 . N o li ergo alta ambulare ce rv ic e , ficut fi-
liae Juda: ; altis enim cervicibus cito laqueus in-
nodatur.NoIi adfieculària mentem animumque
penda, fed inrôïïbiles criminum nexus morum B defigere : fed circumfpice oculis animæ diligen.
t e r , quia pluit Dominus laqueos fiiper peccato,
res -, ne cadentes illigare te poifint: quos poteris
evitare,fi legem Domini nonoblivifcaris.Etenim
edam qui ligatus eft, fi fibi fit confcius libertatis,
oblivifci libertatem fuam non definit, 8c caufam
nonnumquam dicit è vinculis,d eamque fibi le-
gum præfcripto d é fen d it,ac judicio frequenter
abfolvit.Ergo & tu fi peccaveris, memor efto legis.
Si peccaveris, memor efto C hr ifti, qui te liquifque
conftringitur , ficut ipfe legifti : ligat C berat,dicens : Egofumigo fum qui deleo iniquitates e/ìì.4},
tuas. . . .d r memor non ero. Ipium diebusac nodi-
bus tene , ipfi tua confitere peccata.
45. D o c e t te Propheta quomodo teneas dominum
Jefum. Media notte, xnofatx.^ furgebam ad f.h.
confitendum tibi,fitper judicia jufiitia tua. N o n ià-
tis eft dies ad deprecandum, furgendum eft 8c
n o d e ,& media node.Ipiè Dominus pernodavit
in oratione; u t te proprio ad deprecandum invi-
tare texem p !o:& utiquepeedatis tuisille indui
quenter etiam frater appetitur, vinculo crude- D gendam poftulabat : poftulabat à P a tre ,e operalitatis
qua nonnumquam focius 8c conformis oc-
ciditur. H ìcc funt vincula quibus ligatus unufl
quifque inclinatur ; ut animam fuam levare non
poflìt,nec obtutusad cxlum mentis erigere, nifi
dicatei DominusrDimiflus es ab infirmitate tua;
8c munereeum fine benedidionis erexerit. H x c
funt feeleratorum vincula c qua: dure peccato-
res lig an t, hòc e f t , diabolus 8c miniftri ejus : vel
certe Nemroth ,h o c eft,amaritudo : vel .certe
batur propria volúntate. Non tibi d icit Propheta
, ut tantummodo media n od e furgas : fed ut
furgas nod e ,& maxime n od e media.Node enim
lurgendum àrite præmifit dicens : Memor fu i in s
notte nomini s tui famine. Po teil unufquifque m e - .
morelle , & nonfurgere : poteft unufquifque 8c
furgere, 8c cùm furrexerit,ea quæ proprio arbit
r io ièderint,poftuIare.hààidiv.Media nottefurge-
bam, docens furçendum effe media node. N e c
EiaUjhoc e f t , terreo us8c callidus.Ifti enim vena- E otiofum eft quod adjunxit : Ad confitendum tibi,
Ofet. i l . 4.
tores erant, qui feras laqueis captare confueve-
rant,& mutaanimantia vinculis illigare. Inutiles
venaçpres, qui capiant beftias, qua: pompam
fpedaculo populari præbeant, minifterium cru-
delitati. Denique nullum invenimus in divina-
rum ferie fcripturarum de venatoribusjuftum.
43. A t vero alia vincula funt, ut d ix i, domini
J è fu , quem fequuntur, inquit, alligati vinculis,
hoc e f t , vinculis adftridi caritatis & amoris,fidei
hoc eft,ut ilio maxime tempore deprecariDeum,
8c propria debeamus deflere peccata : nec folum
prxteritis veniam poftulare,ièd etiam praffentia
declinare,fu turis cavere; multa enim ilio in tempore
tentamenta proierpunt.
4 6. Tunc fervet carnis illecebra: tunc tenta-
tor illudit : coquitur cibus, potufque digeritur :
ftomachus a:ger, mens fòmnolenta, animus oc-
cupatus eft. Itaque aut quiefeend calor iòporis
vinculis alligati. Licet ficpoifitintelligi: Alligati F augetur,aut vigilanti nondum plenior refufus eft
vinculisChriftum fequuntur, hoc e f t , peccato-
rum 8c criminum remiflorem, fontem indulgen-
tiarum, redemtionis audorem. Sequamnr ergo
vincula Chrifti,fugiamus vincula venatorumjne
dum incedimus, dum ignoramus, laqueos eorum
pes n o ftn e mentis incur rat, nec anima: noftrx
cervicem nexibus inferamus. Infidiantur enim
quafi peflimi venatores: 8c quando profperorum
a. Omnes edit, cum paucis mlf. & detcftabilis ufu peccatorum.
Reliqui mil. nobifcum faciuntb.
Rom. edit, c marg. unius cod. Va t. A u t f t manu, & tu n c I
opera manus tust eroga &c- Ve t. edit, ac ties miT. A u t manu, hoc I
e ft , opera 8t c. A lii omnes le gn nt. . . . opere See.
* . Intel Epifcoporum privilegiailluderat olim non minimum , I
ut pollen t ccrtis diebus in cuilodia fcrvatos ad ire , atque audita
ipforum caufa, pro iis apud judices intcrvenirc. Hoc liquet ex
Jib. 9. Cod. Theod. T i t . j . leg. 11. & Comm.Godcfr. ineamdem
legem. Scd iilud etiam clarius cognofcas ex 1. i j . Append- Cod.
vigor, qui errorum cavere poifit incurius. Tunc
igitur tentatoradfiftit, tunc retia ja c i t , quibus
turbare poifit mentem improvidam. Tuncfpiri-
tales nequitia: tenebras ofFundunt : tunc omne
nefas fuadere contendunt, quando nullus arbiter
culpa:, nullus criminis confcius,nulIus poteft
efte erroris teftis.T unc varias difceptationespec-
tori dormitantis infundunt ; ut primo de ftatu
Theod qua Imp- Hon. & Theod- liberum careens aditum Episcopo
viiìtanti patere ju b e n t} ut metti ce tur sgros, inbjiiiunt, alat
pauperes , confoletur tnfontes : & cum fingulorum caufas cognoverit
inter-ventiofjes fuas apud judicem competentem fuo jure moderetttr, See.
c. Edit. Rom. fola , quibus dure peccatores ligant diabolus Seed.
MiT. fex : Er ea qua fib i lege funt prafcripta . . . . abfolvitur.
A lii quatuor : Er aquefibilegum prafcripta. . . . abfolvitur. Cetcri»
ac edit- nobifcum faciunt. H ie autcm legumprafcriptum, idem d t
atque legum d ennitio, feu conilitutio.
e. Rom. edit, fo la , operabatur propria potiftate.
I
1073: in Pfalmum C X V I I I . Expofitio. 1074
mentis dejiciant reluftantem, 8c aliquorum qui A c i , cùm Ie<ftum adfcendis, ejus Dom ini, cui in
fim&i habentur,proponatur exemplum, quod il- occaiu diei precem fuderis, qui efurientem te fui
li aliquando deliquerint, fed poftea veniam fint corporis epulis expleverit. Etenim quod vefperi
adepti,£c texerint iiiperiora delidta.Nam etfi om- cogitaverisjeito cùm evigilaveris,recenièbis. Exnem
emendationem noftri inimicus exofus fit ; citabit te ipfe dominus Jefus : admonebit ut flirtameli
ad tempus, ut iobri« mentis virum poifit g a s , 8c eo tempore arma orationis adfumas, quo
elidere,pra;tendit futuram indulgentiam5ut pra:- folet incurfare tentator.
lentia peccata perfuadeat; 8c cum impulerit ali- 49. Unde non otioie Paulus apoftolus 8c Silas
quem ad erroris adienium,fi viderit eimi jam non trufì in carcerem, cùm in nervo pedes haberent, c
amore virtutis a culpa, led poenie contemplarlo- media tamen noibe furgebant mentis veftigio
nerevocari, inferir varias difceptationes,ut dicat B exorabantDominum, 8claudis facrificium defe!
fibì-.^uis me videtìEt tenebra circumdant mejdr parie
Ideoque ubi non defuit devotionis offi-
te s . . . . quem vereorì N o n videt Alriifimus, non
cium,adfuit etiam abfolutionis remedium. Subito
ad eum peccata noftra pervéniunt, non dignatur
enimmedia no<fte terræ motus faduseft grandis;
fpedare quie turpia funt. Hxc'utique ufii exem-
ita ut mota eftent fundamenta carçeris,valva:
ploque cognofcimus 5 nemo enim poteft eiTe ex-
aperta:, omnium vincula foluta fint. Audis
pers tentationis. ,
quemadmodum fi ligatus fueris , quibus mani-
47, Itaque.ut tempus hoc habile eft tentamen-
bus, quibus operibus ipfe tefolva s , quemadmodum
tis : ita ètiam tempus eft poenx, quod ex lectione
cuftodes timere non poflìs ? Surge igitur ad
divina poifiimus edoceri.Non enim otiofedomirebant.
precandum. Ea hora e ft, qua te.ntator nocere
nus Deusnoftercùm poflet quocumquemomen:C confuevit, 8c nequitiaconíiievit irruere. Ea hora
to primitiva ^Egyptiorum extinguere ; hoc tamen
tempus dolori 8c luétui peccatoris opportu-
nius judicavit. Sic enim fcriptum eft, quia media
nocte primogeniti iEgyptiorum liberi ab exter-
minatore fint interemti. Ideoque fanctus Moyiès
propheta, v t hoc pra:veniret tempus,ac fine He-
bneorum fraude tranfiret, agnum anteimmola-
v it , h o c e f t , veípe.ri;ut manducantes eum,8c
eft, qua. folet adverfus tentationes graves feme-
dium venire c^lefte. Excubandum tibi eft, ne
qua fraude vincaris : providendum ut eo tem-
pore quo potes vincere, nequáquam vincendi
tempus amittas.-
jo.: Et quia orationem efle fubeundam media
no£te diximus , non minus etiam de hujufmodi
hora diei dicendum videturj contraria enim diei
pafeha Domini celebrantes, non occuparentur. nox.eft. Quid enim luci commune cum tenebris}
cxterminatoris.infidiisjne inermes 8c vacuos fp i-D Et ideo adverfa fibi eadem nodurnaeft veldiur"
ritalis alimenti nodurna .fpicula tenebrofi hoftis
Sicut enim media n od e primitiva ^Egyptio-
opprimèrent.
48. Hæc diligenter intende,prudenter intel-
Iige, follicite require. Non perfunctorie ifta di-
cuntur,fed divina.tibimyfteria declarantur.Præ-
veni 8c tu infidias tentatoris,inftaura prius cælef-
te convivium.*Indidum eft jejunium.cave ne nena.
rum tentator occidit a,8c ex eo cognpfcitur quod
ea'maxime hora operetur advèrfarius ; ita è contrario
quod meridiano tempore virtus di vince lu-
cis operetur. Unde 8c Abraham circa meridiem
fobrias tendebat excubias,8c boni aliquos exfpec-
tabat eventus,levans oculos fuos,ac finitima perè|*;
Sas*^c ^ ce fames quotidianum cogit ad pran- luftrans, quod eo tempore advenientem «ratiam
dium, aut intemperantia déclinât jejunium ; ta- fibi quæreret. Ilio igitur tempore cnm&duobus
men cæleftimagistefervato convivio.Non epu- E Angelisiandisdivinuseihofpesadvenitûllotem-
læ parata: extorqueant, u t cæleftis fis vacuus fa- pore Chriftum fufeepit hoipitio : ilio, tempore
cramenti. Differ aliquantulum, non longe finis ilia quæ legis 8c intelligis / celebrata myfteria
eft diei: immo plerique funt ejufmodi dies; ut fta- funt. Quando enim magis debuit fidelem virum
rim meridianis horis adveniendum fit inEccIe-
fiam, çanendi hymni,celebranda oblatio. Time
inique paratus adfifte; ut accipias tibi munimen-
tum ; u t corpus edas domini Jefii, ih quo remiífio
peccatorum eft, poftulatio divinæ reconciliatio-
n is , 8c protedionis æternæ. Suicipe ante domir
divina illuminare praffentia, quàm cùm lux diei
plenior refulgeret ? M eritoque etiam fandusjo- ,
feph receptis fratribus, 8c accerfito juniore germano
quem maxime diligebat, meridie inftaurat
convivium. Erat enim meridies in iànd ijoièp h
pedore,quando lartas epulas fratribus iplenden-
11 um Jefum tuie mentis holpitio : ubi corpus ejus, F tis gratia: miniftrabat, fuaviffimique cibos allo-
ibi Chriftus eft. Cùm hoipitium tuum adverià- quii dividebat; ut cùm illi pcenam fratris mecuer
rius viderit occupatimi carieftis fulgore pra:fen- rent appetiti 8c venditi in fervitutem,ille divino
tia:, intelligenslocum tentamentisfuisinterclu-
fum effe per Chriftum, fugiet ac receder : 8c tu
mediani nodem fine ullaoffenfione tranfibis.Ad-
monet etiam facrificium vefpertinum, ut num-
quam Chriftum oblivifcaris. Non potes oblivif.
■ Multa ex hoc loco crui po(Tunt , i]iubus iJluftretur EcclefiaCc
prifcorui m.d B i temp if'cipli . Hinc. 11 pumo
iiididtum fuiliec , ad ufque clici fincm lervahdi obli-
gatio dccl.iratur. Dcinde confuccudo facranienti Euchariilix 110h
mil orcjejuno recipicndi oilendicur : cum Mcdiolancniis Eeclcfia;
ufus innuitui' diebus labbati ac dominicis non jejunandi j hoc
lig i pofle videtur cx illis verbis , immo plerique funt'ejuf-
Scc. qua: quidem eo lenfu melius explicantut, quani 11
dc jejuniis flationum ca incelligas j cum maxinic verifimilc fit
quadragcfimajc jejunium h ie delcribi. Pollca cclcbrand* oblatio-
iiis fit menfio , quam oblationem nihil aliud c i lc , nifi corporis’
judicio ipfis diceret efle provifum, ut in ^Egyp-
tum deduceretur, qui famem fuftinentibus ali-
moniam non negaret. .
jr. Habemus ergo in nobis meridiem. McrL.
dies eft ei, cui juftitia: fol refulget, 8c cujus opere
C lirilli facrificjum ad Prxfat- hujus operisobfervavimus. Ad lia-c
jndidem quoque intelligerc eft mqris fuiflei
jejunii diebus facrificium offcrrc, & Euclia
Gen. as-
6. Ö» 7 -
J?JUT
... - > Ecclefialaiin
facrificiùr
orientali obtinebat. Poftnioduni memoranti-"ctiai:
pcrtinum facrificium , id eft , mifia vcl’pcrtinis horis diebus
nii cclebrari foltita : dequa in Conc. Valcnfi c. j. Aurei, j . c. r ? .
Matifcon. c.-y. ailum reperimus. Recenfentur denique mirabile!
hujus facramcnti effe ¿bus , munimentum fciliccc adverfus diaboli
tentamenta , remiflio peccatorum. &c.
a . . S ic q.nincs mll atque edit. excepta una Rom. ubi pofitum
eft , exiermmator occidit. .
IffiüíP
Hi il i l
i;.!1 ¡ ■ l | i i |